Trafianie do serc umiejętnym przekonywaniem

W NIEJEDNEJ osobie słowo „przekonywanie” budzi nieufność. Być może kojarzy się z napastliwym sprzedawcą bądź reklamą mającą wprowadzać w błąd lub manipulować klientem. Nawet w niektórych wypowiedziach biblijnych określenie to ma wydźwięk negatywny i wskazuje na zepsucie lub sprowadzanie na manowce. Na przykład chrześcijański apostoł Paweł napisał do braci w Galacji: „Biegliście bardzo dobrze. Kto wam przeszkodził trwać w posłuszeństwie wobec prawdy? Przekonywanie takie nie pochodzi od Tego, który was powołuje” (Galatów 5:7, 8). Paweł ostrzegł również Kolosan, by nikomu nie pozwolili ‛mamić siebie przekonującymi argumentami’ (Kolosan 2:4). Chodziło tu o zręczną argumentację opartą na fałszywych podstawach.

Jednakże w swym drugim liście do Tymoteusza apostoł Paweł nawiązał do przekonywania w innym sensie. Napisał: „Trwaj w tym, czego się nauczyłeś i w co po przekonaniu się uwierzyłeś, wiedząc, od jakich osób się tego nauczyłeś” (2 Tymoteusza 3:14). To, że Tymoteusz ‛przekonał się i uwierzył’, nie oznaczało wcale, iż jego matka oraz babka, które zapoznały go z prawdami biblijnymi, w jakiś sposób nim manipulowały (2 Tymoteusza 1:5).a

Podczas pobytu w areszcie domowym w Rzymie Paweł dawał dokładne świadectwo wielu osobom, ‛od rana do wieczora przekonując je co do Jezusa zarówno na podstawie Prawa Mojżeszowego, jak i Proroków’ (Dzieje 28:23). Czy zwodził swych słuchaczy? W żadnym wypadku! Jak zatem widać, przekonywanie nie zawsze jest czymś złym.

W pozytywnym znaczeniu greckie słowo tłumaczone na „przekonywać” znaczy nakłonić do uwierzenia, doprowadzić do zmiany zdania za pomocą rozsądnej, logicznej argumentacji. A zatem nauczyciel opierający się na fundamencie Pisma Świętego może posługiwać się sztuką przekonywania, by zaszczepiać innym wiarę w prawdy biblijne (2 Tymoteusza 2:15). Właśnie to wyróżniało działalność kaznodziejską Pawła. Nawet rzemieślnik Demetriusz, uważający nauki chrześcijańskie za fałszywe, zwrócił uwagę, że „nie tylko w Efezie, lecz niemalże w całym okręgu Azji ów Paweł przekonał spory tłum ludzi i skłonił ich do zmiany poglądu, mówiąc, iż ci, których rękami uczyniono, nie są bogami” (Dzieje 19:26).

Umiejętne przekonywanie w służbie kaznodziejskiej

Jezus Chrystus polecił swym naśladowcom: „Idźcie więc i czyńcie uczniów z ludzi ze wszystkich narodów, chrzcząc ich w imię Ojca i Syna, i ducha świętego, ucząc ich przestrzegać wszystkiego, co wam nakazałem. A oto ja jestem z wami przez wszystkie dni aż do zakończenia systemu rzeczy” (Mateusza 28:19, 20). W przeszło 230 krajach Świadkowie Jehowy stosują się do tego nakazu. W roku służbowym 1997 każdego miesiąca prowadzili na całym świecie przeciętnie 4 552 589 domowych studiów biblijnych.

Jeżeli masz przywilej prowadzić takie studium, to zapewne udaje ci się przewidzieć sytuacje, w których trzeba posłużyć się sztuką przekonywania. Załóżmy, iż podczas kolejnych rozważań pojawi się pytanie dotyczące Trójcy. Co wtedy, gdy wiesz, że twój zainteresowany wierzy w ten dogmat? Mógłbyś mu dać publikację omawiającą to zagadnienie. Być może po przeczytaniu jej nabierze przeświadczenia, iż Bóg i Jezus to dwie różne osoby. Jak jednak postąpić, jeśli dalej ma wątpliwości?

