BIBLIOTEKA INTERNETOWA Strażnicy
BIBLIOTEKA INTERNETOWA
Strażnicy
polski
  • BIBLIA
  • PUBLIKACJE
  • ZEBRANIA
  • Chiwwici
    Wnikliwe poznawanie Pism, tom 1: Aaron-Mazzarot
    • Z fragmentu tego wynika, że Chiwwici mieszkali w górach Liban, aż do pn. krańca Ziemi Obiecanej (Lb 34:8; Joz 11:1, 3). Kiedy Joab i jego ludzie dokonywali spisu na rozkaz króla Dawida, „przybyli do twierdzy Tyr i do wszystkich miast Chiwwitów” (2Sm 24:7). Wygląda na to, że Tyr leżał tuż poniżej pd. granicy terytorium Chiwwitów.

      Gdy Salomon w całym kraju wznosił wiele budowli, do prac przymusowych prowadzonych pod nadzorem Izraelitów powoływał Kananejczyków, w tym Chiwwitów. Było to dalsze spełnienie proroczego przekleństwa rzuconego przez Noego na Kanaana (1Kl 9:20-23; 2Kn 8:7-10).

      Chiwwici, Choryci i Huryci. W Rodzaju 36:2 Cibeon, dziadek jednej z żon Ezawa, został nazwany Chiwwitą. Jednakże wersety 20 i 24 wymieniają go wśród potomków Seira Choryty. Słowo „Choryta” może pochodzić od hebrajskiego chor („dziura”) i znaczyć po prostu „mieszkaniec jaskini”. Mogłoby to wyjaśnić pozorną sprzeczność między Rodzaju 36:2 a 36:20, 24 (zob. CHORYCI).

      Jak twierdzą uczeni, pewne starożytne teksty odnalezione przez archeologów dowodzą, iż od czasów patriarchów na Wyżynie Armeńskiej, w Anatolii, Syrii oraz części Palestyny mieszkał lud zwany Hurytami, który obejmował Jebusytów i właśnie Chiwwitów oraz Chorytów. Badacze ci utożsamiają Chorytów z Chiwwitami i utrzymują, że w którymś momencie wszystkich Hurytów zaczęto nazywać Chorytami. Swoją teorię opierają w znacznym stopniu na podobieństwach językowych, zwłaszcza w nazwach własnych. Właśnie dlatego ich zdaniem określenie „Choryta” odnosi się nie do mieszkańca jaskini, lecz do Huryty.

      Jednakże Biblia wyraźnie odróżnia Chiwwitów od Chorytów, natomiast nazwy Huryta w ogóle nie wymienia. Dlatego dopóki nie pojawią się dalsze dowody, trudno uznać takie wyjaśnienie za ostateczne.

  • Chizki
    Wnikliwe poznawanie Pism, tom 1: Aaron-Mazzarot
    • CHIZKI

      (skrócona forma imienia Ezechiasz: „Jehowa wzmacnia”).

      Beniaminita wymieniony wśród synów Elpaala (1Kn 8:1, 17, 18).

  • Chizkiasz
    Wnikliwe poznawanie Pism, tom 1: Aaron-Mazzarot
    • CHIZKIASZ

      (skrócona forma imienia Ezechiasz: „Jehowa wzmacnia”).

      Potomek króla Salomona, jeden z trzech synów Neariasza (1Kn 3:10, 23).

  • Chleb
    Wnikliwe poznawanie Pism, tom 1: Aaron-Mazzarot
    • CHLEB

      Produkt spożywczy wypiekany z mąki, często z dodatkiem zakwasu. Chleb (hebr. léchem, gr. ártos) stanowił podstawowe pożywienie wielu starożytnych ludów; sztuka jego wypieku była dobrze znana m.in. Izraelitom, Egipcjanom, Grekom i Rzymianom. Nawet w obecnych czasach w niektórych rejonach Bliskiego Wschodu chleb wciąż jest najważniejszym artykułem żywnościowym. W Biblii słowo „chleb” niekiedy odnosi się ogólnie do pokarmu, np. w Rodzaju 3:19 i w Modlitwie Pańskiej, zawierającej prośbę: „Daj nam dzisiaj naszego chleba na ten dzień” (Mt 6:11; por. Kzn 10:19, przyp. w NW).

      Hebrajczycy do wyrobu chleba używali na ogół mąki pszennej lub jęczmiennej. Pszenica była droższa, więc ludzie często musieli się zadowolić chlebem jęczmiennym. Wspomniano o nim w Sędziów 7:13, 2 Królów 4:42 i Jana 6:9, 13. Mąka z moździerza była dość grubo utarta. Jednak używano także „wybornej mąki” (Rdz 18:6; Kpł 2:1; 1Kl 4:22). Mannę, którą Jehowa Bóg dostarczał Izraelitom podczas wędrówki po pustkowiu, mielono w żarnach lub ucierano w moździerzu (Lb 11:8).

      Zazwyczaj codziennie mielono zboże i pieczono świeży chleb; często były to przaśniki (hebr. maccáh). Mąkę po prostu mieszano z wodą i wyrabiano ciasto bez dodawania zakwasu. Przy pieczeniu chleba na zakwasie na ogół używano kawałka ciasta zostawionego z poprzedniego wypieku. Rozrabiano go z wodą, mieszano z mąką, a następnie wyrabiano i odstawiano do wyrośnięcia (Gal 5:9; zob. BOCHENEK; PLACEK; ZAKWAS).

      Pewne wypieki Izraelici składali Jehowie jako dary ofiarne (Kpł 2:4-13). Ofiary ogniowe nie mogły zawierać zakwasu — w przeciwieństwie do tych, których nie spalano na ołtarzu (Kpł 7:13; 23:17). Ponadto chleba pieczonego na zakwasie nie wolno było jeść podczas Paschy i związanego z nią Święta Przaśników (Wj 12:8, 15, 18; zob. CHLEB POKŁADNY).

      Duże znaczenie chleba w codziennym życiu potwierdzają częste wzmianki o nim w Biblii. Na przykład zanim Melchizedek pobłogosławił Abrahama, „wyniósł chleb i wino” (Rdz 14:18). Gdy Abraham odsyłał Hagar i Ismaela, „wziął chleb oraz bukłak wody i dał to Hagar” (Rdz 21:14). Uwięzionemu Jeremiaszowi przyznano jako dzienną rację „okrągły bochenek chleba” (Jer 37:21). Jezus Chrystus dwukrotnie w cudowny sposób rozmnożył chleb, by nakarmić wielkie tłumy (Mt 14:14-21; 15:32-37). Swych naśladowców nauczył się modlić o „chleb na ten dzień według potrzeby dnia” (Łk 11:3). A psalmista słusznie oświadczył, iż to Jehowa Bóg daje „chleb, który krzepi serce śmiertelnika” (Ps 104:15).

      Znaczenie przenośne. Słowa „chleb” wielokrotnie użyto w Biblii w znaczeniu przenośnym. Na przykład Jozue i Kaleb tak wyrazili się do

Publikacje w języku polskim (1960-2026)
Wyloguj
Zaloguj
  • polski
  • Udostępnij
  • Ustawienia
  • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
  • Warunki użytkowania
  • Polityka prywatności
  • Ustawienia prywatności
  • JW.ORG
  • Zaloguj
Udostępnij