Krewni Jezusa — cześć 2
W DALSZYM ciągu rozpoczętego w poprzedniej Strażnicy studium o krewnych Jezusa, którzy byli jego gorliwymi naśladowcami, znaczną pomocą będzie wykres, zamieszczony przy końcu tego artykułu. Uwidoczniono na nim dwa ważne z teokratycznego punktu widzeniaa rody Izraela: Lewiego i Judy. Po lewej stronie wskazano na rodowody potomków Lewiego, którzy byli spokrewnieni z Jezusem, a po prawej — potomków Judy. Głównym domem ojcowskim, czyli najważniejszym członem rodu Lewiego był dom Aarona, z którego pochodzili wszyscy wielcy kapłani Izraela i inni kapłani usługujący w świątyni. Z pozostałych domów lewickich wywodzili się niżsi słudzy, czyli pomocnicy w organizacji świątynnej. Podobnie dla rodu Judy najważniejszym domem ojcowskim był królewski dom Dawida, przez który biegła linia, czyli dynastia królów.
Najniższy rząd imion na tablicy dotyczy pokolenia współczesnego Jezusowi. Na następnym poziomie umieszczono imiona z pokolenia matki Jezusa, Marii, oraz Józefa, podczas gdy w rzędzie środkowym przedstawione są imiona pokolenia Helego, dziadka Jezusa. Po lewej stronie wykresu unaocznione zostało pokrewieństwo Jezusa z Janem Chrzcicielem, co omówiono w artykule poprzednim. Zauważmy, że Maria, matka Jezusa, pochodziła z królewskiego domu Dawida przez swego ojca Helego, który miał za żonę Lewitkę Annę (według tradycji takie miało być imię matki Marii). Natomiast siostra Anny wydana została za późniejszego ojca Elżbiety, który pochodził z domu Aarona. Ich dziecko — Elżbieta — była więc z racji swego urodzenia rdzenną córką domu Aarona, a ponieważ ta z kolei wyszła za mąż za Zachariasza, który również należał do domu Aarona, ich syn Jan Chrzciciel pochodził z kapłańskiego rodu Aarona zarówno przez ojca, jak i przez matkę. Z tabeli widać wyraźnie, że Elżbieta była dla Marii kuzynką pierwszego stopnia, a w następnym pokoleniu Jan Chrzciciel był dla Jezusa kuzynem drugiego stopnia.
Śledząc dalej rodowód Jezusa widzimy z tabeli, iż Maria była jego ziemską matką, choć Jehowa sam pozostawał jego Ojcem, gdyż tak urządził jego poczęcie jako człowieka, że drogą cudu za pośrednictwem ducha świętego przeniósł swego Syna z przedludzkiego bytu niebiańskiego na ten stopień, na którym został zrodzony jako naturalny człowiek. Z tego powodu Jezusa można było nazywać zarówno „Synem Bożym”, jak i „Synem człowieczym”. Ponieważ Heli, ojciec Marii, pochodził z domu Dawida przez linię syna Dawidowego Natana, Jezus otrzymał z racji urodzenia przez Marię prawo do tronu Dawidowego. Ale jak wykazano w artykule poprzednim, Jezus uzyskał ponadto prawo do tronu na podstawie faktu, że Józef adoptował go jako swego pierworodnego syna, a przecież Jakub, ojciec Józefa, był w prostej linii potomkiem króla Dawida poprzez Salomona i wszystkich królów panujących w Judzie.
