miejscu zamieszkania, by go odwiedził i dalej mu pomagał. Nawet jednak nie doszło do tego, gdyż ów młody człowiek sam odnalazł Salę Królestwa i postarał się o studium biblijne.

„Jakże się ucieszyłam, widząc go pilnym słuchaczem na wszystkich wykładach naszego zgromadzenia obwodowego! Wyobraźcie sobie radość, jaką przeżyłam, słuchając w zborze jego pierwszego przemówienia, które wygłosił po zapisaniu się do Teokratycznej Szkoły Służby Kaznodziejskiej! Wkrótce też został ochrzczony. Później doznałam dalszej radości, słysząc, jak wygłaszał swój pierwszy wykład publiczny. Kiedy tak siedziałam i przysłuchiwałam się jego wywodom, nie mogłam się oprzeć wspomnieniom, co to był za człowiek wtedy w miejscu pracy — jakie miał złe nawyki i brzydką mowę. A oto stał przede mną ten sam człowiek, ale przeobrażony potężną mocą Słowa Bożego w wykwalifikowanego kaznodzieję. Poczynił jeszcze dalsze postępy, tak iż obecnie poświęca pełny swój czas dziełu dopomagania innym w ‚przyodziewaniu nowej osobowości, stworzonej według woli Bożej w prawdziwej sprawiedliwości i lojalności’. — Efez. 4:24, NW”.

Pytania czytelników

● Czy proroctwo o głodzie, które wypowiedział chrześcijański prorok Agabus, miało się spełnić rzeczywiście na całej ziemi? Czy historia świecka donosi o takiej klęsce głodu? — J.E.

Agabus wraz z innymi prorokami przybył z Jeruzalem do Antiochii Syryjskiej, kiedy tam przez rok mieszkał apostoł Paweł. Natchniony duchem świętym Agabus przepowiedział, że „nastanie głód wielki na całej ziemi [po grecku: oikoumene]” (Dzieje 11:27, 28, Kow). Jeżeli chodzi o występujący w tym miejscu wyraz oikoumene, to dzieło pt.: „Barnes’ Notes on the New Testament” zamieszcza następującą uwagę: „Użyty tu wyraz (...) oznacza zazwyczaj świat zamieszkany, obszary ziemi zajęte przez ludzi i poddane uprawie. Czasem jednak używa się go w węższym znaczeniu i wtedy określa się nim cały kraj lub całą ziemię danego państwa, w odróżnieniu od którejś jego części; mógł więc oznaczać na przykład całą ziemię palestyńską w przeciwstawieniu do jej poszczególnych okolic, a także wskazywać, że pewne warunki zaistnieją w całym kraju, nie będąc ograniczone do jednej czy też kilku jego prowincji, jak Galilea, Samaria itd.” Przykład użycia tego wyrazu w ograniczonym sensie, w odniesieniu do całego obszaru jednego państwa, znajdujemy w sprawozdaniu ewangelicznym Łukasza 2:1: „Stało się w one dni, że wyszedł dekret cesarza Augusta, aby spisano cały świat [oikoumene]”.

Wydaje się, że chrześcijanie zamieszkali w Antiochii zrozumieli, iż proroctwo Agabusa dotyczy ziemi palestyńskiej, gdyż w następnym wierszu (29) czytamy: „Postanowili posłać (...) doraźną pomoc braciom, którzy mieszkali w Judei”. Sprawozdanie o zapowiedzi głodu nadmienia przy tym, że „nastał on też za Klaudiusza”. Za panowania tego cesarza (41-54 n.e.) spełniło się więc proroctwo Agabusa (Dzieje 11:28). Historyk żydowski Józef Flawiusz („Dawne dzieje Izraela”, XX, 2,5; 5,2) także wspomina o owym „wielkim głodzie” i stwierdza, że trwał on co najmniej przez trzy lata.