Umożliwienie pojednania. Jehowa nie aprobuje występku, toteż grzech człowieka spowodował „rozdział” między Bogiem a ludźmi. Tylko rzeczywiste „zakrycie” tego grzechu, czyli dokonanie za niego przebłagania, mogło zasypać tę przepaść (Iz 59:2; Hab 1:13; Ef 2:3). I właśnie za pośrednictwem doskonałego człowieka Jezusa Chrystusa Bóg umożliwił grzesznej ludzkości pojednanie się z Nim. Apostoł Paweł napisał: „Radujemy się w Bogu przez naszego Pana, Jezusa Chrystusa, przez którego teraz dostąpiliśmy pojednania” (Rz 5:11; zob. POJEDNANIE). Kto chce się podobać Jehowie, musi uznać, że droga do pojednania z Nim wiedzie poprzez Jezusa. Tylko w ten sposób można osiągnąć stan, jakim się cieszył Adam przed popełnieniem grzechu. Umożliwienie takiego pojednania jest przejawem miłości Bożej (Rz 5:6-10).

Zadośćuczynienie wymogom sprawiedliwości. Dokonanie przebłagania poprzez Chrystusa stanowiło też zadośćuczynienie wymogom sprawiedliwości. Jak już wspomniano, chociaż Adam po stworzeniu odznaczał się doskonałością, utracił ją wskutek grzechu i z tego powodu wraz ze swym potomstwem został przez Boga skazany na śmierć. Sprawiedliwość oraz wierność wobec prawych zasad nakazywały wykonanie tego wyroku na nieposłusznym Adamie. Ale miłość pobudziła Boga do znalezienia rozwiązania, które czyniło zadość sprawiedliwości, a zarazem — bez jej pogwałcenia — otworzyło skruszonym potomkom grzesznego Adama drogę do uzyskania przebaczenia i nawiązania pokojowych stosunków z Bogiem (Kol 1:19-23). W tym celu Jehowa „posłał swego Syna jako ofiarę przebłagalną za nasze grzechy” (1Jn 4:10; Heb 2:17). Tak więc to właśnie dokonanie przebłagania pozwala wyjednać u Boga przebaczenie i przychylność. Przebłagalna ofiara Jezusa usuwa powód, dla którego Bóg skazał człowieka na śmierć, i umożliwia okazanie mu łaski i miłosierdzia. Izraelici duchowi oraz wszyscy inni ludzie korzystający z tej ofiary zostają dzięki niej uwolnieni od zarzutu grzechu i od wyroku śmierci (Rz 6:23; 1Jn 2:1, 2).

Powyższą myśl uwydatniono w różnych wersetach biblijnych dotyczących przebłagania. Na przykład Paweł zaznaczył, że „Chrystus umarł za nasze grzechy, według Pism” (1Ko 15:3) oraz że „Chrystus przez nabycie uwolnił nas od przekleństwa Prawa, stawszy się za nas [Żydów] przekleństwem, ponieważ jest napisane: ‚Przeklęty każdy zawieszony na palu’” (Gal 3:13; Pwt 21:23). Apostoł Piotr oświadczył: „On sam we własnym ciele zaniósł nasze grzechy na pal, abyśmy skończywszy z grzechami, żyli dla prawości. I ‚jego pręgami zostaliście uzdrowieni’” (1Pt 2:24; Iz 53:5). Piotr napisał również: „Chrystus raz na zawsze umarł za grzechy, prawy za nieprawych, aby was przywieść do Boga” (1Pt 3:18).

Dowód miłości, który należy przyjąć z wiarą. Dokonanie przebłagania za odziedziczony przez ludzi grzech jest dowodem miłości Boga i Chrystusa (Jn 3:16; Rz 8:32; 1Jn 3:16). Chcąc jednak odnieść z tego pożytek, trzeba zdobyć się na szczerą skruchę i okazywać wiarę. Świadczy o tym np. okoliczność, że Jehowa nie znajdował upodobania w ofiarach mieszkańców Judy składanych z niewłaściwym nastawieniem (Iz 1:10-17). Posłał Chrystusa jako „dar ofiarny ku przebłaganiu przez wiarę w jego krew” (Rz 3:21-26). A zatem tylko ten, kto z wiarą przyjmuje udostępnioną przez Boga sposobność zakrycia grzechów za pośrednictwem Jezusa Chrystusa, może zostać wybawiony (Dz 4:12). Dla każdego zaś, kto ‛rozmyślnie trwa w grzechu po otrzymaniu dokładnego poznania prawdy, już nie pozostaje żadna ofiara za grzechy, lecz tylko jakieś straszliwe oczekiwanie sądu’ (Heb 10:26-31).

