przejść kwarantannę, czyli przez jakiś czas pozostawać w odosobnieniu. W razie podejrzenia o trąd siedmiodniowej kwarantannie poddawano ludzi, domy oraz ubrania i inne przedmioty (Kpł 13:1-59; 14:38, 46). Przez siedem dni był też nieczysty człowiek, który dotknął zwłok (Lb 19:11-13). Choć Biblia nie mówi, że ten ostatni przepis wprowadzono ze względów zdrowotnych, to jednak stanowił on pewną ochronę w wypadku, gdy zmarły cierpiał na chorobę zakaźną.

Znaczenie przenośne. Juda i Jerozolima były chore duchowo z powodu swych grzechów (Iz 1:1, 4-6). Co prawda przywódcy religijni z Jerozolimy próbowali ‛leczyć ranę ludu’, kłamliwie twierdząc, iż jest pokój (Jer 6:13, 14), nie byli jednak w stanie zapobiec zniszczeniu miasta, które nastąpiło w 607 r. p.n.e. Ale Jehowa zapowiedział, że uzdrowi Syjon, czyli Jerozolimę (Jer 30:12-17; 33:6-9), i uczynił to w r. 537, gdy sprowadził ostatek Żydów do ojczyzny.

Jezus Chrystus dostrzegał duchową chorobę grzeszników i starał się zwrócić ich ku Jehowie, by zostali wyleczeni. Dlatego gdy był krytykowany za jedzenie i picie z poborcami podatkowymi i grzesznikami, oświadczył: „Zdrowi nie potrzebują lekarza, tylko niedomagający. Nie przyszedłem wezwać do skruchy prawych, tylko grzeszników” (Łk 5:29-32).

Leczenie duchowo chorych członków zboru chrześcijańskiego omówiono w Jakuba 5:13-20. O tym, że Jakub nie rozpatrywał choroby fizycznej, lecz duchową, świadczy okoliczność, iż przeciwstawił ją dobremu nastrojowi. Na temat stosowanych środków zaradczych i ich skuteczności napisał: „Choruje [duchowo] ktoś wśród was? Niech przywoła starszych zboru i niech się modlą nad nim [aby mógł słyszeć modlitwę i pokazać, że się z nią zgadza, wypowiadając „Amen”], nacierając go oliwą [zachęcając go kojącymi wskazówkami ze Słowa Bożego, by mógł znowu cieszyć się więzią jedności ze zborem (Ps 133:1, 2; 141:5)] w imię Jehowy [w wierności wobec Boga i zgodnie z Jego zamierzeniem]. A modlitwa wiary [wypowiedziana przez starszych w imieniu chorego duchowo] uzdrowi niedomagającego i Jehowa go podniesie [z przygnębienia i uczucia, że go opuścił, dodając mu sił potrzebnych do kroczenia drogą prawdy i prawości (Flp 4:13)]. Jeśli zaś popełnił grzechy, będzie mu to przebaczone [przez Jehowę (Ps 32:5; 103:10-14), pod warunkiem że pozytywnie zareaguje na modlitwy starszych oraz upomnienia i rady ze Słowa Jehowy, okaże skruchę, zawróci z błędnej drogi i będzie postępował właściwie (Ps 119:9-16)]”.

Radzenie sobie z chorobą. Choroba jest nieszczęściem, które może spaść na każdego, także na osobę bogatą (Kzn 5:16, 17; por. Mt 16:26). Niektórzy mają nieograniczony dostęp do smakowitych potraw, ale nie mogą ich jeść z powodu jakiegoś schorzenia przewodu pokarmowego (Kzn 6:1, 2). Również o duchowych braciach Jezusa Chrystusa powiedziano, że będą chorować (Mt 25:39, 40). Choroby nie ominęły takich chrześcijan, jak Epafrodyt, Tymoteusz i Trofim (Flp 2:25-30; 1Tm 5:23; 2Tm 4:20), ale Biblia nie wspomina, by apostołowie cudownie ich uzdrowili.

Jest jednak rzeczą stosowną, by chory fizycznie sługa Jehowy modlił się do Niego o wytrwałość w znoszeniu niedomagania oraz o duchowe siły potrzebne do zachowania lojalności w takiej sytuacji. „Jehowa pokrzepi go na łożu boleści” (Ps 41:1-3; zob. też 1Kl 8:37-40).

Niemniej gdyby ktoś w celach leczniczych przyjął do organizmu krew, pogwałciłby prawo Boże (Rdz 9:3, 4; Dz 15:28, 29; zob. KREW).

Jehowa potrafi usunąć choroby (Wj 15:26; 23:25; Pwt 7:15). Izajasz pisał o czasach, gdy „żaden mieszkaniec nie powie: ‚Jestem chory’” (Iz 33:24), oraz o duchowym uzdrowieniu ślepych, głuchych, kulawych i niemych, przy czym proroctwa te dają nadzieję na uleczenie również z dolegliwości fizycznych (Iz 35:5, 6). Kiedy Jezus Chrystus przebywał na ziemi, przywracał zdrowie zarówno chorym fizycznie, jak i duchowo, czym spełnił proroctwo mesjańskie: „On sam wziął nasze choroby i poniósł nasze dolegliwości” (Mt 8:14-17; Iz 53:4). Dokonywał tych uzdrowień na podstawie ofiary ze swego ludzkiego życia, a mógł tak czynić, gdyż odkąd został namaszczony duchem Bożym nad Jordanem w 29 r. n.e., kroczył drogą prowadzącą go do ofiarnej śmierci. Chrześcijanie mają więc podstawę do nadziei oraz mnóstwo dowodów na to, że za sprawą wskrzeszonego Jezusa Chrystusa oraz Królestwa Bożego posłuszna ludzkość nie tylko dozna tymczasowego uzdrowienia, lecz zostanie na zawsze uwolniona z grzechu, chorób i śmierci, będących konsekwencją grzechu Adama. Cała chwała za to należy się Jehowie, o którym Dawid powiedział, że ‛uzdrawia wszystkie dolegliwości’ (Ps 103:1-3; Obj 21:1-5).

(prawdopodobnie: „dwie jamy [tzn. jaskinie]”).

Miejscowość w Moabie wymieniona wśród tych, na których miały zostać wykonane wyroki Jehowy (Iz 15:1, 5; Jer 48:1, 3, 5, 34). Jej dokładne położenie nie jest znane. Jednakże możliwe znaczenie tej nazwy skłania niektórych do przypuszczeń, że Choronaim to Al-ʽIrak