SALOME, JAKUB I JAN
Teraz wypada wspomnieć o innej bardzo interesującej rodzinie, blisko spokrewnionej z Jezusem i związanej z nim od pierwszych chwil szerzenia chrystianizmu. Chodzi o rodzinę Zebedeusza z Galilei, który prowadził samodzielne przedsiębiorstwo rybackie. Ożenił się on z Salome z domu Dawidowego, rodzoną siostrą Marii, matki Jezusa.a Urodzili się im dwaj synowie: Jakub, który jest zazwyczaj wymieniany najpierw, ponieważ być może był starszy, i Jan. Ci dwaj bracia byli zatem potomkami Dawida, podobnie jak sam Jezus. Jeżeli chodzi o stosunek pokrewieństwa, to Zebedusz był w takim razie wujem, a Salome ciotką Jezusa, podczas gdy ich synowie Jakub i Jan byli dla Jezusa kuzynami pierwszego stopnia.
W jakiś czas po tym, kiedy Jezus spotkał nad Jordanem Piotra i Andrzeja, odwiedził też zakład rybacki swego wuja Zebedeusza. Tam w obecności ich ojca powołał oficjalnie obu braci, Jakuba i Jana, aby porzuciwszy rzemiosło rybackie stali się pełnoczasowymi „rybakami ludzi”. Widocznie Zebedusz, będąc mężem wiary, nie miał nic przeciwko temu. (Mat. 4:21, 22) Nawet Salome, żonie swojej, a ciotce Jezusa, pozwalał opuszczać dom na dłuższe okresy czasu, aby gorliwie postępowała za Jezusem w jego kampanii kaznodziejskiej wraz z innymi niewiastami, które należały do grona jego uczniów. To pokrewieństwo pomaga nam zrozumieć, dlaczego Salome przy pewnej sposobności zdobyła się na odwagę, by swego siostrzeńca Jezusa prosić o szczególne względy. Jezus zamianował obu swych kuzynów, Jakuba i Jana, do służby i zaliczył ich do dwunastu apostołów. — Mat. 10:2; 20:20-23.
Zapoznanie się z krewnymi Jezusa pomaga nam też zrozumieć inną wzruszającą scenę, która ukazuje nam głębię jego miłości i troskliwości. Wydaje się, że pod koniec publicznej działalności Jezusa jego opiekun Józef już nie żył. Dla Jezusa jako najstarszego syna wynikał z tego obowiązek odpowiedniego zatroszczenia się o swą matkę Marię, co też uczynił. Był to ostatni czyn, jakiego dokonał wisząc już na palu, zanim wydał ostatnie tchnienie. W pobliżu stała jego matka Maria i ciotka Salome wraz z innymi oddanymi Bogu niewiastami. Nawiasem mówiąc Jan, który donosi o tym wydarzeniu, nie wymienia swojej matki po imieniu, gdyż powodowany skromnością stara się nie zwracać szczególnej uwagi na swych najbliższych członków rodziny. W całym swoim sprawozdaniu ewangelicznym ani razu nawet nie wspomina imiennie o swym bracie Jakubie lub o sobie samym. Jednak Marek, który wymienia imiona niewiast stojących koło pala, mówi też o Salome, matce Jana. — Marka 15:40; 16:1.
Spoglądając z pala na matkę, której serce przeszywała wielka boleść, i spostrzegłszy też swego umiłowanego ucznia Jana, stojącego tuż obok i pogrążonego w głębokim smutku, Jezus powiedział w obecności obojga: „Niewiasto, oto syn twój!” a następnie do Jana: „Oto matka twoja!” Tych kilka słów mówi o trzech osobach występujących w tej tragicznej chwili więcej niż całe tomy! Biblia donosi, że od tego czasu Jan przyjął serdecznie swą ciotkę Marię, matkę Jezusa, do własnego domu w Jeruzalem. Całe to zdarzenie wskazuje, jaką miłością odpłacał się Jezus niewieście, która tak niesamolubnie oddała się Jehowie, że była Jego „służebnicą” od urodzenia aż do śmierci tego największego człowieka na ziemi, którego miała przywilej wydać na świat. Świadczy to również o tym, w jak szczegółowo przemyślany sposób Jezus działał. Któż bowiem mógłby lepiej pocieszyć zrozpaczoną Marię niż Salome, jej rodzona siostra, która też była w prawdzie a nadto gorliwą naśladowczynią Jezusa oraz niewątpliwie mieszkała u swego oddanego Bogu, wyrozumiałego syna Jana? — Jana 19:25-27.
