„Ze wszystkim, co nabywasz, nabywaj zrozumienia”

„Mądrość rzecz podstawowa. Nabywaj mądrości; a ze wszystkim, co nabywasz, nabywaj zrozumienia”. — Prz. 4:7, NW.

1. Jakie zjawisko obserwujemy za naszych czasów we wszystkich dziedzinach wiedzy?

ŻYJEMY dziś w okresie, kiedy wszędzie daje się odczuć prawdziwa eksplozja wiedzy. We wszystkich dziedzinach nauki z zadziwiającą szybkością gromadzą się informacje. Doświadczenia przeprowadzane w laboratoriach, badania na lądzie, w głębi mórz oraz w przestrzeni kosmicznej spowodowały istny zalew coraz nowszych danych napływających szerszym strumieniem niż je ludzie potrafią ocenić i sobie przyswoić.

2. (a) Co jest „rzeczą podstawową”, do której zachęcają nas słowa z księgi Przypowieści 4:7, NW? (b) Czy świeckie prace badawcze doprowadziły do nagromadzenia wspomnianej tu mądrości?

² W Biblii czytamy: „Mądrość rzecz podstawowa. Nabywaj mądrości; a ze wszystkim, co nabywasz, nabywaj zrozumienia” (Prz. 4:7, NW). Czy dopiero co wspomniane badania stanowią spełnienie tych słów? Czy prowadzą do osiągnięcia mądrości, o którą powinniśmy się ubiegać jako o „rzecz podstawową”? Pomyślmy: Czy rozwiązują główne problemy, jakie dręczą świat? Czy wiodą ludzkość ku zdrowszemu, szczęśliwszemu i bezpieczniejszemu życiu, ku życiu spokojnemu i produktywnemu? Czy dopomagają człowiekowi do współżycia z bliźnimi na lepszej płaszczyźnie? Sam, czytelniku, znasz odpowiedź na te pytania. Żyjemy dziś w świecie chorym, pełnym chaosu, w dobie niesłychanego załamania się wszelkich wartości, w czasach, kiedy poważnie zagrożone jest nawet samo istnienie człowieka i wszystkich innych stworzeń na naszej planecie. A przy tym, jak na ironię, wiele badań współcześnie przeprowadzanych przez człowieka właśnie przyczyniło się do powstania takiego stanu rzeczy. — Kazn. 8:17; Ijoba 28:4-21; Jak. 3:13-18.

3. Jakiej wiedzy, której nie mogą dać systemy tego świata, poszukuje wiele szczerych ludzi? Czego poza nią im potrzeba?

³ Wprawdzie większość ludzi pozwala sobie na to, by uwagę i czas pochłaniała im wiedza ofiarowana przez systemy tego świata, niemniej jednak coraz większa liczba osób zwraca się w innym kierunku. Odczuwają one wyraźną i pilną potrzebę zdobycia jasnego zrozumienia Biblii. Chcą wiedzy rzetelnej i niezawodnej, faktów, na których można oprzeć swe przekonania i nadzieje. Szukają przewodnika, który by im pomógł w rozwiązywaniu codziennych problemów życiowych, pomógł w przełomowych chwilach podejmować właściwe decyzje. Nade wszystko interesuje je obietnica Boża co do życia wiecznego oraz poznanie Jego wymagań. Biblia udziela takich informacji, ale trzeba rozumieć, co się czyta. — Ps. 119:105, 160; Jana 17:3.

4. Jakie usposobienie jest potrzebne, aby zdobyć zrozumienie Biblii?

⁴ Biblia miała być rozumiana. Bóg gotów jest pomóc nam w zrozumieniu jej. Ale musimy okazać właściwe usposobienie, ochotnego ducha. W Psalmie 32, wierszach 8 i 9, Jehowa powiada: „Pouczę cię i wskażę drogę, którą pójdziesz; doradzę ci, nie spuszczę oczu moich z ciebie. [Ale] nie bądźcie jak koń i muł bez rozumu, których pęd powściąga wędzidło i uzda, inaczej do ciebie nie zechcą się zbliżyć” (BT). Bóg nie będzie zabiegał o nasze względy, byśmy raczyli przybliżyć się do Niego. To my musimy z radością i ochotą przyjść do Niego przez studiowanie Jego Słowa, rozkoszując się tym i stosując poznane wiadomości w praktyce życiowej. — Prz. 2:10, 11.

5. Jaką prośbę słusznie możemy wraz z psalmistą kierować do Jehowy?

⁵ Czy właśnie takie uczucia żywisz w swym sercu? Jeżeli tak, to możesz i powinieneś przyłączyć się do wypowiedzi psalmisty: „Pokaż mi, Panie [Jehowo, NW], drogę Twoich świadectw, a będę jej strzegł do końca. Pozwól mi zrozumieć, a zachowam Twoją naukę i strzec jej będę całym sercem. (...) Spojrzenie moich oczu odwróć od marności i daj mi żyć na drodze Twojej”. — Ps. 119:33-37, Br.

WIEDZA, MĄDROŚĆ I ZROZUMIENIE

6, 7. Czym różni się mądrość od wiedzy? Dlaczego mądrość to „rzecz podstawowa”?

⁶ Czytanie Biblii wyposaży nas w wiedzę. Ale wiedza to jeszcze nie wszystko. „Mądrość rzecz podstawowa. Nabywaj mądrości; a ze wszystkim, co nabywasz, nabywaj zrozumienia. Wysoko je sobie ceń, a wywyższy ciebie. Rozsławi cię za to, że je zdobyłeś. Wieniec wdzięku przyda głowie twojej; obdarzy cię koroną piękności” (Prz. 4:7-9, NW). Sama wiedza tego nie dokona.

⁷ Wiedza to po prostu znajomość faktów, pewne obycie osiągnięte przez obserwację i doświadczenie albo przez czytanie i badanie. Wiedza ma swoje znaczenie; bez niej bylibyśmy ignorantami. Ale mądrość, jak powiada księga Przypowieści, to „rzecz podstawowa”. Dlaczego? Ponieważ mądrość oznacza umiejętność spożytkowania wiedzy w sposób, który przynosi dobre, pożądane wyniki. Jest to „rzecz podstawowa”, gdyż bez niej wszelka nasza wiedza, a nawet całe nasze życie, miałyby niewielką wartość. Dzięki mądrości osiągamy cele, do których dążymy, i wprowadzamy w życie powzięte zamiary. — Prz. 8:4-21, 32-36; Kazn. 7:11, 12.

8, 9. Wyjaśnij, co to jest zrozumienie.

⁸ A jaką rolę odgrywa zrozumienie? I dlaczego Biblia podaje, że równolegle do całego naszego nabywania mądrości powinniśmy się starać o nabycie zrozumienia?

⁹ Zrozumienie to zdolność kojarzenia faktów i widzenia ich we właściwym świetle. Obejmuje ono zarazem wnikliwość, zdolność rozeznania w każdej sprawie wszystkich czynników, przyczyn i skutków. Kto posiada zrozumienie, ten dostrzega nie tylko pojedyncze fragmenty, lecz cały obraz rzeczy. Potrafi logicznie ze sobą powiązać szczegóły i dojść do słusznych wniosków. — Dan. 9:22, 23.

