Wcześniej przy źródle „na drodze do Szur” anioł Jehowy przemówił do Hagar, egipskiej niewolnicy Abrahama, która zapewne udawała się z powrotem do Egiptu (Rdz 16:7). Później Abraham odszedł z okolic Hebronu (Rdz 13:18) i zamieszkał między Kadesz (Kadesz-Barnea w Negebie, na pd. od Beer-Szeby) a Szur, chociaż przez jakiś okres przebywał też w Gerarze, filistyńskim mieście leżącym w znacznej odległości na pn. od Kadesz (Rdz 20:1). Obozowiska mieszkających na pustyni Ismaelitów rozciągały się aż do „Chawili koło Szur” (Rdz 25:18). Król Saul pobił Amalekitów aż po Szur; jednak w czasach Dawida Amalekici dalej tam mieszkali, a wraz z nimi Geszuryci i Girzyci (1Sm 15:7; 27:8).

Niektóre z podanych wersetów zdają się odnosić bardziej do konkretnego miejsca niż do całego regionu. Gdyby tak było, to wyrażenie „pustkowie Szur”, występujące tylko raz, może oznaczać pustkowie w pobliżu miasta lub miejsca zwanego Szur (Wj 15:22; por. wzmiankę o „pustkowiu Damaszku” w 1Kl 19:15 albo o „pustkowiu Zif” w 1Sm 23:14).

Ze względu na znaczenie tego słowa („mur”) niektórzy próbują utożsamiać Szur ze starożytnym murem obronnym biegnącym wzdłuż Przesmyku Sueskiego, wybudowanym — jak wynika z egipskich inskrypcji — we wczesnym okresie istnienia Egiptu. Zdaniem innych określenie Szur odnosi się do szeregu warowni egipskich, znajdujących się wzdłuż wsch. granicy kraju naprzeciw półwyspu Synaj. Z Wyjścia 15:22 wynika jednak, że Szur leżało po wsch. stronie Morza Czerwonego, a więc nie w granicach Egiptu, lecz już poza nimi. Z tego powodu wysunięto też hipotezę, że Szur („mur”) oznaczało pn.-zach. odcinek pasma górskiego pokrywającego dużą część Synaju. Dla obserwatora po egipskiej stronie Zatoki Sueskiej białe klify tego długiego pasma rzeczywiście przypominają ogromny mur. U stóp owych gór mogło istnieć miejsce lub miasto nazywane Szur, być może ostatnie arabskie miasto przed granicą Egiptu. Ale na podstawie dostępnych informacji trudno je jednoznacznie zlokalizować.

1. Syn Efraima, przodek rodu Szutelachitów (Lb 26:35-37; 1Kn 7:20). Szutelach nie został wymieniony w Rodzaju 46:20 w tekście masoreckim, ale pewna forma jego imienia występuje razem z kilkoma innymi imionami dodanymi w tym wersecie w greckiej Septuagincie.

2. Efraimita wywodzący się od Szutelacha wymienionego powyżej (1Kn 7:20, 21).

(„[od; należący do] Szutelacha”).

Potomkowie Szutelacha, którzy jako członkowie plemienia Efraima zostali objęci drugim spisem na pustkowiu (Lb 26:35, 37).

Łączenie nićmi części materiału. Szycie, jak również haftowanie, od najdawniejszych czasów odgrywało ważną rolę w życiu ludzi (Wj 26:1; 35:35; Hi 16:15; Kzn 3:7; Eze 13:18). Pierwsi ludzie, Adam i Ewa, „pozszywali liście figowe i sporządzili sobie okrycia bioder” (Rdz 3:7). Być może po prostu połączyli ze sobą duże liście figowca, używając gałązek z tego drzewa.

Gdy Chrystus Jezus wyjaśniał, dlaczego jego uczniowie nie poszczą tak jak faryzeusze i uczniowie Jana, powiedział, że naszycie na starą szatę łaty z tkaniny, która się nie zbiegła, tylko powiększy rozdarcie (Mk 2:18, 21). Po wypraniu łata się skurczy i rozerwie starą szatę. Przykład ten miał pomóc słuchaczom Jezusa zrozumieć, że nastał czas, aby zostali jego naśladowcami, i że nie powinni próbować narzucać jego uczniom swoich zwyczajów. Już wcześniej Jan Chrzciciel wyjaśnił, że jego działalność ma charakter tymczasowy, gdyż jej celem jest przygotowanie ludzi na nadejście Chrystusa (Jn 3:27-30).

Odnoszenie się do kogoś lub czegoś z lekceważeniem bądź pogardą; kpiny, drwiny. Kilka hebrajskich i greckich słów wyraża różne stopnie nasilenia szyderstwa, a ich dobór zależy od okoliczności. Dlatego w Biblii czytamy o osobach, które z innych drwią, kpią, naigrawają się albo naśmiewają.

