literalnie namaszczony olejkiem przez żadnego reprezentanta Jehowy, ale ponieważ Bóg wyznaczył go do wykonania pewnego dzieła, można go nazwać Jego pomazańcem.

W Prawie przekazanym Mojżeszowi Jehowa podał recepturę olejku do namaszczania. Była to specjalna mieszanka najwyborniejszych wonności — mirry, słodkiego cynamonu, słodkiej trzciny, kasji i oliwy z oliwek (Wj 30:22-25). Za bezprawne sporządzanie takiego olejku i używanie go do zwyczajnych celów groziła kara śmierci (Wj 30:31-33). Podkreślało to wagę i świętość mianowania kogoś na urząd poprzez namaszczenie go świętym olejkiem.

Jezus z Nazaretu, który spełnił liczne proroctwa z Pism Hebrajskich, również okazał się Pomazańcem Jehowy, dlatego słusznie był nazywany Chrystusem, czyli Mesjaszem (Mt 1:16; Heb 1:8, 9). Nie został namaszczony literalnym olejkiem, lecz duchem Jehowy (Mt 3:16). W ten sposób stał się Pomazańcem, wyznaczonym przez Boga na Króla, Proroka i Arcykapłana (Ps 2:2; Dz 3:20-26; 4:26, 27; Heb 5:5, 6). Jezus potwierdził, że tak się stało, gdy w rodzinnym Nazarecie odniósł do siebie proroctwo z Izajasza 61:1, gdzie powiedziano: „Jehowa mnie namaścił” (Łk 4:18). Jest on jedyną opisaną w Biblii osobą, którą namaszczono jednocześnie na trzy urzędy: Proroka, Arcykapłana i Króla. Został namaszczony ‛olejkiem radosnego uniesienia bardziej niż jego towarzysze’ (inni królowie z dynastii Dawida). Namaścił go bowiem sam Jehowa, i to nie zwykłym olejkiem, ale duchem świętym, i nie na ziemskiego, lecz na niebiańskiego Króla i zarazem Arcykapłana (Ps 45:7; Heb 1:9).

Pomazańcami można także nazwać naśladowców Jezusa, którzy zostali zrodzeni i namaszczeni duchem świętym (2Ko 1:21). Tak jak Aaron został osobiście namaszczony na zwierzchnika kapłanów, a jego synom nie wylano na głowę olejku, podobnie Jezus został bezpośrednio namaszczony przez Jehowę, a potem pośredniczył w namaszczaniu zboru swych duchowych braci (Dz 2:1-4, 32, 33). W ten sposób zostali oni wyznaczeni przez Boga na niebiańskich współkrólów i współkapłanów Jezusa Chrystusa (2Ko 5:5; Ef 1:13, 14; 1Pt 1:3, 4; Obj 20:6). Apostoł Jan wskazał, że dzięki namaszczeniu duchem świętym chrześcijanie są odbiorcami pewnych pouczeń (1Jn 2:27). Stają się też odpowiednio wykwalifikowanymi sługami nowego przymierza (2Ko 3:5, 6).

Jehowa darzy swych pomazańców wielką miłością i troskliwie się nimi opiekuje (1Kn 16:22; Ps 2:2, 5; 20:6; 105:15; Łk 18:7). Dawid rozumiał, że to Bóg ich wybiera i ustanawia i że to On ich osądzi. Podniesienie ręki na pomazańca Jehowy lub kogokolwiek innego, kogo On wyznaczył, wywołałoby Jego niezadowolenie (1Sm 24:6; 26:11, 23; zob. CHRYSTUS; KRÓL [Przedstawiciele wyznaczeni przez Boga]; MESJASZ; WPROWADZENIE NA URZĄD).

Osoba sprawująca władzę w kraju lub prowincji w zastępstwie lub w imieniu panującego. W czasach biblijnych namiestnicy na ogół dysponowali władzą wojskową oraz sądowniczą i byli odpowiedzialni za ściąganie z podległego im okręgu lub prowincji podatków, daniny czy też innych dochodów na rzecz króla bądź innego władcy (Łk 2:1, 2). Wielu namiestników obciążało ludność ciężkim brzemieniem, wymagając zaopatrywania w żywność ich samych oraz ich licznej służby (Neh 5:15-18).

Król Salomon ustanowił namiestników w poszczególnych okręgach Izraela, o czym wspomniano w 1 Królów 10:15. Być może chodzi tu o 12 pełnomocników wymienionych w 1 Królów 4:7-19, z których każdy miał za zadanie dostarczać żywność dla króla i jego domu przez jeden miesiąc w roku.

Właściwie w każdym większym państwie opisanym w Biblii istnieli jacyś namiestnicy — byli to albo miejscowi władcy, albo zarządcy okupowanych terytoriów (Syria: 1Kl 20:24; Asyria: Eze 23:5, 6, 12, 23; Babilon: Jer 51:57; Persja: Ezd 8:36; Neh 2:7, 9; Arabia: 2Ko 11:32; Rzym: Łk 3:1). Namiestnikiem w szerszym znaczeniu tego słowa był też Józef, który zarządzał całym Egiptem i podlegał tylko faraonowi (Rdz 41:40, 41; Dz 7:9, 10). Rabszak, wysłannik króla asyryjskiego Sancheriba, drwił ze słabości Jerozolimy, twierdząc, że Ezechiasz nie mógłby zawrócić nawet jednego spośród pomniejszych namiestników Sancheriba. Nie wziął jednak pod uwagę przeogromnej potęgi Jehowy, który był po stronie Ezechiasza (Iz 36:4, 9; 37:36).

Kiedy w r. 607 p.n.e. Nebukadneccar uprowadził wielu mieszkańców Judy do niewoli, namiestnikiem nad pozostałymi w kraju Izraelitami ustanowił Gedaliasza. Jakieś dwa miesiące później został on zamordowany (2Kl 25:8-12, 22, 25). Gdy 70-letni okres wygnania dobiegał końca, król perski Cyrus wyznaczył Szeszbaccara (prawdopodobnie chodziło o Zerubbabela) na namiestnika Żydów, którzy w r. 537 p.n.e. wrócili do Jerozolimy (Ezd 5:14; Ag 1:1, 14; 2:2, 21). Za rządów perskiego króla Artakserksesa namiestnikiem został Nehemiasz,