„Bóg wszelkiej pociechy” jest z nami
„Błogosławiony niech będzie (...) Bóg wszelkiej pociechy, który nas pociesza w każdym ucisku” (2 Kor. 1:3, 4).
1, 2. Co w liście 2 do Koryntian 1:3-7 napisał apostoł Paweł o pocieszaniu w czasach ucisku?
JEHOWA jest „Bogiem wszelkiej pociechy”. Apostoł Paweł wiedział o tym z własnego doświadczenia. Dlatego chcąc zachęcić swych chrześcijańskich braci, skierował do nich poniższe krzepiące słowa:
2 „Błogosławiony niech będzie (...) Ojciec tkliwych wyrazów miłosierdzia i Bóg wszelkiej pociechy, który nas pociesza w każdym ucisku (...). Zatem jeśli jesteśmy w ucisku, służy to waszemu pocieszeniu i wybawieniu; jeśli zaś doznajemy pociechy, przyczynia się to do waszego pocieszenia, które przysposabia was do przetrwania takich samych cierpień, jakie i my znosimy. Dlatego mamy co do was niezachwianą nadzieję, skoro wiemy, że jak jesteście uczestnikami cierpień, tak też przypadnie wam w udziale pociecha” (2 Kor. 1:3-7).
3. (a) W jaki sposób Paweł się przekonał, że Jehowa jest „Bogiem wszelkiej pociechy”? (b) Z czego chrześcijanie mogą czerpać pociechę i zachętę do przetrzymania prób?
3 Tak, Paweł wiedział, że Jehowa jest „Bogiem wszelkiej pociechy”. Doświadczył już przejawów czułego miłosierdzia i pociechy od tego niebiańskiego Ojca, zwłaszcza gdy cierpiał „ze względu na sprawiedliwość”. (Zobacz Ewangelię według Mateusza 5:10). Dlatego mógł pocieszać innych i zachęcać ich do przetrzymania prób. Chrześcijańscy świadkowie Boży, którzy wytrwali w ucisku, niewątpliwie są dla swych duchowych braci zachęcającym przykładem wierności i polegania na Jehowie, przez co umacniają ich w postanowieniu, by pozostać przy Bogu. A Paweł z pewnością był wzorem w znoszeniu cierpień.
POŚWIADCZENIE TRWANIA W WIERNOŚCI
4, 5. (a) Kiedy Paweł napisał Drugi list do Koryntian? (b) Pod jakim względem dorównywał tamtejszym „znakomitym apostołom”, a pod jakim przewyższał?
4 Około roku 55 n.e. Paweł napisał swój drugi natchniony list do chrześcijan w Koryncie. W mieście tym wystąpili przeciwko niemu ludzie, których ironicznie nazywa „znakomitymi apostołami”. Odważnie broni przed nimi swej apostolskiej pozycji, nie ze względu na własną osobę, ale „dla Boga”, a więc po to, by ochronić zbór należący do Jehowy (2 Kor. 11:5, 12-14; 12:11; 5:12, 13). Wykazuje, że co do pochodzenia jest równy swym oponentom, po czym wywodzi, iż przewyższa ich jako ‛sługa Chrystusa’ pod względem poniesionych trudów, cierpień, podróży, niewygód i niebezpieczeństw. Oto jego słowa:
5 „Czy są [przeciwnicy Pawła] sługami Chrystusa? Odpowiadam jak szaleniec: Jestem wybitniejszy niż oni, częściej w trudach, częściej w więzieniach, w chłostach nad miarę, wiele razy bliski śmierci. Od Żydów pięciokrotnie otrzymałem czterdzieści uderzeń bez jednego, trzy razy byłem bity rózgami, raz byłem kamienowany, trzy razy doświadczyłem rozbicia okrętu, noc i dzień spędzając na głębinie; w podróżach często, w niebezpieczeństwach na rzekach, w niebezpieczeństwach od rozbójników, w niebezpieczeństwach od własnego rodu, w niebezpieczeństwach od narodów, w niebezpieczeństwach w mieście, w niebezpieczeństwach na pustyni, w niebezpieczeństwach na morzu, w niebezpieczeństwach wśród fałszywych braci, w trudzie i znoju, często w bezsennych nocach, o głodzie i pragnieniu, wielokrotnie wstrzymując się od pokarmu, w zimnie i nagości” (2 Kor. 11:21-27).
