chodzi raczej o hebrajski wyraz, który jest zapisywany podobnie, lecz znaczy „odpowiedni sposób; w ten sposób; tak”, gdyż już występujące przed ken słowo kemò oznacza „jak” lub „w podobny sposób”.

Jeszcze jedną biblijną wzmiankę o komarze znajdujemy w wypowiedzi Jezusa, który potępił uczonych w piśmie i faryzeuszy za to, że odcedzają komara, lecz połykają wielbłąda. Żydowscy przywódcy religijni — przesadnie dokładni w drobiazgach — cedzili napoje, by przez połknięcie komara nie stać się nieczystymi ceremonialnie (Kpł 11:21-24). Ale jednocześnie lekceważyli ważniejsze rzeczy w Prawie, co przypominało połykanie wielbłąda, który również był zwierzęciem nieczystym (Kpł 11:4; Mt 23:23, 24).

Zobacz DOM.

(„Jehowa umocnił”).

1. Lewita, który za panowania Ezechiasza sprawował pieczę nad darami składanymi na służbę w świątyni (2Kn 31:4, 12, 13).

2. Jeden z przełożonych Lewitów, którzy złożyli szczodry dar z owiec, kóz i bydła w związku z wielkimi obchodami Paschy w 18 roku panowania Jozjasza (2Kn 35:9, 19).

Zobacz JEHOJACHIN.

Zobacz CZAS KOŃCA.

(hebr. chagáw).

Nie ma pewności, jakie owady określano hebrajskim terminem chagáw. Ale skoro w Kapłańskiej 11:22 wśród ceremonialnie czystych stworzeń nadających się do jedzenia wymieniono obok chagáw także w pełni rozwiniętą, uskrzydloną szarańczę (hebr. ʼarbéh), to chagáw mógł być owadem skaczącym, a nie latającym (zob. przyp. w NW).

Konikami polnymi są nazywane m.in. skaczące owady z rodzin szarańczowatych (Acrididae — mają krótkie czułki, należy do nich szarańcza wędrowna) oraz pasikonikowatych (Tettigoniidae — mają długie czułki).

W Biblii konika polnego wymieniono wśród owadów czystych, nadających się do jedzenia, wspomniano o tym, że niszczy roślinność (2Kn 7:13), a także posłużono się nim w unaocznieniach. Niewierni zwiadowcy izraelscy powiedzieli, że w porównaniu z rosłymi mieszkańcami Kanaanu są jak koniki polne (Lb 13:33). Z punktu widzenia potężnego Jehowy podobnie jak te owady wyglądają wszyscy ludzie, a zwłaszcza Jego przeciwnicy (Iz 40:22). Nawiązując do kłopotów podeszłego wieku, pisarz Księgi Kaznodziei posłużył się przykładem wlokącego się konika polnego, by opisać starszą osobę, która idzie zgarbiona i zesztywniała, mając łokcie wysunięte nieco do tyłu (Kzn 12:5; zob. SZARAŃCZA).

(hebr. sus, réchew [„konie do rydwanów”], réchesz [„zaprzęgane rumaki; konie pocztowe”]; gr. híppos).

Gdy Jehowa, Stwórca konia, napominał Hioba, opisał niektóre charakterystyczne cechy tego zwierzęcia: jest bardzo silne, parska nozdrzami, niecierpliwie bije kopytami o ziemię, jest podekscytowane zbliżającą się bitwą i nie boi się szczęku oręża (Hi 39:19-25). Od czasów starożytnych człowiek pozostawał w bliskich kontaktach z koniem, a do poskromienia go używał uzdy i bata (Ps 32:9; Prz 26:3; Jak 3:3).

Zastosowanie do celów wojskowych. W starożytności koni używali królowie, książęta i dostojnicy państwowi, wykorzystywano je też do szybkiego przekazywania wiadomości (2Sm 15:1; Est 6:7, 8; 8:14; Kzn 10:7; Jer 17:25; 22:4), ale przede wszystkim znajdowały zastosowanie w walce (Prz 21:31; Iz 5:28; Jer 4:13; 8:16; 46:4, 9).

Konie nie nadają się jednak do walki w górach i na terenie skalistym (Am 6:12). Dlatego gdy izraelski król Achab pokonał armię syryjską, słudzy Ben-Hadada usprawiedliwiali porażkę tym, że Bóg Izraela jest „Bogiem gór”, a nie równin, gdzie przewagę zapewniają konie i rydwany. Ale dzięki Jehowie Izraelici odnieśli zwycięstwo także na równinie (1Kl 20:23-29).

Obecność koni w wojsku przerażała przeciwników; już sam odgłos dużej liczby koni i rydwanów wywoływał strach i sprawiał, że armia uważająca się za mniej liczną rzucała się do panicznej ucieczki (2Kl 7:6, 7). Potęga militarna Egiptu, Asyrii, Babilonu, Medo-Persji i innych narodów w znacznej mierze opierała się na koniach (Iz 31:1, 3; Jer 6:22, 23; 50:35, 37, 41, 42; 51:27, 28; Eze 23:5, 6, 23; 26:7, 10, 11; Nah 3:1, 2; Hab 1:6, 8). Na starożytnych zabytkach często można zobaczyć konie z uzdami i cuglami, przystrojeniami na głowie, ozdobnymi siodłami i innymi elementami dekoracyjnymi.

Starożytny Izrael, naród wybrany przez Boga, miał się jednak różnić od Egipcjan i innych ówczesnych narodów, które uważały, że do zapewnienia sobie bezpieczeństwa i niezależności niezbędne są konie i rydwany. Izraelskim królom nie wolno było pomnażać koni (Pwt 17:15, 16). Zamiast pokładać ufność w sile oręża, koniach i rydwanach, Izraelici mieli szukać pomocy u Jehowy i nie lękać się sprzętu wojennego swych wrogów (Pwt 20:1-4; Ps 20:7; 33:17; Oz 1:7).