10. Przedstaw znaczenie zrozumienia i mądrości na przykładzie użycia konkordancji biblijnej.

¹⁰ Dobrze to można przedstawić na przykładzie posługiwania się konkordancją biblijną. Jeżeli odszukamy w konkordancji jakieś słowo, załóżmy „wiara”, to znajdziemy pod tym hasłem cały szereg wersetów biblijnych. Czytając je, zdobywamy wiedzę. Kiedy potrafimy dostrzec, jaki między nimi zachodzi związek, jak harmonizują ze sobą i jak się nawzajem objaśniają oraz jak wpływają na nasz stosunek do Stwórcy, wówczas osiągnęliśmy zrozumienie. A skoro później skutecznie wprowadzimy te prawdy we własne życie i posłużymy się nimi, aby pomóc innym, to przejawimy mądrość. — Prz. 15:2, 7; Kazn. 12:9, 10, NW.

11. Dlaczego człowiek, który ma zrozumienie, „łatwo nabędzie wiedzy”?

¹¹ Zrozumienie pomaga nam zarówno w zdobywaniu wiedzy, jak i w przejawianiu mądrości. W księdze Przypowieści 14:6 czytamy, że „rozumny łatwo nabędzie wiedzę” (BT). Dlaczego? Ponieważ osoba dysponująca zrozumieniem umie kojarzyć nowe fakty z wiedzą już posiadaną, uzmysławia sobie, z czym one się wiążą i do czego pasują. Nowe wiadomości, tak połączone z dotychczasową wiedzą, trwale odciskają się w jej umyśle i zostają zapamiętane. A przecież chcąc o czymś naprawdę „wiedzieć”, musimy to pamiętać; nie wystarczy tylko o tym usłyszeć czy przeczytać, i potem zapomnieć. Poza tym osoba odznaczająca się zrozumieniem jest bardziej spostrzegawcza. Dostrzega związek rozpatrywanych spraw z Bogiem i Jego zamierzeniami oraz wpływ, jakie one wywierają na nią samą. Zatem zrozumienie wspiera wiedzę, utrwala ją.

12. Jak mądrość jest wspomagana przez zrozumienie? Dlaczego więc tak ważne jest nabywanie zrozumienia?

¹² Także mądrość bywa utwierdzona zrozumieniem. Dlatego właśnie przypowieść głosi: „Mądrość rzecz podstawowa. Nabywaj mądrości; a ze wszystkim, co nabywasz, nabywaj zrozumienia”. Człowiek może mieć wiedzę i mądrość potrzebną do kierowania samochodem. Jeżeli jednak rozumie, jak samochód jest skonstruowany, jak działają różne jego części i jakie spełniają zadanie — będzie lepszym, mądrzejszym kierowcą. Tak samo jest z Biblią. Ktoś może przeczytać w niej, że powinien postępować w określony sposób. Ponieważ jest to zapisane w Biblii, więc przyjmuje te słowa za wskazówkę od Boga i wprowadza je w czyn, co oczywiście świadczy o mądrości z jego strony. Jeżeli jednak utwierdzi tę mądrość lepszym zrozumieniem całej sprawy, jeśli się dowie, dlaczego Bóg sobie życzy, aby tak postąpić, jakiemu celowi to służy, jaki to ma związek z innymi zamierzeniami Bożymi — wówczas jego przekonanie oraz zdecydowanie, żeby nadal wytrwale tak czynić, będzie znacznie mocniejsze. Mając zrozumienie, można naprawdę miłować Boga i służyć Mu całym sercem, całą duszą i całym umysłem. — Mat. 22:37.

POMOC DO ZROZUMIENIA BIBLII

13. (a) Co Jehowa przepowiedział przez Daniela na temat zrozumienia w „czasie końca”? (b) Jak zrozumienie Biblii może nam być pomocą w czasie prześladowań?

¹³ Istnieje dziś wielka potrzeba coraz lepszego rozumienia Biblii. Żyjemy w przepowiedzianym „czasie końca”. Jehowa Bóg przez proroka Daniela zapowiedział o swych sługach, co następuje: „Ci, którzy nauczają lud, którzy nauczają [przekazują zrozumienie, NW] wielu, padać będą od miecza i od ognia, od pojmania i od łupu przez wiele dni”. „Oczyszczonych i wybielonych, i doświadczonych wielu będzie, a niezbożni niezbożnie czynić będą; nadto wszyscy niezbożni nie zrozumieją, ale mądrzy zrozumieją” (Dan. 11:33; 12:10). Jehowa dopuszcza, żeby nieprzyjaciele napastowali Jego sług, poddając w ten sposób próbie ich wierność. W takich próbach dobrze jest mieć rzetelną i konkretną wiedzę. Mądrość i należyte zrozumienie pokrzepia naszą wytrwałość, umocnią przekonanie, a wtedy będąc oczyszczeni i wybieleni wyjdziemy z doświadczeń jeszcze silniejsi. — 1 Piotra 5:8-10.

14. (a) Jaką troskę wyrażoną przez apostoła Pawła w Liście do Kolosan odczuwa dziś chrześcijańskie ciało zarządzające? (b) Jaki nowy podręcznik opracowano w związku z tym?

¹⁴ Grono zarządzające chrześcijańskim zborem świadków Jehowy zdaje sobie sprawę z doniosłej roli, jaką w tych krytycznych czasach odgrywa osiąganie coraz jaśniejszego zrozumienia Słowa Bożego. Czeka nas jeszcze wiele doświadczeń. Troska o wszystkich sług Bożych na całej ziemi, którą przejęte jest to ciało kierownicze, przypomina troskę, jaką apostoł Paweł wyraził w Liście do Kolosan, rozdziale 1, a wierszach od 9 do 12: „Nie przestajemy modlić się za was i prosić, żebyście byli napełnieni dokładną wiedzą co do jego [Bożej] woli we wszelkiej mądrości i w duchowym pojmowaniu, abyście postępowali w sposób godny Jehowy ku jego zupełnemu upodobaniu, nadal wydając owoce we wszystkim dobrym uczynku i pomnażając dokładną wiedzę o Bogu, umocnieni będąc wszelką mocą na miarę jego chwalebnej potęgi, aby w pełni wytrwać i z radością okazywać wielkoduszność, dziękując Ojcu, który was przysposobił do uczestniczenia w dziedzictwie, jakie mają święci w świetle” (NW). Stosownie do tychże modlitw i w celu przyjścia szczerym ludziom z pomocą w pomnażaniu rozeznania duchowego oraz w takim umocnieniu się, żeby potrafili w pełni wytrwać i zawsze byli ożywieni radością, Towarzystwo Strażnica przygotowało nową publikację, zatytułowaną: „Aid to Bible Understanding” (Pomoc do zrozumienia Biblii).

15. (a) Jakie szczegóły ze sprawozdania biblijnego omawia to dzieło? (b) Dlaczego znajomość takich spraw jest dla nas pożyteczna?

