Szewy, biegła jedna z trzech głównych gałęzi drzewa rodowego potomków Judy wywodzących się od Checrona (1Kn 2:9, 48-50).

2. Sekretarz Dawida (2Sm 20:25; zob. SERAJASZ 2).

(„przysięga” lub „siedem”).

Studnia, którą słudzy Izaaka wykopali, a raczej odkopali, w Beer-Szebie (Rdz 26:32, 33; por. 26:18). Izaak dowiedział się od nich o znalezieniu tam wody tuż po zawarciu przymierza pokoju z Abimelechem, królem Geraru, toteż nazwał tę studnię „Sziba” (nawiązując do przysięgi składanej z powołaniem się na siedem rzeczy) (Rdz 26:26-33). Również Abraham zawarł przymierze z Abimelechem (był to albo ten sam król, albo inny władca filistyński o takim imieniu lub tytule). Podarował mu przy tej sposobności siedem owieczek, a Abimelech przyjął je, uznając w ten sposób prawa Abrahama do spornej studni, być może właśnie tej, którą później Izaak nazwał „Sziba”. Ponieważ jest to inna forma wyrazu Szeba, Izaak najwyraźniej chciał też podtrzymać nazwę „Beer-Szeba”, nadaną temu miejscu przez Abrahama (Rdz 21:22-32; zob. BEER-SZEBA).

Hasło użyte przez mężów z Gileadu w celu rozpoznania Efraimitów, którzy próbowali się przeprawić przez Jordan. Znaczyło „kłos” lub „płynący strumień”. Uciekający Efraimici, którzy wcześniej walczyli z Jeftem, zdradzali się przed Gileadczykami strzegącymi brodów Jordanu, gdyż nie potrafili wymówić w tym haśle głoski „sz”. Mówili „Sibbolet” (Sdz 12:4-6). Najwyraźniej więc poszczególne plemiona różniły się od siebie wymową, podobnie jak w późniejszych czasach Galilejczycy odróżniali się sposobem mówienia od Judejczyków (por. Mt 26:73; Łk 22:59).

(z egip.: „staw Horusa”).

Najprawdopodobniej położone najdalej na wsch. ramię Nilu w rejonie delty. Nazwa „Szichor” pojawia się w tekście hebrajskim cztery razy i zawsze ma związek z Egiptem (Joz 13:3: „odnoga Nilu”; 1Kn 13:5: „rzeka”; Iz 23:3; Jer 2:18). Niektórzy komentatorzy utożsamiają Szichor z „Doliną Potoku Egipskiego” (Lb 34:5), identyfikowaną zazwyczaj z Wadi al-ʽArisz leżącym na pd. zach. od Gazy; niemniej jak wynikałoby z Jeremiasza 2:18 i Izajasza 23:3, Szichor był ściślej związany z Egiptem i Nilem niż wspomniane wadi, czyli dolina potoku. Zwłaszcza zawarta w Izajasza wzmianka o „nasieniu Szichoru” odnosi się raczej do rzeki płynącej cały czas (nahár), a nie do okresowej (náchal). Z tych powodów częściej uważa się, że Szichor — przynajmniej w powyższych dwóch wersetach — to wysunięte najbardziej na wsch. ramię Nilu (który przez deltę przepływa kilkoma odnogami). Do takiego położenia Szichoru pasowałoby też określenie „naprzeciw [tzn. na wschodzie lub na wschód od] Egiptu”, użyte w Jozuego 13:3.

Niemniej ten ostatni werset jest częścią opisu ziemi, którą po wstępnych podbojach dokonanych pod wodzą Jozuego Izraelici mieli jeszcze zdobyć i która w kierunku pn. rozciągała się aż „po wejście do Chamatu” (Joz 13:1-6). Zwolennicy utożsamiania Szichoru z Wadi al-ʽArisz zwracają uwagę na to, że jak wynika z innych wersetów, granice posiadłości Izraela biegły od „Doliny Potoku Egipskiego” aż „po wejście do Chamatu” (Lb 34:2, 5, 7, 8). Jednakże w niektórych przekładach (NŚ, RS) wzmianka w Jozuego 13:3 o Szichorze („odnoga Nilu”, NŚ) jest częścią wypowiedzi wtrąconej, opisującej, jak daleko na pd. zach. sięgała w pewnym okresie ziemia Kananejczyków. Być może więc uwaga ta nie dotyczy obszaru, który miał zostać podbity, lecz po prostu wskazuje, że terytorium Kananejczyków rozciągało się niegdyś aż do wsch. granicy właściwego Egiptu.

