• Kto będzie panował nad światem?
    Pilnie zważaj na proroctwa Daniela!

    • Rozdział dziewiąty

      Kto będzie panował nad światem?

      1-3. Opisz sen i wizje, które Daniel otrzymał w pierwszym roku panowania Belszaccara.

      FASCYNUJĄCE proroctwo Daniela przenosi nas z powrotem do pierwszego roku panowania babilońskiego króla Belszaccara. Daniel od dawna przebywa na wygnaniu w Babilonie i przez cały ten czas pozostaje niezmiennie lojalny wobec Jehowy. Ów wierny prorok, mający teraz ponad 70 lat, ogląda „na swoim łożu sen oraz wizje, które miał w swej głowie”. Jakież w nim budzą przerażenie! (Daniela 7:1, 15).

      2 Daniel relacjonuje: „Oto cztery wiatry niebios wzburzały ogromne morze. I wychodziły z morza cztery olbrzymie bestie, każda różniąca się od pozostałych”. Co za przedziwne bestie! Pierwsza to skrzydlaty lew, a druga przypomina niedźwiedzia. Po nich ukazuje się lampart z czterema skrzydłami i czterema głowami! Czwarta bestia, niezwykle silna, ma wielkie, żelazne zęby oraz dziesięć rogów. Spomiędzy nich wyrasta „mały” róg, mający „oczy podobne do oczu ludzkich, a także usta, które mówiły wyniosłe rzeczy” (Daniela 7:2-8).

      3 Następne wizje kierują uwagę Daniela ku niebu. Istniejący od Dni Pradawnych majestatycznie zasiada na tronie jako Sędzia w niebiańskim Trybunale. ‛Tysiąc tysięcy mu usługuje, a stoi przed nim dziesięć tysięcy dziesiątek tysięcy’. Wydaje na te bestie wyrok skazujący, po czym odbiera im władzę, a czwartą unicestwia. Nadchodzi „ktoś podobny do syna człowieczego” i otrzymuje nieprzemijające panowanie nad „ludami, grupami narodowościowymi i językami” (Daniela 7:9-14).

      4. (a) Do kogo Daniel zwrócił się o wiarogodne informacje? (b) Dlaczego to, co zobaczył i usłyszał tamtej nocy, ma doniosłe znaczenie dla nas?

      4 „We mnie”, opowiada Daniel, „mój duch był tym udręczony i przeraziły mnie wizje, które miałem w swej głowie”. Prorok zwraca się więc do anioła z prośbą o „wiarogodne informacje co do tego wszystkiego”. Anioł rzeczywiście podaje mu „wyjaśnienie owych spraw” (Daniela 7:15-28). To, co Daniel zobaczył i usłyszał tamtej nocy, powinno nas bardzo interesować, przedstawia bowiem zarys wydarzeń światowych aż do naszych czasów, kiedy „ktoś podobny do syna człowieczego” miał otrzymać władzę nad wszystkimi „ludami, grupami narodowościowymi i językami”. Z pomocą ducha i Słowa Bożego my też możemy pojąć znaczenie tych proroczych wizji.a

      CZTERY BESTIE WYCHODZĄCE Z MORZA

      5. Czego symbolem jest wzburzone morze?

      5 Daniel relacjonuje: „Wychodziły z morza cztery olbrzymie bestie” (Daniela 7:3). Co symbolizowało to wzburzone wichrami morze? Po wielu latach apostoł Jan ujrzał siedmiogłową bestię wychodzącą z „morza”. Wyobrażało ono „ludy i rzesze, i narody, i języki” — ogół ludzkości odstręczonej od Boga. Wspomniane tu morze stanowi zatem stosowny symbol mas ludzkich oddalonych od Boga (Objawienie 13:1, 2; 17:15; Izajasza 57:20).