¹⁵ Pierwszy tom tego podręcznika, opracowanego w języku angielskim, został oddany do użytku dnia 9 lipca roku 1969 na kongresach, jakie w ramach międzynarodowych zgromadzeń świadków Jehowy pod hasłem: „Pokój na ziemi” odbywały się w tym czasie w miastach: Nowy Jork, Buffalo i Atlanta. Całość po ukończeniu wszelkich prac przygotowawczych zawiera tysiące alfabetycznie uporządkowanych, większych i mniejszych artykułów; ciąg ten rozpoczyna imię „Aaron”, a kończy nazwa „Zuzim”. Omawiana książka przyczyni się do lepszego zrozumienia rozlicznych szczegółów, składających się na treść Biblii. Wymienić tutaj można ludzi wielu ras i narodowości: co powiedzieli i uczynili, ich zwyczaje, uczucia, jakimi się kierowali oraz prawdziwe i błędne wielbienie, jakiemu byli oddani; miejsca: w zakres tej kategorii wchodzą kraje, miasta i osady, góry i rzeki, a nawet koryta potoków, z właściwymi dla każdego miejsca drzewami i ziołami, ptactwem i zwierzętami; godne uwagi wydarzenia: powstawanie oraz upadek imperiów i królestw, sprzysiężenia polityczne, okresy ucisku, większe bitwy; a co najważniejsze, świadectwa poczynań Boga w stosunkach z ludźmi: Jego akty miłosierdzia i wypadki cudownego ocalenia, Jego sądy, obietnice i proroctwa — wszystko to i wiele innych rzeczy ma przecież swoje miejsce w sprawozdaniu biblijnym. Są to wszystko sprawy ważne, a im lepiej je znamy, tym jaśniejszy jest dla nas całokształt zamierzenia Bożego. — Ps. 78:1-4; Rzym. 15:4.

16, 17. Jak rozległe badania poprzedziły przygotowanie „Pomocy do zrozumienia Biblii”? Ile lat trwała praca nad tym podręcznikiem?

¹⁶ Doceniając wartość podręcznika w rodzaju konkordancji lub encyklopedii, który zawierałby tak wszechstronne informacje, Towarzystwo Strażnica niemal siedem lat temu przystąpiło do przygotowywania takiej publikacji. Do mniej więcej 250 dojrzałych chrześcijan sponad 90 krajów skierowano zaproszenie, żeby wnieśli swój wkład do związanych z nią badań. W ciągu roku zebrany materiał przesłano do głównej siedziby Towarzystwa. Specjalny zespół zabrał się wówczas do sprawdzania tego materiału. Przeprowadzono też liczne dodatkowe badania. Wyzyskano księgozbiory zarówno własnych wyspecjalizowanych bibliotek Towarzystwa Strażnica, zawierających tysiące tomów, jak i kilku innych wielkich bibliotek w Nowym Jorku. Przejrzano i przytoczono w tym dziele około 40 różnych przekładów Biblii w wielu językach. Przy analizowaniu publikacji wydanych w językach innych niż angielski korzystano z pomocy obcojęzycznych działów biura Towarzystwa. Dzięki temu każdy temat opracowany jest z uwzględnieniem najlepszych prac naukowych, włącznie z najnowszymi osiągnięciami w tym zakresie.

¹⁷ Przygotowanie Pomocy do zrozumienia Biblii wymagało wykonania wielkiego ogromu pracy. Po pięciu latach nadal jeszcze było dużo do zrobienia. Mimo wszystko Towarzystwu Strażnica udało się przedstawić uczestnikom zgromadzenia pierwszy tom liczący 544 strony formatu takiego, jak oryginalne wydanie czasopisma Strażnica. (18,5 cm x 23,5 cm); tom ten obejmuje hasła na litery: A, B, C, D, i prawie całą literę E, aż do tematu „Exodus” (Wyjście).a

POTRZEBA TAKIEJ POMOCY

18. Jakie cechy charakterystyczne licznych słowników i podręczników biblijnych pomniejszają ich wartość dla nauczyciela Słowa Bożego?

¹⁸ Zważywszy, że wiele jest dziś podręczników typu komentarzy i słowników biblijnych, jak również innych encyklopedii, ktoś mógłby się dziwić, dlaczego podjęto realizację tak żmudnego i czasochłonnego przedsięwzięcia. Otóż szkopuł w tym, że szeroko dostępne podręczniki zawierają wprawdzie wiele pomocnego i użytecznego materiału, niemniej jednak podają zarazem też sporo informacji niepewnych, nieścisłych lub wręcz fałszywych. W wielu słownikach i podręcznikach biblijnych zaznacza się silny wpływ modernizmu i wyższej krytyki Biblii. Pismo święte traktuje się tam jedynie jako dzieło ludzkie, a nie jako dokument natchniony przez Boga. Dlatego wnioskom historyków i archeologów przypisuje się często równe albo nawet większe znaczenie niż treści samej Biblii. Starsze dzieła zazwyczaj w większym stopniu uznają autorytet Biblii. Ale takie starsze dzieła częstokroć są niedostępne dla przeciętnego badacza. Z kolei owe starsze komentarze i encyklopedie na ogół opracowywano przy założeniu, że można polegać na tradycjach i doktrynach religijnych, które albo nie są wcale wspomniane w Biblii, albo nie znajdują w niej poparcia. Toteż spora część materiału zawartego w tych wydawnictwach jest zabarwiona sekciarskimi naukami i wyznaniami wiary. Znacznie obniża to ich wartość i pożytek z nich płynący dla człowieka, który chce służyć Bogu.

19. (a) Podaj przykład otwartego zaprzeczenia prawdziwości Biblii we współczesnym podręczniku biblijnym. (b) Jak w przeciwieństwie do tego na ów wypadek opisany w Biblii zapatrywali się apostoł Paweł i Jezus Chrystus?

¹⁹ Przy posługiwaniu się wszystkimi takimi podręcznikami, starszymi i nowszymi, trzeba więc uważać i zachować daleko idącą ostrożność. Chociaż twierdzi się w każdym z nich, że mają się przyczyniać do lepszego zrozumienia Słowa Bożego, to jednak otwarcie albo ledwo uchwytnie kwestionują jego ścisłość, a tym samym u czytelnika podkopują wiarę. Przykład otwartego zaprzeczenia znajdujemy w pierwszym tomie dzieła The Interpreter’s Bible (Biblia komentatora), na stronie 501. Przy omawianiu trzeciego rozdziału księgi 1 Mojżeszowej oświadczono tam: „Człowiekowi pod karą śmierci zakazano spożywać [z drzewa życia i z drzewa znajomości dobrego i złego], przy czym powodem do wydania tego zakazu była obawa Boga, że człowiek, posiadłszy wiedzę o dobrym i złym, mógłby się stać podobnym Jemu, a przystępując zbyt blisko do Jego tronu, zagroziłby Jego zwierzchnictwu. Tymczasem wąż, demon wrogi Bogu, wyjawił tę prawdę. Zatem nie był podstępnym kusicielem, ale — przynajmniej w intencji — dobroczyńcą rodu ludzkiego”. Przeciwstawmy teraz temu oświadczeniu wypowiedź apostoła Pawła, który zatroskany o chrześcijan w Koryncie napisał: „Obawiam się jednak, ażeby, jak wąż chytrością swoją zwiódł Ewę, tak i myśli wasze nie zostały skażone i nie odwróciły się od szczerego oddania się Chrystusowi” (2 Kor. 11:3). Tego, kto się krył za wężem, mianowicie Szatana Diabła, Jezus nazwał zarówno „kłamcą i ojcem kłamstwa”, jak też „mężobójcą” (Jana 8:44). Nie uważał go za „dobroczyńcę rodu ludzkiego”. — Porównaj z tym 1 Jana 4:1.

20. (a) Jaką opinię na temat prawdziwości niektórych szczegółów podanych w Biblii szerzy książka „A jednak Pismo święte ma rację”? (b) Czy taki punkt widzenia jest rozsądny?