6. (a) Gdzie można znaleźć relację o niektórych szczegółach z życia Pawła do czasu, gdy napisał List 2 do Koryntian? (b) Jaki pożytek odniesiemy z zastanowienia się nad wierną wytrwałością Pawła?
6 W biblijnej księdze Dziejów Apostolskich (od 9:3 do mniej więcej 20:4) znajdujemy relację z takich właśnie przeżyć Pawła z okresu od zostania chrześcijaninem do napisania Listu 2 do Koryntian. Zastanówmy się nad tą opowieścią o trwaniu w wierności. Na pewno będzie to dla nas zachętą, byśmy przetrzymali próby, żywiąc przy tym ufność, że „Bóg wszelkiej pociechy” jest z nami.
‛CZĘŚCIEJ W TRUDACH I WIĘZIENIACH’
7. (a) Jak należy rozumieć słowa Pawła o ‛częstych trudach’? (b) Jak ten apostoł pełnił swą służbę, jeśli wziąć pod uwagę jego wypowiedź, skierowaną do starszych zboru efeskiego? (c) Co pobudzało Pawła do energicznej pracy na rzecz dobrej nowiny i spraw Królestwa?
7 Częściej w trudach: Jako głosiciel dobrej nowiny Paweł ‛daleko więcej pracował’ niż jego przeciwnicy (2 Kor. 11:23, Nowy Przekład). Z całą pewnością dłużej już był zaangażowany w głoszeniu i często działał na bardzo trudnych terenach. Na przykład w Efezie, gdzie oddawano cześć pogańskiej bogini Artemidzie i gdzie padł ofiarą rozwydrzonego motłochu, jego wysiłki w dziele ewangelizacji oraz na rzecz współwyznawców były doprawdy niezmordowane, niekiedy wprost dramatyczne. Dało to jednak wspaniały plon w sensie duchowym. Apostoł słusznie mógł potem powiedzieć do starszych tamtejszego zboru: „Nie wstrzymywałem się od opowiedzenia wam czegokolwiek z tego, co pożyteczne, ani od nauczania was publicznie i od domu do domu. Wszak dokładnie dawałem świadectwo zarówno Żydom, jak i Grekom, co do skruchy wobec Boga i wiary w naszego Pana Jezusa” (Dzieje 20:17, 20, 21, 31; 19:1-41). Zanim więc ci mężczyźni, którzy teraz byli starszymi zboru, stali się chrześcijanami, Paweł nauczał ich podstawowych prawd chrystianizmu, głosząc „od domu do domu”. Słowo Jehowy i duch święty oddziaływały na serce apostoła, pobudzając go do wytężonej pracy w rozgłaszaniu dobrej nowiny i popieraniu spraw Królestwa (Izaj. 61:1, 2; Rzym. 10:8-10). Swoją niestrudzoną działalnością dał on wspaniały przykład chrześcijanom żyjącym w XX wieku.
8. (a) Dlaczego Paweł mógł nadmienić, że częściej był w więzieniach niż „znakomici apostołowie”? (b) W czym Paweł i Sylas niewątpliwie znajdowali pocieszenie podczas uwięzienia w Filippi? Co zrobili, gdy wskutek trzęsienia ziemi zostali uwolnieni? (c) Jaką zachętą mogą być dla nas przeżycia Pawła w tym mieście?
