obowiązków, choć niewykluczone, iż określenie „sarsechim” było tytułem, który wskazywał, czym on się zajmował.

Wicekról lub namiestnik prowincji w państwie babilońskim i perskim, naczelny zarządca okręgu administracyjnego, wyznaczany przez króla. Daniel wspomniał o satrapach urzędujących w mocarstwie babilońskim za panowania Nebukadneccara (Dn 3:1-3). Kiedy Medowie i Persowie zdobyli Babilon, Dariusz Med ustanowił nad całym swym królestwem 120 satrapów (Dn 6:1). Ezdrasz miał do czynienia z satrapami za panowania króla Persji Artakserksesa (Ezd 8:36). W czasach Estery i Mardocheusza satrapowie zawiadywali 127 prowincjami w państwie króla perskiego Aswerusa (Est 1:1). Jako oficjalni przedstawiciele króla, byli przed nim odpowiedzialni i mieli do niego stosunkowo łatwy dostęp. Dzięki dużym uprawnieniom administracyjno-politycznym posiadali ogromne wpływy. Zbierali podatki i przekazywali ustaloną daninę na dwór królewski.

Jednym z trzech wysokich urzędników wyznaczonych przez Dariusza nad 120 satrapami był Daniel, który tak się wyróżniał, że król zamierzał ustanowić go nad całym królestwem. Powodowani zawiścią urzędnicy i satrapowie uknuli spisek prowadzący do wtrącenia Daniela do lwiej jamy. Biblia nie podaje, ilu satrapów osobiście oskarżyło go przed królem. Jehowa był jednak z Danielem i posłał swego anioła, który zamknął lwom paszcze. Potem na rozkaz Dariusza urzędnicy oczerniający Daniela zostali wraz z żonami i synami wrzuceni do jamy z lwami, które ich zgładziły (Dn 6:1-24).

W książce Dzieje imperium perskiego (tłum. K. Wolicki, Warszawa 1974, s. 73) A. T. Olmstead tak opisał satrapie utworzone przez Cyrusa Persa: „Każdą rządził satrapa, którego tytuł oznaczał dosłownie ‚ochraniający państwo’. Jako następca dawnego króla, rządzący ogromnym terytorium, satrapa był w rzeczy samej też monarchą i otaczał go dwór w miniaturze. Sprawował nie tylko władzę administracyjną, lecz był również dowódcą miejscowych zaciągów. Kiedy urząd ten stał się dziedziczny, nie sposób było nie dostrzec zagrożenia władzy centralnej. Aby zagrożeniu temu zapobiec, wprowadzono pewne zabezpieczenie: sekretarz satrapy, główny rządca finansów oraz wódz garnizonu stacjonującego w twierdzy każdej ze stolic satrapii byli podporządkowani bezpośrednio wielkiemu królowi i jemu bezpośrednio składali raporty. Jeszcze skuteczniejszą kontrolę sprawowało ‚oko króla’ (lub ‚ucho króla’), czyli posłaniec królewski, w corocznej starannej inspekcji każdej prowincji”.

(„wyproszony u Boga”).

1. Beniaminita, potomek Jejela (przypuszczalnie nazywanego też Abielem) poprzez Nera i Kisza (1Kn 8:29-33; 9:35-39; zob. ABIEL 1); pierwszy król Izraela wybrany przez Boga (1Sm 9:15, 16; 10:1). Saul pochodził z bogatej rodziny. Był przystojny, przewyższał o głowę wszystkich rodaków, odznaczał się wielką siłą i sprawnością fizyczną (1Sm 9:1, 2; 2Sm 1:23). Jego żona nazywała się Achinoam. Miał co najmniej siedmiu synów: Jonatana, Jiszwiego, Malki-Szuę, Abinadaba, Isz-Boszeta (Eszbaala), Armoniego i Mefiboszeta, oraz dwie córki: Merab i Michal. Na czele armii Saula stał Abner, będący najwyraźniej jego wujem (1Sm 14:49, 50; 2Sm 2:8; 21:8; 1Kn 8:33; zob. ABNER).

Młodość Saula przypadła na bardzo burzliwy okres w dziejach Izraelitów. Nie byli w stanie zbrojnie przeciwstawić się Filistynom, którzy ich ciemiężyli (1Sm 9:16; 13:19, 20), poza tym groził im najazd Ammonitów pod wodzą króla Nachasza (1Sm 12:12). Wprawdzie Samuel był wiernym sędzią Izraela, lecz jego synowie wypaczali sprawiedliwość (1Sm 8:1-3). Starsi izraelscy, oceniając sytuację z ludzkiego punktu widzenia, zapomnieli, że Jehowa potrafi ochronić swój lud, dlatego zwrócili się do Samuela z prośbą o ustanowienie nad nimi króla (1Sm 8:4, 5).

Namaszczony na króla. Jehowa tak pokierował biegiem wydarzeń, by to Saul został namaszczony na króla. Pewnego razu Saul wraz ze swym sługą szukał zaginionych oślic swojego ojca. Ponieważ ich nie znaleźli, postanowił wrócić do domu. Sługa zaproponował jednak, żeby poprosili o pomoc „męża Bożego”, mieszkającego w pobliskim mieście. W ten sposób Saul spotkał się z Samuelem (1Sm 9:3-19). Podczas pierwszego kontaktu z prorokiem dał się poznać jako człowiek pokorny (1Sm 9:20, 21). Samuel spożył z nim posiłek ofiarny, po czym kontynuowali rozmowę. Nazajutrz rano namaścił go na króla. Chcąc upewnić Saula, że może liczyć na poparcie Boże, podał mu trzy prorocze znaki, które spełniły się tego samego dnia (1Sm 9:22 do 10:16).

Później w Micpie Saul został wybrany na króla przez losowanie (1Sm 10:20, 21, BT, Bw), lecz onieśmielony, schował się wśród tobołów. Kiedy go odnaleziono i przedstawiono jako króla, lud zaakceptował go, wołając: „Niech żyje król!” Potem Saul powrócił do Gibei w otoczeniu dzielnych