JOD

(י) (jod).

Dziesiąta, a zarazem najmniejsza litera alfabetu hebrajskiego. Nazwa najmniejszej litery greckiej, iòta, najwyraźniej jest spokrewniona z hebrajską jod. Ponieważ Prawo Mojżeszowe było pierwotnie napisane po hebrajsku i następnie w tej formie przechowywane, więc Jezus w wypowiedzi, iż nie przeminie z niego „najmniejsza litera [gr. iòta]” bez należytego spełnienia, najprawdopodobniej nawiązywał właśnie do hebrajskiej jod (Mt 5:18). Litera ta występuje na początku tetragramu, czyli świętego imienia Jehowa (יהוה, czytanego od strony prawej do lewej); w tej też postaci przenoszono je do najstarszych kopii greckiej Septuaginty. Pewien fragment papirusu z III wieku n.e. (The Oxyrhynchus Papyri, vii. 1007), zawierający część Księgi Rodzaju w wersji Septuaginty, oddaje Boże imię Jehowa przez podwójne jod (Rdz 2:8, przyp. w NW).

Ze względu na podobieństwo liter jod (י) i waw (ו) kopiści niekiedy je mylili. W tekście hebrajskim Psalmu 119:73-80 każdy z tych ośmiu wersetów zaczyna się literą jod.