ofiarę, a dni jego ślubu liczyły się od nowa (Lb 6:8-12; zob. NAZIREJCZYK; SAMSON).

Przymierze Prawa nakazywało także oczyszczać skalane miejsca oraz przedmioty. Jeśli nieznany sprawca popełnił morderstwo, najpierw mierzono, które miasto leży najbliżej miejsca zbrodni. Starsi tego miasta mieli wziąć nieużywaną jeszcze do pracy jałówkę, zaprowadzić ją do doliny potoku, którą płynie woda, i tam złamać jej kark (zastępowała ona mordercę). Potem obmywali nad nią ręce, żeby się symbolicznie oczyścić z wszelkiej odpowiedzialności, i prosili Boga, by nie przypisywał im winy za przelanie krwi (Pwt 21:1-9).

Stosowne przepisy ściśle regulowały sposób oczyszczania ubrań i naczyń, które miały styczność z padliną lub zwłokami albo jakoś inaczej zostały zanieczyszczone (Kpł 11:32-35; 15:11, 12). Znacznie poważniejszą sprawą była plaga trądu pojawiająca się na ubraniu czy ścianach budynku, toteż jeśli nie udawało się jej zwalczyć i najwyraźniej się rozszerzała, należało zniszczyć daną szatę lub nawet zburzyć dom (Kpł 13:47-59; 14:33-53).

Łupy wojenne można było przynieść do obozu dopiero po uprzednim oczyszczeniu. Przedmioty palne myto wodą, a metalowe ‛przeprowadzano przez ogień’ (Lb 31:21-24).

Czystość chrześcijańska. Chrześcijanie nie podlegają Prawu Mojżeszowemu ani jego wymaganiom co do czystości, chociaż w czasach ziemskiej służby Jezusa miały one jeszcze moc wiążącą (Jn 11:55). Prawo zawierało „cień mających nadejść dóbr”, natomiast „rzeczywistość należy do Chrystusa” (Heb 10:1; Kol 2:17). Z tego względu Paweł napisał: „Według Prawa niemal wszystko zostaje oczyszczone krwią [Mojżesz pokropił nią księgę, lud, przybytek i naczynia], a bez wylania krwi nie następuje przebaczenie. Dlatego było konieczne, żeby symboliczne wyobrażenia rzeczy w niebiosach zostały oczyszczone tymi środkami”. „Bo jeśli krew kozłów i byków oraz popiół z jałówki, użyte do pokropienia tych, którzy się skalali, uświęca do tego stopnia, że ciało staje się czyste, to o ileż bardziej krew Chrystusa, który przez ducha wiecznego ofiarował Bogu samego siebie bez skazy, oczyści nasze sumienia z martwych uczynków, abyśmy mogli pełnić świętą służbę dla Boga żywego?” (Heb 9:19-23, 13, 14).

Krew Pana Jezusa Chrystusa oczyszcza więc chrześcijan z wszelkiego grzechu i nieprawości (1Jn 1:7, 9). Chrystus „umiłował zbór i wydał zań samego siebie, żeby go uświęcić, oczyszczając go kąpielą wodną przez słowo, (...) żeby był święty i bez skazy”, jak przystało na „lud będący w szczególnym sensie jego własnością, gorliwy w szlachetnych uczynkach” (Ef 5:25-27; Tyt 2:14). Żaden członek tego chrześcijańskiego zboru nie może zatem zapominać, że wprawdzie „został oczyszczony ze swych dawnych grzechów”, lecz ma w dalszym ciągu wydawać owoce ducha Bożego (2Pt 1:5-9), pamiętając, iż Bóg „każdą [gałąź] rodzącą owoc oczyszcza, żeby rodziła więcej owocu” (Jn 15:2, 3).

Chrześcijanie muszą więc trzymać się wysokich mierników czystości fizycznej, moralnej i duchowej — wystrzegać się „wszelkiego skalania ciała i ducha” (2Ko 7:1). Korzystając z oczyszczającego działania krwi Chrystusa, zważają jednak na jego słowa, że ‛nie to kala człowieka, co się do niego dostaje, ale to, co z niego wychodzi’, dlatego przywiązują większą wagę do czystości duchowej. Dbają o „czyste serce” i „czyste sumienie” przed Bogiem (Mk 7:15; 1Tm 1:5; 3:9; 2Tm 1:3). Dla takich osób mających czyste sumienie „wszystko jest czyste”, natomiast dla wyzutych z wiary, którzy mają skalane sumienie, „nic nie jest czyste” (Tyt 1:15). Kto chce zachować czyste serce, zważa na radę z Izajasza 52:11: „Nie dotykajcie niczego nieczystego; (...) bądźcie czyści, wy, którzy nosicie sprzęty Jehowy” (Ps 24:4; Mt 5:8). Jeśli tak postępuje, to również jego „ręce” są w sensie symbolicznym obmyte (Jak 4:8), a Bóg traktuje go jak czystego (2Sm 22:27; Ps 18:26; zob. też Dn 11:35; 12:10).

Apostoł Paweł wiedział, że już nie podlega Prawu, niemniej pewnego razu zgodnie z jego wymogami poddał się ceremonialnemu oczyszczeniu w świątyni. Czy nie był niekonsekwentny? Otóż Paweł nie walczył z Prawem ani z jego przepisami, wykazywał jedynie, że Bóg nie wymaga od chrześcijan ich przestrzegania. Jeżeli procedury nakazane niegdyś przez Boga nie zaprzeczały prawdom objawionym chrześcijanom, nic nie stało na przeszkodzie, by się do nich zastosować. Paweł tak właśnie postąpił, ponieważ nie chciał niepotrzebnie utrudniać Żydom wysłuchania dobrej nowiny o Jezusie Chrystusie (Dz 21:24, 26; 1Ko 9:20). Przy innej okazji argumentował, że pokarm sam w sobie może być czysty, ale jeśli spożywaniem go miałby zgorszyć brata, to powstrzyma się od jedzenia (Rz 14:14, 15, 20, 21; 1Ko 8:13). Wszystko to świadczy o tym, że ogromnie troszczył się o wybawienie innych i robił, co w jego mocy, by go dostąpili. Dlatego mógł powiedzieć: „Jestem czysty od krwi wszystkich ludzi” (Dz 20:26; 18:6).

Zapoznawanie się z tym, co zostało utrwalone na piśmie, wypowiadanie tego na głos.

Ludzie lubili czytać od najdawniejszych czasów. Asyryjski król Asurbanipal, który zgromadził