²⁰ Zajrzyjmy teraz do znanej i u nas książki Wernera Kellera pod tytułem A jednak Pismo święte ma rację. W przedmowie na stronie 8 autor pisze o Biblii: „Wydarzenia te są (...) naprawdę historyczne i zapisane są ze zdumiewającą wprost dokładnością”. Czyta się to jak wspaniałą pochwałę Biblii. Tymczasem dalej, już w zasadniczej treści książki, przy wzmiance o czasach Abrahama (na stronie 137), znalazło się następujące stwierdzenie: „Musimy więc z naszych wyobrażeń o życiu starożytnego Wschodu usunąć wielbłąda. A zatem i do Księgi Rodzaju musiał się on dostać dopiero później. Na przykład piękna scena [z Rebeką], w której zapoznajemy się po raz pierwszy z rodzinnym miastem Nachora, musiała doznać zmiany rekwizytów. ‚Wielbłądy’ przyszłego teścia, Abrahama, u studni — były osłami”. Możemy jednak być pewni, że Mojżesz, który spisał sprawozdanie zawarte w Księdze 1 Mojżeszowej, i Bóg, który go do tego natchnął, dostrzegali różnicę między wielbłądem a osłem!

21. Dlaczego takie podręczniki często nie zgadzają się z Biblią? Zilustruj to przykładem.

²¹ W wielu takich podręcznikach widoczne jest dążenie do zaprzeczania jakiejkolwiek ingerencji Boga, czyli kierowaniu przez Niego wypadkami na ziemi. Usiłuje się przypisać wszystko przyczynom lub racjom czysto ludzkim. Na przykład dzieło Harper’s Bible Dictionary (Słownik biblijny Harpera) na stronie 732, pod hasłem: „Świątynia”, podaje: „Świątynię Salomonową zbudowali rzemieślnicy feniccy na wzór fenicko-kananejskiej (...) kaplicy (...), aczkolwiek w jej rozplanowaniu widoczne są również inne wpływy bliskowschodnie i egipskie”. Tymczasem Biblia wyraźnie stwierdza, że to Dawid przekazał „synowi swemu Salomonowi plan architektoniczny portyku i jego zabudowań, i składnic, jego pomieszczeń na poddaszach i ciemnych pomieszczeń wewnętrznych, i gmachu ubłagalni, (...) plan architektoniczny wszystkiego, co mu w natchnieniu przyszło na myśl”. — 1 Kron. 28:11, 12, NW.

‚MOCNE TRZYMANIE SIĘ TEGO, CO GODNE’

22. Dlaczego ludzie światowi mimo posiadanej wiedzy często nie umieją pojąć sensu Słowa Bożego?

²² Apostoł Paweł dawno temu napisał: „Myśmy otrzymali nie ducha świata, lecz Ducha, który jest z Boga, abyśmy wiedzieli, czym nas Bóg łaskawie obdarzył. Toteż głosimy nie w uczonych słowach ludzkiej mądrości, lecz w słowach, których naucza Duch, przykładając do duchowych rzeczy duchową miarę. Ale człowiek zmysłowy nie przyjmuje tych rzeczy, które są z Ducha Bożego, bo są dlań głupstwem, i nie może ich poznać, gdyż należy je duchowo rozsądzać” (1 Kor. 2:12-14). Ludzie, którzy na Słowo Boże zapatrują się z cielesnego punktu widzenia, mimo zaawansowanych studiów i rozległej wiedzy nie są w stanie pojąć jego znaczenia i często je wypaczają. Jak to w innym miejscu trafnie wyraził apostoł Paweł, „nie rozumieją należycie ani tego, co mówią, ani tego, co twierdzą” (1 Tym. 1:7). Przy zapoznawaniu się z tym, „co twierdzą” osoby, które świat uznaje za autorytety, nie powinniśmy więc czuć się onieśmieleni ani zmuszeni do przyjęcia ich nieuzasadnionych poglądów czy teorii. Zespół pracujący nad wydaniem Pomocy do zrozumienia Biblii usilnie starał się o stosowanie rady biblijnej: „Upewniajcie się o wszystkim; co godne, tego mocno się trzymajcie” (1 Tes. 5:21, NW). Dążył do odsiania pszenicy od plew w zakresie informacji zawartych w różnych podręcznikach, encyklopediach i słownikach.

23, 24. (a) Jaka zasadnicza różnica zachodzi między „Pomocą do zrozumienia Biblii” a innymi podobnymi publikacjami? (b) Jak spożytkowano w tej książce badania nad dawnymi językami? W jaką pułapkę wpadają jednak niektórzy leksykografowie?

²³ Pomoc do zrozumienia Biblii różni się pod tym względem od wszystkich innych wydawnictw o podobnej tematyce; konsekwentnie przyjmuje Biblię za główny autorytet i nią przede wszystkim się kieruje. Trzeba przyznać, że dzięki badaniom leksykografów ogromnie się powiększył zasób wiedzy o pierwotnych językach Biblii: hebrajskim, aramejskim i greckim. Wyniki tych badań brano pod uwagę i często wyzyskiwano w tej nowej publikacji. Prócz hebrajskiego istnieją też inne języki semickie, na przykład arabski, a także starożytny język akkadyjski, którym mówili Asyryjczycy i Babilończycy. Języki takie nazywa się „spokrewnionymi” z hebrajskim, ponieważ wyrosły z tego samego pnia. W tej sytuacji porównanie pewnych słów hebrajskich o niepewnym znaczeniu z arabskimi lub akkadyjskimi odpowiednikami może niekiedy stanowić wskazówkę ułatwiającą zrozumienie ich sensu. Sprawdza się to w przypadku licznych nazw zwierząt, ptaków i roślin wspomnianych w Biblii.

²⁴ Czasem jednak leksykografowie posuwają się w tym zbyt daleko. Twierdzą nawet, że pewne hebrajskie terminy religijne zostały zaczerpnięte z języka pogańskich Asyryjczyków i Babilończyków. Tak na przykład wyrażenie „Bóg Wszechmocny” jest przekładem hebrajskiego El Szaddaj ale niektórzy tłumacze i leksykografowie próbują je wywodzić z akkadyjskiego słowa szadu, oznaczającego „górę”. Wobec tego El Szaddaj miałoby oznaczać „Boga gór”, a nie „Boga Wszechmocnego”. Bezpodstawność takiej „poprawki”, będącej czystym wymysłem, przedstawiono obszernie w Pomocy do zrozumienia Biblii pod hasłem: „Bóg Wszechmocny” (po angielsku: „Almighty God”).

25. Jakie pomocne informacje udostępniła archeologia?

²⁵ Wykopaliska archeologiczne prowadzone we wszystkich krajach biblijnych: w Egipcie, Palestynie, Syrii, Asyrii, Babilonii, Persji i wielu innych — dostarczyły wielu pomocnych informacji. Odnaleziono dosłownie setki tysięcy glinianych tabliczek pokrytych pismem klinowym. Nazwa „pismo klinowe” wywodzi się od kształtu liter wyciskanych klinowatym narzędziem w miękkiej glinie. Znaleziono także znaczną liczbę zwojów papirusu, pochodzącego z Egiptu. Poza tym wydobyto na światło dzienne dużo innych interesujących dzieł ręki ludzkiej: sprzęty domowe, narzędzia i rynsztunek wojenny, co daje pewne wyobrażenie o trybie życia w czasach spisywania Biblii.