8 Częściej w więzieniach: Z pism Klemensa Rzymskiego, żyjącego pod koniec pierwszego stulecia n.e. wynika, że Paweł był więziony siedmiokrotnie. Zanim jeszcze napisał List 2 do Koryntian, mógł powiedzieć, że częściej przebywał w więzieniach niż „owi znakomici apostołowie”. O jednym z takich aresztowań, do którego doszło w macedońskim mieście Filippi, czytamy w Dziejach Apostolskich. Najwyraźniej Paweł wraz z Sylasem radośnie przyjęli cierpienia „ze względu na sprawiedliwość”, bo wtrąceni do lochu modlili się i wychwalali Boga pieśniami. Znaleźli pociechę w rozważaniu Pisma Świętego, pokrzepieni świadomością, iż Bóg słyszy ich modlitwy i na nie odpowiada (Ps. 65:3, NP; Ps. 119:52). Kiedy wskutek trzęsienia ziemi zostali uwolnieni, nie rzucili się natychmiast do ucieczki, lecz „opowiedzieli słowo Jehowy jemu [strażnikowi] oraz wszystkim będącym u niego w domu”. Z jakim rezultatem? Zarówno strażnik, jak i jego domownicy, zostali chrześcijanami! (Dzieje 16:16-40). Sprawozdanie to rzeczywiście zachęca uwięzionych świadków Bożych do znoszenia prześladowań w duchu zbożnej radości, do trwania w modlitwie, rozmyślania nad Słowem Jehowy i odważnego głoszenia go! (Dzieje 4:29-31).
NIE ZASTRASZONY BICIEM I BLISKOŚCIĄ ŚMIERCI
9. Na co wskazują słowa „w chłostach nad miarę”?
9 W chłostach nad miarę: Paweł niejednokrotnie otrzymał dotkliwą chłostę. Czytamy również, że często był „w niebezpieczeństwie śmierci” (werset 23, NP). Może to wskazywać, iż niekiedy pobito go tak mocno, że mało brakowało, a postradałby życie.
10. (a) Jak dochodziło do tego, że Paweł był „wiele razy bliski śmierci”? (b) Co zapewne podtrzymywało go w takich sytuacjach?
10 Wiele razy bliski śmierci: Określenie to niekoniecznie odnosi się tylko do chłost. Nieco wcześniej w tym samym liście Paweł napisał: „Zawsze znosimy wszędzie w naszym ciele śmiercionośne traktowanie, które spotkało Jezusa” (2 Kor. 4:10, 11). W Damaszku, Antiochii Pizydyjskiej, Ikonium, Listrze, Tesalonice i Berei znajdował się w śmiertelnym niebezpieczeństwie, a nawet wręcz zaznał męki konania (Dzieje 9:23-25; 13:49-51; 14:1-6, 19, 20; 17:1, 5-9, 13, 14). Mógł się też otrzeć o śmierć w czasie rzymskich igrzysk, na co wskazywałaby wzmianka w ‛walce z dzikimi zwierzętami w Efezie’ (1 Kor. 15:32; zobacz też Dzieje Apostolskie 19:23-41 i List 2 do Koryntian 1:8-11). Narażając tak często swe życie, Paweł słusznie mógł oznajmić: „Codziennie staję w obliczu śmierci” (1 Kor. 15:31). W tak licznych ‛niebezpieczeństwach śmierci’ niewątpliwie podtrzymywała go pomoc świętego ducha Jehowy oraz wiara w cenne obietnice Boże (2 Kor. 1:20-22).
11. Co można powiedzieć o chłostach, jakie Paweł otrzymał z rąk Żydów?
11 Od Żydów pięciokrotnie otrzymałem czterdzieści uderzeń bez jednego: Paweł zaznaczył, że pięć chłost „ze względu na sprawiedliwość” dostał od Żydów, prawdopodobnie w synagogach (werset 24; Mat. 10:17). Prawo Mojżeszowe przewidywało karę chłosty, którą wymierzano kijem lub rózgą, przy czym sędziowie ustalali liczbę razów stosownie do wykroczenia. Ze względów humanitarnych ograniczono ją jednak do 40 uderzeń, co Żydzi zmniejszyli do 39, żeby przez pomyłkę nie przekroczyć granicy zakreślonej w Prawie (Powt. Pr. 25:1-3). Takie bicie było bardzo bolesne. Ale „Bóg wszelkiej pociechy” dodawał Pawłowi sił, aby mógł wszystko przetrzymać i wytrwać w wierności.
12. (a) Do czego najwyraźniej nawiązał Paweł pisząc, że trzy razy był bity rózgami? (b) Dzięki jakiej pomocy można znieść bicie „ze względu na sprawiedliwość”?