Szydercy na ogół budzą odrazę (Prz 24:9). Jeśli nie przyjmą upomnienia, czeka ich nieszczęście (Prz 1:22-27). Kto się naigrawa z ubogich albo z własnych rodziców, jest nikczemny (Prz 17:5; 30:17). Szydercy często wolą nie słuchać nagany (Prz 13:1) i nie miłują tych, którzy ich upominają (Prz 9:7, 8; 15:12). Mimo to trzeba ich karcić dla pożytku innych (Prz 9:12; 19:25, 29; 21:11). Zamiast przebywać w ich towarzystwie, lepiej ich wypędzić; kto nie chce zasiadać z bezbożnymi szydercami, jest znacznie szczęśliwszy (Ps 1:1; Prz 22:10).

Szydzenie ze sług Bożych. Wierni słudzy Jehowy bywają przedmiotem najrozmaitszych, nieuzasadnionych szyderstw. Hioba fałszywie oskarżono o to, że się naigrawa z innych (Hi 11:3), podczas gdy w rzeczywistości on sam ze względu na swą niezłomną lojalność stał się pośmiewiskiem i obiektem drwin (Hi 12:4; 17:2; 21:3). Ludzie naigrawali się i drwili z Dawida (Ps 22:7; 35:16). Także Elizeusz (2Kl 2:23), Nehemiasz i jego towarzysze (Neh 2:19; 4:1) oraz inni byli „doświadczani przez drwiny” (Heb 11:36). Kiedy judzki król Ezechiasz rozesłał gońców do miast Efraima i Manassesa z zaproszeniem do Jerozolimy na święto Paschy, wielu ludzi drwiło i naigrawało się z tych posłańców (2Kn 30:1, 10). W ten sam sposób odstępcy z obu domów Izraela traktowali też proroków Boga i Jego posłańców, dopóki Jehowa w swej złości ich nie wytracił (2Kn 36:15, 16).

Szydzenie z Jezusa i jego uczniów. Podczas ziemskiej służby Jezusa Chrystusa, Bożego Sługi i Proroka, ludzie kpili i wyśmiewali się z niego, traktowali go zuchwale, a nawet opluwali (Mk 5:40; Łk 16:14; 18:32). Szczególnie zjadliwie drwili zeń żydowscy władcy i kapłani (Mt 27:41; Mk 15:29-31; Łk 23:11, 35). Gdy Jezusa wydano rzymskim żołnierzom, oni również wzięli udział w tym wyśmiewaniu (Mt 27:27-31; Mk 15:20; Łk 22:63; 23:36).

Podobnie z uczniów Jezusa Chrystusa drwili ludzie, którzy byli źle poinformowani lub nie podzielali ich wierzeń (Dz 2:13; 17:32). W związku z kpinami, jakich chrześcijanie doświadczali od Żydów, apostoł Paweł zwrócił uwagę na proroczy pierwowzór z czasów starożytnych, gdy 19-letni Ismael z zazdrości ‛stroił sobie żarty’ (‛naśmiewał się’, BT) ze swego przyrodniego brata, mniej więcej pięcioletniego Izaaka (Rdz 21:9). Paweł tak to objaśnił: „A my, bracia, jesteśmy dziećmi związanymi z obietnicą, tak samo jak Izaak. Ale jak wtedy ten urodzony według ciała zaczął prześladować urodzonego według ducha [narodziny Izaaka były bowiem wynikiem Boskiej interwencji], tak jest i teraz” (Gal 4:28, 29). Później Paweł oznajmił: „Doprawdy, wszyscy, którzy pragną żyć w zbożnym oddaniu w łączności z Chrystusem Jezusem, będą też prześladowani” (2Tm 3:12).

Znoszenie szyderstw z właściwym nastawieniem. Jezus Chrystus dobrze wiedział, że stanie się obiektem szyderstw i że ich kulminacją będzie jego śmierć. Rozumiał jednak, iż w gruncie rzeczy ściągały one hańbę na Jehowę, którego reprezentował, co sprawiało mu jeszcze więcej udręk, gdyż ‛zawsze czynił to, co się Ojcu podoba’ (Jn 8:29), i na uświęceniu Jego imienia zależało mu bardziej niż na czymkolwiek innym (Mt 6:9). Dlatego „gdy go obrzucano obelgami, nie odwzajemniał się obelgami. Gdy cierpiał, nie groził, ale poruczał siebie temu, który sądzi w sposób nacechowany prawością”. Apostoł Piotr wspomniał o tym, gdy zachęcał chrześcijan, zwłaszcza niewolników, by za złe traktowanie nie odwzajemniali się tym samym. Napisał, że Chrystus ‛pozostawił im wzór, aby podążali dokładnie jego śladami’ (1Pt 2:18-23; Rz 12:17-21).

