W czasach biblijnych instrument perkusyjny przypominający współczesne talerze, towarzyszący m.in. harfie czy trąbie (2Sm 6:5; 1Kn 15:28; 2Kn 5:12, 13). Dwa hebrajskie słowa oznaczające czynele (celcelím oraz meciltájim) pochodzą od rdzenia calál: „dzwonić; trząść” (1Sm 3:11; Hab 3:16). Jak wynika z 1 Kronik 15:19, czynele w świątyni Jehowy były wykonane z miedzi i jest to jedyna dodatkowa informacja na ich temat. W pewnym starożytnym grobie egipskim znaleziono dwa czynele, które mogą dać wyobrażenie o instrumentach wspomnianych w Biblii. Zostały wykonane z miedzi z niedużą domieszką srebra, mają ok. 14 cm średnicy, a na środku są wyposażone w uchwyty.

Z Psalmu 150:5 można wysnuć wniosek, że w Izraelu znano więcej niż jeden rodzaj czyneli. Nadmieniono tu o „czynelach o dźwięcznym brzmieniu”, a zaraz potem o „brzęczących czynelach”. Ponieważ w poprzednich dwóch wersetach tej pieśni w każdym zdaniu wymieniono jeden lub dwa różne instrumenty, więc również tutaj najprawdopodobniej jest mowa najpierw o mniejszych, dźwięcznie brzmiących czynelach, a następnie o talerzach o większej średnicy, które mocno uderzone, wydawały głośniejszy i głębszy dźwięk.

O „brzęczącym czynelu” pisał też apostoł Paweł, chcąc unaocznić, jak mało warte byłoby mówienie językami, gdyby nie wypływało z miłości (1Ko 13:1). Jednakże pozostałe biblijne wzmianki o czynelach odnoszą się do oddawania czci Jehowie (1Kn 13:8; 16:5, 42; 25:1, 6; 2Kn 29:25; Ezd 3:10; Neh 12:27). Grali na nich wyszkoleni Lewici (1Kn 16:4, 5, 42). Niektórzy uczeni sugerują, że czynele były instrumentem używanym wyłącznie przez Lewitów, a może nawet tylko przez kapłanów, niemniej Psalm 150:1, 5 świadczy o ich większej popularności, zachęcał bowiem: „Wysławiajcie Jah! (...) Wysławiajcie go czynelami”.

Stan czystości, jak również czynność oczyszczania, czyli uwalniania od wady i skazy, od wszystkiego, co brudzi, kala lub psuje, są opisywane za pomocą kilku słów hebrajskich i greckich. Odnoszą się one nie tylko do czystości cielesnej, lecz także — i to nawet częściej — do czystości duchowej. Oba te rodzaje czystości są nieraz ze sobą powiązane. Hebrajski czasownik tahér („być czystym; oczyścić”) zwykle ma związek z czystością ceremonialną lub moralną. Jego synonimem jest wyraz barár, mający rozmaite formy, a tłumaczony na: „uprzątnąć; przesiać; strzec czystości; okazać się czystym; oczyszczać” (Eze 20:38; Kzn 3:18; Ps 18:26; Jer 4:11). Greckie słowo katharòs, czyli „czysty; bez skazy”, jest używane w znaczeniu fizycznym, moralnym oraz religijnym (Mt 5:8; 23:26; Tyt 1:15). „Nieczystość” to po hebrajsku taméʼ, a po grecku akatharsía (Kpł 5:3; Mt 23:27; Gal 5:19).

Czystość cielesna. Mimo 40 lat koczowania na pustkowiu Izraelici dzięki swym nawykom byli ludem na ogół zdrowym. Niewątpliwie przyczyniły się do tego prawa Boże regulujące ich życie obozowe, a dotyczące m.in. rozpoznawania i leczenia chorób. Przepisy te szczególnie uwypuklały znaczenie dbania o czystość wody. Zabraniały spożywania niektórych zwierząt, uznanych za nieczyste (zob. ZWIERZĘTA). Nakreślały sposób obchodzenia się ze zwłokami oraz odbywania kwarantanny, zabezpieczającej przed rozprzestrzenianiem się chorób zakaźnych. Nakazywały zakopywać odchody, co w ówczesnych czasach było bardzo postępowym wymogiem sanitarnym (Pwt 23:12-14). Zalecały często brać kąpiel oraz prać odzież. Wszystko to służyło zdrowiu Izraelitów.

W Piśmie Świętym czystość cielesna niejednokrotnie symbolizuje czystość duchową. Na przykład powiedziano, że „jasny, czysty, delikatny len” przedstawia „prawe czyny świętych” (Obj 19:8). A Jezus nawiązał do czystości fizycznej, by wskazać na duchowe skalanie i obłudę faryzeuszy. Ich zakłamane postępowanie przyrównał do wymycia kielicha lub misy wyłącznie z zewnątrz, bez oczyszczenia wnętrza (Mt 23:25, 26). Podobnym przykładem posłużył się podczas ostatniej Paschy, gdy rozmawiał ze swymi uczniami jeszcze w obecności Judasza Iskariota. Chociaż się wykąpali, a Mistrz umył im nogi, tak iż byli ‛cali czyści’ pod względem cielesnym, to o ich stanie duchowym rzekł: „Nie wszyscy jesteście czyści” (Jn 13:1-11).

W Biblii wymieniono ok. 70 powodów nieczystości cielesnej i ceremonialnej. Należały do nich m.in.: kontakt ze zwłokami lub padliną (Kpł 11:32-40; Lb 19:11-19); dotykanie nieczystych osób bądź rzeczy (Kpł 15:4-12, 20-24; Lb 19:22); trąd (Kpł 13); wycieki z narządów płciowych, w tym wytrysk nasienia podczas stosunku (Kpł 15:1-3, 16-19, 32, 33); urodzenie dziecka (Kpł 12:1-5); spożywanie mięsa nieczystych ptaków, ryb albo innych zwierząt (Kpł 11:41-47). Do zachowania czystości cielesnej oraz ceremonialnej byli zobowiązani zwłaszcza kapłani pełniący służbę przed Jehową (Wj 30:17-21; Kpł 21:1-7; 22:2-8). Morderstwo bądź bałwochwalstwo mogło w szczególnym sensie splugawić również ziemię (Lb 35:33, 34; Eze 22:2-4; 36:25).

Czystość ceremonialna. Izraelici musieli pod groźbą kary śmierci przestrzegać następującego przykazania: „Trzymajcie synów Izraela z dala od