Przeszkoda na drodze do jedności

Fakt pozostaje faktem: Kościół rzymskokatolicki nie odstąpił od twierdzenia, że jest jedynym prawdziwym Kościołem. W „Dekrecie o ekumenizmie”, uchwalonym przez Sobór Watykański II, czytamy: „Pełnię bowiem zbawczych środków osiągnąć można jedynie w katolickim Kościele Chrystusowym, który stanowi powszechną pomoc do zbawienia. Wierzymy mianowicie, że jednemu Kolegium apostolskiemu, któremu przewodzi Piotr, powierzył Pan wszystkie dobra Nowego Przymierza”.

We francuskim dziele Théo​—Nouvelle Encyclopédie Catholique (1989) napisano: „W świetle teologii papież, jako następca Piotra, jest dla katolików niezmiennym elementem jedności Kościoła i biskupów. Tymczasem nie ulega wątpliwości, że osoba papieża to główny powód rozdźwięku między chrześcijanami”.

Owa sporna doktryna o prymacie papieskim ściśle wiąże się z dogmatami o nieomylności papieża i o sukcesji apostolskiej biskupów katolickich, które to nauki są nie do przyjęcia dla większości niekatolickich Kościołów chrześcijaństwa. Czy Sobór Watykański II uczynił coś, by zmodyfikować stanowisko katolickie w tej sprawie?

Odpowiedź znajdujemy w uchwalonej przezeń „Konstytucji dogmatycznej o Kościele”, której punkt 18 głosi: „Obecny Sobór święty, idąc w ślady pierwszego Soboru Watykańskiego [który uchwalił dogmat o nieomylności papieża], zgodnie z nim poucza i oświadcza, że Jezus Chrystus, Pasterz wiekuisty, założył Kościół, posławszy Apostołów, tak jak sam został posłany przez Ojca (por. J 20, 21), chciał też, aby ich następcy, mianowicie biskupi, byli w Kościele Jego pasterzami aż do skończenia świata. Żeby zaś episkopat był jeden i niepodzielny, postawił nad innymi Apostołami świętego Piotra i w nim ustanowił trwałą i widzialną zasadę i fundament jedności i wspólnoty (communio). Tę naukę o ustanowieniu, wiecznej trwałości, znaczeniu i naturze świętego prymatu Biskupa Rzymskiego i o jego nieomylnym urzędzie nauczycielskim Sobór święty na nowo wszystkim wiernym do wierzenia podaje, a kontynuując rozpoczęte dzieło, postanawia wszem wobec przedstawić i ogłosić naukę o biskupach, następcach Apostołów, którzy wraz z następcą Piotra, Namiestnikiem Chrystusowym, i widzialną Głową całego Kościoła, zarządzają domem Boga żywego”.

Następca papieża Jana, Paweł VI, opublikował uchwaloną przez ten sobór „Konstytucję dogmatyczną o Kościele”, w której napisano: „To jest ten jedyny Kościół Chrystusowy, który wyznajemy w Symbolu wiary jako jeden, święty, katolicki i apostolski. (...) Kościół ten, ustanowiony i zorganizowany na tym świecie jako społeczność, trwa w Kościele katolickim, rządzonym przez następcę Piotra oraz biskupów pozostających z nim we wspólnocie”.