ptaków. O tym, że ogromna rozmaitość zwierząt może pochodzić od tak niewielu „rodzajów”, które przeżyły potop, świadczy niezwykła różnorodność widoczna w obrębie rodzaju ludzkiego — poszczególni ludzie są niscy lub wysocy, szczupli lub tędzy, mają rożne kolory włosów, oczu i skóry, ale wszyscy wywodzą się od jednej rodziny Noego.

Powyższe szacunki mogą wydawać się zbyt skromne, skoro np. The Encyclopedia Americana (1977, t. 1, ss. 859-873) podaje, że istnieje ponad 1 300 000 gatunków zwierząt. Przeszło 60 procent z nich stanowią jednak owady. Poza tym spośród 24 000 płazów, gadów, ptaków i ssaków aż 10 000 to ptaki, a 9000 płazy i gady, z których spora część mogła przeżyć na zewnątrz arki; tylko 5000 to ssaki, obejmujące także walenie, które też mogły pozostać poza arką. Inni uczeni szacują, że jest tylko 290 gatunków ssaków lądowych większych od owcy i ok. 1360 mniejszych od szczura (B. C. Nelson, The Deluge Story in Stone, 1949, s. 156; A. M. Rehwinkel, The Flood in the Light of the Bible, Geology, and Archaeology, 1957, s. 69). A zatem nawet jeśli wziąć pod uwagę te wyższe liczby, arka mogła pomieścić po parze wszystkich tych zwierząt.

Pięć miesięcy po rozpoczęciu się potopu „arka spoczęła na górach Ararat”, zapewne jednak nie na najwyższym szczycie (5165 m), lecz gdzieś na odpowiednim terenie, gdzie wszyscy wygodnie żyli na pokładzie jeszcze przez kilka miesięcy. W końcu po roku i dziesięciu dniach od rozpoczęcia się potopu drzwi zostały znowu otwarte i wszyscy opuścili arkę (Rdz 7:11; 8:4, 14).

Doniesienia o odnalezieniu szczątków arki jak dotąd nie zostały potwierdzone.

2. Tego samego hebrajskiego słowa (tewáh) użyto w odniesieniu do małej skrzynki, w której Jochebed ukryła swe ładne, trzymiesięczne dziecko (później nadano mu imię Mojżesz). Znalazła ją wśród trzcin nad brzegiem Nilu córka faraona. Skrzynka ta była wykonana z papirusu i uszczelniona asfaltem i smołą (Wj 2:2-4, 10, przyp. w NW; 6:20).

3. Skrzynia z drewna akacjowego, w którym do czasu sporządzenia Arki Świadectwa przechowywano drugą parę kamiennych tablic z Prawem danych Mojżeszowi na górze Synaj (Pwt 10:1-5). Hebrajskie słowo ʼaròn, w Powtórzonego Prawa 10:1-5 przetłumaczone na „Arkę”, w innych miejscach jest oddawane przez „trumnę” (Rdz 50:26) lub „skrzynię” (2Kl 12:9 [przyp. w NW], 10; 2Kn 24:8, 10, 11).

4. Zobacz hasło ARKA PRZYMIERZA.

Święta skrzynia stojąca w Miejscu Najświętszym przybytku, a potem świątyni zbudowanej przez Salomona. Została wykonana na polecenie Jehowy i według Jego wskazówek.

W odniesieniu do Arki Przymierza użyto w Biblii ponad 20 określeń. Najczęściej nazywano ją „Arką Przymierza [hebr. ʼaròn habberít; gr. kibotòs tes diathékes]” (Joz 3:6; Heb 9:4) i „Arką Świadectwa” (Wj 25:22). Określeń tych używali różni pisarze i czynili to zamiennie.

Rozmiary i wygląd. Gdy Jehowa podawał Mojżeszowi wskazówki dotyczące budowy przybytku, najpierw przekazał mu projekt Arki, stanowiącej najważniejszy element przybytku i całego obozu izraelskiego. Skrzynia ta miała 2,5 łokcia długości, 1,5 łokcia szerokości i 1,5 łokcia wysokości (ok. 111 × 67 × 67 cm). Była wykonana z drewna akacjowego, a wewnątrz oraz na zewnątrz została pokryta szczerym złotem. Miała też wieńczące ją „wokoło złote obramowanie”. Jej pokrywa była zrobiona ze szczerego złota, a nie tylko z drewna pokrytego złotem, i miała taką długość i szerokość jak Arka. Na obu końcach pokrywy umieszczono dwa wykute w złocie cheruby; były zwrócone do siebie twarzami, a ich skrzydła rozpościerały się w górę i osłaniały Arkę (Wj 25:10, 11, 17-22; 37:6-9). Pokrywę tę nazywano również „pokrywą przebłagalną” (NŚ) lub „przebłagalnią” (BT) (Heb 9:5; por. przyp. w NW; Wj 25:17; zob. POKRYWA PRZEBŁAGALNA).

Do przenoszenia Arki służyły długie drążki. Wykonano je również z drewna akacjowego i pokryto złotem; każdy z nich był umieszczony w dwóch złotych pierścieniach znajdujących się po bokach Arki. Drążków nie wyjmowano z pierścieni, toteż noszący Arkę nie musieli jej dotykać. Arka stała na czterech nogach („chodzące nogi; nogi ułożone jak do chodzenia”), umiejscowionych w jej rogach, ale nie wiadomo, jaką miały wysokość (C. F. Keil, Biblischer Commentar über das Alte Testament: Genesis und Exodus, Lipsk 1878, s. 551). Być może pierścienie były umocowane tuż nad nogami lub nawet na samych nogach (Wj 25:12-16; Lb 4:5, 15; 1Kl 8:8; 1Kn 15:15).

Poświęcenie i zastosowanie. Korzystając z materiałów ofiarowanych przez lud, Becalel i jego pomocnicy, obdarzeni mądrym sercem, wykonali Arkę dokładnie według wskazówek (Wj 35:5, 7, 10, 12; 37:1-9). Kiedy w rok po wyjściu Izraelitów z Egiptu ukończono i ustawiono przybytek, Mojżesz wziął dwie kamienne tablice z Prawem i umieścił je w Arce (z Pwt 10:1-5 wynika, że od chwili otrzymania ich na górze do czasu przeniesienia