      6. Co wyobrażają cztery bestie?

      6 Anioł Boży oświadczył: „Co się tyczy tych olbrzymich bestii, których jest cztery — czterech królów powstanie z ziemi” (Daniela 7:17). Wyraźnie wskazał więc, iż cztery bestie ukazane Danielowi wyobrażają „czterech królów”, cztery potęgi światowe. Ale które?

      7. (a) Co niektórzy komentatorzy Biblii mówią na temat Danielowej wizji czterech bestii i snu króla Nebukadneccara o wielkim posągu? (b) Co wyobraża każda z czterech metalowych części tego posągu?

      7 Większość komentatorów Biblii łączy Danielową wizję czterech bestii ze snem Nebukadneccara o kolosalnym posągu. Na przykład według The Expositor’s Bible Commentary „rozdział 7 [Księgi Daniela] odpowiada rozdziałowi 2”. A w dziele The Wycliffe Bible Commentary podano: „Powszechnie przyjmuje się, iż kolejność czterech pogańskich potęg (...) jest tutaj [w 7 rozdziale Księgi Daniela] taka sama, jak przedstawiona w rozdziale 2”. Czterema mocarstwami światowymi reprezentowanymi przez cztery metale ze snu Nebukadneccara były: imperium babilońskie (złota głowa), Medo-Persja (pierś i ramiona ze srebra), Grecja (brzuch i uda z miedzi) oraz imperium rzymskie (żelazne nogi) (Daniela 2:32, 33).b Popatrzmy, jak owe królestwa odpowiadają czterem ogromnym bestiom, które ujrzał Daniel.

      DRAPIEŻNA JAK LEW, SZYBKA NICZYM ORZEŁ

      8. (a) Jak Daniel opisał pierwszą bestię? (b) Które imperium ona wyobraża i jakie działanie upodabniało je do lwa?

      8 Daniel widział naprawdę niezwykłe bestie! Oto, jak opisał jedną z nich: „Pierwsza była podobna do lwa i miała skrzydła orle. Patrzyłem, aż jej wyrwano skrzydła; i podniesiono ją z ziemi, i postawiono na dwóch nogach jak człowieka, i dano jej serce ludzkie” (Daniela 7:4). Wyobrażała ona to samo królestwo, którego symbolem była złota głowa ogromnego posągu: babilońskie mocarstwo światowe (607-539 p.n.e.). Babilon, drapieżny „lew”, zachłannie pożerał narody, z ludem Bożym włącznie (Jeremiasza 4:5-7; 50:17). Pędząc niby na orlich skrzydłach, szybko podążał naprzód w swych krwawych podbojach (Lamentacje 4:19; Habakuka 1:6-8).

      9. Jakich zmian doznała bestia podobna do lwa i jak to się na niej odbiło?

      9 Po jakimś czasie wyrwano temu niezwykłemu lwu skrzydła. Pod koniec rządów Belszaccara Babilon utracił zdolność dokonywania błyskawicznych podbojów i przestał górować nad narodami niczym lew. Nie był szybszy od człowieka idącego na dwóch nogach. Otrzymał „serce ludzkie” i stał się słaby. Babilon, pozbawiony „serca lwa”, nie potrafił już zachowywać się jak król „pośród zwierząt leśnych” (porównaj 2 Samuela 17:10; Micheasza 5:8). Uległ innej ogromnej bestii.

      ŻARŁOCZNA JAK NIEDŹWIEDŹ

      10. Których władców wyobraża „niedźwiedź”?

      10 Daniel kontynuuje swą relację: „A oto inna bestia, druga, podobna do niedźwiedzia. I była podniesiona z jednej strony, a w jej paszczy między zębami były trzy żebra; i tak do niej mówiono: ‚Wstań, pożeraj dużo mięsa’” (Daniela 7:5). Ów „niedźwiedź” symbolizował tego samego króla, którego wyobrażały srebrne ramiona i pierś wielkiego posągu: ciąg władców medo-perskich (539-331 p.n.e.), poczynając od Dariusza Meda i Cyrusa Wielkiego, a kończąc na Dariuszu III.