Już w starożytności w krajach biblijnych ludzie wymieniali informacje i poglądy na rozmaite sposoby. Zarówno miejscowe nowiny, jak i wieści z daleka na ogół przekazywano ustnie (2Sm 3:17, 19; Hi 37:20). Te ostatnie przynosili podróżni wędrujący z karawanami, gdy zatrzymywali się w miastach lub innych miejscach przy szlaku, żeby zaopatrzyć się m.in. w żywność i wodę. Palestynę, leżącą niemal na styku Azji, Afryki i Europy, przemierzały karawany z odległych stron. Jej mieszkańcy mieli więc ułatwiony dostęp do informacji o ważnych wydarzeniach w obcych krajach. Często wystarczyło pójść na rynek, żeby usłyszeć wiadomości z kraju i zagranicy.

Do porozumiewania się na niewielką odległość posługiwano się czasem sygnałami dźwiękowymi bądź wizualnymi albo po prostu głosem (Joz 8:18, 19; 1Sm 20:20-22, 35-39). Po wyjściu Izraelitów z Egiptu polecono Mojżeszowi wykonać dwie srebrne trąby sygnalizacyjne. Grali na nich kapłani z rodu Aarona, zwiastując np. zwołanie zgromadzenia ludu albo zebrania naczelników, uporządkowane zwijanie obozu czy walkę z nieprzyjacielem (Lb 10:1-10). Dęciem w róg Gedeon dał swym ludziom znak do rozpoczęcia zwycięskiej bitwy z Midianitami (Sdz 7:18-22; zob. RÓG; TRĄBA).

Wiadomości urzędowe — ustne lub pisemne — często dostarczano za pośrednictwem gońców (2Sm 18:19-32). Gońcy z listami od króla Ezechiasza przemierzyli Izrael i Judę, wzywając lud do Jerozolimy na obchody Paschy (2Kn 30:6-12). Kurierzy w służbie perskiego władcy Aswerusa, dosiadający rączych koni pocztowych, rozwieźli po całym państwie dekret królewski, który obrócił wniwecz knowania Hamana, zmierzające do wytępienia żyjących tam Żydów (Est 8:10-17). Większość starożytnych władców doceniała przydatność listów i pisemnych dokumentów w sprawnym rządzeniu. W zależności od epoki i kraju sporządzano je na tabliczkach glinianych, papirusie i skórach zwierzęcych. Archeolodzy odnaleźli mnóstwo takich dokumentów państwowych i handlowych. Dekrety królewskie ogłaszali heroldowie (Dn 3:4-6). Oczywiście z usług posłańców korzystali nie tylko władcy, ale też inni ludzie (zob. HEROLD; KURIER; POSŁANIEC).

Aby sprawnie przekazywać informacje w obrębie kraju lub poza jego granice, potrzebne były dobre drogi. Dlatego w starożytnym Izraelu i Judzie trakty i gościńce utrzymywano w należytym stanie. Później Rzymianie zbudowali znakomite drogi, które wiodły z Rzymu do wszystkich zakątków imperium i ułatwiały łączność państwową oraz ruchy wojsk. W czasie ziemskiego życia Jezusa Chrystusa wędrowało nimi mnóstwo ludzi. Przemierzali je również chrześcijanie, zwłaszcza Paweł i towarzyszący mu misjonarze, gdy zakładali, a potem odwiedzali zbory w Azji Mniejszej i Europie.

Do przesyłania wiadomości urzędowych i innych posługiwano się też statkami, zawijającymi do różnych portów Morza Śródziemnego. Wprawdzie władze rzymskie korzystały niekiedy z tej możliwości (zwłaszcza latem), ale chyba najczęściej przekazywały oficjalną korespondencję drogą lądową, która była pewniejsza.