26. Dlaczego zespół redakcyjny przygotowujący „Pomoc do zrozumienia Biblii” ostrożnie odniósł się do wniosków wysuwanych przez archeologów?

²⁶ Informacje tego rodzaju oczywiście wzięto pod uwagę w czasie prac przygotowawczych nad Pomocą do zrozumienia Biblii. Samo tylko hasło: „Archeologia” omówiono w artykule zajmującym osiem i pół strony. Zespół redakcyjny jednak i w tym wypadku dbał o uniknięcie błędu popełnionego w wielu podręcznikach, a polegającego na przypisywaniu zbyt wielkiego znaczenia poszczególnym odkryciom archeologicznym. W gruncie rzeczy archeolodzy bardzo przypominają detektywów, którzy starają się odtworzyć jakieś zajście na podstawie zebranych dowodów. Mimo że ich odkrycia niekiedy sprawiają bardzo imponujące wrażenie — są to na przykład potężne pomniki, świątynie i grobowce, starożytne dokumenty liczące tysiące lat, niektóre nawet wyryte w kamieniu — powinni pamiętać o wielkich omyłkach, jakie w dzisiejszych czasach robią detektywi, gdy poprzestają na samych tylko dowodach pośrednich, nie mając godnych zaufania świadków, którzy mogliby wyjaśnić znaczenie tych dowodów. O ile większe jest prawdopodobieństwo błędu, kiedy się ma do czynienia z dowodami rzeczowymi sprzed tysięcy lat! Musimy zdawać sobie sprawę z tego, że wiele konkluzji archeologów opiera się na domysłach, a nawet na fantazji. Nierozsądne byłoby więc opieranie zrozumienia, przekonań czy wiary wyłącznie na fundamencie archeologii. Apostoł Paweł pisze: „Według wiary, a nie dzięki widzeniu postępujemy”; przy tym wiara nasza opiera się na Słowie Bożym i na własnym doświadczeniu gromadzonym w obcowaniu z Bogiem i Jego ludem. — 2 Kor. 5:7, BT.

27. (a) Przedstaw na przykładzie, jak niepewne są objaśnienia archeologów dotyczące ich własnych odkryć. (b) Czy ta zmiana punktu widzenia odbija się na niezawodności doniesień biblijnych?

²⁷ Dobrym unaocznieniem tego, jak niepewne są liczne wywody archeologów usiłujących zinterpretować swe odkrycia, może być sprawa Esjon-Geber, miejscowości położonej nad zatoką Akaba. Podczas prac wykopaliskowych prowadzonych tam w latach 1937-1940 pewien sławny archeolog wysunął twierdzenie, iż natrafił na ruiny ogromnej huty miedzi, i nawet określił ją mianem „Pittsburga dawnej Palestyny” z czasów króla Salomona (Nelson Glueck: The Other Side od the Jordan, wydanie z roku 1945, strony 91-98). Ponad 20 lat powszechnie przyjmowano tę interpretację odkryć w Esjon-Geber i publikowano ją w wielu podręcznikach. Potem jednak w roku 1965, w obliczu wielu nowych dowodów, archeolog ów przyznał, że jego objaśnienie było błędne. Budowlę, o której sądził, że jest ośrodkiem całego kompleksu urządzeń do wytapiania miedzi, uważa się teraz jedynie za „składnicę-spichlerz” (The Biblical Archaeologist, rocznik XXVIII, wrzesień 1965). Jeżeli chodzi o samą Biblię, nic nie wspomina ona o przemyśle miedziowym w Esjon-Geber; nadmienia jedynie o odlewaniu przedmiotów z miedzi w okolicach doliny Jordanu, na północ od Morza Martwego. — 1 Król. 7:45, 46.

28. Do czego prowadzi takie podejście, jakie zastosowano w „Pomocy do zrozumienia Biblii”?

²⁸ Zachowując zrównoważoną postawę wobec tych spraw, zespół przygotowujący Pomoc do zrozumienia Biblii starał się ‚trzymać wzoru zdrowych słów’ i polegać przede wszystkim na faktach biblijnych, chociaż brano także pod uwagę inne źródła informacji (2 Tym. 1:13, NW). Wierzymy, że sami czytelnicy stwierdzą, iż wiadomości zawarte w tym podręczniku zarówno są zgodne z prawdą, jak i pobudzają do myślenia. Możemy się naprawdę cieszyć z posiadania takiej bezsprzecznej pomocy, na której można polegać i która wzmocni naszą wiarę oraz zaufanie do Słowa Bożego, a nie będzie ich podkopywać.

KORZYSTANIE Z NOWEJ KSIĄŻKI

29. (a) Jak można się tą książką posłużyć do uzyskania lepszego zrozumienia Biblii? (b) Czym zwykle należy się kierować przy szukaniu tematu, na który się chce w tym podręczniku znaleźć informacje?

²⁹ Jak ta książka może dopomóc do zdobycia lepszego zrozumienia Słowa Bożego? Będzie ona szczególnie cenna przy osobistym czytaniu Biblii i studium rodzinnym. Ilekroć natkniesz się w Biblii na określenie, które jest ci nieznane albo o którym chciałbyś zasięgnąć pełniejszych informacji, zawsze będziesz mógł się przekonać, jak pożyteczna jest ta publikacja. Z nielicznymi tylko wyjątkami zawarte w niej hasła to słowa i wyrażenia występujące bezpośrednio w Biblii. W pełnym wydaniu są uwzględnione wszystkie osoby, miejscowości, rośliny i inne stworzenia wymienione w Biblii. Dla zaoszczędzenia miejsca, a także w celu dostarczenia czytelnikowi szerszych informacji, niektóre ściśle ze sobą związane tematy są zgrupowane pod wspólnymi nagłówkami, jak na przykład: „Broń, zbroja”, „Pozy i gesty” albo „Odzież” (po angielsku: „Arms, Armor”, „Attitudes and Gestures”, „Dress”).

30. Jak korzystanie z książki „Pomoc” może się przyczynić do lepszego rozumienia biblijnej księgi Dziejów Apostolskich?

³⁰ Rozpatrzmy na kilku przykładach korzyści, jakie można odnieść z posługiwania się tą nową publikacją. Prawdopodobnie czytałeś już księgę Dziejów Apostolskich. Ale czy zdajesz sobie sprawę z tego, że pisarz Dziejów (Łukasz) wymienia bezpośrednio lub powołuje się pośrednio aż na 109 różnych okolic i miejscowości? Czy wiesz, gdzie one wszystkie się znajdowały? Pomyśl, o ile lepiej będziesz rozumiał działalność Piotra, Pawła i innych wiernych świadków tamtych czasów, wiedząc coś niecoś o każdym z tych miejsc i znając jego położenie w stosunku do innych! W części wymienionych miejscowości zostały zorganizowane zbory i apostoł Paweł do kilku z nich napisał listy. Posiadając pewne wiadomości o ich położeniu i historii, lepiej ocenimy znaczenie niektórych określeń lub wypowiedzi zawartych w tych listach.

31, 32. W oparciu o materiał z książki „Pomoc” wyjaśnij znaczenie wzmianki o Karmelu z proroctwa Izajasza 35:1, 2.

