poważniejszy, niższy akompaniament. Natomiast Psalm 46, który w nagłówku zawiera wyraz ʽalamòt, jest radosny, toteż śpiewano go lub grano najprawdopodobniej w wyższej tonacji (zob. HARFA; MUZYKA).

(א) (ʼálef).

Pierwsza litera alfabetu hebrajskiego. Nazwą tej litery jest to samo hebrajskie słowo, które określa „wołu” albo „krowę” (por. Ps 8:7; Pwt 7:13).

W języku hebrajskim ʼálef nie jest samogłoską, lecz spółgłoską, i nie ma ścisłego odpowiednika w języku polskim. Przy transliteracji przybiera postać apostrofu, czyli podniesionego przecinka (ʼ). Po hebrajsku wymawia się ją jako bardzo lekko zaznaczony dźwięk gardłowy, a więc artykułowany w krtani; przypomina dźwięk pojawiający się między podwójnym „a” w polskim wyrazie „zaapelować” lub rozdzielający podwójne „o” w wyrazie „dookoła”.

W oryginale hebrajskim literą ʼálef rozpoczyna się pierwsze osiem wersetów Psalmu 119.

(„obrońca mężów”).

1. Aleksander Wielki, syn Filipa II Macedońskiego i jego żony Olimpias, urodzony w Pelli w 356 r. p.n.e. Chociaż w Biblii nie jest wymieniony imiennie, to na dwieście lat przed jego narodzinami przepowiedziano w niej rządy Aleksandra nad piątym mocarstwem światowym (Dn 8:5-7, 20, 21).

Kiedy zamordowano jego ojca, 20-letni Aleksander wstąpił na tron, a dwa lata później wyruszył na podbój świata (Dn 8:5). Ten błyskotliwy młody strateg dysponował stosunkowo niewielką armią, ale ogromnie zwiększył jej siłę bojową dzięki udoskonaleniu falangi — wieloszeregowego szyku wprowadzonego przez jego ojca.

Po dwóch zwycięskich bitwach w Azji Mniejszej (nad rzeką Granik i na równinie pod Issos, gdzie zmiażdżył wielką armię perską, liczącą ponoć pół miliona żołnierzy) Aleksander nie ruszył w pościg za uciekającymi Persami, lecz postanowił zdobyć Tyr — miasto leżące na wyspie. Kilkaset lat wcześniej przepowiedziano, że mury, wieże, domy, a nawet proch Tyru zostaną wrzucone do morza (Eze 26:4, 12). Jest więc rzeczą znamienną, że Aleksander wykorzystał gruzy starej, lądowej części miasta, zburzonej przed laty przez Nebukadneccara, i zbudował z nich 800-metrową groblę do twierdzy na wyspie. W lipcu 332 r. p.n.e. szturmem z użyciem floty i machin wojennych pokonał tę dumną władczynię mórz.

Jerozolima natomiast otworzyła przed Aleksandrem swe bramy, a Flawiusz donosi (Dawne dzieje Izraela, XI, VIII, 5), że zdobywcy pokazano Księgę Daniela (przypuszczalnie rozdz. 8), w której zapowiedziano, iż potężny król grecki podbije i zagarnie państwo perskie. Aleksander oszczędził Jerozolimę i wyruszył na pd. do Egiptu, gdzie powitano go jako wyzwoliciela. Założył tam Aleksandrię, miasto będące ośrodkiem nauki, w którym powstała grecka Septuaginta. Z Egiptu przez Palestynę wyruszył na wsch. i mając 47 000