Czy można zobaczyć Boga i Jezusa. Aniołowie jako stworzenia duchowe mogą widzieć olśniewające oblicze Jehowy (Mt 18:10; Łk 1:19), jeśli zaś chodzi o ludzi, to On sam powiedział do Mojżesza: „Żaden człowiek nie może mnie zobaczyć i pozostać przy życiu” (Wj 33:20). Apostoł Jan napisał: „Żaden człowiek nigdy nie widział Boga” (Jn 1:18). Dlatego gdy Jezus rzekł Filipowi: „Kto mnie ujrzał, ujrzał też Ojca” (Jn 14:9) albo gdy Jan oświadczył: „Kto czyni zło, nie widział Boga” (3Jn 11), z pewnością nie mówili o widzeniu Boga fizycznymi oczami. Mieli na myśli to, co apostoł Paweł nazwał ‛oczami serca’ (Ef 1:18). Aby nimi widzieć, trzeba naprawdę poznać Boga, przyswajając sobie Jego przymioty. W związku z tym Jan oznajmił: „Kto nie miłuje, nie poznał Boga, ponieważ Bóg jest miłością” (1Jn 4:8).

Jezus zapewnił, że ‛świat go więcej nie zobaczy’ (Jn 14:19). A zatem wypowiedzi z Objawienia 1:7: „Ujrzy go [Jezusa Chrystusa] wszelkie oko” nie należy odnosić do literalnych oczu. Oznacza ona raczej, że ludzie, widząc rozgrywające się wydarzenia, uświadomią sobie, iż Jezus przybył zgładzić swych nieprzyjaciół. Niemniej z Biblii wyraźnie wynika, że osoby powołane do życia w niebie razem z Chrystusem naprawdę będą widzieć Boga; najpierw więc muszą zostać wskrzeszone z martwych w ciele duchowym (1Ko 15:50-54; 1Pt 1:4; por. 1Pt 3:18).

Wzrok duchowy. Zarówno wzrok fizyczny, jak i duchowy to dar od Boga (Prz 20:12). Bóg obiecuje, że przywróci go ludziom oraz usunie wszelkie przyczyny łez (Iz 35:5; Obj 21:4). Wzrok duchowy jest niezbędny do zrozumienia zamierzeń Bożych. Z drugiej strony Jehowa skrywa prawdę przed ludźmi upartymi i buntowniczymi — pozwala, żeby ‛ich oczy były pogrążone w ciemności’ (Rz 11:8-10; Łk 19:42). „Mają oczy [fizyczne], lecz nie widzą [duchowo]” (Jer 5:21; Iz 59:10).

Jezus wskazał również, że każdy musi stale dbać o to, by jego wzrok duchowy był ostry i skupiony na jednym celu. Powiedział: „Lampą ciała jest oko. Jeśli więc twoje oko jest prostolinijne [„zdrowe”, BT; „szczere”, Bg; „czyste”, Wp; por. przyp. w NW], całe twoje ciało będzie jasne, ale jeśli twoje oko jest niegodziwe, całe twoje ciało będzie ciemne. Jeżeli światło, które jest w tobie, w rzeczywistości jest ciemnością, jakże wielka to ciemność!” (Mt 6:22, 23). Nieco dalej Jezus udzielił jeszcze innej rady — nie powinniśmy proponować bratu pomocy w wyjęciu z jego oka zwykłej „słomki”, by umiał wydawać trafniejszy osąd, jeśli nam samym w poprawnej ocenie sytuacji przeszkadza duża „belka” (Mt 7:3-5).

Apostoł Jan ujrzał tron Boży, a wokół niego cztery żywe stworzenia, które są „pełne oczu z przodu i z tyłu” (Obj 4:6, 8). Dzięki temu mogą ciągle czuwać i wszystko dostrzec. Doskonale zdają sobie sprawę z tego, co się dzieje na ziemi, jakie działania podejmuje Bóg i czego sobie życzy (por. Ps 123:2 oraz Eze 1:18; 10:12). Słudzy Jehowy nie powinni pozwolić, by Jego wypowiedzi ‛odstąpiły od ich oczu’ (Prz 4:20, 21; Łk 10:23; zob. ŚLEPOTA).

Słowo „okręg” odnosi się do jednostki administracyjnej, do okolic jakiegoś miasta lub do terytorium leżącego w określonych granicach.