Uważnie słuchaj. Dzięki temu łatwiej ci będzie poznać dotychczasowy pogląd rozmówcy na dany temat. Gdyby na przykład powiedział, że wierzy w Trójcę, szybko mógłbyś na podstawie Pisma Świętego próbować obalać tę naukę. Bywa ona jednak różnie pojmowana. Niewykluczone, iż zainteresowany rozumie ją zupełnie inaczej niż ty. To samo można powiedzieć o innych wierzeniach, takich jak reinkarnacja, nieśmiertelność duszy czy zbawienie. Zanim więc coś powiesz, uważnie wysłuchaj. Nie wyciągaj pochopnie wniosków co do przekonań danej osoby (Przysłów 18:13).

Zadawaj pytania. Mogłyby one brzmieć na przykład tak: „Czy zawsze pan wierzył w Trójcę? Czy próbował pan kiedyś dociec, co na ten temat mówi Pismo Święte? Gdyby Bóg był częścią jakiejś trójcy, czyż w swoim Słowie, Biblii, nie przedstawiłby tego jasno i wyraźnie?” W trakcie studium od czasu do czasu pytaj zainteresowanego: „Czy to, co już omówiliśmy, wydaje się panu rozsądne? Czy zgadza się pan z tymi wyjaśnieniami?” Dzięki umiejętnemu stosowaniu pytań wciągniesz go w proces uczenia. Nie powinien jedynie przysłuchiwać się twoim długim wywodom.

Posługuj się logicznym tokiem rozumowania. Omawiając naukę o Trójcy, mógłbyś zauważyć: „Po chrzcie Jezusa rozległ się z nieba głos mówiący: ‚Tyś jest mój Syn, umiłowany’. Gdyby to rzeczywiście Bóg był chrzczony, czy skierowałby swój głos ku niebu, a potem na ziemię, by tu dało się go słyszeć? Czyż nie wprowadzałoby to w błąd? Czy Bóg, ‚który nie może kłamać’, dopuściłby się czegoś takiego?” (Łukasza 3:21, 22; Tytusa 1:1, 2).

Logiczne argumenty przedstawione w taktowny sposób nierzadko okazują się skuteczne. Rozważmy przykład kobiety, którą nazwiemy Barbara. Przez całe życie wierzyła, że Jezus jest Bogiem i wchodzi w skład Trójcy, obejmującej też ducha świętego. Ale kiedyś jeden ze Świadków Jehowy wykazał jej na podstawie Pisma Świętego, iż Bóg i Jezus to dwie odrębne osoby.b Barbara nie mogła zaprzeczyć wypowiedziom Biblii. Zarazem jednak poczuła się sfrustrowana. Przecież doktryna o Trójcy była droga jej sercu.

Wspomniany Świadek cierpliwie przedstawił Barbarze argumenty: „Gdyby próbowała mi pani wykazać równość dwóch osób, jakim pokrewieństwem by to pani zilustrowała?” Pomyślała przez chwilę i odparła: „Przykładem dwóch braci”. „Właśnie”, podchwycił głosiciel, „może nawet bliźniaków. A co chciał uzmysłowić Jezus, gdy uczył, iż Bóg jest Ojcem, a on Synem?” „Rozumiem” — rzekła Barbara, szeroko otwierając oczy. „Wskazał, że jeden z nich jest starszy i ma większą władzę”.

„Tak jest”, odparł Świadek, „i do tego samego wniosku doszli zapewne przysłuchujący się Jezusowi Żydzi, którzy żyli w społeczeństwie patriarchalnym”. Aby uwypuklić tę myśl, podsumował: „Skoro my dla zilustrowania równości posłużyliśmy się trafnym przykładem braci, czy też bliźniaków, to nie ulega wątpliwości, że podobnie postąpiłby Jezus, Wspaniały Nauczyciel. Tymczasem do opisania więzi łączącej go z Bogiem użył słów ‚ojciec’ i ‚syn’”.

Barbara w końcu pojęła, o co chodzi, i zgodziła się z tym. Głosiciel trafił jej do serca dzięki umiejętnemu przekonywaniu.