      11. Na co wskazywała okoliczność, iż symboliczny niedźwiedź był podniesiony z jednej strony i trzymał w paszczy trzy żebra?

      11 Symboliczny „niedźwiedź” był ‛podniesiony z jednej strony’, prawdopodobnie sposobiąc się do atakowania i podbijania narodów, by w ten sposób utrzymać swą władzę nad światem. Niewykluczone, że pozycja ta miała też stanowić zapowiedź przewagi dynastii perskiej nad jedynym królem medyjskim, Dariuszem. Trzy żebra między zębami niedźwiedzia mogły oznaczać trzy kierunki, w których wyruszał na podboje. Najpierw medo-perski „niedźwiedź” rzucił się na północ i w roku 539 p.n.e. zdobył Babilon. Następnie udał się w kierunku zachodnim i przez Azję Mniejszą dotarł do Tracji. W końcu ruszył na południe, aby opanować Egipt. Liczba trzy wskazuje niekiedy na intensywność, toteż trzy żebra mogą także podkreślać żądzę podbojów, cechującą to symboliczne zwierzę.

      12. Co się wydarzyło, gdy symboliczny niedźwiedź usłuchał rozkazu: „Wstań, pożeraj dużo mięsa”?

      12 „Niedźwiedź” atakował narody, posłuszny poleceniu: „Wstań, pożeraj dużo mięsa”. Kiedy Medo-Persja zgodnie z wolą Bożą wchłonęła Babilon, mogła wyświadczyć ludowi Jehowy nader cenną przysługę. I rzeczywiście tak się stało! (Patrz dodatek „Tolerancyjny monarcha”, strona 149). Dzięki takim królom, jak Cyrus Wielki, Dariusz I (Dariusz Wielki) i Artakserkses I żydowscy wygnańcy mogli opuścić Babilon, odbudować świątynię Jehowy oraz naprawić mury Jerozolimy. W końcu Medo-Persja panowała nad 127 prowincjami, a małżonek królowej Estery, Aswerus (Kserkses I), „królował od Indii po Etiopię” (Estery 1:1). Wkrótce jednak miała się wyłonić kolejna bestia.

      PRĘDKA JAK SKRZYDLATY LAMPART!

      13. (a) Co wyobraża trzecia bestia? (b) Co można powiedzieć o szybkości trzeciej bestii oraz o terytorium, które zajęła?

      13 Trzecia bestia była „podobna do lamparta, ale na grzbiecie miała cztery skrzydła stworzenia latającego. Bestia ta miała też cztery głowy i powierzono jej panowanie” (Daniela 7:6). Czteroskrzydły i czterogłowy lampart, analogicznie do miedzianych ud i brzucha posągu ze snu Nebukadneccara, wyobrażał ciąg władców macedońskich, a ogólniej greckich, którym początek dał Aleksander Wielki. Ze zwinnością i szybkością lamparta władca ten sunął przez Azję Mniejszą, pomknął na południe do Egiptu, a potem aż ku zachodnim granicom Indii (porównaj Habakuka 1:8). Jego państwo było rozleglejsze od imperium „niedźwiedzia”, gdyż prócz Persji obejmowało także Macedonię i Grecję (patrz dodatek „Młody król podbija świat”, strona 153).

      14. Jak doszło do tego, że „lampart” stał się czterogłowy?

      14 „Lampart” stał się czterogłowy po śmierci Aleksandra, która nastąpiła w roku 323 p.n.e. Z czasem czterech podległych mu wodzów zostało jego następcami w różnych częściach stworzonego przezeń państwa. Seleukos zawładnął Mezopotamią i Syrią, Ptolemeusz Egiptem i Palestyną, Lizymach panował nad Azją Mniejszą i Tracją, Kasander zaś nad Macedonią i Grecją (patrz dodatek „Ogromne imperium zostaje podzielone”, strona 162). Ale oto pojawiło się nowe niebezpieczeństwo.