³¹ To samo dotyczy wzmianek geograficznych, występujących w Pismach Hebrajskich. Na przykład w proroctwie Izajasza 35:1, 2 możemy przeczytać, że pustynia ma zakwitnąć jak róża oraz że „chwała Libanu będzie jej dana, i ozdoba Karmelu i Saronu”. Dobitność tego proroctwa pojmiemy w pełni tylko wtedy, gdy będziemy coś wiedzieli o urodzajności Libanu, Karmelu i równiny Saron. Na temat góry Karmel czytamy w naszej nowej książce:

³² „Zbocza jej, smagane wiatrami od morza nadal pokryte są sadami owocowymi, gajami oliwnymi i winnicami, zaś wiosną ściele się tutaj wspaniały dywan kwiecia. Ukochany sulamickiej dziewczyny przyrównał w Pieśni nad pieśniami (7:5) jej głowę do Karmelu. Porównanie to odnosiło się albo do bujności jej włosów, albo do sposobu, w jaki jej kształtna głowa dostojnie wieńczyła szyję. Majestatyczny wygląd Karmelu, zwłaszcza urwiska, które groźnie wznosi się nad brzegiem morza (...), został także użyty (w proroctwie Jeremiasza 46:18) do opisania imponującej postaci Nabuchodonozora zdążającego na podbój Egiptu”.

33. Jakich pomocnych informacji dostarcza nowa książka o osobach wspomnianych w Biblii?

³³ Pod hasłami dotyczącymi osób Pomoc do zrozumienia Biblii zwraca uwagę na pokrewieństwo lub związek z innymi wybitnymi postaciami biblijnymi. Naświetla zwłaszcza przymioty i postawy, jakie cechowały te osoby. Stara się poruszyć wszelkie kwestie z nimi związane i podać szczegóły dotyczące czasu, miejsca oraz różne inne okoliczności, to znaczy szczegóły, które rzucają światło na czyny, wypowiedzi lub usposobienie tych jednostek, a które w przeciwnym razie mogłyby pozostać niezauważone.

34, 35. (a) Jak obszernie potraktowany jest w niej temat chronologii? (b) Jakie tablice chronologiczne można tam znaleźć?

³⁴ Do Towarzystwa Strażnica napływa wiele zapytań dotyczących chronologii. W Pomocy do zrozumienia Biblii poświęcono temu tematowi aż 27 stron; omówiono nie tylko chronologię biblijną, ale także chronologię Egiptu, Asyrii, Babilonu i Persji. Dużo materiału opublikowanego w ostatnich wydaniach Strażnicy pochodzi właśnie z tego źródła.

³⁵ Wiesz zapewne, drogi czytelniku, że wersety Pisma świętego wskazują, iż wejście Izraela do ziemi Kanaan dzielił od rozpoczęcia panowania Saula okres 356 lat. Gdybyśmy jednak przy czytaniu księgi Sędziów dodali wymienione tam lata poszczególnych uciemiężeń i lata panowania sędziów, otrzymalibyśmy w sumie 410 lat. Jak można wyjaśnić tę różnicę? Odpowiednie wyjaśnienie całej sprawy uzupełniono jeszcze dodatkowo bardzo pomocnym wykresem ukazującym jeden ze sposobów zharmonizowania powyższych liczb. W roku 1946 Towarzystwo wydało książkę „Wyposażony do wszelkiego dzieła dobrego” z tablicą królów Judy i Izraela. Od tamtego czasu przeprowadzono wiele dalszych studiów i dociekań, wobec czego w Pomocy do zrozumienia Biblii czytelnik znajdzie nowe opracowanie, zajmujące osiem stron hasła: „Chronologia”.

36. Czego można się dowiedzieć z kalendarza hebrajskiego zamieszczonego w książce „Pomoc” na temat: (a) miesiąca Siwan, (b) miesiąca Bul?

³⁶ Z przyjemnością korzysta się też z karty ukazującej kalendarz hebrajski; spisano na niej wszystkie miesiące wraz z przypadającymi wtedy świętami i uroczystościami, wzmiankami o stanie pogody, o zbiorach i innych charakterystycznych cechach każdego miesiąca. Czytasz w Biblii na przykład o jakimś wydarzeniu, które miało miejsce w miesiącu Siwan; od razu możesz sobie przypomnieć, że na dzień 6 Siwan przypadają obchody Pięćdziesiątnicy, i pomyśleć, że właśnie zbliża się lato, gdy od czasu do czasu odczuwało się podmuchy gorącego wiatru sirocco, że na wyżynach rozpoczynają się żniwa pszeniczne, że dojrzewają wczesne figi i migdały, a w dolinie Jordanu zbiera się miód i kwitną oleandry. Kiedy czytasz o jesiennym miesiącu Bul, możesz sobie wyobrazić słotę, wieśniaków siejących pszenicę i jęczmień, pasterzy sprowadzających na zimę swe stada z pól do zagród.

37. Jak potraktowano w tej książce przenośne zastosowanie pewnych słów?

³⁷ Wiele wyrazów użyto w Biblii zarówno w znaczeniu dosłownym, jak i przenośnym. Dotyczy to na przykład słów określających części ciała (jak: oko, ucho, noga), a także różne zwierzęta, ptaki i rośliny. Zastosowanie przenośne często odgrywa bardziej istotną rolę w zrozumieniu Biblii niż sens dosłowny, czego przykładem może być proroczy symbolizm ksiąg Daniela i Objawienia. Aby ułatwić zrozumienie takich symboli, nasza nowa publikacja omawia ich znaczenie, opierając się przy tym na wynikach badania kontekstu, dalszych wersetów związanych z tym tematem i innych okoliczności sięgających tamtych czasów. Pod hasłem: „Bestie, symbolicznie” zamieszczono poręczne zestawienie różnych stworzeń, ukazujące, jakie cechy czy właściwości zazwyczaj reprezentuje każde z nich oraz czego bywa symbolem, zarówno z rzeczy pożądanych, jak i ujemnych, niepożądanych. — 1 Mojż. 49:14; Łuk. 13:32.

38. Jakiej pomocy udzielono w rozwiązywaniu tak zwanych sprzeczności? Dlaczego jednak niemożliwe jest całkiem pewne rozwiązanie każdego zagadnienia?

³⁸ W Pomocy do zrozumienia Biblii znajdziesz zadowalające wyjaśnienie wielu tak zwanych sprzeczności w tekście Pisma świętego, które są nimi jedynie z pozoru. Nie znaczy to, że ten podręcznik usiłuje rozwiązać wszelkie problemy lub wyjaśnić każdy szczegół w całym sprawozdaniu biblijnym. Istnieje wiele zagadnień, których obecnie nie sposób rozwikłać bez pozostawienia cienia wątpliwości. Powodem bywa po prostu fakt, że na przykład Biblia nie dostarcza drobiazgowych informacji na dany temat i ze świeckich źródeł również nie można zaczerpnąć wiarogodnych wiadomości. Gdzie sprawa tak się przedstawia, otwarcie o tym powiedziano.

39, 40. (a) Dlaczego niektóre sprawy, zrozumiałe dla osób żyjących w okresie spisywania Biblii, są dla nas dziś niejasne? (b) Jak długo być może wypadnie nam czekać na wyjaśnienie pewnych szczegółów?

