Wartość rodowodów biblijnych

BYĆ może postanowiłeś przeczytać całą Biblię od Księgi Rodzaju (1 Mojżeszowej) do Apokalipsy (Objawienia) i przystąpiwszy do zadania stwierdziłeś, że jej treść przykuwa twoją uwagę. Ale kiedy doszedłeś do Kronik i zobaczyłeś, że werset za wersetem, rozdział za rozdziałem podają wykazy genealogiczne z imionami, które nawet trudno ci wymówić i które nic dla ciebie nie znaczą, zapewne sobie powiedziałeś: Na cóż to komu potrzebne? Po co tyle nieciekawych szczegółów?

Prawda, że samo czytanie takich zestawień bywa monotonne. Niemniej jednak te rodowody mają wielką wartość. Dlaczego? Głównie dlatego, że potwierdzają autentyczność Pisma Świętego. Stanowią dowód na to, że Bóg chce, aby Jego czciciele wielbili Go w duchu i w PRAWDZIE, a nie jak fikcyjnego, czyli wymyślonego boga (Jana 4:23, 24). Kiedy czytasz lub słyszysz o jakimś wydarzeniu, czy nie interesują cię odpowiednie nazwiska i miejsca? Pytasz się zaraz: Kto? Gdzie? Jeżeli informacja zawiera takie szczegóły, usłyszana bądź przeczytana wiadomość od razu brzmi bardziej wiarogodnie i realnie. Ponadto znając tego rodzaju detale, możesz je sprawdzić przez porównanie z innymi fragmentami Biblii lub świeckimi dziełami historycznymi; często znajdziesz tam także ciekawe uzupełnienia. Gdyby Biblia była wytworem fantazji lub dziełem oszustów, z pewnością nie zawierałaby takich szczegółów. Tymczasem informacje podane w Biblii pokrywają się z innymi doniesieniami; dzięki nim też w umysłach czytelników zrasta się ona w jednolitą całość. Podaje uczciwie ciąg faktów historycznych.

Prócz tego pamiętajmy, że Pisma Hebrajskie były zarazem konstytucją, ustawodawstwem i kroniką ludu hebrajskiego. Stanowiły najważniejsze archiwum tego narodu. Wiele przytoczonych w nich rodowodów zestawiono z innych dokumentów urzędowych, jako że na przykład miasta prowadziły rejestry urodzin na swoim terenie. Rodowody są więc nieodłącznym składnikiem historii Izraela. — Łuk. 2:1-5.

UŁATWIAJĄ ROZPOZNANIE MESJASZA

Rodowody są użyteczne jeszcze pod innym ważnym względem. Ułatwiają nam zidentyfikowanie Mesjasza, czyli Chrystusa. Kiedy na scenie wydarzeń ukazał się Jezus Chrystus, nie ogłosił wszem i wobec: To ja jestem Mesjaszem (Jana 5:31-37). W ciągu wieków wielu innych występowało z takimi roszczeniami, ale nie mogło ich udokumentować. Samo czyjeś twierdzenie nie stanowi jeszcze wystarczającej podstawy do tego, by uwierzyć w jego prawdziwość. A do licznych dowodów mesjańskiego posłannictwa Jezusa należą między innymi rejestry genealogiczne, jakie prowadzili Żydzi w aktach miejskich, poświadczające, że był w prostej linii potomkiem króla Dawida z pokolenia Judy (Łuk. 2:1-6). Jezus powiedział o sobie, że jest PRAWDĄ, ponieważ na nim spełniło się wszystko, co zapowiadały Pisma Hebrajskie, włącznie z jego rodowodem. — Jana 14:6.

Potrzebę rejestrowania linii potomków dostrzeżono już w pierwszym proroctwie Bożym, zapowiadającym nadejście „nasienia”, czyli potomka, który miał wybawić ludzkość (Rodz. [1 Mojż.] 3:15, Gd). Około dwóch tysięcy lat później Bóg wyróżnił Abrahama za jego wielką wiarę i dał mu obietnicę, że owo „nasienie” pojawi się w jego linii (Rodz. 22:17, 18). Z czasem ta obietnica została zawężona tylko do potomków Judy, jednego z dwunastu synów Jakuba i zarazem prawnuka Abrahamowego, a później do rodu króla Dawida (Rodz. 49:10; 2 Sam. 7:8, 12-16). Narodzenie się Jezusa jako człowieka odpowiadało wszystkim tym warunkom, ponieważ uznawano powszechnie, że pochodził ze szczepu Judy i był w dalszym pokoleniu synem Dawida. — Mat. 9:27; 2 Tym. 2:8; Hebr. 7:14.

