• Gerszonici
    Wnikliwe poznawanie Pism, tom 1: Aaron-Mazzarot

    • GERSZONICI

      („[od; należący do] Gerszona”).

      Potomkowie Gerszona (Gerszoma) — który jest wymieniany jako pierwszy syn Lewiego — pochodzący od jego dwóch synów, Libniego i Szimeja (1Kn 6:1, 16, 17). Stanowili jeden z trzech głównych oddziałów Lewitów. Podczas pierwszego spisu na pustkowiu w rodzie Gerszona wszystkich osób płci męskiej od miesiąca wzwyż było 7500. A mężczyzn, którzy mieli od 30 do 50 lat i usługiwali w przybytku, było 2630 (Lb 3:21, 22; 4:38-41). Na pustkowiu Gerszonici troszczyli się o przybytek (namiot spotkania), jego nakrycia, kotarę u wejścia do przybytku, zasłony dziedzińca, kotarę u wejścia na dziedziniec oraz linki namiotowe (Wj 26:1, 7, 14, 36; 27:9, 16; Lb 3:23-26; 4:21-28). W obozie na pustkowiu mieli wyznaczone miejsce po zach. stronie przybytku. Za nimi, w dalszej odległości od przybytku, obozował trójplemienny oddział Efraima (Lb 2:18; 3:23). Kiedy naczelnicy Izraela podarowali na służbę związaną z przybytkiem 6 krytych wozów i 12 byków, Mojżesz dał 2 wozy i 4 byki synom Gerszona (Lb 7:1-7). Podczas wymarszu obozu Gerszonici szli razem z Merarytami między prowadzącym trójplemiennym oddziałem Judy a trójplemiennym oddziałem Rubena (Lb 10:14-20).

      Gerszonitom przydzielono 13 miast z pastwiskami na terytoriach Manassesa, Issachara, Aszera i Naftalego. Dwa z nich, Kedesz w Galilei i Golan w Baszanie, należały do sześciu miast schronienia (Joz 21:27-33). Kiedy Dawid organizował służbę Lewitów, niektórym Gerszonitom przypadły obowiązki związane ze śpiewem i pieczą nad skarbcem (1Kn 6:31, 32, 39-43; 23:4-11; 26:21, 22). Gerszonici znaleźli się wśród Lewitów biorących udział w oczyszczaniu świątyni za czasów króla Ezechiasza (2Kn 29:12-17).

  • Gesty i pozycja ciała
    Wnikliwe poznawanie Pism, tom 1: Aaron-Mazzarot

    • GESTY I POZYCJA CIAŁA

      Biblia zawiera liczne wzmianki o różnych pozycjach ciała i gestach, które można zaobserwować także wśród dzisiejszych mieszkańców Bliskiego Wschodu. Gestykulują oni żywiej i wyrażają swoje uczucia bardziej otwarcie niż mieszkańcy większości krajów zachodnich. Takie gesty lub pozy, nawet jeśli nie towarzyszą im słowa, są niezwykle wymowne.

      Modlitwa i składanie hołdu. Pozycja stojąca. Hebrajczycy i przedstawiciele wielu innych narodów wspomnianych w Biblii nie mieli jakiejś ogólnie obowiązującej pozycji, którą by przybierali do modlitwy. Zawsze jednak była to postawa pełna szacunku. Często modlono się na stojąco. Jezus wspomniał o modleniu się właśnie w takiej pozycji (Mk 11:25). Zaraz po chrzcie najwyraźniej sam modlił się, stojąc, gdy otworzyło się niebo i zstąpił na niego duch święty w postaci gołębia, a z nieba rozległ się głos Boga (Łk 3:21, 22).

      Często zanoszono też modlitwy w pozycji klęczącej. Jezus modlił się na kolanach w ogrodzie Getsemani (Łk 22:41). Również Salomon klęczał, gdy podczas uroczystości oddania do użytku świątyni reprezentował w modlitwie naród izraelski (1Kl 8:54). Chociaż Biblia wielokrotnie używa w kontekście modlitwy słowa „kolana”, być może niekiedy modlący się klęczał na jednym kolanie, jak to czasami robią współcześni mieszkańcy Wschodu (Dz 9:40; 20:36; 21:5; Ef 3:14).

      Kłanianie się. Gdziekolwiek Żydzi się modlili, zwracali twarze w kierunku Jerozolimy i tamtejszej świątyni (1Kl 8:42, 44; Dn 6:10). Ezechiel ujrzał w wizji 25 mężczyzn obróconych plecami do świątyni Jehowy i kłaniających się ku wsch. (Eze 8:16). Świątynie czcicieli słońca budowano w ten sposób, że wejścia znajdowały się od zach., tak iż wchodzący mieli twarze zwrócone na wsch. Natomiast w świątyni Jehowy wejście było od strony wsch., a zatem Jego czciciele odwracali się plecami do miejsca, gdzie wschodziło słońce.

      Wyciąganie rąk. Niekiedy w czasie modlitwy rozkładano ręce, podnoszono je ku niebu lub wyciągano przed siebie w błagalnym geście (1Kl 8:22; 2Kn 6:13; Neh 8:6). Czasami kierowano ku niebu twarz lub tylko podnoszono oczy (Hi 22:26; Mt 14:19; Mk 7:34; Jn 17:1).