      STRASZNA BESTIA RÓŻNA OD POPRZEDNICH

      15. (a) Opisz wygląd czwartej bestii. (b) Co ona przedstawia i w jaki sposób miażdżyła oraz pożerała wszystko, co napotkała na swej drodze?

      15 O czwartej bestii Daniel napisał, iż była „straszna i przerażająca oraz niezwykle silna”. Następnie dodał: „I miała wielkie, żelazne zęby. Pożerała i miażdżyła, a co pozostało, deptała nogami. I różniła się od wszystkich poprzednich bestii, i miała dziesięć rogów” (Daniela 7:7). Zaczątkiem tej straszliwej bestii była polityczna i wojskowa potęga Rzymu, który stopniowo podporządkowywał sobie cztery hellenistyczne państwa powstałe w wyniku rozpadu imperium greckiego, aż około roku 30 p.n.e. stał się kolejnym mocarstwem światowym zapowiedzianym w Biblii. Przy użyciu siły zbrojnej imperium rzymskie podbijało wszystko, co spotkało na swej drodze, tak iż w końcu zajmowało obszar ciągnący się od Wysp Brytyjskich przez większą część Europy, wokół Morza Śródziemnego i poza Babilon aż do Zatoki Perskiej.

      16. Jakich informacji na temat czwartej bestii udzielił anioł?

      16 Daniel pragnął się upewnić co do znaczenia tej „nadzwyczaj strasznej” bestii, toteż uważnie słuchał wyjaśnień anioła: „Dziesięć [jej] rogów to dziesięciu królów, którzy powstaną z tego królestwa; a po nich powstanie jeszcze jeden i ten będzie się różnił od pierwszych, i upokorzy trzech królów” (Daniela 7:19, 20, 24). Kogo wyobraża „dziesięć rogów”, czyli „dziesięciu królów”?

      17. Co wyobraża „dziesięć rogów” czwartej bestii?

      17 W miarę wzrostu zamożności i jednoczesnego upadku obyczajów, spowodowanego rozpasaniem klasy rządzącej, Rzym stopniowo tracił swą potęgę militarną. Z czasem stało się to wyraźnie widoczne. W końcu owo wielkie imperium rozpadło się na szereg królestw. Ponieważ liczba dziesięć często oznacza w Biblii zupełność, więc „dziesięć rogów” czwartej bestii wyobraża wszystkie królestwa, które powstały w wyniku rozkładu cesarstwa rzymskiego (porównaj Powtórzonego Prawa 4:13; Łukasza 15:8; 19:13, 16, 17).

      18. Jak Rzym nawet po obaleniu ostatniego cesarza przez setki lat dominował nad Europą?

      18 Ale rzymskie mocarstwo światowe bynajmniej nie zniknęło ze sceny wydarzeń, gdy w roku 476 n.e. został pozbawiony władzy ostatni cesarz panujący w Rzymie. Przez wiele stuleci Rzym papieski w dalszym ciągu wywierał w Europie dominujący wpływ na życie polityczne, a przede wszystkim religijne. Wykorzystywał do tego system feudalny, w którym większość mieszkańców Europy podlegała panom, a w następnej kolejności królom. Wszyscy królowie zaś uznawali autorytet papieża. W ten sposób przez długi okres dziejowy zwany mrocznym średniowieczem Święte Cesarstwo Rzymskie z papieskim Rzymem na czele wpływało na bieg spraw światowych.