Gdy w grę wchodzą emocje

Silnie zakorzenione przekonania religijne często wiążą się z emocjami. Pomyślmy o Ednie, gorliwej katoliczce. Kilkunastoletnie wnuki wyraźnie udowodniły jej na podstawie Pisma Świętego, że Bóg i Jezus nie są jedną osobą. Chociaż zrozumiała te wywody, to jednak uprzejmie, ale stanowczo oświadczyła: „Wierzę w Trójcę Świętą”.

Być może miałeś podobne przeżycie. Dla wielu wyznawane poglądy religijne to jakby cząstka ich samych. Aby przekonać tych ludzi, nie wystarczy posłużyć się czystą logiką czy nawet powołać się na szereg wersetów wykazujących błędność ich zapatrywań. W takich sytuacjach umiejętne przekonywanie warto zrównoważyć współczuciem (porównaj Rzymian 12:15; Kolosan 3:12). Oczywiście umiejętny nauczyciel powinien mieć ustalone przekonania. Na przykład Paweł użył takich sformułowań, jak: „Jestem przekonany” oraz „Wiem i jestem przekonany w Panu Jezusie” (Rzymian 8:38; 14:14). Jednakże wyrażając swe poglądy, należy unikać dogmatycznego, zarozumiałego tonu, a podczas przedstawiania prawd biblijnych nie można uciekać się do złośliwości czy poniżania. Nie chcemy przecież ranić ani obrażać zainteresowanego (Przysłów 12:18).

Szanowanie wierzeń osoby zainteresowanej i uznawanie jej prawa do nich okazuje się o wiele skuteczniejsze. Kluczową rolę odgrywa pokora. Nauczyciel odznaczający się uniżonością umysłu nie uważa, iż z natury rzeczy przewyższa zainteresowanego (Łukasza 18:9-14; Filipian 2:3, 4). Przekonując na sposób Boży, pokornie przyznaje: „Jehowa miłosiernie pomógł mi to zrozumieć. Chciałbym się tym z panem podzielić”.

Do współchrześcijan w Koryncie Paweł napisał: „Oręż naszego boju nie jest cielesny, ale za sprawą Boga ma moc obalania tego, co silnie obwarowane. Obalamy bowiem rozumowania i wszelką rzecz wyniosłą podnoszącą się przeciwko poznaniu Boga i bierzemy w niewolę wszelką myśl, aby ją przywieść do posłuszeństwa wobec Chrystusa” (2 Koryntian 10:4, 5). W dobie obecnej Świadkowie Jehowy posługują się Słowem Boga do obalania silnie obwarowanych fałszywych nauk oraz głęboko zaszczepionych praktyk i cech, które się Jemu nie podobają (1 Koryntian 6:9-11). Czyniąc to, pamiętają, iż im samym Jehowa życzliwie okazywał cierpliwość. Jakże się cieszą, że mają Jego Słowo, Biblię, i że z pomocą tego skutecznego narzędzia mogą wykorzeniać fałszywe nauki oraz trafiać do serc ludzi umiejętnym przekonywaniem!

[Przypisy]

[Ramka na stronie 23]

Trafiaj zainteresowanemu do serca

◻ Módl się o kierownictwo Jehowy w dotarciu do serca osoby zainteresowanej (Nehemiasza 2:4, 5; Izajasza 50:4).

◻ Poznaj poglądy zainteresowanego i spróbuj dociec, dlaczego jakaś fałszywa nauka może go pociągać (Dzieje 17:22, 23).

◻ Życzliwie i cierpliwie przedstawiaj logiczne argumenty oparte na Piśmie Świętym, zachowując przy tym wspólną płaszczyznę (Dzieje 17:24-34).

◻ W miarę możliwości unaoczniaj prawdy biblijne trafnymi przykładami (Marka 4:33, 34).

◻ Wskazuj zainteresowanemu korzyści wynikające z nabywania dokładnej wiedzy z Biblii (1 Tymoteusza 2:3, 4; 2 Tymoteusza 3:14, 15).