Zobacz ŁAŃCUSZKI NA NOGI.

Przednia, nieosłonięta żebrami część tułowia człowieka, zawierająca m.in. narządy trawienne.

Hebrajskie słowo béten, ogólnie określające brzuch (Sdz 3:21, 22; Prz 13:25), szereg razy występuje także w kontekście rozwijania się dziecka w ciele matki i jest tłumaczone na „łono” (Rdz 25:23, 24; Hi 1:21; Ps 127:3; Kzn 11:5; Iz 44:2; Oz 9:11). Niemniej do samego łona odnosi się jeszcze inny hebrajski wyraz, réchem (lub rácham), tak jak np. w Hioba 31:15: „Czy Ten, który mnie uczynił w brzuchu, nie uczynił jego i czyż nie ten Jeden przygotowywał nas w łonie?” (zob. też Rdz 49:25; Ps 22:10; Prz 30:16).

Poza tym hebrajskie béten pojawia się w 1 Królów 7:20 jako termin z zakresu architektury, określający „wypukłość”, zaokrąglony występ.

W Chrześcijańskich Pismach Greckich wyraz koilía, który dosłownie znaczy „jama; zagłębienie”, jest zależnie od kontekstu tłumaczony na: „brzuch” (1Ko 6:13; Flp 3:19), „łono” (Łk 1:15, 41), „wnętrzności” (Mt 15:17) oraz „najgłębsze wnętrze” (Jn 7:38).

W sensie przenośnym słowo „brzuch” bywa używane na określenie cielesnych żądz (Rz 16:18; Flp 3:19) oraz źródła wypowiedzi czy argumentacji (Hi 15:2; 32:18, 19). Kiedy Jonasz przebywał w brzuchu ryby, porównał jej wnętrze do Szeolu: „Z brzucha Szeolu wzywałem pomocy”. Był bowiem jak martwy, dopóki Jehowa w cudowny sposób go nie ocalił (Jon 2:2; zob. ŁONO; WNĘTRZNOŚCI).

Ostre narzędzie do golenia. Dwa hebrajskie odpowiedniki słowa „brzytwa” wywodzą się od rdzenia oznaczającego „obnażyć” (Iz 3:17). W Egipcie znaleziono brzytwy wykonane z brązu. Harmonizuje to z doniesieniem biblijnym, z którego wynika, że narzędzia te były tam używane już w bardzo dawnych czasach (Rdz 41:14).

Chociaż Izraelici nosili brody i wąsy oraz umiarkowanie długie włosy, prawdopodobnie używali brzytw do ich podcinania; w Dziejach 18:18 jest mowa o ‛krótkim ostrzyżeniu’ (NŚ) lub ‛ogoleniu’ (Bg) głowy (zob. też 2Sm 19:24; Eze 44:20). Kiedy na pustkowiu Lewici byli wprowadzani do służby w namiocie spotkania, ogolili brzytwą całe swe ciało (Lb 8:7). Gdy jakaś osoba złożyła ślub nazireatu, ‛po jej głowie nie mogła przejść brzytwa’, dopóki ów ślub nie dobiegł końca (Lb 6:5, 18; Sdz 13:5; 16:17; Dz 21:23, 24). Samuel, należący do plemienia Lewiego, jeszcze przed urodzeniem został przeznaczony przez matkę do usługiwania w namiocie spotkania. Brzytwa miała nigdy ‛nie tknąć jego głowy’ (1Sm 1:11).

Jehowa ostrzegł Judę, że użyje Asyrii jako „brzytwy” i „ogoli głowę i włosy na nogach, a nawet brodę obetnie”, co najwyraźniej symbolizowało spustoszenie znacznej części kraju i uprowadzenie ludności (Iz 7:20).

Ostry jak brzytwa mógł być miecz, o czym świadczy nakaz dany przez Boga Ezechielowi, by użył miecza niczym brzytwy fryzjerskiej i obciął nim sobie włosy na głowie i brodzie, a następnie jedną trzecią z nich pociął; wyobrażało to, że część mieszkańców Jerozolimy zginie od miecza (Eze 5:1, 2, 12). Z doniesienia tego wynika ponadto, że już w dawnych czasach był znany zawód fryzjera.

Do brzytwy przyrównano też podstępny język — ze względu na dotkliwe szkody, jakie może wyrządzić (Ps 52:2).

„Budować” znaczy wznosić coś lub tworzyć przez łączenie różnych elementów. Hebrajski odpowiednik czasownika „budować” brzmi banáh. Od niego pochodzą słowa binján („budowla”, Eze 41:12), miwnéh („zbudowany”, Eze 40:2) i tawnít („wzór”, Wj 25:40; „podobizna”, Pwt 4:16; „plan budowy”, 1Kn 28:11). Greckim odpowiednikiem słowa „budować” jest czasownik oikodoméo; pokrewny rzeczownik oikodomé znaczy „budowla” (Mt 16:18; 1Ko 3:9).

Jehowa Bóg jako Stwórca wszechrzeczy jest największym Budowniczym (Hi 38:4-6; Heb 3:4). Przy stwarzaniu posługiwał się Mistrzowskim Wykonawcą; był nim Logos („Słowo”), który później stał się Jezusem Chrystusem (Prz 8:30; Jn 1:1-3; Kol 1:13-16). Człowiek nie potrafi stwarzać, ale buduje z istniejących materiałów. Zdolność projektowania, wyrabiania narzędzi i budowania została wszczepiona człowiekowi już w czasie stwarzania i jest widoczna od początku jego dziejów (Rdz 1:26; 4:20-22).

Kain, pierworodny syn Adama i Ewy, jest pierwszym wymienionym w Biblii budowniczym miasta; nadał mu nazwę Henoch — od imienia swego syna (Rdz 4:17). Noe zbudował arkę, a wskazówki co do sposobu wykonania jej otrzymał od Jehowy (Rdz 6:13, 14). Nimrod, „potężny łowca na przekór Jehowie”, wzniósł kilka miast, mianowicie: Babel, Erech, Akkad, Kalne, jak również Niniwę, Rechobot-Ir, Kalach i Resen (Rdz 10:9-12).

Izraelici przebywający w niewoli egipskiej budowali miasta na spichlerze, takie jak Pitom i Raamses (Wj 1:11). Gdy Jehowa wprowadził ich do Ziemi Obiecanej, zastali tam miasta wzniesione