Rzymianie zorganizowali służbę pocztową, lecz wykorzystywali ją tylko do celów państwowych. Osoby prywatne, które chciały przesłać jakąś korespondencję, musiały liczyć na znajomych. List, w którym ciało kierownicze w Jerozolimie informowało o swej decyzji w sprawie obrzezania, osobiście dostarczyli braciom wybrani posłańcy (Dz 15:22-31). Tak samo było z natchnionymi listami biblijnymi — np. list Pawła do chrześcijan w Kolosach przywieźli Tychik z Onezymem (Kol 4:7-9; zob. LISTY).

Jehowa Bóg zawsze chętnie przekazuje niezbędne informacje i dostrzegł potrzebę udzielenia ich swemu ludowi w formie pisemnej. Dziesięcioro Przykazań sam utrwalił na tablicach kamiennych (Wj 31:18). Prócz tego natchnął różnych wiernych Hebrajczyków (począwszy od Mojżesza w 1513 p.n.e.), by spisali Jego orędzia.

Różne słowa hebrajskie i greckie tłumaczone w Biblii na „przekleństwo” itp. zawierają myśl o życzeniu bądź zapowiadaniu komuś albo czemuś czegoś złego. Może też chodzić o surowe, dobitne napiętnowanie kogoś uważanego za godnego potępienia lub czegoś uznanego za wstrętne.

Pierwsze przekleństwo wyrzekł Bóg po buncie, do którego doszło w Edenie. Skierował je do inicjatora tej rebelii, który jako swym narzędziem posłużył się wężem (Rdz 3:14, 15). Przekleństwo to zapowiadało jego zgładzenie. Wtedy też z powodu Adama przeklęta została ziemia — nie chodziło o to, że miała zostać zniszczona, lecz że miała rodzić ciernie i osty (Rdz 3:17, 18; 5:29). Przeklinając Kaina, Jehowa skazał go na tułaczkę (Rdz 4:11, 12).

Z kolei po potopie pierwszym człowiekiem, który wypowiedział przekleństwo, był Noe. Rzucił je na Kanaana, syna Chama, skazując go na niewolniczą służbę dla Sema i Jafeta. Główne spełnienie tego przekleństwa nastąpiło jakieś osiem stuleci później, gdy wywodzący się od Sema Izraelici podbili Kanaan (Rdz 9:25-27). Jozue powiedział Gibeonitom, potomkom Kanaana: „Jesteście przeklęci” i uczynił ich niewolnikami (Joz 9:23).

Przykład Gibeonitów ukazuje, że takiego przekleństwa nie należy mylić z wulgarną mową i wcale nie musi mu towarzyszyć gwałtowny gniew. W podanych powyżej wersetach występuje hebrajskie słowo ʼarár. Pojawia się ono 18 razy w oficjalnych oświadczeniach z Powtórzonego Prawa 27:15-26 i 28:16-19, a także w uroczystych obwieszczeniach, np. w Wyjścia 22:28 oraz Jeremiasza 11:3; 17:5 i 48:10. Pokrewny rzeczownik meʼeráh występuje w Piśmie Świętym pięć razy (Pwt 28:20; Prz 3:33; 28:27; Mal 2:2; 3:9). Sposób użycia tych słów wskazuje, że oznaczają one podniosłą zapowiedź czegoś złego, która — jeśli pochodzi od Boga lub Jego przedstawiciela — ma znaczenie prorocze. Przekleństwo rzucone przez Jozuego na człowieka, który by w przyszłości odbudował zburzone Jerycho, spełniło się setki lat później (Joz 6:26; 1Kl 16:34). Kiedy jednak król Balak prosił Balaama, by przeklął Izraelitów, nie spodobało się to Jehowie, toteż sprawił, że prorok zamiast przekleństw wypowiedział błogosławieństwa (Lb 22:6 do 24:25). W relacji tej występuje hebrajski czasownik kawáw („przeklinać”) (Lb 22:11, 17; 23:11, 13, 25, 27; 24:10). Może on wskazywać na zaklinanie Boga, żeby sprowadził na kogoś coś złego. Podobny sens kryje w sobie czasownik kalál („złorzeczyć”) i rzeczownik kelaláh („przekleństwo; złorzeczenie”) — słowa omówione w haśle ZŁORZECZENIE, PRZEKLINANIE.