Kiedy Nehemiasz organizował odbudowę murów Jerozolimy, przydzielił prace na poszczególnych odcinkach ‛książętom’, czyli przywódcom pewnych ‛okręgów’, oraz ich mieszkańcom. Okręgi te nazywano od głównego miasta, a niektóre (np. okręg Jerozolimy, Keili i Bet-Cur) były podzielone na pół (Neh 3:9, 12, 14-18). Najwyraźniej chodziło o mniejsze jednostki administracyjne w obrębie perskiej „prowincji” Juda (Neh 1:3). Określające je słowo hebrajskie (pélech) pochodzi podobno od akadyjskiego pilku, co mogłoby sugerować, że podział na te okręgi wprowadzili Babilończycy po upadku Jerozolimy (zob. PROWINCJA).

Hebrajski termin kikkár, podobnie jak jego polskie odpowiedniki, przywodzi na myśl coś kolistego, okrągłego. Opisuje np. „okrągły bochenek” chleba (Wj 29:23), „okrągłą ołowianą pokrywę” (Za 5:7), „talent” złota lub srebra (Wj 25:39; 1Kl 20:39) oraz „okolicę” bądź „okręg”, czyli teren mający w przybliżeniu kształt koła (Rdz 13:10, BT; Bw; Neh 12:28).

W Chrześcijańskich Pismach Greckich wyraz hòrion (występujący zawsze w lm.) dosłownie oznacza „granice” lub „pogranicze” jakiegoś terytorium, czyli jego kresy, ale może też odnosić się do zamkniętego nimi obszaru, a więc do „okolicy” czy „rejonu” (Dz 13:50; Mt 19:1, Bw; 2:16; 15:22). Termin merís, przetłumaczony w Dziejach 16:12 na „okręg” Macedonii, to literalnie rzecz biorąc „część” (por. Bw z BT; Dz 8:21).

Region leżący w owalnym zagłębieniu, przez który przepływa Jordan. Obejmował pd. część doliny Jordanu, na co wskazuje wzmianka o „Okręgu Jordanu” w związku z wyrabianiem przez Salomona miedzianych naczyń między Sukkot a Caretan (1Kl 7:46; 2Kn 4:17; por. 2Sm 18:23). Wydaje się jednak, że rozciągał się aż do pd. krańca Morza Martwego, gdzie najwyraźniej były położone „miasta tego Okręgu” (Rdz 13:10-12). A zatem nie ograniczał się do dolinnej równiny Jerycha, ale sięgał aż do Coaru — miasta, w którym schronił się Lot z córkami (Rdz 19:17-25; Pwt 34:3).

Badania prowadzone na pd. krańcu Morza Martwego wskazują, że spory obszar znajdujący się na pd. od półwyspu Lisan dopiero później został zalany wodami tego morza. Zdaniem wielu uczonych ruiny „miast tego Okręgu” leżą obecnie pod wodą. Kiedyś ów teren był „dobrze nawodniony” i przypominał „ogród Jehowy” (Rdz 13:10). Dotyczyło to nie tylko obszaru na pn. od Morza Martwego (gdzie dziś jedynie na równinach moabskich i w oazie Jerycha spotyka się stosunkowo urodzajne ziemie), ale także pd. części Okręgu Jordanu. Nawet w naszych czasach równinę przylegającą do półwyspu Lisan nazywa się „wydłużoną oazą” i można tam uprawiać jęczmień, pszenicę, daktyle i winorośl. Również okolice pd. krańca Morza Martwego, u ujścia rzeki Zered, określa się mianem „żyznej oazy”.

Zobacz STATEK.

Opłata za uwolnienie kogoś od jakiegoś zobowiązania albo za wybawienie go z opresji. „Okup” to w zasadzie cena, która coś pokrywa (np. rekompensata za szkody lub zapłata podyktowana wymogami sprawiedliwości), a „wykupienie” oznacza uwolnienie po zapłaceniu okupu. Najważniejszym okupem jest przelana krew Jezusa Chrystusa, dzięki której potomstwo Adama może zostać uwolnione od grzechu i śmierci.

Różne hebrajskie i greckie określenia tłumaczone na „okup” i „wykupić” albo „odkupić” kierują uwagę na podobną sprawę — na cenę (lub cenną rzecz), którą się płaci, by dokonać wykupienia. Wszystkie kryją więc w sobie myśl o wymianie, równowartości, odpowiedniku lub zastąpieniu. Dotyczą przekazania czegoś w zamian za coś innego, aby uczynić zadość sprawiedliwości i wyrównać rachunki (zob. POJEDNANIE).