Podobna zbieżność występuje między opisami dwóch wydarzeń: Dawid (z okazji sprowadzenia do Jerozolimy Arki Przymierza) zebrał lud izraelski od Szichoru („rzeki egipskiej”, NŚ) do Chamatu, natomiast Salomon — „od wejścia do Chamatu aż po Dolinę Potoku Egipskiego” (1Kn 13:5; 1Kl 8:65). Wyjaśnić to można w ten sposób, że sprawozdanie dotyczące czasów Salomona podaje granice terytorium faktycznie zamieszkanego przez Izraelitów. Tereny między Wadi al-ʽArisz a wsch. ramieniem Nilu są pustynne, porośnięte zaroślami, tak więc wspomniane wadi (dolina potoku) słusznie wyznaczało granicę obszaru, który nadawał się do zasiedlenia przez Izraelitów. Z kolei opis z czasów Dawida może się odnosić do całego terytorium opanowanego przez Izraelitów i podległego Dawidowi, które rzeczywiście sięgało do granicy Egiptu.

Jeszcze przed Dawidem król Saul ścigał Amalekitów aż do Szur, „które leży przed Egiptem” (1Sm 15:7); także o królestwie, które Salomon otrzymał po Dawidzie, jest napisane, że sięgało „do granicy Egiptu” (1Kl 4:21). A zatem chociaż tereny przydzielone poszczególnym plemionom izraelskim nie wykraczały poza „Dolinę Potoku Egipskiego”, wcale nie musi to przemawiać przeciwko utożsamieniu Szichoru z „odnogą Nilu” w Jozuego 13:3 lub z „rzeką egipską” w 1 Kronik 13:5.

W Rodzaju 15:18, gdzie czytamy, że Jehowa obiecał Abrahamowi ziemię od „rzeki egipskiej aż do wielkiej rzeki, rzeki Eufrat”, określenie „Szichor” nie występuje. Ale i tutaj wyłania się kwestia, czy sformułowanie „rzeka [forma słowa nahár] egipska” odnosi się do jakiejś części Nilu, czy do „Doliny Potoku [náchal] Egipskiego” (Wadi al-ʽArisz). Wszystko zależy od tego, czy Jehowa opisywał tu teren podzielony później między poszczególne plemiona, czy też cały obszar podległy królestwu izraelskiemu w czasie jego największego rozkwitu. Jeśli w grę wchodzi pierwsza ewentualność, to werset ten zapewne mówi o Wadi al-ʽArisz, a jeśli druga — to o Szichorze (zob. POTOKU EGIPSKIEGO, DOLINA).

Euzebiusz z Cezarei i Hieronim uważali, że Szichor-Libnat stanowiło pierwotnie dwie miejscowości: Szichor i Labanat. Wydaje się jednak, iż była to raczej rzeka na granicy terytorium Aszera (Joz 19:24-26). Niektórzy geografowie kojarzą tę nazwę z potokiem Nahr az-Zarka (Nachal Tanninim), uchodzącym do Morza Śródziemnego ok. 10 km na pd. od Dor.

(od rdzenia oznaczającego: „obfitować”).

Ojciec jednego z naczelników plemienia Symeona, którzy za panowania Ezechiasza powiększyli swe pastwiska (1Kn 4:24, 37-41).

(prawdopodobnie: „[z; należący do] Szefamu”).

Przydomek Zabdiego, który zarządzał zasobami wina w winnicach Dawida (1Kn 27:27). Określenie to sugeruje, że Zabdi pochodził z Szefamu albo z Sifmot (Lb 34:10, 11; 1Sm 30:28).

(„przyjemna; wytworna”).

