do ostrego miecza’, a słowa Jeremiasza uczynił ‛ogniem w jego ustach’. Użył swej mocy, by poprzeć ich prorocze wypowiedzi, toteż wszystkie się spełniły (Iz 49:2; Jer 5:14). Z drugiej strony niebezpiecznie jest słuchać czegokolwiek, co płynie z ust osoby znanej z odstępstwa. Może to doprowadzić człowieka do zguby (Prz 11:9).

Znaczenie przenośne. Bóg symbolicznie mówi o sobie, że ma usta. Niczego nie wypowiada bez celu; Jego słowa spełniają się w najdrobniejszym szczególe (Iz 55:10, 11). Wszyscy, którym zależy na życiu, muszą ‛żyć każdą wypowiedzią z ust Jehowy’ (Pwt 8:3; Mt 4:4). Kiedy na ziemi przebywał Jego Syn, Jezus Chrystus, w pełni dostosował swe życie do słów Ojca i teraz cieszy się przyznaną mu władzą o zasięgu wszechświatowym. Jako Król wyznaczony przez Jehowę, uderzy ziemię „rózgą swoich ust” (Iz 11:4). W wizji opisanej w Objawieniu zadaje narodom ciosy długim mieczem wychodzącym z jego ust (Obj 19:15, 21). Ta figura stylistyczna wyraźnie kieruje uwagę na fakt, że Jezus został upoważniony, by jako Wódz niebiańskich wojsk Jehowy wydać rozkaz do boju i poprowadzić je na wojnę, która skończy się unicestwieniem wrogów Boga.

Jak wskazują niektóre z powyższych przykładów, słowo „usta” często jest synonimem mowy lub potęgi mowy. W Prawie Mojżeszowym obowiązywała zasada — przyjęta także w zborze chrześcijańskim — że czyjąś winę trzeba potwierdzić „ustami [tzn. zeznaniami] dwóch lub trzech świadków” (Mt 18:16; Pwt 17:6; por. 2Ko 13:1). Inne przykłady podobnego użycia tego słowa można znaleźć w Hioba 32:5; Psalmie 10:7; 55:21; 78:36; Ezechiela 24:27; 29:21; Łukasza 21:15, przyp. w NW; Rzymian 15:6.

Podniebienie. Podniebienie to sklepienie jamy ustnej, które oddziela ją od jamy nosowej; jego część miękka tworzy przegrodę między jamą ustną i gardłem. W Biblii czasem jest synonimem „ust” (Prz 8:7; Oz 8:1, przyp. w NW).

Hiob i Elihu użyli słowa „podniebienie” w pewnym porównaniu — zestawili ludzką umiejętność oceny, co jest dobre i mądre, ze zdolnością podniebienia do rozróżniania smaków (Hi 12:11; 34:3). Podniebienie rzeczywiście pełni taką funkcję. W jego błonie śluzowej rozmieszczone są kubki smakowe. Poza tym warto zwrócić uwagę na jego rolę w przełykaniu pokarmu. Jedzenie, przyciskane językiem do podniebienia i rozcierane, przesuwa się do gardła, połączonego też z przewodami nosowymi. Dzięki temu w przewodach tych lepiej rozchodzi się zapach jedzenia, co znacznie poprawia odczuwanie smaku.

Akt prawny o charakterze ogólnym, powszechnie obowiązujący, ogłoszony przez Boga lub przez władze ludzkie (Rdz 26:5; Ps 89:30-32; Dn 6:15). Według Biblii najwyższym Ustawodawcą jest Jehowa Bóg (Iz 33:22; zob. PRAWO; PRAWODAWCA).

Zobacz PRAWODAWCA.

Uznanie cudzego syna za własne dziecko. Greckie słowo tłumaczone na „usynowienie” (huiothesía) jest terminem prawniczym, który dosłownie znaczy „przybranie za syna” (por. Rz 8:15, BT).

Pisma Hebrajskie nie opisują prawnej procedury adopcji, ale kilkakrotnie o niej wspominają. Wydaje się, że Abraham, zanim urodzili mu się Ismael i Izaak, traktował swojego niewolnika Eliezera niczym przybranego syna i uznawał go za swego przyszłego dziedzica (Rdz 15:2-4). W dawnych czasach praktyka usynawiania niewolników była na Bliskim Wschodzie powszechna; tacy przybrani synowie dziedziczyli majątek, choć pierwszeństwo do niego przysługiwało rodzonym dzieciom ojca.