³⁹ W okresie, gdy jeszcze pisarze biblijni dawali każdy swój wkład do powstania Pisma świętego, mieli na co dzień do czynienia z faktami — osobami, miejscowościami, wydarzeniami i datami — które niewątpliwie były dobrze znane ich współczesnym. Mnóstwo osób, które wtenczas słyszały albo czytały Pismo święte, przejeżdżało i widziało wiele z wymienionych miejscowości lub być może nawet mieszkało w nich. Ludzie ci znali i rozumieli ówczesne obyczaje, sposoby wyrażania się, liczenia czasu, znali sprzęty kuchenne, system miar i wag, metody handlu, procedurę rozpraw sądowych i nieskończone bogactwo innych szczegółów oraz praktyk życia codziennego w krajach objętych zapiskami biblijnymi.

⁴⁰ Dziś wiele z tego wszystkiego pozostaje dla nas trochę zagadkowe. Miewamy trudności ze zrozumieniem pewnych szczegółów geograficznych, na przykład co do niektórych odcinków granic rozdzielających terytoria pokoleń. Może być dla nas niejasna jakaś informacja genealogiczna. W Pomocy do zrozumienia Biblii wymieniono na przykład dwudziestu sześciu ludzi o imieniu „Azariasz”. Czy niektóre wzmianki odnoszą się ewentualnie do jednych i tych samych osób? Nie wykluczone. Możemy jednak być pewni, że kwestie naprawdę decydujące o tym, byśmy potrafili spełniać wolę Jehowy, są wystarczająco zrozumiałe dla naszych potrzeb — jeśli tylko nie będziemy szczędzić wysiłków ku pozyskaniu zrozumienia. Inne sprawy także staną się jasne w czasie słusznym z punktu widzenia Bożego. Niektóre zaś kwestie mogą poczekać, aż przez zmartwychwstanie powrócą słudzy Boży czasów starożytnych.

41. (a) Jak powinniśmy się zapatrywać na rolę tej nowej pomocy do studiów biblijnych? (b) Co obejmuje „Pomoc do zrozumienia Biblii”, jeśli chodzi o proroctwa i zasady? Czego na ogół nie zawiera i dlaczego?

⁴¹ Każdy z czytelników znających język angielski powinien dążyć do osiągnięcia pełnej korzyści z tej pomocy do studiowania Biblii, traktując ją jako dar zgotowany przez Jehowę Boga. Jakie miejsce zajmie ona wśród pozostałej naszej literatury? Główny kanał doprowadzający pouczenia biblijne nadal znajdować będziemy w czasopiśmie Strażnica. Z uwagi na obiektywne ujęcie tematu Pomoc do zrozumienia Biblii częstokroć wskazuje na wypełnienie proroctw w czasach starożytnych, ale na ogół nie omawia współczesnego spełnienia proroctw, jak wiele innych naszych publikacji. Może ona ułatwić czytelnikom wyłowienie zasad wplecionych w jakieś doniesienie lub życiorys postaci biblijnej; zazwyczaj jednak pozostawia czytelnikowi swobodę w zastosowaniu tych zasad do warunków dzisiejszych. Zatem Pomoc do zrozumienia Biblii nie zastępuje żadnej z naszych dotychczasowych publikacji. Raczej uzupełnia je wszystkie, bo może wzbogacić radość i pomnożyć korzyści wynikające ze studiowania każdej z nich.

POŻYTEK DLA RODZICÓW I MŁODZIEŻY

42. (a) W jaki sposób nasza nowa książka może pomóc członkom rodziny w staniu się ludźmi dojrzałymi, „gdy idzie o rozumny sąd”? (b) Jaką niezwykłą sposobność powinny sobie uzmysłowić dzieci z pomocą rodziców?

⁴² Pomoc do zrozumienia Biblii może być niezwykle użyteczna w domu. Rodzice stoją dziś wobec naprawdę niełatwego zadania, żeby wychowywać dzieci w świecie, w którym już dojrzewają owoce zepsucia. Telewizja i inne rozrywki konkurują ze studiowaniem Biblii. Słowo Jehowy Boga radzi nam: „Dziećmi bądźcie, gdy idzie o złość, owszem; lecz gdy idzie o rozumny sąd, bądźcie ludźmi dojrzałymi” (1 Kor. 14:20, Kow). Wieloma drogami do umysłu naszego wciska się zło doczesnego systemu rzeczy. Pomoc do zrozumienia Biblii wesprze nasz „rozumny sąd”, bo dzięki niej uzyskamy wyraźniejszy, jaśniejszy obraz tego, co zawiera poszczególne doniesienie i lepiej poznamy, jak wyglądało życie w dawnych czasach. Młodym ludziom trzeba pomóc, by sobie zdali sprawę, że właśnie w młodzieńczych latach, zanim będą musieli wziąć na siebie pełny ciężar obowiązków, mają znakomitą okazję do intensywnego czytania i studiowania. Rodzice powinni wpoić swym dzieciom docenianie tej niezwykłej sposobności, dopóki jeszcze nie minęła. Nowa książka dopomoże im pod tym względem. — Kazn. 12:1.

43. (a) Dlaczego rodzice powinni znaleźć czas na sprawdzenie, czego ich dzieci uczą się w szkole? (b) W jaki sposób można użyć książki „Pomoc” do pokonania wyłaniających się problemów?

⁴³ Czego twoje dzieci uczą się w szkole? Czy znalazłeś czas, żeby się o tym przekonać? Materiał zawarty w podręcznikach szkolnych niejednokrotnie otwarcie zaprzecza Biblii, a w innych wypadkach podrywa zaufanie do niej, przekręcając fakty. Pomoc do zrozumienia Biblii ułatwi skorygowanie wielu wątpliwości wyłaniających się w umyśle dziecka. Każde dziecko bez względu na swój wiek znajdzie tam wiele wiadomości, z których może skorzystać. W nowej książce uwzględniono nawet hasło: „Alfabet”. A ile dzieci w szkole wie, że samo słowo „alfabet” daje się wyprowadzić z pierwszych dwóch liter hebrajskich: alef i bejt?

44. Jak młodzież może użyć materiału z książki „Pomoc” do lekcji traktujących o roślinach, zwierzętach i częściach ciała ludzkiego?

⁴⁴ Młodym ludziom zadaje się w szkole wiele prac domowych. Często dotyczą one tematu, do którego wpleść można wiadomości z Biblii, zwłaszcza w takich przedmiotach, jak: botanika, zoologia lub historia. Dlaczegożby nie zachęcić dzieci, nie dopomóc im w wyszukaniu informacji z książki Pomoc? Załóżmy, że mają napisać wypracowanie o jakimś zwierzęciu, o części ciała czy pożywieniu. Dlaczego nie włączyć czegoś z Biblii, która wspomina o tak licznych zwierzętach, na przykład o antylopie, borsuku, dziku, małpie, niedźwiedziu, nietoperzu, ośle, psie, wielbłądzie i o dziesiątkach innych? Biblia także opisuje chyba każdą część ciała ludzkiego.

45. Dlaczego dla chrześcijańskiej młodzieży naprawdę pożyteczne jest uczenie się o wydarzeniach i postaciach z historii biblijnej?

