pierwszy nakazane przez Boga w związku z Paschą. Chodziło o Święto Przaśników, które Izraelici mieli odtąd co roku obchodzić zaraz po Passze. Zarówno pierwszy, jak i ostatni, siódmy dzień, miały być dniami odpoczynku (Wj 12:14-20; 13:6-10).

Wprowadzenie sabatu. Ustanowienie wspomnianego powyżej szczególnego tygodnia zbiegło się z wyjściem Izraelitów z Egiptu, ale w relacji z następnego miesiąca ich wędrówki nie ma żadnej wzmianki o dzieleniu czasu na tygodnie kończące się dniem odpoczynku. Dopiero gdy po 15 dniu drugiego miesiąca od ich wyruszenia z ziemi egipskiej Jehowa zaczął im zsyłać mannę, po raz pierwszy nakazał systematyczne obchodzenie sabatu co siedem dni (Wj 16:1, 4, 5, 22-30). Takie przestrzeganie sabatu wymagało wprowadzenia podziału na regularne tygodnie, niezależne od comiesięcznych faz księżyca. Później zostało przez Boga usankcjonowane przepisami Prawa nadanego narodowi izraelskiemu za pośrednictwem Mojżesza (Wj 20:8-11; Pwt 5:12-15).

Okresy świąteczne. Prawo zalecało też przestrzeganie pewnych siedmiodniowych świąt, których początek lub koniec nie musiał się pokrywać z cotygodniowym sabatem. Rozpoczynały się bowiem w określonym dniu miesiąca księżycowego, a ten z roku na rok przypadał na inny dzień tygodnia. Tak było ze Świętem Przaśników, które zaczynało się po Passze i trwało od 15 do 21 Nisan, i ze Świętem Szałasów — od 15 do 21 dnia miesiąca Etanim. Również termin Święta Tygodni, czyli Pięćdziesiątnicy, ustalano, odliczając siedem tygodni i jeden dzień od 16 Nisan, a nie zawsze było to siedem typowych tygodni kończących się zwykłym sabatem (Wj 12:2, 6, 14-20; Kpł 23:5-7, 15, 16; Pwt 16:9, 10, 13).

Dni tygodnia nie miały osobnych nazw, po prostu określano je liczbą porządkową, z wyjątkiem dnia siódmego — „dnia sabatu” (Wj 20:8). Tak samo było za czasów Jezusa i apostołów, choć dzień poprzedzający sabat zwano wtedy „Przygotowaniem” (Mt 28:1; Mk 15:42; Jn 19:31; Dz 20:7).

Okresy siedmiu dni i siedmiu lat. Ze względu na rangę, jaką miał siódmy dzień w przymierzu Prawa, samo słowo „sabat” stało się synonimem całego siedmiodniowego tygodnia (Kpł 23:15, 16). Sabatem nazywano też siódmy rok — rok sabatowy, w którym ziemia miała zaznawać odpoczynku. Prócz tego „sabat” oznaczał cały ten siedmioletni okres, czyli tydzień lat kończący się rokiem sabatowym (Kpł 25:2-8). O „tygodniu lat” wielokrotnie wspomina żydowska Miszna (Szewiit 4:7-9; Sanhedrin 5:1; zob. SIEDEMDZIESIĄT TYGODNI [Proroctwo mesjańskie]).

Zobacz PIĘĆDZIESIĄTNICA.

Hebrajska nazwa kikajòn określa roślinę, która za sprawą Jehowy w cudowny sposób wyrosła w ciągu jednej nocy i dała cień Jonaszowi, gdy ten siedział w szałasie i czekał na rezultaty swego prorokowania przeciw Niniwie. Roślina ta przynosiła prorokowi wielką ulgę, dopóki Jehowa nie sprawił, że podgryzł ją robak, wskutek czego uschła. Nic już wtedy nie osłaniało proroka przed żarem słońca (Jon 4:5-11).

Jako odpowiedniki hebrajskiego wyrazu kikajòn zwykle podaje się nazwy dwóch roślin. W niektórych przekładach Biblii (np. BT) występuje „krzew rycynusowy” (lub „rycynowy”, Bw) (Ricinus communis), szybko rosnąca bylina, która osiąga wysokość co najmniej 3 m i ma duże liście. Takie tłumaczenie jest oparte na sugestii Hieronima, że kikajòn mógł oznaczać krzew rycynowy, oraz na podobieństwie między tym hebrajskim słowem a egipskim kiki. Inni bibliści i tłumacze opowiadają się za „banią” (Bg) lub „tykwą” (NŚ). W dziele A Hebrew and English Lexicon of the Old Testament (red. F. Brown, S. R. Driver i C. A. Briggs, 1980, s. 884) zasugerowano, iż chodzi o „tykwę”, szerokolistną roślinę z gatunku Cucurbita lagenaria (inaczej Lagenaria vulgaris lub Lagenaria siceraria).

Tykwa szybko się rozwija. W dziele Dictionnaire de la Bible (red. F. Vigouroux, Paryż 1912, t. 5, szp. 1098) napisano: „Wiadomo, że w krajach tropikalnych tykwa rośnie bardzo szybko i że jest stosowana do osłaniania ścian domów i budek, do których się przyczepia jak winobluszcz, zapewniając dzięki swym splotom i dużym liściom ochronę przed upałem. (...) Na odkrytych w katakumbach symbolicznych malowidłach nawiązujących do historii Jonasza zawsze widnieje właśnie ta roślina”. Tak więc tykwa, która nawet w normalnych warunkach szybko rośnie, za sprawą Jehowy cudownie rozwinęła się w ciągu jednej nocy, by osłaniać Jonasza przed gorącymi promieniami słońca.

(„szanowany”).

Ojciec Bartymeusza — ślepego żebraka uzdrowionego przez Jezusa (Mk 10:46).

(od rdzenia oznaczającego: „szacunek”).

Jeden z siedmiu mężczyzn „pełnych ducha i mądrości”, których apostołowie wyznaczyli do nadzorowania „codziennego podziału” żywności w nowo powstałym zborze chrześcijańskim. Tymon nosił greckie imię, ale prawdopodobnie był z pochodzenia Żydem (Dz 6:1-6).