REJESTRY RODU KAPŁAŃSKIEGO

Oprócz notowania ogniw dynastii królewskiej Dawida musieli Żydzi prowadzić listy potomków Aarona z pokolenia Lewiego, a to dlatego, że całe ich kapłaństwo miało się wywodzić z tego rodu (Wyjścia 28:1-3; Liczb 3:5-10). Właśnie temu celowi służy znaczna część genealogii zamieszczonych w Księgach Kronik. Dawid przed śmiercią opracował system pełnienia służby świątynnej, w którym przydzielił określone zadania poszczególnym grupom potomków Lewiego (Księga 1 Kronik, rozdziały od 24 do 27). Po powrocie Izraela z wygnania w Babilonie zapiski te miały ogromne znaczenie ze względu na potrzebę przywrócenia kapłaństwa i wznowienia służby świątynnej. Księgi Kronik donoszą o postanowieniach wydanych w tym zakresie przez Dawida i wraz z Księgami Ezdrasza oraz Nehemiasza przedstawiają, jak po powrocie Żydów wielbienie Boga zostało na nowo zorganizowane według tego samego wzoru. Trzymano się ściśle rodowodów. Poświadcza to na przykład fakt, że chociaż pewni mężczyźni uważali, iż pochodzą z rodu kapłańskiego, to jednak nie mogąc dowieść tego na piśmie, zostali odsunięci od służby, dopóki nie przedstawią odpowiednich dokumentów. — Nehem. 7:64, 65.

Zatem rodowody te świadczą o prawdziwości Biblii. Ezdrasz, który napisał Kroniki, wylicza około dwudziestu źródeł urzędowych, z jakich korzystał przy opracowywaniu swoich zestawień. Były to publiczne rejestry, a nie dzieła zmyślone przez autorów kierujących się nacjonalizmem lub jakimiś innymi samolubnymi pobudkami. Ale jaką korzyść możemy z tych rodowodów odnieść dzisiaj?

WSPÓLNE POCHODZENIE WSZYSTKICH NARODÓW

Genealogie biblijne są nam pomocne także w innym zakresie. Oto znajdują w nich potwierdzenie słowa apostoła Pawła, że Bóg „z jednego człowieka wyprowadził cały rodzaj ludzki, aby zamieszkiwał całą powierzchnię ziemi” (Dzieje 17:26). Z relacji biblijnej wyraźnie wynika, że Adam i Ewa byli rodzicami całej ludzkości (Rodz. 1:28; 3:20). Potomkowie wywodzący się z nich poprzez syna imieniem Set są wyliczeni kolejno aż do potopu (Księga Rodzaju, rozdziały 5 i 7). Rodzina Noego (w sumie osiem osób) przeżyła ten kataklizm i dała początek 70 rodom, które zaludniły całą ziemię. — Księga Rodzaju, rozdział 10.

JEDEN CZŁOWIEK ODPOWIEDNIM OKUPEM

Okoliczność, że jeden człowiek jest ojcem całego rodu ludzkiego, pozwala z kolei zrozumieć, jak to możliwe, by życie innego pojedynczego człowieka stanowiło cenę okupu będącego wybawieniem dla całej ludzkości (Mat. 20:28; Jana 11:49-52). Jezus jako „ostatni Adam” mógł nabyć rodzaj ludzki, aby do niego zastosować wartość swej ofiary i stać się przez to „Wieczystym Ojcem” dla każdego, kto zechce skorzystać z okupu. Gdyby ludzkość miała więcej protoplastów, na wykupienie wszystkich nie starczyłaby ofiara jednego człowieka. — 1 Kor. 15:45; Izaj. 9:6, NW (9:5, BT); 53:10.

OKRESY CHRONOLOGICZNE

Pozostałe korzyści płynące z rodowodów biblijnych być może nie mają już tak doniosłego znaczenia, niemniej jednak zasługują na wzmiankę. W niektórych miejscach Biblii są niezbędne do ustalenia długości pewnych okresów chronologicznych. Na przykład z Księgi Rodzaju, rozdziału 5 oraz 7:6, 11, wynika, że od stworzenia Adama do potopu upłynęło 1656 lat. Następnie z rozdziału 11 można wyliczyć, że od potopu do przymierza Abrahamowego minęło 427 lat. — Rodz. 12:4.

