Kamień ozdobny, odmiana agatu, a więc rodzaj chalcedonu. Jest to onyks złożony z dwóch lub więcej warstw mlecznobiałego chalcedonu i przezroczystego czerwonego sardu. Czasami jednak ta środkowa warstwa ma barwę złotą lub brunatną. Czerwona warstwa prześwitująca spod białej przypominała Grekom kolor paznokcia i zapewne dlatego do określenia tego kamienia użyli greckiego słowa ònyks (czyli „paznokieć”). Sardonyks występuje w różnych miejscach, m.in. w Palestynie i na Półwyspie Arabskim.

O kamieniu tym wspomniano w Biblii tylko raz, w Objawieniu 21:2, 19, 20, gdzie wymieniono go jako piąty kamień fundamentowy „miasta świętego — Nowej Jerozolimy”.

1. Syn asyryjskiego króla Sancheriba. Jakiś czas po klęsce, której ojciec doznał za sprawą Jehowy, Sarecer i jego brat Adrammelech zabili go mieczem, gdy się kłaniał swojemu bożkowi, po czym uciekli do ziemi Ararat (2Kl 19:7, 35-37; Iz 37:38). Ich brat Asarhaddon, następca Sancheriba, twierdzi w pewnej inskrypcji, że ruszył w pościg za mordercami ojca (zob. ASARHADDON).

2. Pierwszy z dwóch wymienionych imiennie przedstawicieli Betel, którzy ok. dwóch lat przed zakończeniem odbudowy świątyni zostali wysłani w celu ‛ułagodzenia oblicza Jehowy’; mieli też zapytać, czy stosowne jest dalsze zachowywanie postów (Za 7:1-3; Ezd 6:15).

(z akad.: „prawowity król”).

Następca Salmanasara V na tronie Asyrii. Historycy nazywają go Sargonem II. Mianem Sargona I określa się wcześniejszego władcę, który jednak nie panował w Asyrii, lecz na terenach Babilonii.

Sargon został w Biblii wymieniony z imienia tylko raz (Iz 20:1). W początkowych latach XIX w. krytycy często utrzymywali, że biblijna wzmianka o nim nie ma wartości historycznej. Jednakże podczas wykopalisk archeologicznych prowadzonych od r. 1843 odkryto jego pałac w Chorsabadzie oraz inskrypcje będące kronikami jego panowania (ILUSTRACJE, t. 1, ss. 955, 960).

W swych rocznikach Sargon twierdzi: „Obległem i zdobyłem Samarię (Sa-me-ri-na)” (Ancient Near Eastern Texts, red. J. B. Pritchard, 1974, s. 284). Niemniej wydaje się, że jest to jedynie przechwałka Sargona lub tych, którzy próbowali go gloryfikować, polegająca na przypisaniu osiągnięć poprzedniego władcy aktualnemu monarsze. W pewnej kronice babilońskiej, która może być bardziej obiektywna, podano o Salmanasarze V: „Spustoszył Samarię” (A. K. Grayson, Assyrian and Babylonian Chronicles, 1975, s. 73). W sprawozdaniu biblijnym z 2 Królów 18:9, 10 czytamy po prostu, że Salmanasar „obległ” Samarię i że „została zdobyta”. Dla porównania, w 2 Królów 17:1-6 napisano, że Salmanasar, król Asyrii, nałożył daninę na Hoszeę, króla Samarii, oraz że później „król Asyrii zdobył Samarię”.

Inskrypcje dotyczące Sargona pokazują, jak nierozsądne jest zbytnie zaufanie do wartości starożytnych dokumentów świeckich czy wręcz stawianie ich na równi ze sprawozdaniem biblijnym. Po wstąpieniu Sargona na tron Babilończycy pod wodzą Merodach-Baladana i przy poparciu Elamu podnieśli bunt. Sargon walczył z nimi pod miastem Der, ale najwyraźniej nie zdołał stłumić powstania. Inskrypcje Sargona przypisują mu walne zwycięstwo w tej bitwie, jednakże Kronika babilońska donosi, że to Elamici pokonali Asyryjczyków, a w innym tekście z kolei Merodach-Baladan chełpi się, iż ‛powalił armię asyryjską i pogruchotał jej oręż’. W książce Mezopotamia (G. Roux, tłum. B. Kowalska i J. Kozłowska, Warszawa 1998, s. 262) wyjaśniono: „Co zabawniejsze, inskrypcja króla Babilonu została odnaleziona w Nimrud: (...) Sargon wywiózł ją z Uruk, umieściwszy na jej miejscu gliniany walec z zapisaną na