12 Trzy razy byłem bity rózgami: Te trzy chłosty przypuszczalnie wymierzyli Pawłowi rzymscy funkcjonariusze noszący rózgi (werset 25). Rózgą bito, ściągnąwszy przedtem ze skazańca wierzchnie szaty. Paweł jako obywatel rzymski prawnie nie podlegał tego rodzaju karze. Nie uchroniło to jednak ani jego, ani Sylasa od „wielu uderzeń”, zanim w Filippi zostali uwięzieni za głoszenie dobrej nowiny (Dzieje 16:19-24, 33, 35-40). Takie bicie naprawdę bywało okrutne, ale Paweł z pomocą ducha Bożego wiernie przetrwał owo brutalne traktowanie, którego również doświadczył „ze względu na sprawiedliwość”. Dzięki temu samemu wsparciu także wielu dzisiejszych chrześcijan trwa w prawości wobec Boga, choć padają ofiarą podobnego maltretowania.
13. Gdzie Paweł był kamienowany? Czy wskutek tego przerwał swą służbę?
13 Raz byłem kamienowany: W Listrze fanatyczni Żydzi „ukamienowali Pawła i wywlekli go za miasto, sądząc, że umarł”. Oczywiście celem tego kamienowania była śmierć apostoła. (Porównaj z tym Księgę Kapłańską 20:2 oraz Dzieje Apostolskie 7:58-60). „Kiedy go jednak uczniowie obstąpili, wstał i wszedł do miasta”, a następnego dnia podjął na nowo swą podróż misyjną (Dzieje 14:19-22, NP).
NIEBEZPIECZEŃSTWA NA MORZU
14. O jakich katastrofach morskich wspomniał Paweł? Czy odbiły się one na jego podróżach, podejmowanych w celu krzewienia dobrej nowiny?
14 Trzy razy doświadczałem rozbicia okrętu: W Księdze Dziejów Apostolskich czytamy tylko o jednej katastrofie morskiej, która wydarzyła się już po napisaniu przez Pawła obydwu listów do Koryntian. Apostoł płynął wtedy do Rzymu (Dzieje, rozdział 27). Jednakże i wcześniej często podróżował morzem, a rozbicie okrętu podczas żeglugi przybrzeżnej wcale nie należało wtedy do rzadkości. Chociaż więc Pismo Święte nie podaje żadnych szczegółów trzech pozostałych katastrof, widać wyraźnie, że ryzyko wypraw po Morzu Śródziemnym nie skłoniło Pawła do ograniczenia zasięgu podróży, podejmowanych na rzecz dobrej nowiny.
15. (a) Co miał na myśli Paweł, nadmieniając, że noc i dzień spędził na głębinie? (b) Jak „Bóg wszelkiej pociechy” pomógł wtedy Pawłowi? Jaką ufnością powinno nas to napełnić?
15 Noc i dzień (...) na głębinie: Oczywiście apostoł nie zamierza przez to twierdzić, że cudownym sposobem przetrwał 24 godziny pod wodą. Mógł jako rozbitek spędzić te krytyczne chwile, usiłując płynąć wśród wzburzonych fal albo utrzymując się na powierzchni uczepiony jakiejś belki bądź innych szczątków zatopionego statku. Nawet jeśliby był na tratwie, to również takie wyczerpujące przeżycie (nie opisane nigdzie indziej w Biblii) wymagałoby od niego wyjątkowej wytrzymałości i męstwa, dopóki nie zostałby wyratowany lub nie dotarł do brzegu. Z pewnością Paweł ‛w swoim ucisku wołał do Jahwe, a On go uwolnił od trwogi’. (Zobacz Psalm 107:23-31, Biblia Tysiąclecia). Ten sam „Bóg wszelkiej pociechy” może odpowiedzieć i na nasze modlitwy. (Zobacz też List 1 Jana 5:13-15).
BÓG NIESIE NAM SKUTECZNĄ POCIECHĘ
16, 17. Dlaczego można powiedzieć, że gdy cierpimy „ze względu na sprawiedliwość” wprost nieoceniona jest pomoc świętego ducha Jehowy?
