do naramienników arcykapłana był przywiązany napierśnik sądu, co najwyraźniej symbolizowało uprawnienia, jakie miały spocząć na ramionach wielkiego Arcykapłana, Jezusa Chrystusa (Wj 28:6, 7, 12, 22-28; zob. ARCYKAPŁAN).

Kiedy Mojżesz błogosławił synów Izraela, tak powiedział o plemieniu Beniamina: „Niech umiłowany Jehowy mieszka przy nim bezpiecznie (...) i będzie mieszkał między jego ramionami” (Pwt 33:12). Prawdopodobnie chodziło o to, że królowie z rodu Dawida obiorą sobie terytorium Beniamina na siedzibę. Hebrajskie słowo przetłumaczone tu na „ramiona” jest w Jozuego 15:8 oddane jako „bok”, „grzbiet górski” lub „stok” (Bg, Bw, NŚ) i odnosi się do zbocza wzniesienia, na którym stała wówczas Jerozolima (zob. inne przykłady: Joz 15:10; Eze 25:9).

‛Nadstawianie (pokazywanie) opornego ramienia’ oznacza przeciwstawianie się Bożym poleceniom i prawom (Neh 9:29; Za 7:11), natomiast ‛służenie Jehowie ramię przy ramieniu’ wskazuje na jedność w działaniu (Sof 3:9).

2. Górne kończyny człowieka.

Hebrajskie słowo zeròaʽ i greckie brachíon, które występują w Biblii w tym znaczeniu, często używane są przenośnie — odnoszą się do siły lub mocy (Rdz 49:24, przyp. w NW; por. Bg; Hi 22:8, przyp. w NW; por. Łk 1:51). Swym nieskończenie potężnym „ramieniem” Jehowa Bóg może powoływać do istnienia cudowne dzieła stwórcze (Jer 27:5; 32:17). Poza tym za jego pomocą sprawuje władzę (Iz 40:10; Eze 20:33), wybawia uciśnionych (Ps 44:3; Iz 52:10), wyzwala swój lud (Wj 6:6; Iz 63:12; Dz 13:17), wspiera go i troszczy się o niego (Pwt 33:27; Iz 40:11; Oz 11:3), sądzi ludzi (Iz 51:5), rozprasza nieprzyjaciół (Ps 89:10; Łk 1:51). ‛Złamanie czyjegoś ramienia’ oznacza skruszenie jego potęgi (Hi 38:15; Ps 10:15; Jer 48:25). Jehowa ‛objawia swe ramię’ — swą potęgę — za pośrednictwem Jezusa Chrystusa, obdarzonego mocą i władzą i występującego w roli Sędziego oraz Wykonawcy Wyroków (Iz 53:1; Jn 12:37, 38).

Biblia wyjaśnia, że nie warto polegać na zawodnym „ramieniu cielesnym”, czyli na mocy człowieka. Jehowa ostrzega swych sług, iż pokładanie ufności w ludzkim „ramieniu” jest niewłaściwe i zgubne (2Kn 32:8; Jer 17:5). On ‛złamie ramię’ niegodziwców, którzy uciskają swe ofiary (Hi 35:9; 38:15; Ps 10:15).

Posąg ze snu króla Nebukadneccara miał pierś i ramiona ze srebra. Przedstawiały one Medo-Persję — królestwo, które stało się mocarstwem światowym w miejsce Babilonu, głowy ze złota (Dn 2:32, 39).

(prawdopodobnie: „wzgórza; wzniesienia”; od rdzenia oznaczającego: „wznosić się”).

1. Miasto lewickie na terytorium Issachara (1Kn 6:71-73); przypuszczalnie to samo co Remet oraz Jarmut z poz. 2 (Joz 19:17, 21; 21:27-29). Bywa utożsamiane z Kokab al-Hawa (Kochaw ha-Jarden), usytuowanym na płaskowyżu, ok. 10 km na pn. od Bet-Szean.

2. „Ramot na południu” z 1 Samuela 30:27 zapewne odnosi się do „Baalat-Beer, Ramy na południu” z Jozuego 19:8. Miejsce to najwyraźniej leżało na obszarze Negebu (zob. RAMA 3).

3. Miasto w Gileadzie, na wsch. od Jordanu (Joz 20:8). Z czasem zaczęto je nazywać Ramot-Gilead (zob. RAMOT-GILEAD).

(prawdopodobnie: „wzgórza Gileadu”).

Miasto o znaczeniu strategicznym na terytorium Gada, na wsch. od Jordanu, znane też pod skróconą nazwą Rama (2Kl 8:28, 29; 2Kn 22:5, 6). Należało do miast lewickich po tej stronie rzeki (1Kn 6:80) i zostało wybrane na jedno z miast schronienia (Pwt 4:43; Joz 20:8; 21:38). Salomon miał w Ramot-Gilead pełnomocnika, odpowiedzialnego za dostarczanie mu żywności z miast położonych w Gileadzie i Baszanie (1Kl 4:7, 13).

Ramot-Gilead odgrywało ważną rolę w dziejach kraju, gdy po rozpadzie królestwa Izrael był atakowany przez Syrię; najwidoczniej stanowiło swego rodzaju bramę do ziem leżących na wsch. od Jordanu. W pewnym momencie Syryjczykom udało się je zdobyć. I chociaż Ben-Hadad II obiecał zwrócić zagarnięte wcześniej izraelskie miasta, Ramot-Gilead najwyraźniej nie zostało oddane (1Kl 20:34). Dlatego izraelski król Achab usiłował je odzyskać z pomocą judzkiego władcy Jehoszafata. Próba ta — podjęta mimo przestróg Michajasza — doprowadziła do śmierci Achaba (1Kl 22:13-38).

Syn Achaba Jehoram oraz judzki król Achazjasz również walczyli z Syryjczykami pod Ramot-Gilead. W 2 Królów 9:14 czytamy: „Jehoram właśnie strzegł Ramot-Gilead (...) z powodu Chazaela, króla Syrii”. Niewykluczone więc, że Jehoram wcześniej je zdobył i teraz go bronił (a nie szturmował), gdy przyłączył się do niego Achazjasz, chcąc razem toczyć wojnę z Chazaelem. Jehoram został ranny w walce, toteż wycofał się do Jizreel, by tam dojść do zdrowia (2Kl 8:25-29; 9:14, 15; 2Kn 22:5-8).

W Ramot-Gilead wysłannik Elizeusza namaścił Jehu, dowódcę wojskowego, na następnego króla (2Kl 9:1-14).