      Pozycja siedząca; padanie na twarz. W trakcie modlitwy nieraz przybierano pozycję siedzącą; modląca się osoba klękała, po czym siadała na swych piętach (1Kn 17:16). W takiej pozycji można było skłonić głowę lub oprzeć ją na piersi albo tak jak zrobił Eliasz, pochylić się ku ziemi i wtulić twarz między kolana (1Kl 18:42). Pismo Święte nierzadko wspomina też o padaniu na twarz. Na ogół polegało to na tym, że ktoś klękał i pochylał się do przodu, opierając się na rękach, a jeszcze częściej, że dotykał głową ziemi, wspierając się na łokciach (Rdz 24:26, 48; Lb 16:22, 45; Neh 8:6; Mt 26:39). Osoba pogrążona w żałobie lub zatopiona w żarliwej modlitwie niekiedy leżała wyprostowana z twarzą zwróconą do ziemi. W wypadku szczególnej udręki mogła mieć na sobie wór (1Kn 21:16). Wyznawcy fałszywych religii kłaniali się swym bożkom i padali przed nimi na twarz (Wj 20:5; Lb 25:2; 2Kl 5:18; Dn 3:5-12). Poza tym często je całowali (1Kl 19:18).

      Gesty o charakterze religijnym. Hiob wskazał, jak niebezpieczne by to było, gdyby serce skłoniło go do kultu słońca czy księżyca; mógłby wtedy zacząć wykonywać w ich stronę jakieś gesty o charakterze religijnym — np. przesyłać im ręką pocałunki, jak to czynili pogańscy czciciele księżyca i różnych bożków. Hiob rozumiał, że oznaczałoby to zaparcie się prawdziwego Boga, za które musiałby zostać pociągnięty do odpowiedzialności (Hi 31:26-28).

      Postawa chrześcijan podczas modlitwy. Jezus szczerze modlił się w miejscach publicznych; podobnie czynili Paweł i inni chrześcijanie. Zalecał też, by modlić się na osobności (Mt 6:5, 6). Potępiał ostentacyjnie długie modlitwy odmawiane dla zrobienia wrażenia na obserwatorach, z czego znani byli niektórzy uczeni w piśmie (Mk 12:40; Łk 20:47). Niemniej naśladowcy Chrystusa przejęli wiele zwyczajów z synagogi żydowskiej (jeśli tylko nie były one sprzeczne z wolą Bożą). Dlatego Chrześcijańskie Pisma Greckie wspominają o takich samych pozycjach ciała przy modlitwie, jak wymienione powyżej. Nigdzie nie sugerują, że człowiek powinien przybierać wtedy nabożny, świętoszkowaty wyraz twarzy. Nie mówią też, że konieczne są jakieś konkretne gesty w rodzaju składania czy splatania dłoni. W gruncie rzeczy modlitwy można wypowiadać bezgłośnie i bez żadnych zewnętrznych oznak, także w trakcie wykonywania obowiązków lub w nagłej sytuacji (por. Neh 2:4). Chrześcijan zachęcono, by zwracali się do Boga „w każdej formie modlitwy i błagania” (Ef 6:18).

      Szacunek, pokora. Klękanie. Chcąc okazać szacunek innym, zwłaszcza osobom sprawującym władzę, mieszkańcy Wschodu w zasadzie zachowywali się podobnie jak podczas modlitwy. Na przykład zwracając się do kogoś z prośbą lub błaganiem, klękali przed nim. Nie oznaczało to oddawania czci tej osobie, ale było wyrazem głębokiego respektu dla piastowanego przez nią stanowiska lub urzędu (2Kl 1:13; Mt 17:14; Mk 1:40; 10:17).

      Kłanianie się często towarzyszyło przywitaniu i kontaktom handlowym, stanowiło też przejaw wielkiego poważania. Gdy Jakub spotkał Ezawa, pokłonił mu się siedem razy (Rdz 33:3). Salomon, choć był królem, na znak szacunku kłaniał się swej matce (1Kl 2:19).

      Oddanie pokłonu mogło być również symbolem uznania swej porażki (Iz 60:14). Pokonani niekiedy stawali przed zwycięzcą odziani w wory i z powrozami na głowach, prosząc go o miłosierdzie (1Kl 20:31, 32). Zdaniem niektórych powrozy te były zawiązane wokół szyi, co miało wyrażać uległość i poddaństwo.

      Chociaż zwyczaj okazywania pokłonem szacunku osobom piastującym władzę był u Żydów powszechny, Mardocheusz nie chciał się kłaniać Hamanowi. Haman jako Agagita prawdopodobnie należał do Amalekitów, a Jehowa powiedział o tym narodzie, że całkowicie wymaże spod niebios pamięć o nim i będzie toczył z nim wojnę z pokolenia na pokolenie (Wj 17:14-16). Ponieważ pokłon lub padnięcie na twarz sugerowałyby pokojowe nastawienie do Hamana, Mardocheusz nie chciał tego robić, by nie łamać przykazania Bożego (Est 3:5).

      Padanie na twarz. Jozue padł na twarz przed anielskim „księciem wojska Jehowy” — nie po to, by oddać mu cześć, lecz by pokazać, że uznaje jego zwierzchnią pozycję oraz fakt, że został posłany z rozkazami od Jehowy (Joz 5:14).

      Kiedy Jezus przebywał na ziemi, ludzie padali przed nim na twarz, gdy go o coś prosili lub chcieli mu złożyć hołd, a on ich za to nie ganił (Łk 5:12; Jn 9:38). Został przecież wyznaczony na przyszłego Króla; sam powiedział: „Przybliżyło się królestwo Boże” (Mk 1:15). Był dziedzicem tronu Dawida, więc należał mu się szacunek, jaki okazywano królowi (Mt 21:9; Jn 12:13-15).

      Natomiast apostołowie Jezusa Chrystusa nie pozwalali, by ktokolwiek padał przed nimi na twarz.