16 Rozpatrzyliśmy zatem, co dodawało Pawłowi otuchy, aby pomimo ucisku potrafił dochować wierności Jehowie. Warto o tym wiedzieć, gdyż z tego samego źródła mogą czerpać siły dzisiejsi świadkowie Boży, którzy też cierpią „ze względu na sprawiedliwość”.
17 Niezastąpiona wprost jest pomoc świętego ducha Jehowy. Zwłaszcza w czasie prób powinniśmy się o niego modlić, podporządkowywać się jego kierownictwu i wydawać jego owoce (Łuk. 11:13; Ps. 143:10; Gal. 5:22, 23). Oddziaływanie czynnej mocy Jehowy na nasze serca sprawia, że uzmysławiamy sobie Jego miłość do nas, i ta krzepiąca świadomość pomaga nam przetrwać trudności (Rzym. 5:3-5; 8:35-39; 2 Tes. 3:5).
18. Jak krzepi nas wiara w drogocenne obietnice Boże, gdy jako chrześcijanie znosimy ucisk?
18 Podnosi nas też na duchu wiara w drogocenne obietnice Boże, przedstawione w Piśmie Świętym. Pamiętaj, że „dla radości, która była wystawiona przed nim, [Jezus Chrystus] zniósł pal męki” (Hebr. 12:1, 2). Nawet gdyby w „niebezpieczeństwie śmierci” przyszło nam zginąć, mamy cudowną nadzieję powstania do bezkresnego życia w nowym porządku Bożym, niezależnie od tego, czy żywimy nadzieję niebiańską, czy ziemską (Mat. 10:28; Łuk. 23:43; Jana 5:28, 29; 17:3; 1 Kor. 15:53; 2 Piotra 3:13). Jakże „chwilowy i lekki” staje się ucisk, gdy w perspektywie mamy wieczność! (2 Kor. 4:16-18).
19. Jak w czasie prób doznajemy pocieszenia dzięki modlitwie?
19 Bóg dodaje nam sił i obdarza nas spokojem umysłu w odpowiedzi na nasze modlitwy, co również napawa nas otuchą w udrękach. (Zobacz Ewangelię według Łukasza 22:32; Dzieje Apostolskie 4:23-31; List Jakuba 5:16-18). Jezus żarliwie prosił i błagał Jehowę, „który był w stanie wybawić go od śmierci, a za swą bogobojność został łaskawie wysłuchany”. Istotnie, Bóg posłał anioła, który umocnił go w chwili próby (Hebr. 5:7; Łuk. 22:43). Kiedy widzimy, że Jehowa odpowiada na nasze modlitwy zanoszone podczas ucisku, niewątpliwie wzmacnia nas to na duchu.
20. Jakie jeszcze sprawy, w których Paweł przewyższał „znakomitych apostołów” korynckich, rozważymy w następnym artykule?
20 Jeżeli szczerze dokładamy starań, aby jako chrześcijańscy Świadkowie Jehowy wytrwać w wierności, to „Bóg wszelkiej pociechy” będzie z nami, tak jak był z Pawłem. Zastanawialiśmy się dotąd nad mozołem i cierpieniami, jakie przyszło mu znosić. Ale ze słów, którymi bronił swej pozycji ‛sługi Chrystusa’, wynika, że przewyższał „znakomitych apostołów” z Koryntu także ze względu na odbywane podróże, podejmowanie się niewygód i narażanie na niebezpieczeństwa. Czego możemy się nauczyć z tych jego przeżyć?
Czy sobie przypominasz:
Skąd apostoł Paweł wiedział, że Jehowa jest „Bogiem wszelkiej pociechy”?
Jaką zachętą do wiernego trwania przy Jehowie są dla swych braci chrześcijanie, którzy przetrzymali próby?
Jaką pracę miał na myśli apostoł mówiąc, że był „częściej w trudach”?
Jaką lekcją mogą być dla nas więzienne przeżycia Pawła?
Jakimi sposobami Bóg Jehowa może nas skutecznie pocieszyć?
[Ilustracja na stronie 11]
Paweł często bywał uwięziony, na przykład razem z Sylasem w Filippi
[Ilustracja na stronie 13]
W okresie swej służby Paweł czterokrotnie przeżył rozbicie okrętu