Baala i 400 proroków świętego pala, czyli aszery (1Kl 18:19).

Upadlający kult Aszery został wprowadzony nawet do świątyni Jehowy. Król Manasses umieścił w niej rzeźbiony wizerunek świętego pala, będący najwyraźniej symbolem bogini Aszery (2Kl 21:7). Za karę został uprowadzony do Babilonu, ale gdy wrócił do Jerozolimy, dał dowód skruchy, oczyszczając dom Jehowy z wszelkich bałwochwalczych przedmiotów. Jednakże jego syn Amon wznowił haniebny kult Baala i Aszery wraz z prostytucją sakralną (2Kn 33:11-13, 15, 21-23). Dlatego prawy król Jozjasz, który objął po nim tron, musiał zburzyć „domy nierządników świątynnych w domu Jehowy, gdzie niewiasty tkały namiotowe świątyńki dla świętego pala” (2Kl 23:4-7).

Hebrajskie słowo tłumaczone na „święty słup” oznacza coś ustawionego, wzniesionego. Najwyraźniej był to falliczny symbol Baala, a niekiedy również innych fałszywych bogów (Wj 23:24; 2Kl 3:2; 10:27). W różnych miejscach na Bliskim Wschodzie znaleziono kamienne słupy niebędące elementami konstrukcyjnymi. Na ich religijny charakter wskazuje odkrycie obok nich różnych przedmiotów kultu. Niektóre z tych słupów są nieociosane i mają wysokość ok. 2 m lub więcej.

Zanim Izraelici wkroczyli do Ziemi Obiecanej, Bóg zakazał im stawiania świętych słupów i polecił porozbijać te, które wznieśli Kananejczycy (Wj 34:13; Kpł 26:1; Pwt 12:3; 16:22). Sposób, w jaki nakazał je niszczyć, sugeruje, że były wykonane z kamienia. Jednakże w 2 Królów 10:26 jest mowa o paleniu świętych słupów, co by znaczyło, że niektóre zrobiono z drewna. W tym wypadku może też chodzić o święte pale (aszery) (zob. ŚWIĘTY PAL).

Izraelici zlekceważyli wyraźne przestrogi Boże przekazane przez Mojżesza. Na terytorium obu królestw — judzkiego oraz izraelskiego — postawili mnóstwo świętych słupów (1Kl 14:22, 23; 2Kl 17:10). Wierni królowie judzcy, np. Asa, Ezechiasz i Jozjasz, rozbijali jednak takie słupy (2Kl 18:4; 23:14; 2Kn 14:3); również Jehu, gdy wykorzeniał kult Baala z dziesięcioplemiennego królestwa, zburzył święty słup tego bożka (2Kl 10:27, 28).

(hebr. chazír [„świnia; dzik”]; gr. choíros, hys [„maciora”]).

Świnia domowa (Sus domestica) to średniej wielkości ssak o grubej skórze pokrytej zwykle szorstką szczeciną i krępej budowie ciała. Nogi, szyja i ogon są krótkie, a wydłużony pysk zakończony jest ryjem. Zwierzę to ma rozdzielone kopyta, ale nie przeżuwa pokarmu, toteż według Prawa Mojżeszowego nie nadawało się na pożywienie ani na ofiarę (Kpł 11:7; Pwt 14:8).

Wprawdzie o wydaniu przez Jehowę zakazu jedzenia wieprzowiny nie musiały decydować względy zdrowotne, ale spożywanie tego mięsa wiązało się i nadal się wiąże z pewnymi niebezpieczeństwami. Świnie są wszystkożerne, zjadają nawet padlinę i odpadki, dlatego łatwo się zarażają różnymi pasożytami, które mogą wywoływać włośnicę, glistnicę i inne choroby.

Izraelici na ogół uważali świnię za zwierzę budzące szczególny wstręt. Z tego względu słowa: „Kto ofiarowuje dar — [jest] jak ten, kto ofiarowuje krew świni!” wskazują na skrajnie odrażającą formę kultu (Iz 66:3). Mało co byłoby dla Izraelitów równie niestosowne jak złoty kolczyk w ryju świni. Właśnie takiego porównania użyto w Przysłów 11:22 w odniesieniu do kobiety pięknej, lecz pozbawionej rozsądku.

Co prawda odstępczy Izraelici jadali wieprzowinę (Iz 65:4; 66:17), jednakże apokryficzne księgi 1 Machabejska (1:63, BT) i 2 Machabejska (6:18, 19; 7:1, 2, BT) donoszą, że gdy nad Palestyną panował syryjski król Antioch IV Epifanes, który wszczął okrutną kampanię mającą na celu wyrugowanie wielbienia Jehowy, wielu Żydów nie chciało jeść wieprzowiny i wolało raczej umrzeć za nieposłuszeństwo rozkazom króla, niż złamać prawo Boże.

Niektóre narody nie jadały wieprzowiny, lecz wśród Greków uchodziła ona za przysmak. Zapewne więc pod wpływem kultury hellenistycznej w czasach ziemskiej służby Jezusa hodowano świnie w Palestynie, zwłaszcza na terenie Dekapolu. W krainie Gadareńczyków było co najmniej jedno stado liczące ok. 2000 świń. Gdy Jezus pozwolił wejść w nie wypędzonym demonom, całe stado rzuciło się z urwiska i utopiło w morzu (Mt 8:28-32; Mk 5:11-13).

Świnie, w które weszły wypędzone demony. Nie można krytykować Jezusa za wyrażenie zgody na wejście tych demonów w świnie, zwłaszcza że w grę mogły wchodzić dodatkowe czynniki niewyjawione w Biblii, np. właścicielami tego stada mogli być Żydzi, co czyniłoby ich winnymi lekceważenia Prawa. Jezus oczywiście nie musiał z góry przewidywać, co demony zrobią po wejściu w te nieczyste zwierzęta. Być może chciały zawładnąć świniami, bo sprawiało im to jakąś wynaturzoną, sadystyczną przyjemność. Nie ulega też wątpliwości, iż człowiek jest wart więcej niż stado świń (por. Mt 12:12). Poza tym zwierzęta te