• Hołd
    Wnikliwe poznawanie Pism, tom 1: Aaron-Mazzarot

    • Jego własnej pozycji, „żeby w imię Jezusa zgięło się wszelkie kolano tych w niebie i tych na ziemi, i tych pod ziemią i żeby wszelki język otwarcie uznał, że Jezus Chrystus jest Panem ku chwale Boga, Ojca” (Flp 2:9-11; por. Dn 7:13, 14, 27). Z Hebrajczyków 1:6 wynika, że wskrzeszonemu Jezusowi składają hołd nawet aniołowie. Występujące w tym wersecie słowo proskynéo niektórzy tłumaczą na „oddawać cześć” (BWP), a inni na „oddawać pokłon” (BT, Bw) lub „padać na twarz” (Bp). Bez względu jednak na to, jak przełożono owo greckie słowo, jego znaczenie musi harmonizować z resztą Pisma Świętego. Sam Jezus stanowczo oświadczył Szatanowi: „Jehowę, twego Boga, masz czcić [forma słowa proskynéo] i tylko dla niego masz pełnić świętą służbę” (Mt 4:8-10; Łk 4:7, 8). Również anioł (aniołowie) powiedział do Jana: „Oddaj cześć Bogu” (Obj 19:10; 22:9), a było to już po wskrzeszeniu i wyniesieniu do chwały Jezusa, co dowodzi, że w tej kwestii nic się nie zmieniło. To prawda, że Psalm 97 — który apostoł niewątpliwie przytoczył w Hebrajczyków 1:6 i odniósł do Chrystusa Jezusa — mówi o kłanianiu się Jehowie Bogu (Ps 97:1, 7). Jednak wcześniej Paweł wykazał, że zmartwychwstały Chrystus jest „odbiciem chwały Boga i dokładnym wyobrażeniem samej jego istoty” (Heb 1:1-3). Jeśli więc uznać, że aniołowie „oddają cześć” Synowi, to w rzeczywistości za jego pośrednictwem oddają ją Jehowie Bogu, Najwyższemu Władcy, „Temu, który uczynił niebo i ziemię, i morze, i źródła wód” (Obj 4:10, 11; 7:11, 12; 11:16, 17; 14:7; por. 1Kn 29:20; Obj 5:13, 14; 21:22). Z drugiej strony zwroty „oddawać pokłon” czy „padać na twarz” (zamiast „oddawać cześć”) są całkowicie zgodne ze znaczeniem hebrajskiego hisztachawáh użytego w Psalmie 97:7 oraz greckiego proskynéo w Hebrajczyków 1:6, gdyż wydobywają ich podstawowy sens.

  • Hor
    Wnikliwe poznawanie Pism, tom 1: Aaron-Mazzarot

    • HOR

      (hebr. Hor hahár: „góra Hor”).

      1. Góra w pobliżu Mosery, na granicy Edomu. Zmarł na niej Aaron tuż przed wejściem Izraelitów do Ziemi Obiecanej. Na oczach całego zgromadzenia Aaron, Mojżesz i Eleazar, syn Aarona, weszli na górę Hor. Na szczycie Mojżesz zdjął z Aarona szaty kapłańskie i ubrał w nie Eleazara. Potem Aaron umarł, a Mojżesz i Eleazar prawdopodobnie go tam pochowali (Lb 20:22-29; Pwt 32:50; por. Pwt 10:6).

      Według historyka Flawiusza góra Hor była jedną z wysokich gór otaczających miasto Petra, leżące w ziemi edomskiej (Dawne dzieje Izraela, IV, IV, 7). Zgodnie z tradycją identyfikowano ją z Dżabal Harun (co znaczy „góra Aarona”), górą z czerwonego piaskowca, o dwóch szczytach i wysokości ok. 1460 m, leżącą niecałe 5 km na zach. pd. zach. od Petry. Jednakże Dżabal Harun najwyraźniej nie pasuje do tego, co mówi Biblia, mianowicie że Izraelici wyruszyli z Kadesz (Kadesz-Barnea) do góry Hor „na granicy ziemi edomskiej” (Lb 33:37-39, 41). Dżabal Harun nie znajduje się na granicy dawnego Edomu, lecz w głębi tego kraju. A zatem żeby tam dotrzeć, Izraelici musieliby wkroczyć na ziemię edomską. To z kolei nie mogło się wydarzyć, ponieważ wcześniej Edomici nie pozwolili im przejść przez swoje terytorium (Lb 20:14-22; Pwt 2:5-8). Dlatego wielu uczonych woli identyfikować Hor z Dżabal Madara (Har Cin [Hor ha-Har]) — samotną, stromą górą z białego wapienia, leżącą ok. 40 km na pd. zach. od Morza Martwego i ok. 60 km na wsch. pn. wsch. od Kadesz.

      2. Góra na pn. krańcu Kanaanu (Lb 34:7, 8). Co do jej lokalizacji nie ma pewności. Niektórzy uczeni uważają, że ta góra Hor (hebr. Hor hahár) może być tożsama z Hermonem. Inni sugerują, iż chodzi o całe pasmo Libanu lub któryś z jego wyższych szczytów.