(od rdzenia oznaczającego: „wykupić”).

Założyciel jednej z rodzin netynejczyków. „Synowie Padona” powrócili z Zerubbabelem z niewoli babilońskiej (Ezd 2:1, 2, 43, 44; Neh 7:46, 47).

Miasto na zach. wybrzeżu Cypru. Po przejściu całej wyspy Paweł z Barnabasem i Janem Markiem spotkali w Pafos czarnoksiężnika Bar-Jezusa (Elimasa), który im się sprzeciwiał, gdy głosili prokonsulowi Sergiuszowi Pawłowi. Dlatego apostoł Paweł na pewien czas oślepił czarnoksiężnika, a prokonsul na widok tego cudu uwierzył i został chrześcijaninem (Dz 13:6-13).

Nazwę Pafos nosiły dwa cypryjskie miasta: Stare Pafos i Nowe Pafos. Miasto wspomniane w relacji z Dziejów Apostolskich to Nowe Pafos, które było stolicą prowincji senatorskiej Cypr, gdy Paweł odwiedził tę wyspę podczas swej pierwszej podróży misjonarskiej. Uważa się, że pozostałościami tego miasta są ruiny starożytnego portu, znajdujące się jakieś 15 km na pn. zach. od Starego Pafos (Kuklia). Istniał tam naturalny port wykorzystywany jako baza okrętów wojennych w czasach greckich i rzymskich. Niewątpliwie właśnie stamtąd Paweł i jego towarzysze odpłynęli na pn. pn. zach. do Perge w Azji Mniejszej. Do dziś zachowały się falochrony tego starożytnego portu, jak również pozostałości różnych budynków użyteczności publicznej i prywatnych domów oraz murów miejskich.

Barnabas i Marek zapewne jeszcze raz odwiedzili to miasto ok. 49 r. n.e. (Dz 15:36-39).

(„spotkanie z Bogiem”).

Naczelnik plemienia Aszera w czasie wędrówki po pustkowiu; syn Ochrana (Lb 1:13, 16). Pomagał Mojżeszowi w przeprowadzeniu pierwszego spisu Izraelitów, złożył dar podczas uroczystości poświęcenia ołtarza w przybytku, dowodził zastępem wojowników ze swego plemienia (Lb 1:4, 5, 13, 17-19; 2:27, 28; 7:11, 72-77; 10:26).

(hebr. ʽakkawísz).

Mały, bezskrzydły stawonóg mający osiem odnóży, zaliczany do gromady pajęczaków (nie do owadów).

Większość pająków przędzie pajęczynę, w którą chwyta zdobycz. Pająki mają z reguły trzy pary kądziołków przędnych, umieszczonych na końcu odwłoka po stronie brzusznej. Są one połączone licznymi miniaturowymi kanalikami z leżącymi wewnątrz ciała gruczołami przędnymi. Wydzielina tych gruczołów, przechodząc przez kądziołki, krzepnie i zmienia się w delikatną pajęczynę. Trzymając kądziołki przędne razem, pająk może wyprodukować jedną grubą nić, a gdy je rozsunie — pęk cienkich niteczek.

Sieć pajęcza — różna w wypadku różnych gatunków — odznacza się piękną symetrią i skomplikowaną strukturą. Na niciach w równych odstępach wiszą krople lepkiej wydzieliny, także produkowanej przez pająka. Kiedy pająk przeciągnie nić między dwoma promieniami szkieletu i pokryje ją kleistą substancją, ciągnie tę nić do dołu, a następnie puszcza. W ten sposób uzyskuje równomierne rozmieszczenie drobnych kropelek kleju. Taka lepka nić służy do chwytania ofiary.

Pająk jest dwukrotnie wspominany w Piśmie Świętym w unaocznieniach. Bildad, zwracając się do Hioba, mówił o odstępcy, który pokłada ufność w „domku pająka” — konstrukcji zbyt delikatnej, by mogła mu zapewnić oparcie (Hi 8:14, 15). Do snucia pajęczej sieci zostało przyrównane dopuszczanie się szkodliwych czynów i aktów przemocy przez wiarołomnych Izraelitów. Nie mogli oni ‛okryć się swymi dziełami’, tak jak pajęczyna nie nadaje się do wyrobu szat (Iz 59:5, 6).

