Odpowiednik hebrajskiego słowa beʼér, które zwykle oznacza zagłębienie, otwór wykopany lub wydrążony w ziemi w celu czerpania wody napływającej w sposób naturalny. Określenie beʼér pojawia się w takich nazwach, jak Beer-Lachaj-Roj (Rdz 16:14), Beer-Szeba (Rdz 21:14), Beer (Lb 21:16-18) czy Beer-Elim (Iz 15:8). Wyraz ten może też znaczyć po prostu „dół” (Rdz 14:10), a niekiedy jest zapewne synonimem grobu (zob. Ps 55:23 [„dół”]; Ps 69:15 [„studnia”]). W znaczeniu przenośnym bywa odnoszony do żony lub jakiejś innej ukochanej kobiety (Prz 5:15; PnP 4:15). W Przysłów 23:27 cudzoziemkę przyrównano do wąskiej studni, być może dlatego, że naczerpanie wody z takiej studni często było trudne, gdyż gliniane dzbany łatwo się rozbijały o jej ściany (zob. ŹRÓDŁO).

Tam, gdzie pora sucha jest długa, zwłaszcza na pustkowiach, od najdawniejszych czasów studnie odgrywały niezwykle ważną rolę. W starożytności korzystanie ze studni bez zgody właściciela najwyraźniej uchodziło za naruszenie prawa własności (Lb 20:17, 19; 21:22). Wody było niewiele, a kopanie studni wymagało sporego nakładu pracy, toteż uważano ją za coś bardzo cennego. Nierzadko dochodziło do zaciętych kłótni o studnie. Z tego powodu patriarcha Abraham pewnego razu formalnie potwierdził swe prawo własności do studni w Beer-Szebie (Rdz 21:25-31; 26:20, 21). Jednakże po śmierci patriarchy Filistyni nie uszanowali praw jego syna i dziedzica, Izaaka, i pozasypywali studnie wykopane przez sług Abrahama (Rdz 26:15, 18).

Studnię często otaczano niskim murem i zakrywano dużym kamieniem, niewątpliwie po to, żeby uchronić ją przed zanieczyszczeniem, a ludzi i zwierzęta przed wpadnięciem do środka (Rdz 29:2, 3; Wj 2:15, 16). W pobliżu niektórych studni znajdowały się poidła lub koryta dla zwierząt domowych (Rdz 24:20; Wj 2:16-19). W pagórkowatej Palestynie studnie drążono w wapieniu, w którym nieraz żłobiono też stopnie prowadzące do wody. Czasami można było po prostu zejść na dół i zanurzyć naczynie w wodzie. Ale gdy studnia była bardzo głęboka, zwykle czerpano z niej wodę skórzanym wiadrem (Lb 24:7) lub glinianym dzbanem (Rdz 24:16), przywiązanym do liny (zob. ŹRÓDŁO JAKUBA).

Akt stwarzania, czyli powołania kogoś lub czegoś do istnienia. Tym samym słowem określa się także to, co zostało stworzone albo zaczęło istnieć. Zarówno hebrajski wyraz baráʼ, jak i grecki ktízo, tłumaczone na „stworzyć”, są używane jedynie w odniesieniu do stwarzania przez Boga.

Pismo Święte w wielu miejscach ukazuje Jehowę Boga jako Stwórcę. To On jest „Stwórcą niebios, (...) który ukształtował ziemię i który ją uczynił” (Iz 45:18). Jest „Twórcą gór i Stworzycielem wiatru” (Am 4:13), a także Tym, który „uczynił niebo i ziemię, i morze, i wszystko, co w nich jest” (Dz 4:24; 14:15; 17:24). ‛Bóg stworzył wszystko’ (Ef 3:9). Jezus Chrystus podkreślił, że stworzył On również dwoje pierwszych ludzi i uczynił ich mężczyzną i kobietą (Mt 19:4; Mk 10:6). Dlatego słusznie jest nazywany „Stwórcą” i tylko Jemu przysługuje ten tytuł (Iz 40:28).

„Wszystko zaistniało i zostało stworzone” z woli Bożej (Obj 4:11). Jehowa, który istnieje od wieczności, przed rozpoczęciem stwarzania był zupełnie sam (Ps 90:1, 2; 1Tm 1:17).

