-
SyseraWnikliwe poznawanie Pism, tom 2: Mądrość-Żywopłot
-
-
SYSERA
1. Wódz armii kananejskiego króla Jabina. Sysera nie mieszkał w Chacorze, mieście Jabina, lecz w Haroszet; relacja biblijna poświęca mu więcej uwagi niż Jabinowi. Jakiś czas po wyzwoleniu spod dominacji Moabitów przez Ehuda Izraelici dostali się w rękę Sysery i Jabina, którzy uciskali ich przez 20 lat (Sdz 4:1-3; 1Sm 12:9).
Kiedy Sysera usłyszał, że Debora i Barak zwołali Izraelitów do walki przeciwko niemu, zebrał swe wojska, m.in. 900 rydwanów z żelaznymi kosami, i wyruszył im na spotkanie do doliny potoku Kiszon. Tymczasem do walki przystąpił sam Jehowa; wywołał zamieszanie w całej armii Sysery i zadał mu druzgocącą klęskę (Sdz 4:7, 12-16, 23; 5:20, 21; Ps 83:9).
Gdy rydwany ugrzęzły w błocie (por. Sdz 5:21), Sysera zaczął uciekać pieszo i przybył do namiotu Jael, żony Chebera Kenity, który utrzymywał pokojowe stosunki z Jabinem. Jael zaprosiła Syserę do środka. Ponieważ był wyczerpany bitwą i ucieczką, postanowił odpocząć, ufając, że namiot Jael będzie bezpieczną kryjówką. Dostał od niej mleka do picia i poprosił, by stanęła na straży u wejścia. Potem zapadł w głęboki sen, a wtedy Jael podeszła do niego ukradkiem i przebiła mu skronie palikiem namiotowym, aż utkwił w ziemi. Kiedy przybył Barak, Sysera już nie żył (Sdz 4:9, 17-22; 5:25-27). Matka Sysery ze swymi domowniczkami na próżno oczekiwała, że syn wróci z wielkim łupem (Sdz 5:28-30).
2. Przodek jednej z rodzin netynejczyków, którzy powrócili do Jerozolimy z Zerubbabelem w 537 r. p.n.e. (Ezd 2:1, 2, 43, 53; Neh 7:55). Do netynejczyków należeli też jeńcy wojenni; być może niektórzy z nich trafili do niewoli podczas klęski Sysery w czasach Baraka, a następnie zostali sługami świątynnymi, jednakże nie ma podstaw, by twierdzić, że netynejczycy powracający z Babilonu byli potomkami właśnie tego Sysery.
-
-
Systemy rzeczyWnikliwe poznawanie Pism, tom 2: Mądrość-Żywopłot
-
-
SYSTEMY RZECZY
Wyrażenie „system rzeczy” występuje w Chrześcijańskich Pismach Greckich przeszło 30 razy jako tłumaczenie greckiego terminu aiòn.
Biblista R. C. Trench tak się wypowiada na temat znaczenia słowa aiòn: „Podobnie jak (...) [kòsmos: „świat”] ma ono znaczenie pierwotne, materialne, z którego wywodzi się znaczenie wtórne, etyczne. W sensie pierwotnym oznacza nieprzerwany odcinek czasu, krótki lub długi; (...) ale zasadniczo czas jako stan, w którym istnieją wszystkie rzeczy stworzone, i jako miarę ich istnienia (...) Skoro odnosi się do czasu, oznacza zarazem wszystko, co istnieje na świecie w danym czasie (...), a w związku z tym — w sensie bardziej etycznym — bieg i nurt spraw tego świata”. Na poparcie tego ostatniego wniosku cytuje definicję podaną przez niemieckiego uczonego C. L. W. Grimma: „Ogół spraw, które dzieją się w danym czasie” (Synonyms of the New Testament, Londyn 1961, ss. 202, 203).
A zatem podstawowe znaczenie słowa aiòn to „wiek”, rozumiany także jako „czas trwania życia”. W Piśmie Świętym często oznacza ono odcinek czasu sporej długości (Dz 3:21; 15:18), a nawet nieskończony, trwający wiecznie (Mk 3:29; 11:14; Heb 13:8). Taki jego sens omówiono w haśle WIEK. Niniejsze hasło zajmuje się znaczeniem objętym ostatnią definicją z poprzedniego akapitu.
Pewnym ułatwieniem w zrozumieniu tego pojęcia będzie przypomnienie sensu terminów „wiek”, „era” i „epoka”. Używa się ich w odniesieniu do okresu dziejowego, który wyróżnia się czymś znamiennym lub jest z jakiegoś względu charakterystyczny. Mówi się np. o „epoce odkryć”, czyli czasach Kolumba, Magellana, Cooka i innych podróżników, o „epoce feudalnej”, „wiekach średnich”, „erze wiktoriańskiej” czy „erze kosmicznej”. W każdym wypadku ważna jest nie długość danego okresu, lecz jakaś jego charakterystyczna cecha (lub cechy). To ona wyznacza jego granice, decyduje o tym, kiedy się zaczął, kiedy skończył i ile trwał. Bez owego wyróżnika nie można by mówić o jakimś odrębnym wieku, epoce czy erze.
Z tego względu grecyści H. G. Liddell i R. Scott wśród definicji słowa aiòn wyliczają „wyraźnie określony i wyznaczony odcinek czasu, epoka, wiek” (A Greek-English Lexicon, zrew. H. Jones, Oksford 1968). Z kolei Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words (1981, t. 1, s. 41) podaje: „wiek, era (...) okres niesprecyzowanej długości albo czas rozpatrywany w związku z dziejącymi się w nim wydarzeniami”.
Wobec tego gdy w określonym tekście nie chodzi o sam czas, lecz raczej o jakieś wyróżniające go cechy, słowo aiòn można trafnie oddać przez „system (lub stan) rzeczy”. O słuszności takiego rozwiązania świadczy np. werset z Galatów 1:4, gdzie apostoł Paweł napisał: „On dał samego siebie za nasze grzechy, żeby nas wyzwolić z obecnego niegodziwego systemu rzeczy [forma słowa aiòn], zgodnie z wolą naszego Boga i Ojca”. W wielu przekładach aiòn jest tutaj oddawane przez „wiek”, ale Chrystusowa ofiara okupu nie miała przecież wyzwolić chrześcijan z jakiegoś wieku bądź strumienia czasu, gdyż dalej żyli w tym
-