W greckiej Septuagincie zarówno w Wyjścia 1:15, jak i 2:21 pojawia się imię Sepfora, ale w tekście masoreckim w wersetach tych występuje odpowiednio Szifra i Cyppora. Po aramejsku Szifra to Safira.

Szifra i Pua były hebrajskimi położnymi, którym faraon nakazał uśmiercać wszystkich nowo narodzonych hebrajskich chłopców. Jednakże kobiety te bały się Boga i szanowały świętość ludzkiego życia (Rdz 9:6), toteż nie zabijały chłopców, za co Jehowa pobłogosławił je rodzinami (Wj 1:15-21; zob. POŁOŻNA).

(od rdzenia oznaczającego: „sądzić”).

Ojciec Kemuela, naczelnika reprezentującego Efraima podczas podziału Ziemi Obiecanej między plemiona Izraela (Lb 34:17, 18, 24).

Miejsce na granicy terytorium Judy (Joz 15:1, 11). Bywa utożsamiane z Tall al-Ful, położonym ok. 5 km na pn. zach. od Ekronu (Chirbat al-Mukannaʽ [Tel Mikne]), o którym wspomniano w tej samej relacji Jozuego.

Ojciec Azuby, żony Asy i matki Jehoszafata (1Kl 22:41-43; 2Kn 20:31).

Miasto na południu Judy (Joz 15:21, 32). Najwyraźniej to samo co Szaruchen z listy miast należących do plemienia Symeona, a położonych na terytorium Judy (Joz 19:1, 6). W spisie z 1 Kronik 4:31 prawdopodobnie to ono zostało nazwane Szaaraim. Bywa utożsamiane z Tall al-Farʽa (Tel Szaruchen), leżącym ok. 35 km na zach. od Beer-Szeby.

(od rdzenia oznaczającego: „zawrzeć pokój; dać odszkodowanie; odpłacić”).

Ostatni z czterech synów Naftalego wymienionych wśród „synów Izraela, którzy przybyli do Egiptu” (Rdz 46:8, 24). Wywodził się od niego ród Szillemitów (Lb 26:49, 50). W tekście masoreckim 1 Kronik 7:13 jego imię ma postać Szallum, chociaż w siedmiu rękopisach hebrajskich występuje jako Szillem.

(„ten, którego to jest; ten, do którego to należy”).

1. Patriarcha Jakub wypowiedział na łożu śmierci następujące błogosławieństwo: „Nie oddali się berło od Judy ani laska rozkazodawcy spomiędzy jego stóp, aż przyjdzie Szilo; i jemu będzie się należeć posłuszeństwo ludów” (Rdz 49:10). Prawo do wydawania rozkazów (laska rozkazodawcy) oraz władza królewska (berło) przypadały plemieniu Judy od czasu, gdy na tron wstąpił Dawid, pochodzący z tego plemienia. Miało tak być aż do nadejścia Szilo, co wskazywało, że królewska linia potomków Judy zakończy się właśnie na Szilo, który będzie nieprzemijającym dziedzicem. Także przed upadkiem królestwa Judy Jehowa wyjawił ostatniemu królowi judzkiemu, Sedekiaszowi, że władza zostanie powierzona temu, kto ma do niej prawo (Eze 21:26, 27). Najwyraźniej więc chodziło o Szilo, gdyż imię to oznacza „ten, którego to jest; ten, do którego to należy”.

W późniejszych stuleciach jedynym potomkiem Dawida, któremu obiecano władzę królewską, okazał się Jezus Chrystus. Przed jego narodzinami anioł Gabriel powiedział Marii: „Jehowa Bóg da mu tron Dawida, jego ojca, i będzie on królował nad domem Jakuba na wieki, a jego królestwu nie będzie końca” (Łk 1:32, 33). A zatem określenie Szilo musi się odnosić do Jezusa Chrystusa, „Lwa, który jest z plemienia Judy” (Obj 5:5; por. Iz 11:10; Rz 15:12).

W komentarzu biblijnym pod red. F. C. Cooka (s. 233) tak opisano poglądy starożytnych Żydów na werset z Rodzaju 49:10: „W starożytności wszyscy Żydzi odnosili to proroctwo do Mesjasza.