Chociaż Jehowa, będący istotą duchową (Jn 4:24; 2Ko 3:17), istniał zawsze, nie można tego powiedzieć o materii, stanowiącej budulec wszechświata. Do stworzenia fizycznych niebios i ziemi Bóg nie użył więc materii już istniejącej. Wynika to z Rodzaju 1:1, gdzie oświadczono: „Na początku Bóg stworzył niebiosa i ziemię”. Gdyby materia była od zawsze, nie można by przecież powiedzieć, że twory materialne powstały „na początku”. Po stworzeniu naszej planety Bóg ukształtował też „z ziemi wszelkie dzikie zwierzę polne i wszelkie latające stworzenie niebios” (Rdz 2:19). Ukształtował również człowieka „z prochu ziemi” i tchnął w jego nozdrza dech życia, dzięki czemu stał się on duszą żyjącą (Rdz 2:7).

W Psalmie 33:6 słusznie powiedziano: „Słowem Jehowy zostały uczynione niebiosa, a duchem jego ust cały ich zastęp”. Kiedy ziemia była jeszcze „bezkształtna i pusta”, a „ciemność panowała na powierzchni głębiny wodnej”, nad powierzchnią wód przemieszczała się tu i tam czynna siła Boża (Rdz 1:2). A zatem do realizacji swych zamierzeń stwórczych Bóg posłużył się swoją czynną siłą, czyli „duchem” (hebr. rúach). Jego dzieła świadczą nie tylko o Jego mocy, ale też o boskości (Jer 10:12; Rz 1:19, 20). Ponadto potwierdzają, że Jehowa „nie jest Bogiem nieporządku, lecz pokoju” (1Ko 14:33), wyróżnia je bowiem porządek, a nie chaos czy przypadkowość. Jehowa zwrócił na to uwagę Hioba, gdy przypomniał mu o konkretnych krokach związanych z zakładaniem ziemi i ‛zamknięciem morza wrotami’ oraz o istnieniu „ustaw niebios” (Hi 38:1, 4-11, 31-33). Poza tym wszystkie ‛poczynania Boga’, a więc także Jego dzieła stwórcze, są doskonałe (Pwt 32:4; Kzn 3:14).

Pierwszym stworzeniem Jehowy był Jego „jednorodzony Syn” (Jn 3:16), „początek stworzenia Bożego” (Obj 3:14). Jehowa posłużył się tym „pierworodnym wszelkiego stworzenia”, gdy stwarzał wszystko inne w niebiosach i na ziemi — to, „co widzialne i co niewidzialne” (Kol 1:15-17). W swym natchnionym sprawozdaniu Jan nazwał tego Syna Słowem i powiedział, że „wszystko zaczęło istnieć przez niego, a bez niego nic nie zaczęło istnieć”; następnie oznajmił, iż „Słowo stał się ciałem”, i utożsamił go z Jezusem Chrystusem (Jn 1:1-4, 10, 14, 17). On sam zaś, występując jako uosobiona mądrość, oświadczył: „Jehowa mnie utworzył jako początek swej drogi”, po czym wspomniał o swej funkcji „mistrzowskiego wykonawcy” u boku Boga i Stwórcy, Jehowy (Prz 8:12, 22-31). Skoro ten jednorodzony Syn Boży tak ściśle współpracował z Jehową podczas stwarzania, a ponadto jest „obrazem niewidzialnego Boga” (Kol 1:15; 2Ko 4:4), więc najwyraźniej to właśnie do niego Jehowa powiedział: „Uczyńmy człowieka na nasz obraz” (Rdz 1:26).

Po stworzeniu swego jednorodzonego Syna Jehowa przy jego współudziale powołał do istnienia niebiańskich aniołów. Uczynił to jeszcze przed uformowaniem ziemi, co wynika z Jego wypowiedzi do Hioba: „Gdzieżeś był, gdy zakładałem ziemię (...), gdy wespół radośnie wołały gwiazdy poranne i zaczęli z uznaniem wykrzykiwać wszyscy synowie Boży?” (Hi 38:4-7). Dopiero po stworzeniu tych niebiańskich istot duchowych pojawiły się fizyczne niebiosa, ziemia i wszystkie inne materialne twory. Ponieważ najważniejszą rolę w całym tym procesie odgrywał Jehowa, więc właśnie Jemu przypisuje się chwałę za wszystko, co zostało stworzone (Neh 9:6; Ps 136:1, 5-9).