      19. Jak pewien historyk ocenił Rzym w porównaniu z poprzednimi imperiami?

      19 Któż może zaprzeczyć temu, że czwarta bestia ‛różniła się od wszystkich innych królestw’? (Daniela 7:7, 19, 23). Historyk Herbert G. Wells tak o tym napisał: „To nowe mocarstwo rzymskie (...) różniło się pod wielu względami od wszystkich dotychczasowych wielkich państw cywilizowanego świata. (...) Obejmowało niemal wszystkich Greków, i nie opierało się w tym stopniu na ludności chamickiej i semickiej, co każde z poprzednich imperiów. (...) Było ono czymś nowym w historii (...) Państwo rzymskie urosło szybko i jakby spontanicznie; naród rzymski został wciągnięty niespodzianie w ogromny eksperyment administracyjny” (Historia świata, tłumaczenie: J. Parandowski). Ale ta czwarta bestia miała się jeszcze bardziej rozwinąć.

      MAŁY RÓG ZYSKUJE PRZEWAGĘ

      20. Co anioł powiedział o małym rogu wyrosłym na głowie czwartej bestii?

      20 „Uważnie przyglądałem się rogom”, relacjonuje Daniel, „a oto wyrósł między nimi inny róg, mały, i wyrwano sprzed niego trzy spośród pierwszych rogów” (Daniela 7:8). Właśnie na jego temat anioł rzekł do Daniela: „Po nich [po dziesięciu królach] powstanie jeszcze jeden i ten będzie się różnił od pierwszych, i upokorzy trzech królów” (Daniela 7:24). Co to za król, kiedy się pojawił i jakich trzech królów upokorzył?

      21. Jak doszło do tego, że Anglia stała się symbolicznym małym rogiem czwartej bestii?

      21 Rozważmy następujące fakty: W roku 55 p.n.e. wódz rzymski Juliusz Cezar wtargnął do Brytanii, lecz nie zdołał tam założyć stałej kolonii. W roku 43 n.e. cesarz Klaudiusz rozpoczął bardziej konkretny podbój południowej Brytanii. Później, w roku 122, cesarz Hadrian zaczął budować wał, który ciągnął się od ujścia rzeki Tyne aż do zatoki Solway Firth i wyznaczał północną granicę imperium rzymskiego. Na początku V wieku legiony rzymskie opuściły wyspę. Pewien historyk wyjaśnia: „W XVI stuleciu Anglia była mocarstwem drugorzędnym. Zamożnością wyraźnie ustępowała Niderlandom. Miała znacznie mniej ludności niż Francja. Jej siły zbrojne (również na morzu) nie dorównywały potędze Hiszpanii”. Anglia najwidoczniej była wtedy pomniejszym królestwem, stanowiącym odpowiednik małego rogu czwartej bestii. Sytuacja miała się jednak zmienić.

      22. (a) Jakie trzy inne rogi czwartej bestii pokonał „mały” róg? (b) Czym stała się wtedy Wielka Brytania?

      22 W roku 1588 hiszpański król Filip II wysłał przeciwko Anglii słynną Armadę. Ta potężna flota wojenna, złożona ze 130 okrętów wiozących ponad 24 000 ludzi, wpłynęła na wody kanału La Manche, ale nie oparła się flocie angielskiej oraz przeciwnym wiatrom i gwałtownym atlantyckim sztormom. Zdaniem pewnego historyka wydarzenie to „stało się punktem zwrotnym i Anglia odebrała Hiszpanii przewagę na morzu”. W XVII wieku największą na świecie flotę handlową posiadali Holendrzy. Niemniej Anglia dzięki swym coraz liczniejszym koloniom zamorskim wzięła górę i nad tym królestwem. W ciągu XVIII stulecia Anglicy toczyli z Francuzami wojny o dominację w Ameryce Północnej i w Indiach, zakończone w roku 1763 traktatem paryskim. William B. Willcox nadmienia, iż układ ten „usankcjonował nową pozycję Anglii jako czołowej potęgi europejskiej na scenie światowej, sięgającej poza granice Europy”. Prymat jej przypieczętowało walne zwycięstwo nad Napoleonem, odniesione w roku 1815. Anglia ‛upokorzyła’ więc „trzech królów”: Hiszpanię, Holandię i Francję (Daniela 7:24). W rezultacie Wielka Brytania stała się największą na świecie potęgą kolonialną i gospodarczą. „Mały” róg rzeczywiście urósł do rangi mocarstwa światowego!

