pd., rzeką Halys na wsch. i dolinami rzek Hermos i Meander w ich górnym biegu na zach. Apostoł Paweł przechodził przez Frygię co najmniej podczas swych dwóch podróży (Dz 16:6; 18:23; 19:1).

Na ogół przyjmuje się, że pod koniec II tysiąclecia p.n.e. Frygowie udali się z Grecji na pd. i opanowali znaczną część terenów zach. Azji Mniejszej, położonych na pn. od gór Taurus, pomiędzy rzeką Halys a Morzem Egejskim. Dowody archeologiczne wskazują, że stolicą Frygii było Gordion, a jednym z jej najbardziej znanych władców — król Midas. Cechą szczególną religii wyznawanej przez mieszkańców dawnej Frygii był kult bogini-matki (Rea-Kybele).

Zachodnia część Frygii znalazła się pod władzą królów Pergamonu z dynastii Attalidów. Ich królestwo stało się potem rzymską prowincją Azja, której pd.-wsch. część nieraz określano jako Frygię Azjatycką (zob. AZJA). Nad wsch. częścią Frygii władzę sprawował król Galacji, a z czasem włączono ją do rzymskiej prowincji Galacja. Tę wsch. część czasami nazywano Frygią Galacką; leżała ona na pn. od Pizydii i na pn. zach. od Likaonii. W zależności od punktu widzenia pisarza i omawianego okresu Antiochię i Ikonium można było nazwać miastami frygijskimi, choć to pierwsze miasto często łączy się z Pizydią, a drugie z Likaonią (Dz 13:14; zob. ANTIOCHIA 2; IKONIUM).

Na terenie Frygii mieszkało sporo Żydów; do osiedlania się tam zachęcali ich syryjscy władcy z dynastii Seleucydów. Józef Flawiusz donosi, że aby uspokoić buntownicze nastroje miejscowej ludności, Antioch III (223-187 p.n.e.) sprowadził do Lidii i Frygii „dwa tysiące rodzin judejskich z Mezopotamii i Babilonii, wraz z ich dobytkiem” (Dawne dzieje Izraela, XII, III, 4). Za czasów rzymskich w Azji Mniejszej najwyraźniej dalej mieszkało wielu Żydów. W dniu Pięćdziesiątnicy 33 r. n.e. do Jerozolimy przybyli Żydzi z „okręgu Azji i Frygii, i Pamfilii” (Dz 2:9, 10).

Podczas drugiej podróży misjonarskiej apostoł Paweł i jego towarzysze wędrowali na pn. zach. przez Cylicję i Likaonię, a potem „przeszli przez Frygię i krainę galacką, ponieważ duch święty zabronił im głosić słowo w okręgu Azji” (Dz 15:41; 16:1-6). A zatem wkroczyli do wsch. części dawnej Frygii (w czasach Pawła była to Frygia Galacka), ale zamiast iść potem przez prowincję Azja (obejmującą Frygię Azjatycką), udali się na pn. do Bitynii, a potem na zach. do Troady.

Trzecia podróż Pawła prowadziła przez Frygię Galacką i Azjatycką. Po opuszczeniu Antiochii w Pizydii apostoł „przechodził z miejsca na miejsce przez krainę galacką oraz Frygię” (Dz 18:23). Sprawozdanie donosi również, że „przeszedłszy przez okolice w głębi kraju, przybył do Efezu” na wybrzeżu Morza Egejskiego (Dz 19:1). Wydaje się, iż Paweł nie wędrował główną drogą do Efezu, prowadzącą doliną rzeki Likos przez frygijskie miasta Laodyceę, Kolosy i Hierapolis (Kol 2:1; 4:13), lecz wybrał krótszą drogę, biegnącą bardziej na pn. (zob. KOLOSY).

Osadzona w gruncie podstawa, na której wzniesiona jest budowla i która przekazuje na grunt jej nacisk. Ponieważ stabilność i trwałość budynku zależą w znacznej mierze od solidności fundamentu, do jego wykonania powinno się przywiązywać wielką wagę. W Palestynie dobry fundament był bardzo potrzebny nie tylko ze względu na ulewne deszcze, silne wiatry i powodzie, lecz także na trzęsienia ziemi, często występujące w tym rejonie. Kilka hebrajskich określeń tłumaczonych na „fundament” wywodzi się od rdzenia jasád, który znaczy „założyć; założyć fundament; mocno osadzić” (Iz 23:13; 51:13; Ps 24:2). Grecki odpowiednik „fundamentu” to themélios; w sensie dosłownym występuje w Dziejach 16:26.

Kiedy Jehowa, Mistrzowski Budowniczy, odpowiadał Hiobowi z wichru, przyrównał glob ziemski do budowli (Hi 38:4-7). Chociaż ziemia jest zawieszona na niczym, to niejako ma trwałe fundamenty i nic nią nie zachwieje, gdyż niezmienne prawa rządzące wszechświatem utrzymują ją w stałym miejscu, a Boże zamierzenie co do niej pozostaje niezmienione (Hi 26:7; 38:33; Ps 104:5; Mal 3:6). Natomiast niesprawiedliwość i nieprzestrzeganie prawa Bożego w gruncie rzeczy burzą zasady stabilizujące daną krainę, przez co prowadzą do zachwiania fundamentów symbolicznej ziemi (ludzi i ustanowionych przez nich systemów) (Ps 82; 11:3; Prz 29:4).

Położenia fundamentów ziemi nie należy mylić z „założeniem [gr. katabolés] świata”. Ze słów Jezusa z Łukasza 11:48-51 wynika, że Abel żył w okresie założenia świata, który w tym wypadku oznacza ludzkość. Fundamenty planety Ziemi zostały położone znacznie wcześniej (zob. ABEL 1; ŚWIAT).

Kładzenie fundamentów najwyraźniej było radosnym wydarzeniem. Gdy Bóg ‛zakładał ziemię’, aniołowie „zaczęli z uznaniem wykrzykiwać”. Wielka radość towarzyszyła również zakładaniu fundamentów świątyni Zerubbabela, choć ci, którzy widzieli chwałę poprzedniej świątyni, płakali (Hi 38:4, 6, 7; Ezd 3:10-13).

Salomon wykonał fundamenty świątyni z wielkich, kosztownych ciosanych kamieni i podobnie