Zarówno Rachela, jak i Lea uznały za własnych tych synów, których ‛na ich kolanach’ urodziły Jakubowi ich służące (Rdz 30:3-8, 12, 13, 24). Otrzymali oni dziedzictwo na takich samych zasadach jak dzieci żon Jakuba. Byli przecież jego rodzonymi synami. Poza tym należeli do Racheli i Lei, ponieważ były one właścicielkami ich matek.

W późniejszych czasach córka faraona adoptowała młodego Mojżesza (Wj 2:5-10). Mogła to uczynić, ponieważ w Egipcie mężczyznom i kobietom przysługiwały równe prawa.

Wśród Izraelitów adopcja raczej nie była rozpowszechniona. Instytucja małżeństwa lewirackiego zapewniała przedłużenie linii rodowej, a więc w dużej mierze eliminowała podstawową przyczynę, dla której adoptowano dzieci (Pwt 25:5, 6).

Znaczenie dla chrześcijan. W Pismach Greckich apostoł Paweł kilkakrotnie wspomniał o usynowieniu w związku z nową pozycją chrześcijan powołanych i wybranych przez Boga. Jako potomkowie niedoskonałego Adama, tkwili oni w niewoli grzechu i nie byli od urodzenia synami Bożymi. Kiedy jednak zostali ‛nabyci’ przez Chrystusa Jezusa, jednorodzonego Syna Bożego, „dostąpili usynowienia” i stali się jego współdziedzicami (Gal 4:1-7; Rz 8:14-17). Nie otrzymali takiej pozycji z racji jakichś wrodzonych praw, lecz zostali wybrani przez Boga według Jego woli (Ef 1:5). Co prawda już od chwili zrodzenia z ducha świętego są uznawani za dzieci Boga, za Jego synów (Jn 1:12, 13; 1Jn 3:1), ale w pełni skorzystają z tego przywileju tylko pod warunkiem, że dochowają wierności do końca (Rz 8:17; Obj 21:7). Dlatego Paweł napisał o nich, iż ‛z przejęciem oczekują usynowienia, uwolnienia z ciał na podstawie okupu’ (Rz 8:23).

Tacy usynowieni chrześcijanie uwalniają się od ‛ducha niewoli, wzbudzającego bojaźń’, i dzięki świadectwu ducha Bożego zyskują pewność, że otrzymają niebiańskie dziedzictwo. Jednocześnie akt usynowienia przypomina im, że ich pozycja jest wynikiem wyboru Boga i wyrazem Jego niezasłużonej życzliwości, a nie czymś, co im przysługiwało (Rz 8:15, 16; Gal 4:5-7).

W Rzymian 9:4 Paweł napisał o rodowitych Izraelitach, że do nich „należy usynowienie oraz chwała i przymierza, i nadanie Prawa”. Najwyraźniej odnosi się to do ich szczególnej pozycji w okresie obowiązywania przymierza, które Bóg z nimi zawarł. Dlatego Jehowa niekiedy nazywał Izraela swym „synem” (Wj 4:22, 23; Pwt 14:1, 2; Iz 43:6; Jer 31:9; Oz 1:10; 11:1; por. Jn 8:41). Jednakże prawdziwe usynowienie ludzi stało się możliwe dopiero po dostarczeniu przez Chrystusa Jezusa okupu i zależało od tego, czy z wiarą uznają oni to Boskie postanowienie (Jn 1:12, 13; 2Ko 6:16-18; Gal 4:4, 5).

Akt lub proces uczynienia świętym, oddzielenia bądź przeznaczenia na służbę dla Jehowy Boga czy też do Jego użytku; bycie świętym, uświęconym albo oczyszczonym. „Uświęcenie” kieruje uwagę na działanie, które prowadzi do świętości, ujawnia ją lub podtrzymuje (zob. ŚWIĘTOŚĆ). „Uświęcić”, „uczynić świętym”, „odłączyć” oraz „święty” to tłumaczenia różnych wyrazów wywodzących się od hebrajskiego czasownika kadász i spokrewnionych z greckim przymiotnikiem hágios.