⁴⁵ Podobnie jest z historią. Biblia faktycznie bardziej rzetelnie opisuje dawne dzieje niż jakikolwiek inny dokument starożytny i przedstawia historię uczciwiej niż jakiekolwiek współczesne dzieło z tego zakresu. Obejmuje ona dłuższy okres czasu, ale jej wartość i zastosowanie stoją ponad czasem. Dzieci w wieku szkolnym zazwyczaj uczą się historii swych narodów; często uczą się na pamięć imion władców lub prezydentów swego kraju. Dlaczego dzieci chrześcijańskie nie miałyby się zapoznać ze znacznie ważniejszą historią wydarzeń, w które wciągnięci byli słudzy Boży w Egipcie, Kanaanie, Arabii, Asyrii, Babilonie i innych krainach? Dlaczego nie miałyby się nauczyć imion królów Judy i Izraela? Które wiadomości mają większą wartość i donioślejsze znaczenie? Uczniowie dowiadują się o pewnych ludziach, takich jak Waszyngton w Stanach Zjednoczonych, Benito Juarez w Meksyku lub inni, którym nadano tytuł „ojca narodu”. Ludzie ci nie byli jednak dosłownie ojcami całej ludności danego kraju. Natomiast Abraham był ojcem zarówno całego narodu izraelskiego, jak też Ismaelitów oraz pewnej liczby szczepów arabskich. Wraz z innymi mężami wiary, którzy służyli Bogu w czasach starożytnych, zostanie on pewnego dnia wzbudzony z martwych; bez wątpienia wielu z tych zmartwychwstałych będzie zajmowało książęce stanowiska, służąc za ziemskich przedstawicieli niebiańskiego Królestwa Bożego. Istnieją więc wszelkie powody ku temu, aby się gorliwie interesować nimi i ich dziejami. — Ps. 45:17.

46. Jaki może być wynik spożytkowania materiału z książki „Pomoc” w dyskusjach szkolnych?

⁴⁶ Wobec tego, że Biblia traktuje o wszystkich dziedzinach życia ludzkiego oraz o wszelkiego rodzaju sprawach dotyczących naszej ziemi i tego, co na niej istnieje, możliwości zastosowania tego materiału są wprost nieograniczone. Zamieszczając wiadomości z niej zaczerpnięte w swoich zadaniach domowych, uczeń nie tylko będzie pomagać innym w pomnażaniu wiedzy biblijnej, ale i sam na dłużej zapamięta omawiane zagadnienia. Może również tym sposobem wziąć udział w bronieniu prawdy Słowa Bożego. Jeżeli nauczyciel zakwestionuje niektóre jego wypowiedzi ustne lub pisemne, uczeń może przynieść książkę Pomoc, aby pokazać, że ma współczesne i godne zaufania źródło informacji. Nauczycielowi być może zależeć będzie na bliższym zapoznaniu się z tą książką.

POMNOŻENIE TWEJ WIEDZY I ZROZUMIENIA

47. Z jakiego powodu powinniśmy się interesować nabywaniem rozległej wiedzy o miejscach, roślinach i zwierzętach opisanych w Biblii?

⁴⁷ Skoro Biblia daje obietnicę życia wiecznego w sprawiedliwych warunkach na rajskiej ziemi, to dlaczego każdy z nas, młody i starszy, nie miałby się już teraz uczyć wszystkiego, czego się możemy o niej dowiedzieć: o jej krainach, rzekach, górach, kwiatach, zwierzętach i ptakach? (1 Król. 4:33; Mat. 6:26, 28). Prawdą jest, że Towarzystwo Strażnica nie zachęca do poświęcenia czasu na tak zwane „wyższe studia” w świeckich uczelniach. Ale to nie oznacza wcale, że mamy mieć ciasne poglądy i ograniczony zasób wiedzy. Mamy wszelkie powody ku temu, aby pragnąć rozległej wiedzy, obejmującej wiele dziedzin. Chcemy jednak, żeby ta wiedza dotyczyła rzeczy naprawdę wartościowych, które spotęgują nasze uznanie dla Słowa Bożego. Modlimy się, jak w swoim czasie Paweł, „żeby wasza miłość jeszcze coraz bardziej obfitowała w dokładną wiedzę i pełne rozeznanie; żebyście się upewniali o rzeczach ważniejszych” (Filip. 1:9, 10, NW). Taki sposób postępowania świadczy o mądrości, a „mądrość rzecz podstawowa”. Toteż ‚nabywajcie mądrości; a ze wszystkim, co nabywacie, nabywajcie zrozumienia’. Kto tak uczyni, tego życie będzie pełniejsze i bogatsze. Nowa książka będzie mu w tym służyła pomocą.

48. Jak dzięki książce „Pomoc” będziemy mogli dobrze wyzyskać lata, które jeszcze pozostały obecnemu porządkowi rzeczy?

⁴⁸ Nie wiemy dokładnie, ile lat jeszcze pozostało doczesnemu porządkowi rzeczy, ale jego czas wyraźnie dobiega końca. Obyśmy wszyscy mądrze wyzyskali pozostałe chwile, skupiając uwagę na pomnażaniu swego zrozumienia budującej treści Słowa Bożego! Wielu żyjących po całym świecie chrześcijan, którzy nie znają języka angielskiego, cieszyłoby się z tej nowej książki, gdyby była wydana w ich języku. Jednakże materiał w niej zawarty będzie spożytkowany w czasopismach Strażnica i Przebudźcie się!, podobnie jak to już w pewnej mierze uczyniono, i w ten sposób wszyscy słudzy Boży bez względu na miejsce zamieszkania odniosą korzyść z nowego podręcznika.

49. Dlaczego przed ukończeniem całej pracy już opublikowano część „Pomocy do zrozumienia Biblii”?

⁴⁹ Towarzystwo spodziewa się, iż zdoła jeszcze zakończyć prace przygotowawcze i w niedługim czasie po wydaniu pierwszej części dzieło to ukaże się w całości, w jednym tomie. Zamiast jednak magazynować cenny materiał objęty tą pierwszą częścią uznało ono za słuszne, żeby udostępnić go już przed ukończeniem pracy nad resztą. Część ta zawiera takie bogactwo wiadomości, że do czasu ukazania się całej pracy czytelnicy zaledwie zaczną je sobie przyswajać.b

50. Co jeszcze jest celem omawianej książki, poza pomnożeniem naszej wiedzy biblijnej i zrozumienia?

⁵⁰ Biblia jest najbardziej pasjonującą i porywającą księgą na ziemi, zawiera najpożyteczniejszy materiał do czytania i studiowania. Pomoc do zrozumienia Biblii opracowano z myślą o pomnożeniu nie tylko wiedzy biblijnej i zrozumienia, ale także płynącego z serca uznania dla Jehowy, Stwórcy i wszechmocnego Boga, oraz dla spotęgowania chwały Jego imienia w umysłach i na ustach wszystkich, którzy skorzystają z tej książki. Gorąco modlimy się o to, by służyła pomocą setkom tysięcy ludzi i jeszcze bardziej skłoniła ich serca ku Jehowie Bogu w zupełnym oddaniu względem Niego. — 1 Kron. 29:10-13.

[Przypisy]

[Ilustracja na stronie 5]

G. Suiter przedstawia książkę „Pomoc” na zgromadzeniu w Atlancie; w przeciwieństwie do wielu podręczników, gdzie wyraża się krytyczny pogląd na Biblię, w książce „Pomoc” potraktowano ją jako podstawowy autorytet

[Ilustracja na stronie 12]

Uczestnicy zgromadzenia w Vancouverze zachwycają się bogactwem wiadomości zawartych w książce „Pomoc”; sama tylko „Chronologia” omawiana jest na 27 stronach