RODZINA ‚DRUGIEJ MARII’
Bliskimi krewnymi Jezusa byli też — przynajmniej według tradycji — członkowie dalszej gorliwej rodziny teokratycznej, chociaż myśli tej nie popiera bezpośrednio żaden tekst Pisma świętego. Chodzi tu o rodzinę tzw. ‚drugiej Marii’, bogobojnej niewiasty, która była bliską towarzyszką Marii, matki Jezusa, i chodziła za Jezusem przez większą część jego ziemskiej działalności. Była też wraz z Marią i Salome przy przybijaniu Jezusa do pala. To właśnie ona szła z Marią Magdaleną dnia 16 Nisana, aby namaścić ciało Jezusa, lecz zamiast tego otrzymały obie przywilej rozmawiania jako pierwsze z uświetnionym, zmartwychwstałym Jezusem. (Mat. 27:56, 61; 28:1-10) Ta ochocza naśladowczyni Jezusa, Maria, była żoną człowieka, którego imię w języku aramejskim brzmiało Kleofas (Kleopas), zaś po grecku prawdopodobnie Alfeusz.b — Jana 19:25; Marka 16:1; Łuk. 6:15.
‚Druga Maria’ miała dwóch synów: Jakuba i Jozesa. (Marka 15:40) Jeśli podanie, według którego Kleofas miał być bratem Józefa, opiekuna Jezusa, jest zgodne z prawdą, to obaj wyżej wymienieni bracia byliby przyrodnimi kuzynami Jezusa. Syn tej Marii, Jakub, którego też nazywano „Jakubem Mniejszym” dla odróżnienia od apostoła Jakuba, syna Zebedeusza, był bardzo aktywnym uczniem Jezusa. Również on miał ten wielki przywilej, że został zamianowany przez Jezusa na jednego z dwunastu apostołów. (Mat. 10:3) Co więcej, Jakub miał jeszcze oddanego Bogu dorosłego syna imieniem Juda, który także został zaliczony do grona „dwunastu apostołów Baranka”. Tego Judę, jego syna, zwano też Tadeuszem lub „Judą Jakubowym”, żeby go odróżnić od Judasza Iszkariota. Ci mężowie, którzy być może byli krewnymi Jezusa, stale mu towarzyszyli i okazali się całkowicie lojalni i wierni. — Mat. 10:3; Łuk. 6:16; Jana 14:22, NT.
BRACIA I SIOSTRY JEZUSA
Biblia stwierdza wyraźnie, że Jezus miał przyrodnich braci i siostry. Już z samego tego, iż Jezus określony został jako pierworodny syn Marii, wynika, że Maria musiała mieć jeszcze inne dzieci. (Łuk. 2:7) Nadto musiała je otrzymać ze swego męża Józefa, gdyż z zapisku wynika, że po narodzinach Jezusa Józef miał z nią stosunki. (Mat. 1:25) Oba teksty Pisma Świętego, w których wspomniano o siostrach Jezusa, choć nie wyliczono ich po imieniu, wskazują na to, że w rodzinnym mieście Nazarecie dobrze znana była cała rodzina wraz z synami i córkami. (Mat. 13:56; Marka 6:3) Biblia podaje natomiast imiona braci Jezusa, a mianowicie: Jakub, Jozes (Józef), Szymon i Juda. — Mat. 13:55.