Chcąc lepiej zrozumieć, na czym polega uświęcenie, warto przeanalizować biblijne zastosowanie wspomnianych powyżej słów. Użyto ich w odniesieniu do: 1) Jehowy Boga, 2) Jezusa Chrystusa, 3) aniołów, 4) ludzi i zwierząt, 5) przedmiotów, 6) dni i okresów oraz 7) ziemi uprawnej. Hebrajski wyraz tłumaczony na „uświęcić” niekiedy oznacza „przygotować się do czegoś”. Zanim Izraelici przekroczyli Jordan, Jozue polecił: „Uświęćcie się, bo jutro Jehowa dokona pośród was zdumiewających rzeczy” (Joz 3:5). Słowo to zawsze występuje w znaczeniu religijnym, duchowym i moralnym. Może określać odstąpienie od czegoś, co się nie podoba Jehowie, i obejmować pozbycie się nieczystości fizycznej. Bóg oznajmił Mojżeszowi: „Idź do ludu i uświęcaj ich dzisiaj i jutro, a oni mają wyprać swe płaszcze (...), gdyż trzeciego dnia Jehowa na oczach całego ludu zstąpi na górę Synaj” (Wj 19:10, 11). „Uświęcenie” może też oznaczać oczyszczenie się; np. w 2 Samuela 11:4 powiedziano, iż Batszeba „właśnie uświęcała się z powodu swej nieczystości”.

Jehowa rozkazał Izraelitom, by trzymali się z dala od okolicznych narodów i nie kalali się ich praktykami. W zachowaniu tej odrębności dopomagały im prawa Boże, które m.in. określały, jaki pokarm jest czysty, a jaki nie. Bóg wyjaśnił, dlaczego jest to tak ważne: „Albowiem ja jestem Jehowa, wasz Bóg; a wy się uświęćcie i macie być święci, ponieważ ja jestem święty” (Kpł 11:44).

Jehowa Bóg. Jehowa Bóg jest święty i na wskroś czysty. Jako Stwórca i Władca całego wszechświata, ma prawo wymagać od wszystkich swoich stworzeń wyłącznej czci. Dlatego oznajmia, że dowiedzie swej świętości — że na ich oczach uświęci siebie i swoje imię: „I się wywyższę, i uświęcę, i dam się poznać na oczach wielu narodów; i będą musieli poznać, że ja jestem Jehowa” (Eze 38:23). Kto chce zjednać sobie łaskę Jehowy i zachować życie, koniecznie powinien „uświęcać” Jego samego oraz Jego imię, tzn. przyznawać temu niezrównanemu imieniu należne miejsce i wywyższać je ponad wszystkie inne imiona (Kpł 22:32; Iz 8:13; 29:23). Najważniejsza prośba w modlitwie, której Jezus nauczył swych uczniów, brzmi: „Nasz Ojcze w niebiosach, niech będzie uświęcone [„uznawane za święte; traktowane jako święte”] twoje imię” (Mt 6:9, przyp. w NW).

Jezus Chrystus. Jehowa Bóg wybrał swego jednorodzonego Syna i posłał go na ziemię, by wykonał specjalne dzieło na rzecz Jego imienia i oddał swe życie na okup za ludzkość. Jednakże Żydzi nie przyjęli go jako Posłańca Bożego, nie uznali jego synostwa ani pozycji przyznanej mu przez Ojca. Jezus oznajmił im: „Mówicie do mnie, którego Ojciec uświęcił i posłał na świat: ‚Bluźnisz’, ponieważ powiedziałem: Jestem Synem Bożym?” (Jn 10:36).

Apostoł Piotr napisał do chrześcijan, żeby ‛uświęcali w swych sercach Chrystusa jako Pana’. W tym celu mieli się odwrócić od złego i czynić to, co dobre. Ludzie z narodów odnoszą się z podziwem i bojaźnią do człowieka i różnych rzeczy. Natomiast chrześcijanin powinien w swoim sercu — w swych uczuciach i pobudkach — przyznawać należne miejsce Chrystusowi. Ma uznawać, że Bóg uczynił go Naczelnym Pełnomocnikiem w sprawie życia, mesjańskim Królem, Arcykapłanem oraz