-
ChronologiaWnikliwe poznawanie Pism, tom 1: Aaron-Mazzarot
-
-
Jezus pojawił się jako Mesjasz dokładnie w przepowiedzianym roku, przypuszczalnie ok. sześciu miesięcy po tym, jak Jan Chrzciciel rozpoczął działalność kaznodziejską, co nastąpiło w „piętnastym roku panowania Tyberiusza Cezara” (Łk 1:36; 3:1, 2, 21-23). Ponieważ senat rzymski powierzył Tyberiuszowi władzę 15 września 14 r. n.e., 15 rok jego rządów trwał od późnego lata r. 28 do późnego lata r. 29 (zob. TYBERIUSZ). Dowody przemawiają więc za tym, że Jezus został ochrzczony i namaszczony jesienią 29 r. n.e.
W chwili chrztu (29 n.e.) Jezus „miał około trzydziestu lat” (Łk 3:23), toteż urodził się 30 lat wcześniej, czyli jesienią 2 r. p.n.e. Było to za panowania Cezara Augusta, gdy namiestnikiem Syrii był Kwiryniusz (Łk 2:1, 2). August sprawował władzę od 27 r. p.n.e. do 14 r. n.e. Senator rzymski Sulpicjusz Kwiryniusz był namiestnikiem Syrii dwukrotnie — pierwszy raz najwyraźniej zastąpił Kwintyliusza Warusa, którego urzędowanie jako legata Syrii skończyło się w 4 r. p.n.e. Zdaniem części uczonych Kwiryniusz po raz pierwszy pełnił funkcję namiestnika w 3-2 r. p.n.e. (zob. SPIS LUDNOŚCI). Królem Judei był wówczas Herod Wielki, który umarł najprawdopodobniej w 1 r. p.n.e., o czym świadczą omówione wcześniej argumenty. A zatem wszystkie dostępne dowody, a zwłaszcza informacje biblijne wskazują, że Jezus urodził się jesienią 2 r. p.n.e.
Późniejszy okres apostolski. Przybliżone daty wydarzeń rozgrywających się w tym okresie można ustalić następująco: Chrześcijański prorok Agabus wypowiedział proroctwo o wielkim głodzie przypuszczalnie w 44 r. n.e. W tym samym roku Herod Agryppa I wszczął prześladowania, które doprowadziły do śmierci apostoła Jakuba i uwięzienia Piotra (Dz 11:27-30; 12:1-4), i w tym też roku umarł. Wiele wskazuje na to, że przepowiedziany głód nastał ok. r. 46. Zapewne właśnie wtedy Paweł i Barnabas zajęli się rozdzielaniem doraźnej pomocy (Dz 12:25).
Datę pierwszej wizyty Pawła w Koryncie można ustalić na podstawie urzędowania prokonsula Galliona (Dz 18:1, 11-18). Jak wyjaśniono pod hasłem GALLIO, trwało ono najwyraźniej od lata r. 51 do lata r. 52, choć niektórzy uczeni opowiadają się za r. 52/53. Tak więc 18-miesięczny pobyt Pawła w Koryncie rozpoczął się przypuszczalnie jesienią r. 50, a zakończył wiosną r. 52. Dodatkowym potwierdzeniem jest okoliczność, że dwoje tamtejszych towarzyszy apostoła — Akwilas i Pryscylla — krótko przedtem przybyło tam z Italii, ponieważ cesarz Klaudiusz nakazał wszystkim Żydom opuścić Rzym (Dz 18:2). Jak podaje Paweł Orozjusz, historyk z V w., ów edykt został wydany w dziewiątym roku rządów Klaudiusza, tzn. w r. 49 lub na początku r. 50.
Dwuletni pobyt Pawła w więzieniu w Cezarei przypadał na dwa ostatnie lata urzędowania namiestnika Feliksa, którego następca, Porcjusz Festus, odesłał apostoła do Rzymu (Dz 21:33; 23:23-35; 24:27). Dokładna data objęcia funkcji przez Festusa nie jest całkiem pewna, gdyż świadectwa historyczne nie są ze sobą zgodne. Najbardziej prawdopodobny wydaje się jednak r. 58, wobec czego Paweł dotarł do Rzymu między r. 59 a 61.
W lipcu 64 r. Rzym został spustoszony przez wielki pożar, po którym Neron wszczął zaciekłe prześladowania chrześcijan. Całkiem możliwe, że wkrótce potem Paweł został uwięziony po raz drugi i stracony (2Tm 1:16; 4:6, 7). Wygnanie Jana na wyspę Patmos nastąpiło najprawdopodobniej za panowania cesarza Domicjana (Obj 1:9). W trzech ostatnich latach jego rządów (trwających ogółem od 81 do 96 r.) prześladowania chrześcijan osiągnęły punkt kulminacyjny. Tradycyjnie uważa się, że po śmierci Domicjana Jan został odwołany z wygnania i zmarł w Efezie ok. 100 r. Przedtem jeszcze napisał listy i Ewangelię; dzieła te zamknęły kanon biblijny. W ten sposób dobiegł końca okres apostolski.
-
-
ChrystusWnikliwe poznawanie Pism, tom 1: Aaron-Mazzarot
-
-
CHRYSTUS
Tytuł pochodzący od greckiego terminu Christòs, będącego odpowiednikiem hebrajskiego Maszíach, czyli „Mesjasz; Pomazaniec” (por. Mt 2:4, przyp. w NW). „Chrystus” to oficjalny tytuł Pana Jezusa, a nie jedynie określenie służące odróżnieniu go od innych osób o tym samym imieniu (zob. JEZUS CHRYSTUS; MESJASZ).
To, że nadejdzie Chrystus, którego Jehowa namaści swym duchem na mesjańskiego Króla, przepowiedziano już setki lat przed narodzinami Jezusa (Dn 9:25, 26). Jednakże Pomazańcem, czyli Chrystusem, nie był on od chwili urodzin. Anioł, który je zapowiedział, polecił Józefowi: „Masz go nazwać imieniem Jezus” (Mt 1:21). A gdy anioł obwieścił pasterzom w pobliżu Betlejem: „Narodził się wam dzisiaj Wybawca, którym jest Chrystus Pan”, wskazał raczej na jego przyszłą rolę, gdyż słowa te mogły też oznaczać: „który ma być Chrystusem Panem” (Łk 2:11, przyp. w NW).
Dodawanie tytułu „Chrystus” po imieniu Jezusa może kierować uwagę na jego osobę oraz na to, że został Pomazańcem Jehowy. Stał się nim, gdy w wieku ok. 30 lat dał się ochrzcić w wodzie i dostąpił namaszczenia duchem Bożym, zesłanym pod widzialną postacią gołębia (Mt 3:13-17). Właśnie o tym wspomniał Piotr, oświadczając
-