W okresie służby Jezusa Maria przy różnych okazjach zabierała dzieci z sobą. Dzięki temu jej synowie mieli sposobność śledzić publiczną działalność starszego brata. (Mat. 12:46; Jana 2:12) Jednak przez pewien czas jego przyrodnim braciom brak było wiary i z tego możemy zrozumieć, dlaczego Jezus nikogo z najbliższych członków rodziny nie zaliczył do dwunastu apostołów, jak to uczynił w stosunku do kuzynów, którzy okazywali silną wiarę. Istnieją wszakże dowody, że pod koniec okresu służby Jezusa jego bracia doznali duchowego przebudzenia. Po zmartwychwstaniu Jezusa jeden z dziesięciu wypadków jego objawienia się w ciele przeznaczony był specjalnie dla pewnego Jakuba; jednak czy to był jego przyrodni brat, tego nie można dowieść. — 1 Kor. 15:7.
Pismo Święte wskazuje dostatecznie jasno, że w dniu Pięćdziesiątnicy roku 33 po Chr. cieleśni bracia Jezusa oraz jego matka znajdowali się wśród 120 osób, które zostały spłodzone z ducha i otrzymały dar ducha świętego. (Dzieje 1:14, 15; 2:1-4) To dało jego braciom nadzieję życia i panowania z Chrystusem Jezusem w niebie jako należący do 144 000 współdziedziców Królestwa. Nie ma żadnej wzmianki o tym, żeby któryś z nich stał się niewiernym. Z tych czterech braci zwłaszcza dwaj odegrali znamienną rolę we wczesnym zborze chrześcijańskim. Jakub został sługą wielkiego zboru w Jeruzalem. Służył nadto jako jeden z wybitniejszych członków ciała kierowniczego, którego siedziba mieściła się również w Jeruzalem. (Dzieje 12:17; 15:13; 21:18) Jakub został także natchniony do napisania księgi biblijnej, noszącej jego imię. Drugim wyróżniającym się bratem był Juda, który też stał się inspirowanym pisarzem Biblii. Księga Judy nazywa się tak właśnie od imienia swego pisarza. Żaden z nich jednak nie rościł sobie nigdy pretensji do specjalnych przywilejów na tej podstawie, że byli braćmi Jezusa; raczej określają siebie pokornie jako ‚sług Jezusa Chrystusa’. — Jak. 1:1; Judy 1.
Tak więc pierwszy wiek ery chrześcijańskiej rzeczywiście był świadkiem działalności szeregu wielkich bojowników prawdziwej wiary. Jehowa w swoim prawidłowo się rozwijającym zamyśle uznał za słuszne, żeby jego umiłowany Syn obracał się wśród prawych i gorliwych towarzyszy oraz żeby był otoczony przez liczne grono rodzinne złożone z mężczyzn i niewiast, którzy ponad wszystko byli sługami najwyższego Boga, Jehowy.
[Przypisy]
a „The Catholic Encyclopedia”, tom XIII, str. 403; Hasting: „Dictionary of the Bible”, tom IV, str. 355; M’Clintock & Strong: „Cyclopaedia”, tom IX, str. 258.
b M’Clintock & Strong, tom I, str. 176; tom II, str. 384; „Westminster Dictionary of the Bible”, str. 380.
[Tabela na str. 16]
[Patrz publikacja]
KREWNI JEZUSA
RÓD LEWIEGO
TEKSTY PISMA ŚWIĘTEGO
Dom Aarona (kapłani)
Zachariasz
Jan Chrzciciel
Inne domy Lewitów
matka Elżbiety
Anna? (matka Marii)
Zebedeusz
RÓD JUDY
Dom Dawida (królowie)
Natan
Heli
Salomon
Jakub
Józef
Szymon
siostry
matka Józefa
?
Alfeusz (Kleofas)
Jakub (Mniejszy) (syn Alfeusza)
Mat. 10:3; 27:56; Marka 3:18; 15:40; Łuk. 6:15; 24:10; Dzieje 1:13
żona
Juda (Tadeusz) (syn Jakuba)
Jozes
Inne domy Judy
[Ilustracja na str 15]
Zebedeusz
Salome
Jakub
Jan