W pewnym okresie swej służby prorok Boży Jeremiasz powiedział: „Przez cały dzień jestem pośmiewiskiem; każdy się ze mnie naigrawa”. Ze względu na nieustające zniewagi i drwiny chciał pod wpływem chwilowej słabości zakończyć działalność prorocką. Ale rozumiał, że przyczyną kpin było „słowo Jehowy”. Stało się ono w jego sercu jak ogień płonący, którego nie mógł powstrzymać. Jeremiasz pozostał wierny, dlatego Jehowa był z nim „jak straszliwy mocarz” i pomógł mu lojalnie trwać (Jer 20:7-11).

Prawy Hiob zachowywał niezłomną lojalność pomimo wielu szyderstw. Ale rozwinął w sobie niewłaściwe nastawienie i popełnił błąd, za co został skarcony. Elihu powiedział o nim: „Któryż krzepki mąż jest jak Hiob, pijący kpinę jak wodę?” (Hi 34:7). Hiob przykładał przesadną wagę do usprawiedliwiania siebie zamiast Boga i podkreślał własną prawość, a nie Bożą (Hi 35:2; 36:24). Kiedy jego trzej „towarzysze” wypowiadali się szyderczo, Hiob odnosił te słowa do siebie, nie do Boga. Przypominał więc kogoś, kto chętnie słucha kpin i szyderstw i upaja się nimi, jak gdyby z rozkoszą pił wodę. Jehowa wyjaśnił mu później, że szydercy ci w gruncie rzeczy mówili nieprawdę o Bogu (Hi 42:7). Podobnie gdy Izraelici domagali się króla, Jehowa powiedział do Samuela: „Nie ciebie odrzucili, lecz to mnie odrzucili, bym nie był królem nad nimi” (1Sm 8:7). A Jezus oznajmił swym uczniom: „Ze względu na moje imię [a nie wasze] będziecie przedmiotem nienawiści wszystkich narodów” (Mt 24:9). Pamiętanie o tym pomoże chrześcijanom znosić szyderstwa z właściwym nastawieniem i dzięki wytrwałości zdobyć nagrodę (Łk 6:22, 23).

Szyderstwa uzasadnione. Kpiny mogą być też zasłużone i uzasadnione. Kto nie jest przezorny i lekceważy dobre rady, może podjąć niemądrą decyzję i narazić się na drwiny. Jezus podał przykład człowieka, który zaczął budować wieżę bez wcześniejszego obliczenia kosztów (Łk 14:28-30). Jehowa słusznie wystawił Izraelitów „sąsiadom na znieważanie, na kpinę i pośmiewisko”, ponieważ swą krnąbrnością i nieposłuszeństwem ściągnęli hańbę na Jego imię wśród narodów (Ps 44:13; 79:4; 80:6; Eze 22:4, 5; 23:32; 36:4, 21, 22). Prorok Eliasz miał uzasadnione powody, by drwić z kapłanów Baala za to, że postępowali na przekór Jehowie (1Kl 18:26, 27). Sancherib urągał Jehowie i wypowiadał się o Nim obelżywie przed Ezechiaszem i mieszkańcami Jerozolimy, ale potem role się odwróciły — to wyniosłego króla asyryjskiego i jego armię spotkały szyderstwa, kpiny, wstyd i hańbiąca porażka (2Kl 19:20, 21; Iz 37:21, 22). Podobnie przedmiotem szyderstwa stał się Moab (Jer 48:25-27, 39). Narody ziemi przekraczają wszelkie granice, szydząc z Boga, ale Jehowa śmieje się i naigrawa z ich zuchwałego sprzeciwu wobec Jego władzy, gdyż muszą zbierać gorzkie owoce swego postępowania (Ps 2:2-4; 59:8; Prz 1:26; 3:34).

Szydercy w „dniach ostatnich”. Elementem znaku „dni ostatnich” mieli być „szydercy [dosł. „ci, którzy igrają (drwinami)”] ze swym szyderstwem, postępujący według własnych pragnień [„własnych pragnień tego, co bezbożne”; Judy 17, 18] i mówiący: ‚Gdzie jest ta jego obiecana obecność? Przecież od dnia, gdy nasi praojcowie zapadli w sen śmierci, wszystko trwa dokładnie tak, jak od początku stworzenia’” (2Pt 3:3, 4). Tacy oczywiście nie słuchają rady z Izajasza 28:21, 22, gdzie ostrzeżono przed wielkim niebezpieczeństwem, jakim jest naśmiewanie się z Jehowy.

