Żydzi trzymają się tradycji strzeżonej przez sądy religijne. Według praw rabinicznych rozwód jest dopuszczalny w wypadku obopólnej zgody małżonków, wady fizycznej albo nieznośnego sposobu bycia. Niemniej związek staje się nieważny dopiero wtedy, gdy mąż wyda odpowiednie zaświadczenie, co nierzadko jest zarzewiem sporów. Niektórzy mężczyźni złośliwie odmawiają wystawienia owego dokumentu lub wykorzystują to jako atut przetargowy. „Tysiące pobożnych kobiet żydowskich przechodzi z tego powodu czyściec w małżeństwie”, powiedział przewodniczący nowojorskiej rady miejskiej Andrew Stein na pewnym zgromadzeniu rabinów, prawników i innych osób. W nowożytnym państwie Izrael ponowne zamążpójście kobiety, która nie ma listu rozwodowego, uważa się za nieformalne, a jej dzieci noszą wtedy piętno mamzerów, czyli bastardów.

Ustosunkowanie się do kwestii rozwodów nie jest też łatwe dla niewierzących i ateistów, którzy zazwyczaj przestrzegają praw państwowych. Przyczyna tkwi w tym, że w różnych krajach, a nawet w różnych częściach tego samego kraju, sprawa ta bywa odmiennie regulowana. Pewne źródło wymienia 50 powodów, na których podstawie w poszczególnych regionach USA można uzyskać legalny rozwód. Wylicza wśród nich: „Skandaliczne zachowanie i nikczemność”, „brak realnych widoków na utrzymanie związku” oraz „odmowę żony na przeprowadzenie się z mężem do innego stanu”. Ostatnimi czasy zupełnie zatracono poczucie tego, co słuszne, a co niesłuszne, i udziela się rozwodów bez orzekania o winie.

Zagmatwana sytuacja

Wiele tych przeróżnych, niekiedy sprzecznych praw i przepisów, opiera się rzekomo na Biblii, ale czy przyczyniły się do umocnienia instytucji małżeństwa i czy dzięki nim ludzie są szczęśliwsi? Odpowiedzią jest rosnący wskaźnik rozwodów, jako że w niektórych krajach rozchodzi się co druga para. Wspomniane ustawy nie tylko nie zacieśniły więzi łączącej męża z żoną, ale narażają miliony osób na dodatkowe cierpienia i udręki.

Zatem ci, którzy szczerze pragną postępować właściwie, koniecznie powinni się dowiedzieć, co naprawdę mówi na ten temat Biblia.

Co Biblia naprawdę mówi o rozwodach?

„CO WIĘC Bóg złączył, niech człowiek nie rozdziela” (Mateusza 19:6, Biblia Tysiąclecia, wyd. II). Te znane słowa Jezusa Chrystusa cytuje się podczas ceremonii ślubnej.

Ale czy wynika z nich, że każde małżeństwo ma być związkiem nierozerwalnym i że rozwód jest w ogóle niemożliwy? Gdyby powyższe zalecenie rozpatrywać w oderwaniu od kontekstu, mogłoby się wydawać, że właśnie o to w nim chodzi. Ale dlaczego Jezus je podał? Czy ustanowił w ten sposób coś nowego?

„Z początku tak nie było”

Przytoczone tu oświadczenie Jezusa stanowi fragment jego odpowiedzi na pytanie faryzeuszy: „Czy jest to słuszne, gdy człowiek rozwodzi się z żoną dla jakiejkolwiek przyczyny?” (Mateusza 19:3-6). Niezadowoleni z tego, co im odrzekł, pytali dalej: „Dlaczego więc Mojżesz polecił dać jej świadectwo zwolnienia i się z nią rozwieść?” Jezus odparł: „Mojżesz przez wzgląd na zatwardziałość waszych serc zezwolił wam na rozwodzenie się z żonami, lecz z początku tak nie było”. Następnie dodał: „Powiadam wam, że kto się rozwodzi z żoną, jeśli nie z przyczyny rozpusty, i żeni się z inną, popełnia cudzołóstwo” (Mateusza 19:7-9).

Warto podkreślić, iż wypowiedź Jezusa: „Z początku tak nie było”, padła po wzmiance o rozwodzie polegającym na ‛daniu świadectwa zwolnienia’. Innymi słowy, gdy Bóg połączył Adama i Ewę, ustanawiając pierwsze małżeństwo, nie powiedział, że można je rozwiązać „dla jakiejkolwiek przyczyny”. Nasi prarodzice, będąc doskonali, mieli wszelkie podstawy do tego, by żyć szczęśliwie. I żyliby tak, gdyby postępowali według wskazówek i praw Bożych.

Popadnięcie człowieka w stan grzechu i niedoskonałości skaziło instytucję małżeństwa (Rzymian 5:12). Gdy ludzie utracili doskonałość, ich wzajemne stosunki popsuły się, zatrute przez samolubstwo, zachłanność i wyrachowanie. Właśnie dlatego Jezus mówił, że to ze względu na ‛zatwardziałość serc’ Prawo Mojżeszowe zezwalało na rozwody. Przypomniał jednak faryzeuszom: „Z początku tak nie było”. W obecnych niedoskonałych warunkach mąż i żona mają dokładać niezbędnych starań, by rozwiązywać wszelkie trudności i problemy, zamiast usprawiedliwiać nimi rozpad swego związku. Niemniej Jezus zaznaczył, że istnieje jeden wyjątek, mianowicie rozpusta. Wiarołomstwo może być podstawą do rozwiązania małżeństwa.

Warto zobaczyć, jak zwolennicy pewnych poglądów na rozwód komentują słowa: „jeśli nie z przyczyny rozpusty”, gdy bronią swego stanowiska. Autorytety katolickie na ogół nie zwracają uwagi na ten warunek argumentując, że nie ma go w równoległych sprawozdaniach Marka i Łukasza. Tymczasem w Cyclopedii McClintocka i Stronga czytamy: „Zharmonizowanie treści wersetów musi się opierać na zasadzie, iż dokument obszerniejszy ma bez naginania sensu tłumaczyć sprawy nie wymienione w dokumencie bardziej zwięzłym. Ponieważ wszyscy uznawali ów powód do rozwodu, Marek i Łukasz mogli przyjąć to za oczywiste i już o nim nie wspominać”.

Niektórzy twierdzą, że skoro Jezus nie użył wyrazu „cudzołóstwo” (po grecku: moicheia), lecz „rozpusta” (greckie: porneia), to widocznie miał na myśli jakiś zdrożny postępek popełniony przed ślubem i powodujący nieważność małżeństwa. Jest to jednak zbędne zawężanie znaczenia tego słowa. Wielu znawców przyznaje, że porneia to „nieczystość, nierząd, prostytucja, rozpusta” i że w Ewangelii według Mateusza 19:9 termin ten „określa lub obejmuje cudzołóstwo”. Inni utrzymują, iż Jezus wymienił rozpustę jako jedną z wielu podstaw umożliwiających rozwód. Rzecz jasna naciągają w ten sposób tekst do swoich poglądów.

Z powyższego wyraźnie wynika, że Biblia