      23. W jakim sensie symboliczny mały róg ‛pożarł całą ziemię’?

      23 Anioł wyjawił Danielowi, że czwarta bestia, czyli czwarte królestwo, „pożre całą ziemię” (Daniela 7:23). Zapowiedź ta faktycznie sprawdziła się na byłej prowincji rzymskiej, zwanej swego czasu Brytanią. Z biegiem lat przerodziła się ona w imperium brytyjskie, które niejako ‛pożarło całą ziemię’. W pewnym okresie panowało nad jedną czwartą powierzchni ziemi i nad czwartą częścią jej mieszkańców.

      24. Co pewien historyk napisał na temat odmienności imperium brytyjskiego?

      24 Cesarstwo rzymskie różniło się od poprzednich mocarstw światowych i podobnie król symbolizowany przez „mały” róg miał się ‛różnić od pierwszych’ (Daniela 7:24). Historyk Herbert G. Wells tak napisał o imperium brytyjskim: „Nic podobnego przedtem nie istniało. Pierwszą i centralną w całym systemie była ‚koronowana republika’ Połączonego Królestwa Wielkiej Brytanii (...) [Imperium brytyjskie] nie posiadało jednolitego zarządu. Było ono mieszaniną zdobyczy i nabytków, zupełnie niepodobną do tego, cośmy przywykli nazywać imperium” (tłumaczenie: J. Parandowski).

      25. (a) Co w ostatnich czasach jest odpowiednikiem symbolicznego małego rogu? (b) W jakim sensie ów „mały” róg ma „oczy podobne do oczu ludzkich”, a także „usta mówiące rzeczy wyniosłe”?

      25 Ale „małym” rogiem nie miało być samo imperium brytyjskie. W roku 1783 Anglia uznała niepodległość swych 13 kolonii amerykańskich. Stany Zjednoczone Ameryki stały się później sojusznikiem Wielkiej Brytanii, a z II wojny światowej wyszły jako najpotężniejsze państwo na ziemi. W dalszym ciągu łączą je z Wielką Brytanią ścisłe więzy. Właśnie to dwuczłonowe anglo-amerykańskie mocarstwo światowe stanowi ‛róg mający oczy’. Jakże bardzo jest czujne i bystre! ‛Mówi wyniosłe rzeczy’, narzucając dużej części świata swą politykę i występując w roli jego rzecznika, „fałszywego proroka” (Daniela 7:8, 11, 20; Objawienie 16:13; 19:20).

      MAŁY RÓG PRZECIWSTAWIA SIĘ BOGU I JEGO ŚWIĘTYM

      26. Co anioł zapowiedział w odniesieniu do mowy małego rogu oraz jego poczynań wobec Jehowy i Jego sług?

      26 Relacjonując dalej swą wizję, Daniel napisał: „Patrzyłem, gdy ten róg toczył wojnę ze świętymi i przemagał ich” (Daniela 7:21). W odniesieniu do tego „rogu”, czyli króla, anioł Boży zapowiedział: „Będzie też wypowiadał słowa przeciwko Najwyższemu i będzie nękał świętych Najwyższego. I będzie zamierzał zmienić czasy oraz prawo, a oni zostaną wydani w jego rękę na czas i czasy, i pół czasu” (Daniela 7:25). Kiedy i jak spełniła się ta część proroctwa?

      27. (a) Kim są „święci” prześladowani przez „mały” róg? (b) Jak ów symboliczny róg zamierzał „zmienić czasy oraz prawo”?

