„króla, anioła otchłani. Jego imię po hebrajsku: Abaddon, po grecku zaś ma na imię Apollion”.

Hebrajskie ʼawaddòn to „zagłada”, choć może też oznaczać „miejsce zagłady”. Pisarze biblijni użyli tego słowa w sumie pięć razy, przy czym czterokrotnie w zestawieniu z „grobowcem”, „Szeolem” oraz ze „śmiercią” (Ps 88:11; Hi 26:6; 28:22; Prz 15:11). W podanych wersetach najwyraźniej odnosi się do niszczycielskich procesów uruchamiających się z chwilą śmierci człowieka i wskazuje, że ów rozkład czy zagłada następuje w Szeolu, powszechnym grobie ludzkości. W Hioba 31:12 ʼawaddòn określa zgubne skutki cudzołóstwa, o którym Hiob powiedział: „Bo to jest ogień, który trawiłby aż do zagłady [ʽad-ʼawaddòn] i zapuściłby korzeń wśród całego mego plonu” (por. Prz 6:26-28, 32; 7:26, 27).

Kim jest Abaddon, anioł otchłani?

Jednakże w Objawieniu 9:11 „Abaddon” to imię „anioła otchłani”. Odpowiadające mu greckie imię Apollion znaczy „niszczyciel”. W XIX w. uznawano ów werset za proroctwo odnoszące się do określonej osoby, np. do cesarza Wespazjana, Mahometa, a nawet Napoleona, przy czym aniołowi temu na ogół przypisywano szatańskie pochodzenie. Warto jednak zauważyć, że w Objawieniu 20:1-3 anioł posiadający „klucz od otchłani” zstępuje z nieba jako przedstawiciel Boga. Bynajmniej nie popiera Szatana — wiąże go i wtrąca do otchłani. W komentarzu do Objawienia 9:11 The Interpreter’s Bible zaznacza: „Abaddon nie jest aniołem szatańskim, lecz Bożym, i dokonuje dzieła zagłady na polecenie Boże”.

Jak już wspomniano, w Pismach Hebrajskich słowo ʼawaddòn jest zestawiane z Szeolem i śmiercią. W Objawieniu 1:18 Chrystus Jezus oznajmia: „Żyję na wieki wieków i mam klucze śmierci i Hadesu”. O jego władzy nad otchłanią świadczy werset z Łukasza 8:31. A w Hebrajczyków 2:14 wskazano na jego moc niszczycielską; Jezus użyje jej m.in. wobec Szatana, gdyż jak powiedziano, miał udział we krwi i ciele po to, aby „przez swą śmierć unicestwić tego, który ma środki do powodowania śmierci, to jest Diabła”. Objawienie 19:11-16 jednoznacznie przedstawia Jezusa jako Niszczyciela i Wykonawcę Wyroków działającego z upoważnienia Bożego (zob. APOLLION).

Imię jednego z siedmiu dworzan usługujących perskiemu królowi Aswerusowi, mężowi Żydówki Estery, w jego pałacu w Suzie, ówczesnej stolicy Persji (Est 1:10).

Biblia gdańska nazywa go jednym z siedmiu „komorników”, a Biblia Tysiąclecia mówi o „eunuchach”. Co prawda na bliskowschodnich dworach królewskich zaufanymi sługami często byli literalni eunuchowie, ale hebrajskie słowo sarís przede wszystkim oznacza „dworzanina”, a dopiero w drugiej kolejności odnosi się do kastrata. Ponieważ owych siedmiu dworzan posługiwało królowi i najwyraźniej nie pełniło roli stróżów kobiet (jak było w wypadku Hegaja, eunucha królewskiego wspomnianego w Est 2:3), zapewne nie byli oni literalnie eunuchami.

Jedna z dwóch rzek Damaszku, o których wspomniał wódz armii syryjskiej Naaman, gdy wzgardził zaleceniem Elizeusza, by w celu ozdrowienia z trądu wykąpał się w wodach Jordanu (2Kl 5:12).

Abana jest na ogół utożsamiana z rzeką Nahr Barada, która ma źródła w górach Antyliban, na pn. zach. od Damaszku, a po ich pokonaniu wypływa z wąwozu nieopodal zach. skraju miasta. Następnie przepływa przez jego pn. część i rozlewa się w liczne odnogi, nawadniając spory obszar, aż w końcu wpada do bagien po wsch. stronie Damaszku. Jej wody, rozprowadzane siecią rur i kanałów, są wykorzystywane do irygacji pól i sadów, tworzących rozległą zieloną oazę. Śmiało można powiedzieć, że Damaszek zawdzięcza Baradzie swe istnienie. Od dawien dawna zasila ona miejskie cysterny, fontanny i łaźnie. Pisarze klasyczni nazywali ją Złotą Rzeką (Chryzorroas). A zatem pochlebna opinia Naamana na temat Abany była w pełni uzasadniona.

Przekład Wujka używa w 2 Królów 5:12 nazwy „Amana”, która występuje także w uwagach marginesowych tekstu masoreckiego i w syryjskiej Peszitcie. Pojawia się ona również w wielu tłumaczeniach Pieśni nad Pieśniami 4:8, gdzie jest odnoszona do gór Antyliban, z których wypływa omawiana tu rzeka. Możliwe więc, że to od nich wzięła swą nazwę.

(„brody [przeprawy]; pogranicze [tereny po drugiej stronie]”).

Nazwa ta zapewne odnosi się do terenów na wsch. od rzeki Jordan, a w szczególności na wsch. od Morza Martwego. W Jeremiasza 22:20 Abarim wymieniono razem z Libanem i Baszanem.

W innych fragmentach Biblii określenie to odnosi się do łańcucha lub pasma górskiego. Nazwa Abarim znaczy m.in. „tereny po drugiej stronie”, co może wskazywać, iż wymyślili ją ludzie mieszkający na zachód od Jordanu. Niewykluczone, że posługiwał się nią już Abraham, a Izraelici powracający z Egiptu ją zachowali.