Cena stanowiąca pokrycie. Hebrajski rzeczownik kòfer pochodzi od czasownika kafár, którego podstawowym znaczeniem jest „pokryć; zakryć” — np. o Noem powiedziano, że ‛pokrył’ arkę smołą (Rdz 6:14, BWP). Niemniej słowo kafár prawie zawsze jest używane w odniesieniu do zadośćuczynienia sprawiedliwości przez dokonanie przebłagania za grzechy, czyli ich „zakrycie” (Ps 65:3; 78:38; 79:8, 9). Rzeczownik kòfer oznacza coś, co się w tym celu daje, a więc okup. Pokrycie musi odpowiadać temu, co jest zakrywane — albo swym kształtem (np. literalna „pokrywa [kappòret]” Arki Przymierza; Wj 25:17-22), albo wartością (np. zapłata za wyrządzone szkody).

Aby spełnić wymogi sprawiedliwości i uregulować swe stosunki z narodem izraelskim, Jehowa przewidział w przymierzu Prawa różne ofiary, którymi dokonywano przebłagania za grzechy, czyli ich „zakrycia”. Chodziło o grzechy kapłanów i lewitów (Wj 29:33-37; Kpł 16:6, 11), poszczególnych jednostek oraz całego narodu (Kpł 1:4; 4:20, 26, 31, 35). Owe dary ofiarne służyły też oczyszczeniu ołtarza i przybytku, co było konieczne w związku z grzechami obozujących wokół ludzi (Kpł 16:16-20). Tak więc życie ofiarowanego zwierzęcia niejako zastępowało życie grzesznika, a krew ofiary dokonywała przebłagania na ołtarzu Boga — w takiej mierze, w jakiej było to możliwe (Kpł 17:11; por. Heb 9:13, 14; 10:1-4). „Dzień Przebłagania [jom hakkippurím]” słusznie można by też było nazwać „dniem okupów” (Kpł 23:26-28). Od składania tych ofiar zależało, czy ów naród i jego sposób wielbienia będą się cieszyć uznaniem i aprobatą sprawiedliwego Boga.

Dobrym unaocznieniem tego, jak dzięki pewnej zamianie wyrównywano powstałą szkodę, jest prawo dotyczące bodącego byka. Jeśli takie zwierzę było puszczane wolno i w końcu kogoś zabiło, jego właściciel miał zapłacić za życie ofiary własnym życiem. Ponieważ jednak nie zabił jej rozmyślnie ani osobiście, sędziowie słusznie mogli orzec, że zamiast kary śmierci należy nałożyć na niego „okup [kòfer]”. Uznawano, że ustalona i zapłacona cena wykupu zastępowała życie winowajcy i stanowiła rekompensatę za utracone życie (Wj 21:28-32; por. Pwt 19:21). Jednakże nie wolno było wziąć żadnego okupu za rozmyślnego zabójcę — tylko jego własne życie mogło dokonać zadośćuczynienia za śmierć ofiary (Lb 35:31-33). Ponadto w czasie spisu ludności każdy mężczyzna w wieku od 20 lat wzwyż — biedny czy bogaty — musiał dać Jehowie jako okup (kòfer) za swą duszę pół sykla (1,10 dolara) (Wj 30:11-16).

Ponieważ wszelka niesprawiedliwość budzi oburzenie zarówno Boga, jak i ludzi, więc okup mógł też mieć na celu uśmierzenie gniewu (por. Jer 18:23; zob. też Rdz 32:20, gdzie kafár przetłumaczono na ‛udobruchać’). Ale mąż rozgniewany na człowieka, który popełnił cudzołóstwo z jego żoną, nie przyjmuje żadnego okupu (kòfer) (Prz 6:35). Słowo kòfer jest też tłumaczone na „pieniądze za milczenie” i odnosi się do łapówek lub podarunków wręczanych — w zamian za zakrycie czyjegoś występku — osobom, które powinny wymierzać sprawiedliwość (1Sm 12:3; Am 5:12).

Wykupienie, czyli uwolnienie. Hebrajski czasownik padáh znaczy „wykupić”, a pokrewny rzeczownik pidjòn oznacza „cenę wykupu” (Wj