      27 „Świętymi” prześladowanymi przez „mały” róg, to znaczy anglo-amerykańską potęgę światową, są działający na ziemi namaszczeni duchem Bożym naśladowcy Jezusa (Rzymian 1:7; 1 Piotra 2:9). Przez szereg lat poprzedzających I wojnę światową ostatek tych pomazańców publicznie ostrzegał, że w roku 1914 upłyną „wyznaczone czasy narodów” (Łukasza 21:24). Kiedy w tymże roku wybuchła wojna, stało się rzeczą oczywistą, iż „mały” róg zignorował tę przestrogę, gdyż nieprzerwanie nękał „świętych”. Mocarstwo anglo-amerykańskie usiłowało nawet przeszkodzić im w wykonywaniu nakazu (czyli „prawa”) Jehowy, w myśl którego Jego świadkowie mają głosić po całej ziemi dobrą nowinę o Królestwie (Mateusza 24:14). W ten sposób „mały” róg próbował „zmienić czasy oraz prawo”.

      28. Jak długo miały trwać „czas i czasy, i pół czasu”?

      28 Anioł Jehowy wskazał na pewien proroczy okres: „czas i czasy, i pół czasu”. Jak długo zatem miał on trwać? Zdaniem większości komentatorów Biblii wyrażenie to oznacza trzy i pół czasu, a więc zsumowane czas, dwa czasy i pół czasu. Skoro „siedem czasów” obłędu Nebukadneccara trwało siedem lat, omawiane trzy i pół czasu stanowi odpowiednik trzech i pół roku (Daniela 4:16, 25).c Przekład znany jako An American Translation podaje w tym miejscu: „Zostaną mu wydani na rok, dwa lata i pół roku”. Podobnie James Moffatt użył sformułowania: „na trzy i pół roku”. O tym samym okresie wspomina Księga Objawienia 11:2-7, gdzie czytamy, iż świadkowie Boży, odziani w wory, będą głosić przez 42 miesiące, czyli 1260 dni, po czym zostaną zabici. Kiedy ten okres się zaczął i kiedy skończył?

      29. Kiedy i jak rozpoczął się proroczy okres trzech i pół roku?

      29 Dla namaszczonych chrześcijan I wojna światowa była czasem prób. Pod koniec roku 1914 spodziewali się prześladowań. A jako tekst przewodni na rok 1915 wybrali pytanie, które Jezus zadał swym uczniom: „Czy możecie pić z mego kielicha?” Słowa te pochodzą z Ewangelii według Mateusza 20:22 w angielskiej Biblii króla Jakuba. Tak więc od grudnia 1914 roku to nieliczne grono świadków głosiło „w worach”.

      30. Jak podczas I wojny światowej chrześcijańscy pomazańcy byli nękani przez mocarstwo anglo-amerykańskie?

      30 W miarę narastania histerii wojennej chrześcijańscy pomazańcy napotykali coraz większy sprzeciw. Część z nich uwięziono. Niektórzy, na przykład Frank Platt w Anglii czy Robert Clegg w Kanadzie, byli torturowani przez sadystycznie nastrojonych funkcjonariuszy państwowych. Dnia 12 lutego 1918 roku w brytyjskim Dominium Kanady zakazano rozpowszechniania dopiero co wydanego siódmego tomu Wykładów Pisma Świętego, zatytułowanego Dokonana tajemnica, jak również traktatów pod tytułem Miesięcznik Badaczy Pisma Świętego. W następnym miesiącu amerykański Departament Sprawiedliwości uznał rozpowszechnianie tego siódmego tomu za nielegalne. Jakie były następstwa owej decyzji? Rewizje w mieszkaniach, konfiskata literatury i aresztowania czcicieli Jehowy!

      31. Kiedy i jak zakończył się okres trwający „czas i czasy, i pół czasu”?

      31 Nękanie pomazańców Bożych sięgnęło szczytu 21 czerwca 1918 roku, kiedy to prezesa Josepha F. Rutherforda oraz innych czołowych przedstawicieli Towarzystwa Strażnica fałszywie oskarżono i skazano na długoletnie kary pozbawienia wolności. „Mały” róg, zdecydowany „zmienić czasy oraz prawo”, niejako uśmiercił zorganizowaną działalność ewangelizacyjną (Objawienie 11:7). A zatem przepowiedziany okres trwający „czas i czasy, i pół czasu” zakończył się w czerwcu 1918 roku.