Uważa się, że hebrajskie słowo tłumaczone na „pakuły” odnosi się do krótkich, szorstkich włókien lnu. Pakuły łatwo się palą. Gdy Dalila związała Samsona wilgotnymi ścięgnami, on je bez trudu rozerwał, „jak się rozrywa sznurek skręcony z pakuł, gdy poczuje ogień” (Sdz 16:8, 9). Jehowa, zapowiadając zgładzenie spośród swego wybranego narodu niegodziwców oraz ich dzieł, oznajmił: „Stanie się siłacz wiązką pakuł, a jego dzieło iskrą; oboje naraz staną w płomieniach i nie będzie komu gasić” (Iz 1:24, 31).

(skrócona forma imienia Pelaliasz: „rozjemcą jest Jah”).

Mężczyzna, który w czasach Nehemiasza naprawiał fragment muru Jerozolimy; syn Uzaja (Neh 3:25).

Jedna z pięciu ruchomych części dłoni lub stopy. Palce u rąk odgrywają dużą rolę w wykonywaniu różnych prac, zwłaszcza precyzyjniejszych czynności. Ponieważ stanowią część ręki, w Biblii są niekiedy jej synonimem. Czasem dwa wyrazy: „palce” i „ręce” występują obok siebie, jak np. w paralelnych opisach wyrabiania bożków (Iz 2:8).

O Bogu przenośnie powiedziano, że użył swego „palca” bądź „palców” do zrealizowania pewnych przedsięwzięć, np. do spisania Dziesięciorga Przykazań na kamiennych tablicach (Wj 31:18; Pwt 9:10), dokonania cudów (Wj 8:18, 19) i stworzenia niebios (Ps 8:3). „Palce” Boga biorące udział w stwarzaniu to w gruncie rzeczy Jego święty duch, czynna siła. Myśl taką nasuwa opis stwarzania z Księgi Rodzaju, gdzie wspomniano o przemieszczaniu się czynnej siły Bożej (rúach: „duch”) nad powierzchnią wód (Rdz 1:2). Znaczenie tego symbolu jednoznacznie potwierdzają Chrześcijańskie Pisma Greckie, ponieważ Mateusz wyjaśnia, że Jezus wypędzał demony ‛świętym duchem Bożym’, a Łukasz mówi, iż czynił to „palcem Bożym” (Mt 12:28; Łk 11:20).

Mieszkańcy Wschodu przypisują szczególne znaczenie gestom; nawet niewielki ruch ma często wielką wymowę. Na przykład nicponia Biblia opisuje jako człowieka, który „wskazuje palcami” (Prz 6:12, 13). Izraelici — jeśli chcieli zaskarbić sobie uznanie Boże — mieli nie tylko przestać mówić to, co szkodliwe, lecz także wyzbyć się czegoś takiego, jak „wytykanie palcem”, przypuszczalnie oznaczające pogardę lub fałszywe oskarżenia (Iz 58:9-11). Ponieważ człowiek dobrze widzi własne palce i potrzebuje ich do realizowania swych planów, lud sprzymierzony z Bogiem miał symbolicznie ‛uwiązać sobie Jego przykazania na palcach’, tzn. stale o nich pamiętać i kierować się nimi we wszystkich swych poczynaniach (Prz 7:2, 3; por. Ps 144:1).

Kiedy do króla Rechoboama przybyła delegacja z prośbą o zmniejszenie ciężaru służby nałożonego na lud przez jego ojca, Salomona, młodzi doradcy podpowiedzieli królowi, by odrzekł, że ‛jego mały palec będzie grubszy niż biodra jego ojca’. Wskazywało to, iż jeszcze zwiększy ten ciężar (1Kl 12:4, 10, 11). Hebrajskie słowo przetłumaczone tu na „mały palec” pochodzi od rdzenia oznaczającego „być małym, najmniejszym”.

