-
HermonWnikliwe poznawanie Pism, tom 1: Aaron-Mazzarot
-
-
Tyru i Morze Śródziemne, na pd. zach — górę Karmel, na pd. — dolinę Jordanu z kotliną Chule i Jeziorem Galilejskim, a na wsch. — Równinę Damaszku.
Ośnieżony szczyt góry Hermon sprzyja skraplaniu się w nocy pary wodnej, w wyniku czego powstaje obfita rosa. Dziewiętnastowieczny przyrodnik H. B. Tristram napisał: „Nigdy nie widzieliśmy tak obfitej rosy. Wszystko było przemoczone, a namioty nie dawały zbyt wielkiej ochrony” (The Land of Israel, Londyn 1866, ss. 608, 609). Orzeźwiająca rosa z Hermonu pozwala przetrwać roślinom podczas długiej pory suchej (Ps 133:3; zob. ROSA). A topniejące śniegi z tej góry są głównym źródłem wód Jordanu.
W starożytności na górze Hermon polowano na dzikie zwierzęta, takie jak lwy czy lamparty (PnP 4:8). W czasach współczesnych w tamtych okolicach widywano lisy, wilki i niedźwiedzie syryjskie.
Góra Hermon stanowiła pn. granicę Ziemi Obiecanej (Joz 12:1; 13:2, 5, 8, 11). U jej podnóża mieszkali Chiwwici, których pokonał Jozue (Joz 11:1-3, 8, 16, 17). Być może właśnie na niej doszło do przemienienia Jezusa Chrystusa (Mt 17:1; Mk 9:2; Łk 9:28; 2Pt 1:18), gdyż krótko przed tym wydarzeniem przebywał on w pobliskiej Cezarei Filipowej (Mk 8:27; zob. BAAL-HERMON; PRZEMIENIENIE).
-
-
HerodWnikliwe poznawanie Pism, tom 1: Aaron-Mazzarot
-
-
HEROD
Nazwa dynastii sprawującej władzę nad Żydami. Herodowie byli Idumejczykami, czyli Edomitami, choć formalnie także Żydami, gdyż według Flawiusza ok. 125 r. p.n.e. władca machabejski Jan Hyrkan I zmusił Idumejczyków do poddania się obrzezaniu.
Poza wzmiankami biblijnymi większość informacji o Herodach pochodzi od historyka Józefa Flawiusza. Założycielem rodu był Antypater (Antypas) I, którego król hasmonejski (machabejski) Aleksander Janneusz ustanowił zarządcą Idumei. Syn Antypatra, także noszący imię Antypater lub Antypas, był ojcem Heroda Wielkiego. Flawiusz przytacza opinię Mikołaja z Damaszku, iż Antypater (II) wywodził się ze znakomitego rodu żydowskiego, który przybył do Judy z Babilonu, ale sam uważa to za pochlebstwo dla Heroda, będącego Edomitą zarówno ze strony ojca, jak i matki.
Antypater II był człowiekiem bardzo bogatym, wytrawnym politykiem i intrygantem, mającym ogromne ambicje wobec swych synów. Poparł Jana Hyrkana II, syna Aleksandra Janneusza i Aleksandry Salome, który toczył spór ze swym bratem Arystobulem II o godność króla i arcykapłana żydowskiego. W rzeczywistości jednak Antypater realizował własne ambitne plany, aż w końcu otrzymał obywatelstwo rzymskie i został ustanowiony przez Juliusza Cezara prokuratorem Judei. Swego pierworodnego syna, Fazaela, wyznaczył na zarządcę Jerozolimy, a innego syna, Heroda, na zarządcę Galilei. Zginął otruty przez skrytobójcę.
1. Herod Wielki, drugi syn Antypatra (Antypasa) II i jego żony, Kypros. Historia potwierdza krótką biblijną charakterystykę tego władcy; przedstawia go jako człowieka bezwzględnego, przebiegłego, podejrzliwego, niemoralnego, okrutnego i owładniętego morderczymi instynktami. Herod odziedziczył po ojcu talent do dyplomacji i oportunizmu. Trzeba jednak przyznać, że był zdolnym organizatorem i dowódcą. Według Flawiusza odznaczał się tężyzną fizyczną, świetnie jeździł konno, rzucał oszczepem i strzelał z łuku (Wojna żydowska, I, XXI, 13 [429, 430]). Ale chyba najbardziej pożytecznych dzieł dokonał w dziedzinie budownictwa.
Jednym z pierwszych osiągnięć Heroda jako zarządcy Galilei było oczyszczenie jej z band rozbójników. Wzbudziło to jednak zawiść pewnych Żydów, którzy wraz z matkami zabitych rabusiów zaczęli się domagać od Hyrkana II (ówczesnego arcykapłana), aby wezwał Heroda przed Sanhedryn pod zarzutem wkroczenia w kompetencje tego sądu i stracenia rozbójników w trybie doraźnym, bez uprzedniej rozprawy. Herod jako prozelita podlegał jurysdykcji Sanhedrynu, ale butnie stawił się przed nim w otoczeniu straży przybocznej. Ta zniewaga rozgniewała członków najwyższego sądu żydowskiego. Według Flawiusza jeden z nich imieniem Samajas (Symeon) miał dość odwagi, żeby wstać i zabrać głos; zapowiedział, że jeśli Herod uniknie kary, kiedyś zabije swych niedoszłych sędziów. Jednakże Hyrkan, człowiek niezdecydowany i bezwolny, dał za wygraną, gdyż przestraszył się Heroda oraz listu od Cezara Sekstusa (ówczesnego namiestnika Syrii, krewnego Juliusza Cezara), który groził mu konsekwencjami, jeżeli nie umorzy tej sprawy (Dawne dzieje Izraela, XIV, IX, 4).
Król Judei. Herod przejął obowiązki po ojcu, a ok. 39 r. p.n.e. decyzją senatu rzymskiego został królem powiększonej Judei. Jednakże pełnię władzy uzyskał dopiero trzy lata później, gdy zdobył Jerozolimę i zdetronizował Antygona, syna Arystobula II. Po tym zwycięstwie poczynił dalsze kroki w celu umocnienia swej pozycji: namówił Rzymianina Marka Antoniusza do stracenia Antygona, a sam rozkazał odszukać i zgładzić 45 najwybitniejszych przedstawicieli jego stronnictwa.
-