żeby Jehowa ukrył go Szeolu, a później wspomniał na niego i go stamtąd zawołał (Hi 14:12-15).

W Piśmie Świętym Szeol jest konsekwentnie kojarzony ze śmiercią, a nie z życiem (1Sm 2:6; 2Sm 22:6; Ps 18:4, 5; 49:7-10, 14, 15; 88:2-6; 89:48; Iz 28:15-18; por. też Ps 116:3, 7-10 z 2Ko 4:13, 14). Nazywany jest „krainą ciemności” (Hi 10:21) oraz miejscem milczenia (Ps 115:17). Pierwszym człowiekiem, który wrócił do prochu ziemi i trafił do Szeolu, był najpewniej Abel, do którego potem dołączyły niezliczone miliony zmarłych ludzi.

W dniu Pięćdziesiątnicy 33 r. n.e. apostoł Piotr przytoczył Psalm 16:10 i odniósł go do Chrystusa Jezusa. Łukasz, cytując słowa Piotra, użył greckiego słowa háides, przez co wykazał, że Szeol i Hades odnoszą się do tego samego, mianowicie do wspólnego grobu ludzkości (Dz 2:25-27, 29-32). Podczas Tysiącletniego Panowania Jezusa Chrystusa Szeol, czyli Hades, zostanie opróżniony i zniszczony, gdyż wszyscy, którzy się w nim znajdują, dostąpią zmartwychwstania (Obj 20:13, 14; zob. GRÓB, GROBOWIEC; HADES; PIEKŁO).

Jonasz a Szeol. W relacji o Jonaszu powiedziano, że prorok „modlił się z wnętrza ryby do Jehowy, swego Boga, i rzekł: ‚Ze swej udręki wołałem do Jehowy i on mi odpowiedział. Z brzucha Szeolu wzywałem pomocy. Ty usłyszałeś mój głos’” (Jon 2:1, 2). A zatem Jonasz porównał wnętrze ryby do Szeolu. Kiedy tam przebywał, był jakby martwy, lecz Jehowa ‛wydobył jego życie z dołu’, czyli z otchłani Szeolu, gdyż ocalił proroka i nakazał rybie go wypluć (Jon 2:6; por. Ps 30:3).

Jezus wskazał, że sytuacja Jonasza była zapowiedzią jego własnego losu, oświadczył bowiem: „Bo tak jak Jonasz był w brzuchu ogromnej ryby trzy dni i trzy noce, tak Syn Człowieczy będzie w sercu ziemi trzy dni i trzy noce” (Mt 12:40). Chociaż nie użył tutaj słowa „Szeol” (Hades), to apostoł Piotr wspomniał o „Hadesie”, gdy mówił o śmierci i zmartwychwstaniu Jezusa (Dz 2:27).

W książce A Translators Handbook on the Book of Jonah (1978, s. 37) Brynmor F. Price i Eugene A. Nida napisali o słowie „Szeol”: „Wyraz ten występuje często w Psalmach i Księdze Hioba i odnosi się do miejsca, do którego idą wszyscy zmarli. Jest ono przedstawiane jako mroczne miejsce, gdzie nie dzieje się nic godnego wzmianki. Nie istnieją tam żadne podziały moralne, toteż ‚piekło’ (KJ) nie jest trafnym tłumaczeniem, gdyż sugeruje coś przeciwstawnego ‚niebu’, do którego po śmierci udają się prawi. Najbliższym odpowiednikiem byłby ‚grób’ w ogólnym tego słowa znaczeniu, z tą różnicą, że Szeol jest raczej grobem masowym, w którym wspólnie przebywają wszyscy zmarli. (...) Przywołanie tego obrazu w takich okolicznościach [Jon 2:2] można uznać za stosowne, bo przecież Jonasz został uwięziony we wnętrzu ryby”.

(prawdopodobnie: „spiekota [zesłana przez] Jah”).

1. Jeden ze znaczniejszych Lewitów, którzy powrócili do Jerozolimy z Zerubbabelem w r. 537 p.n.e. (Neh 12:1, 8).

2. Lewita wywodzący się od Machliego; „mąż roztropny”, który przyłączył się do Ezdrasza, aby wyruszyć z nim w podróż do Jerozolimy w r. 468 p.n.e. (Ezd 8:17, 18). Prawdopodobnie to on był jednym z „przełożonych kapłanów” wymienionych w Ezdrasza 8:24, którym powierzono przetransportowanie do Jerozolimy cennych sprzętów przeznaczonych do użytku w świątyni (Ezd 8:25-30).

3. Lewita, który pomagał Ezdraszowi przy czytaniu i objaśnianiu Prawa ludowi zgromadzonemu w Jerozolimie po zakończeniu odbudowy muru w 455 r. p.n.e. (Neh 8:2, 7, 8). Później tego samego miesiąca odbyło się kolejne zgromadzenie, na którym Szerebiasz i inni przedłożyli „wiarogodną umowę” z obietnicą dochowania wierności Jehowie, a naród ją zaakceptował (Neh 9:1, 4, 5, 38). Niewykluczone, że ten Szerebiasz był tożsamy z Lewitą omówionym w poz. 2 i osobiście potwierdził wspomnianą umowę lub też był przedstawicielem rodziny wywodzącej się od kogoś o tym imieniu, być może Lewity omówionego w poz. 1 (Neh 10:1, 9, 12; 12:24).

(„korzeń”).

Potomek Manassesa; syn Machira i jego żony Maaki (1Kn 7:14, 16).

Miara długości odpowiadająca w przybliżeniu szerokości dłoni u nasady palców. Przyjmuje się, że wynosiła 7,4 cm i równała się czterem grubościom palca, z kolei sześć szerokości dłoni dawało łokieć (Wj 25:25; 37:12; 1Kl 7:26; 2Kn 4:5; Eze 40:5, 43; 43:13). W Psalmie 39:5 Dawid powiedział: „Sprawiłeś, że dni moich jest zaledwie kilka”, przy czym w hebrajskim tekście masoreckim występuje tu wyrażenie „zaledwie na szerokość dłoni” (przyp. w NW). Chrystus Jezus w podobnym znaczeniu użył słowa „łokieć”: „Kto z was przez zamartwianie się może dodać jeden łokieć do długości swego życia?” (Mt 6:27).

Brat Achimana i Talmaja (Lb 13:22; Joz 15:14; Sdz 1:10; zob. ACHIMAN 1).