Jezus Chrystus użył podobnej figury retorycznej, aby zilustrować surowość i butę uczonych w piśmie i faryzeuszy. Wykazał, że owi przywódcy religijni nie zamierzali nawet w najmniejszym stopniu wesprzeć uciskanego ludu — oświadczył, iż ‛wkładają ludziom na barki wielkie ciężary, sami zaś nie chcą ich ruszyć swoim palcem’ (Mt 23:2-4). W innej przenośni opowiedział o bogaczu, który usiłował nakłonić Łazarza do wyświadczenia mu drobnej przysługi — przyniesienia wody na „czubku palca” — wymagającej porzucenia uprzywilejowanej pozycji „u piersi Abrahama” (Łk 16:22, 24).

Z Izraelem walczył pewien człowiek z rodu Refaitów, który wyróżniał się nadzwyczajnym wzrostem oraz miał po sześć palców u rąk i u nóg, czyli w sumie dwadzieścia cztery (2Sm 21:20; 1Kn 20:6)

W Biblii hebrajskie i aramejskie słowo oznaczające palec u ręki odnosi się czasem do palca u nogi (2Sm 21:20; 1Kn 20:6; Dn 2:41, 42). W innych miejscach wyrażenie ‛wielki palec stopy’ jest tłumaczeniem hebrajskiego odpowiednika wyrazu „kciuk” (Wj 29:20; Kpł 8:23, 24; 14:14, 17, 25, 28).

Palce stóp, pomagające zachowywać równowagę ciała oraz utrzymywać kierunek podczas chodzenia, mają w Biblii znaczenie dosłowne i przenośne. Pojmanym wrogom odbierano nieraz zdolność do walki przez odcinanie im kciuków i wielkich palców u nóg (Sdz 1:6, 7).

Wprowadzając w Izraelu kapłaństwo, Mojżesz wziął nieco krwi barana i posmarował nią prawe ucho, prawy kciuk i wielki palec prawej stopy Aarona oraz jego synów (Kpł 8:23, 24). Krew ofiary na tej ważnej części prawej stopy kapłanów oznaczała, że muszą niezachwianie podążać w wytyczonym kierunku, jak najlepiej wypełniając obowiązki związane ze składaniem ofiar. Jezus Chrystus, wielki Arcykapłan, w czasie swego pobytu na ziemi postąpił zgodnie z tym proroczym pierwowzorem (Mt 16:21-23), a podlegający mu kapłani — jego bracia zrodzeni z ducha — muszą dokładnie podążać jego śladami (Heb 7:26; 1Pt 2:5, 8; Obj 20:6; zob. też KCIUK).

Kraina położona na wsch. wybrzeżu Morza Śródziemnego, w starożytności zamieszkana przez naród izraelski. Jej nazwa pochodzi od łacińskiego słowa Palaestina i greckiego Palaistíne. Z kolei to ostatnie wywodzi się z hebrajskiego określenia Pelészet. W Pismach Hebrajskich słowo Pelészet (tłumaczone na „Filistea”) odnosi się tylko do terenów nadmorskich zajmowanych przez Filistynów (Wj 15:14; Ps 60:8; 83:7; 87:4; 108:9; Iz 14:29, 31; Jl 3:4). Jednakże w V w. p.n.e. Herodot, a później także inni pisarze (Filon, Owidiusz, Pliniusz, Flawiusz, Hieronim) używali powyższych greckich i łacińskich terminów w odniesieniu do całego obszaru zwanego wcześniej „ziemią Kanaan” lub „ziemią izraelską” (Lb 34:2; 1Sm 13:19). Ponieważ Jehowa obiecał tę krainę Abrahamowi i jego potomkom (Rdz 15:18; Pwt 9:27, 28), słusznie nazywano ją również Ziemią Obiecaną bądź „ziemią obietnicy” (Heb 11:9). Od średniowiecza określa się ją także mianem Ziemi Świętej.

Palestyna to ogniwo łączące Europę, Azję i Afrykę. Wokół niej leżały kiedyś takie starożytne mocarstwa, jak: Egipt, Asyria, Babilon, Persja, Grecja i Rzym (Eze 5:5). Otoczona rozległymi pustyniami na pd. i wsch. oraz Morzem Wielkim (Śródziemnym) na zach., stanowiła lądowy pomost między Nilem a Eufratem, przez który przebiegały