      32. Dlaczego można powiedzieć, że „mały” róg nie zdołał unicestwić „świętych”?

      32 Jednakże udręki ze strony „małego” rogu w gruncie rzeczy nie doprowadziły do unicestwienia „świętych”. Zgodnie z proroctwem z Księgi Objawienia ostatek pomazańców po krótkiej fazie nieaktywności ożył i wznowił swą działalność (Objawienie 11:11-13). Dnia 26 marca 1919 roku prezes Towarzystwa Strażnica i jego współpracownicy opuścili mury więzienia, a później zostali oczyszczeni z bezpodstawnych zarzutów. Namaszczony ostatek niezwłocznie przystąpił do reorganizacji z myślą o dalszej działalności. Ale co miało się stać z „małym” rogiem?

      ISTNIEJĄCY OD DNI PRADAWNYCH SPRAWUJE SĄD

      33. (a) Kogo nazwano Istniejącym od Dni Pradawnych? (b) Jakie ‛księgi otwarto’ w niebiańskim Sądzie?

      33 Po opisaniu czterech bestii Daniel przenosi wzrok z ostatniego z tych zwierząt ku niebiosom. Widzi, jak w roli Sędziego zasiada na wspaniałym tronie Istniejący od Dni Pradawnych. Jest nim sam Jehowa Bóg (Psalm 90:2). Daniel zobaczył, że niebiański Sąd zasiadł i „otwarto księgi” (Daniela 7:9, 10). Jehowa istnieje od niezmierzonej przeszłości, toteż zna całą historię rodu ludzkiego, jak gdyby była opisana w księdze. Przypatrywał się tym czterem symbolicznym bestiom, może więc wydać na nie wyrok na podstawie osobistych obserwacji.

      34, 35. Co się stanie z „małym” rogiem i innymi mocarstwami przyrównanymi do bestii?

      34 Następnie Daniel opowiada: „Wówczas patrzyłem ze względu na dźwięk wyniosłych słów, które wypowiadał róg; patrzyłem, aż bestię zabito, a jej ciało zniszczono; i wrzucono ją do płonącego ognia. Pozostałym zaś bestiom odebrano rządy, a przedłużono im życie na czas i na porę” (Daniela 7:11, 12). Anioł poinformował Daniela: „I zasiadł Sąd, i w końcu odebrano mu panowanie, aby go unicestwić i doszczętnie zgładzić” (Daniela 7:26).

      35 Z wyroku Wielkiego Sędziego, Jehowy Boga, róg bluźniący przeciwko Niemu i nękający Jego „świętych” podzieli los imperium rzymskiego, które prześladowało pierwszych chrześcijan. Zostanie mu odebrana władza. Nie ostoją się też przyrównani do rogów pomniejsi „królowie”, wywodzący się z cesarstwa rzymskiego. A co z państwami kontynuującymi byt poprzednich bestii, czyli mocarstw? Zgodnie z zapowiedzią przedłużyło się ich życie „na czas i na porę”. Ich tereny po dziś dzień są zamieszkane. Na przykład na terytorium starożytnego Babilonu leży teraz Irak. W dalszym ciągu istnieje też Persja (obecnie Iran) oraz Grecja. Pozostałości tych potęg światowych są członkami Organizacji Narodów Zjednoczonych. Ale i te królestwa zostaną unicestwione razem z ostatnim mocarstwem światowym. Wszystkie rządy ludzkie zmiecie „wojna wielkiego dnia Boga Wszechmocnego” (Objawienie 16:14, 16). Kto więc będzie panował nad światem?