Pismo Święte oznajmia: „Na początku Bóg stworzył niebiosa i ziemię”, ale nie precyzuje czasu tych wydarzeń (Rdz 1:1). Wyrażenie „na początku” jest zatem poprawne bez względu na to, od jak dawna zdaniem naukowców istnieje nasz glob, pozostałe planety oraz inne ciała niebieskie. Materialne niebiosa i ziemia mogły zostać stworzone miliardy lat temu.

Dalsza działalność stwórcza związana z ziemią. Fragment z Rodzaju 1:1 do 2:3 donosi o stworzeniu materialnych niebios i ziemi (Rdz 1:1, 2), a następnie podaje zarys działalności stwórczej związanej z ziemią. Rozdział 2 tej księgi od wersetu 5 to równoległe sprawozdanie, które rozpoczyna się od opisu sytuacji w „trzecim dniu” — po pojawieniu się suchego lądu, a przed stworzeniem roślin lądowych. Zawiera szczegóły pominięte w ogólnym opisie z 1 rozdz. Cała ta natchniona relacja mówi o sześciu okresach stwarzania nazwanych dniami oraz o siódmym okresie, czyli „dniu siódmym”, w którym Bóg zakończył dzieło stwórcze na ziemi i zaczął odpoczywać (Rdz 2:1-3). Wprawdzie nie podano w niej szczegółowej klasyfikacji botanicznej i zoologicznej, jaką stosuje się obecnie, niemniej użyte określenia trafnie ukazują główne grupy organizmów żywych, stworzonych tak, by mogły się rozmnażać jedynie w obrębie własnego „rodzaju” (Rdz 1:11, 12, 21, 24, 25; zob. RODZAJ).

Poniższa tabela pokazuje, jakie dzieła powstały podczas sześciu dni stwarzania, opisanych w Księdze Rodzaju.

ZIEMSKIE DZIEŁA STWÓRCZE JEHOWY

Dzień

Dzieła stwórcze

Wersety

1

Światło; oddzielenie dnia od nocy

Rdz 1:3-5

2

Przestworze; oddzielenie wód poniżej przestworza od wód ponad nim

Rdz 1:6-8

3

Suchy ląd; roślinność

Rdz 1:9-13

4

Źródła światła na niebie stają się widoczne z ziemi

Rdz 1:14-19

5

Dusze żyjące w wodzie i stworzenia latające

Rdz 1:20-23

6

Zwierzęta lądowe; człowiek

Rdz 1:24-31

Rodzaju 1:1, 2 dotyczy okresu poprzedzającego sześć dni wspomnianych powyżej. Zanim się rozpoczął pierwszy z nich, słońce, księżyc i gwiazdy już istniały; o ich stworzeniu mówi Rodzaju 1:1. Jednakże przed tymi sześcioma dniami działalności stwórczej „ziemia była bezkształtna i pusta i ciemność panowała na powierzchni głębiny wodnej” (Rdz 1:2). Jak się wydaje, naszą planetę spowijały wtedy grube warstwy chmur, co uniemożliwiało światłu dotarcie do jej powierzchni.

Kiedy pierwszego dnia Bóg powiedział: „Niech powstanie światło”, przez pokrywę chmur zapewne zaczęło przenikać światło rozproszone, choć z powierzchni ziemi nie dało się jeszcze rozróżnić jego źródeł. Działo się to być może etapami, na co wskazuje przekład J. W. Wattsa: „I stopniowo pojawiło się światło” (Rdz 1:3, A Distinctive Translation of Genesis). Bóg oddzielił światło od ciemności i nazwał światło „Dniem”, a ciemność „Nocą”. Wynika z tego, że okrążając słońce, nasza planeta obracała się także wokół własnej osi, dzięki czemu na obu półkulach — wschodniej i zachodniej — następowały po sobie okresy światła i ciemności (Rdz 1:3, 4).

Drugiego dnia Bóg uczynił „przestworze”, oddzielając „wody od wód”. Część wód pozostała na