Bez zapisków tego rodzaju nie można by było obliczyć, jak długo istnieje na ziemi ludzkość. Nie wyjawiono nam rozciągłości okresów dotyczących życia zwierząt ani wcześniejszych faz dzieła stwarzania. Uczeni bibliści nie mogą więc dokładnie powiedzieć, ile czasu upłynęło, zanim na ziemi pojawił się człowiek, ale mogą ściśle ustalić, że Bóg zajął się ludźmi w chwili odległej od nas o jakieś 6000 lat.a

POZORNE ROZBIEŻNOŚCI

Ponadto dane genealogiczne niekiedy umożliwiają nam zrozumienie spraw skądinąd niejasnych. Na przykład według Księgi 1 Samuela 1:1 (NP) Samuel wydawałby się Efraimitą, gdyż tak określony został tam jego ojciec Elkana. Gdyby to należało potraktować dosłownie, coś by się nie zgadzało, Samuel bowiem pełnił służbę w przybytku, asystując arcykapłanowi Helemu, i nosił przy tym efod, strój wyróżniający ludzi uprzywilejowanych pracą w tym świętym miejscu. — 1 Sam. 2:11, 18.

Zagadkę tę pomaga nam rozwikłać rodowód z Księgi 1 Kronik 6:4-13 (1 Kron. 6:19-28, Gd). Wyliczono w nim potomków Lewiego, jak to czytamy w wersecie 4, w wersetach 12 i 13 wymieniono Elkanę i Samuela. Zatem Samuel był w gruncie rzeczy Lewitą i przysługiwała mu praca w przybytku. Ojca jego zwano Efraimitą, ponieważ mieszkał w Ramataim Sofim, czyli krócej w Ramie, na terenie pokolenia Efraima. Dzisiaj podobnie mamy w zwyczaju nazywać na przykład warszawiakiem kogoś, kto mieszka w Warszawie od jakiegoś czasu, chociaż mógł się urodzić gdzie indziej.

SPEŁNIONE PROROCTWA

Za trafny przykład dowodu genealogicznego na spełnienie się proroctwa niech posłuży to, co się dokonało w związku z przymierzem, jakie Jehowa zawarł z Pinchasem, synem arcykapłana Eleazara: „Będzie to dla niego i dla jego potomstwa po nim przymierze, które mu zapewni kapłaństwo na wieki” (Liczb 25:13). Jak się spełniła ta obietnica?

Wydaje się, że urząd arcykapłana utrzymywał się w rodzie Pinchasa aż do czasów arcykapłana Helego, który był potomkiem Pinchasowego stryja Itamara. Zmiana owa nastąpiła prawdopodobnie wskutek tego, że potomkowie Pinchasa przejściowo zdyskwalifikowali się pod względem przydatności do tej służby. Z kolei król Salomon usunął Abiatara, potomka Itamara, gdyż swego czasu w trakcie choroby Dawida przyłączył się do jego syna Adoniasza, który próbował przywłaszczyć sobie tron judzki (1 Król. 1:1-14; 2:26, 27). W miejsce Abiatara ustanowił arcykapłanem Sadoka z linii Pinchasa (1 Król. 2:35). Jak wynika z doniesień historycznych, urząd arcykapłana sprawowali potomkowie Pinchasa najpewniej jeszcze przez wiele lat.

TOŻSAMOŚĆ POSZCZEGÓLNYCH OSÓB

Z pomocą spisanych rodowodów często udaje się ustalić pokrewieństwo łączące pewne postacie wymienione w Biblii (Rodz. 35:21-26). Kiedy podczas czytania napotykamy osoby o tych samych imionach i nie potrafimy się zorientować, kto kim jest, cieszymy się oczywiście, gdy na podstawie genealogii biblijnej je rozróżnimy; niejednokrotnie podaje ona takie szczegóły, jak: imię ojca, matki, brata lub syna albo też nazwę miasta bądź miejscowości, z której ktoś pochodził. — Łuk. 6:14; Dzieje 12:12; Mat. 10:2-4; Marka 15:43; Dzieje 5:37; 1 Sam. 17:4, 58; Rodz. 11:29; 28:9.

PRZYDATNE ŻYDOM W KWESTIACH PRAWNYCH

A oto jeszcze inne dodatnie strony rodowodów biblijnych: Żydzi potrzebowali ich, aby wykazać swoją przynależność szczepową, ważną ze względu na podział Ziemi Obiecanej, i aby określić stopień pokrewieństwa przy obejmowaniu poszczególnych dziedzictw. Dzięki rodowodom można było ustalić, komu jako najbliższemu w rodzinie prawnie przypadał obowiązek zawarcia małżeństwa lewirackiego z wdową, aby utrwalić imię zmarłego brata. Najbliższy krewny musiał też starać się o wykupienie tego z rodziny, kto dostał się do niewoli, oraz wystąpić przeciw zabójcy w charakterze mściciela krwi. — Powt. Pr. 25:5, 6; Kapł. 25:47-49; Liczb 35:19.

Zatem choć wykazy genealogiczne mogą się wydawać nieco skomplikowane, powinniśmy być wdzięczni, że zostały zachowane dla dobra zarówno żyjących w czasach starożytnych, jak i tych, którzy dzisiaj chcą pogłębić swoje zrozumienie Słowa Bożego.

[Przypis]