„Bóg nie jest kimś, z kogo można drwić”. Apostoł Paweł ostrzegł przed poważnym niebezpieczeństwem, jakie grozi tym, którzy próbują drwić z Boga, myśląc, iż ustalone przez Niego zasady można lekceważyć i bezkarnie łamać. Do chrześcijan w Galacji napisał: „Bo jeśli ktoś myśli, że jest czymś, a jest niczym, to zwodzi swój umysł. (...) Nie dajcie się wprowadzić w błąd: Bóg nie jest kimś, z kogo można drwić. Albowiem co człowiek sieje, to będzie też żąć; bo kto sieje ze względu na swe ciało, ten z ciała żąć będzie zepsucie, ale kto sieje ze względu na ducha, ten z ducha żąć będzie życie wieczne” (Gal 6:3-8).

Apostoł podkreślił tu, że nikt nie może się oszukiwać fałszywą oceną własnej osoby, świadczącą o lekceważeniu Boga i Jego Słowa. Każdy powinien natomiast oczyścić swe życie, by chodzić według ducha, zgodnie ze wskazówkami Słowa Bożego. Jeśli ktoś tego nie czyni, lecz sieje ze względu na cielesne pragnienia, to ‛przyjmuje niezasłużoną życzliwość Bożą, a potem chybia jej celu’, okazując pogardę dla pouczeń od Boga (2Ko 6:1). Może się oszukiwać, że jest bezpieczny, ale Bóg zna jego serce i odpowiednio go osądzi.

(hebr. ceʼelím [lm.]).

Szydlica (Zizyphus lotus) to gęsto rozgałęziony krzew lub niskie drzewo; często osiąga wysokość zaledwie 1,5 m. Ma nieduże, owalne, skórzaste liście, a u nasady każdego z nich dwa kolce. Jedyna wzmianka w Biblii o tych roślinach pojawia się w Hioba 40:21, 22, gdzie powiedziano, że Behemot (hipopotam) wyleguje się w ich cieniu. Drzewo to można spotkać w suchych okolicach Palestyny, ale w dziele A Dictionary of Life in Bible Times (W. Corswant, Suffolk 1960, s. 177) powiedziano, że „powszechnie występuje na gorących, wilgotnych mokradłach” Afryki Północnej.

Zobacz KARK, SZYJA.

(prawdopodobnie skrócona forma imienia Szemajasz: „usłyszał [wysłuchał] Jehowa”).

1. Syn Miklota, Beniaminity spokrewnionego z przodkami króla Saula; występuje też pod imieniem Szimeam (1Kn 8:32; 9:35-39).

2. Inne imię Szammy, brata Dawida (1Sm 16:9; 2Sm 13:3, 32; zob. SZAMMA 2).

(od hebr. rdzenia: „słyszeć; słuchać”).

1. Szymon Iskariot, ojciec Judasza, który zdradził Jezusa (Jn 6:71; 13:2, 26).

2. Inne imię apostoła Piotra (Mk 3:16; zob. PIOTR).

3. Apostoł Jezusa Chrystusa, odróżniany od Szymona Piotra określeniem „Kananejczyk” (Mt 10:4; Mk 3:18). Nazywano go „gorliwym” (od gr. zelotés), co może oznaczać, że należał kiedyś do zelotów, stronnictwa żydowskiego walczącego z Rzymianami, niemniej przydomek ten mógł też się odnosić do jego gorliwej religijności (Łk 6:15, przyp. w NW; Dz 1:13).

4. Młodszy przyrodni brat Jezusa (Mt 13:55; Mk 6:3). Wprawdzie przed Świętem Namiotów 32 r. n.e. jeszcze w niego nie wierzył (Jn 7:2-8), ale później mógł zostać jego naśladowcą. Wśród ok. 120 uczniów, którzy przebywali w Jerozolimie w okresie Pięćdziesiątnicy r. 33, znajdowali się również przyrodni bracia Jezusa, choć Szymona nie wymieniono z imienia (Dz 1:14, 15).

5. Faryzeusz, który podjął Jezusa obiadem w swym domu. To właśnie tam pewna grzesznica okazała Jezusowi ogromną życzliwość i wielki szacunek, namaszczając jego stopy wonnym olejkiem (Łk 7:36-50).

6. Mieszkaniec Betanii, nazywany „trędowatym” (być może uzdrowiony przez Jezusa), w którego domu Chrystus spożył posiłek w towarzystwie swych uczniów, a także wskrzeszonego Łazarza i jego sióstr — Marii oraz Marty. Przy tej okazji Maria namaściła Jezusa drogocennym wonnym olejkiem (Mt 26:6-13; Mk 14:3-9; Jn 12:2-8).

7. Rodowity Cyrenejczyk, ojciec Aleksandra i Rufusa. Jako przechodzień, który właśnie szedł ze wsi, został przymuszony do dźwigania pala męki Jezusa (Mt 27:32; Mk 15:21; Łk 23:26; zob. CYRENA).