odkryto tabliczki z umowami zawierającymi nazwę Kutu (akad. odpowiednik Kut), większość geografów zaczęła tam lokalizować biblijną Kutę. Jak się wydaje, Kuta była swego czasu jednym z ważniejszych miast imperium babilońskiego, i to dość rozległym, gdyż znajdujące się w jej miejscu wzgórze ma ok. 18 m wysokości i 3 km obwodu. Wśród ruin na uwagę zasługuje rumowisko uznawane za pozostałości starożytnej świątyni Nergala, co stanowi potwierdzenie biblijnego doniesienia, że „ludzie z Kut” czcili tego boga (2Kl 17:29, 30).

Greckie słowo anepsiòs („kuzyn”) pojawia się w Biblii tylko raz, w Kolosan 4:10, gdzie Paweł nazwał Marka „kuzynem Barnabasa”. Wyraz ten odnosi się przede wszystkim do dziecka ciotki lub wuja, choć w szerszym znaczeniu także do dalszych krewnych. Słowo anepsiòs w liczbie mnogiej występuje również w Septuagincie w Liczb 36:11, choć hebrajskie wyrażenie użyte w tym miejscu w tekście masoreckim dosłownie znaczy „synowie ich stryjów”.

W Biblii króla Jakuba w Łukasza 1:36 Elżbietę nazwano kuzynką Marii. Występujący w tym wersecie grecki wyraz syggenís uważa się za formę słowa syggenés, tłumaczonego we współczesnych przekładach na „krewny” (Łk 2:44; 21:16; Dz 10:24; BT, Bw, NŚ). W Septuagincie wyraz syggenés pojawia się pięciokrotnie i odnosi się raczej ogólnie do krewnych niż konkretnie do kuzynów (Kpł 18:14; 20:20; 25:45; 2Sm 3:39; Eze 22:6, LXX).

W Pismach Hebrajskich co prawda nie używa się odpowiednika słowa „kuzyn”, ale na takie pokrewieństwo wskazują pewne wyrażenia, np. „synowie Uzziela, wuja Aarona” czy „syn jego wujka” (Kpł 10:4; 25:49). Biblia wspomina o małżeństwach między kuzynami, np. Jakubem i Rachelą czy córkami Celofchada i synami ich stryjów (Rdz 28:2; 29:10-12; Lb 36:11). Takich związków Prawo Mojżeszowe nie uznawało za kazirodcze (Kpł 18:8-16). Współczesne systemy prawne różnie traktują tę kwestię; w niektórych krajach małżeństwa między kuzynami są dozwolone, a w innych nie.

Zobacz CHOROBY I ICH LECZENIE.

Po otwarciu „trzeciej pieczęci”, opisanym w Objawieniu 6:5, 6, powiedziano, że zarówno choíniks pszenicy, jak i trzy choínikes jęczmienia mają kosztować denara. Bibliści na ogół uważają, że miara choíniks wynosiła nieco ponad litr, a więc w przybliżeniu odpowiadała dawnej polskiej kwarcie. Ponieważ w czasach Jana płacono denara za cały dzień pracy (Mt 20:1-12), sprzedaż ziarna po takich cenach świadczyłaby o nastaniu głodu.

(z łac.: „czwarty”).

Mieszkaniec Koryntu, którego pozdrowienia Paweł zawarł w swym liście do Rzymian, napisanym ok. 56 r. n.e. (Rz 16:23). Ponieważ Kwartus nosił rzymskie imię i znał braci z Rzymu, być może wcześniej należał do tamtejszego zboru.

Oficer odpowiedzialny za zaopatrzenie wojska w żywność i zapasy. Hebrajskie wyrażenie sar menucháh dosłownie znaczy: „książę miejsca odpoczynku” i najprawdopodobniej określa człowieka, pod którego pieczą było miejsce postoju króla podczas kampanii wojennej lub podróży. Serajasz, kwatermistrz króla Sedekiasza, towarzyszył mu w drodze do Babilonu w czwartym roku jego panowania. Zabrał tam ze sobą spisane proroctwo Jeremiasza, skierowane przeciw Babilonowi. Na miejscu przeczytał je na głos, po czym przywiązał do niego kamień i rzucił do Eufratu, co symbolizowało przyszły upadek Babilonu, z którego już nigdy nie miał się podźwignąć (Jer 51:59-64).

Rzymski namiestnik Syrii w czasach, gdy Cezar August zarządził „spis”, dzięki któremu Jezus urodził się w Betlejem (Łk 2:1, 2). Jego pełne nazwisko brzmiało Publiusz Sulpicjusz Kwiryniusz.

„Chronograf z roku 354” zawiera listę konsulów rzymskich, na której Kwiryniusza wymieniono w r. 12 p.n.e. wraz z Mesalą (Chronica Minora, red. T. Mommsen, Monachium 1981, t. I, s. 56). Rzymski historyk Tacyt krótko opisuje dzieje Kwiryniusza: „Rodem był z municypalnego miasta Lanuwium; ale jako niestrudzony wojak i dzięki gorliwej swej służbie osiągnął za boskiego Augusta konsulat, potem odznaki triumfalne, kiedy zdobył fortece Homonadensów w Cylicji; dodany (...) za kierownika Gajuszowi Cezarowi, gdy ten Armenię w zarząd otrzymał” (Roczniki, III, 48). Kwiryniusz umarł w 21 r. n.e.

Tacyt nie wspomina o związkach Kwiryniusza z Syrią. Żydowski historyk Józef Flawiusz mówi, że przybył on do Syrii w charakterze namiestnika w tym samym czasie, gdy Koponiusza wyznaczono na rzymskiego zarządcę Judei: „Tymczasem Kwiryniusz — był to jeden z mężów zasiadających w senacie, który już piastował inne urzędy