Znęcanie się nad słabszymi i przemoc

Tyranizowanie słabszych „to jeden z ukrytych nurtów życia szkolnego, a zarazem zjawisko coraz powszechniejsze” — oświadcza Maureen O’Connor w książce How to Help Your Child Through School (Jak pomóc dziecku radzić sobie w szkole). Autorka dodaje: „Nawet gdy dziecko bardzo cierpi, najczęściej nie mówi o tym nikomu z dorosłych, aby nie być przezywane skarżypytą”.

Niestety, niektórzy nauczyciele są zdania, że dokuczanie słabszym jest rzeczą normalną. Ale wielu innych zgadza się z pedagogiem Pete’em Stephensonem, który uważa to za „formę gwałtu” i twierdzi, że „dla szkolnych tyranów bezkarność wcale nie jest korzystna”.

Co zatem powinieneś zrobić, jeśli ktoś się znęca nad twoim dzieckiem? Maureen O’Connor pisze: „[Poniewieranego ucznia] muszą bronić przede wszystkim dorośli z jego otoczenia”. Pomów o tym z życzliwym nauczycielem, by dziecko nabrało przekonania, że zarówno on, jak i ty uważacie takie agresywne zachowanie za niedopuszczalne. W wielu szkołach zdecydowanie zwalcza się przemoc wobec słabszych i otwarcie dyskutuje się na ten temat z uczniami.

Natalie, której dokuczano z powodu jej przekonań religijnych, mówi: „Ponieważ jestem Świadkiem Jehowy, obrażano mnie, a czasem niszczono moje rzeczy”. Szukając wyjścia, porozmawiała z rodzicami, którzy poradzili jej poprosić o pomoc nauczycieli. Tak też postąpiła. „Ponadto z własnej inicjatywy zadzwoniłam do rodziców dwóch kolegów z klasy, którzy uprzykrzali mi życie” — wspomina. „Gdy im o wszystkim opowiedziałam, moja sytuacja znacznie się poprawiła. Zdobyłam zaufanie zarówno nauczycieli, jak i większości kolegów i koleżanek”.

Niekiedy rodzice się dowiadują, że ich dziecko nie tylko nie jest poszkodowane, lecz wprost przeciwnie — to ono znęca się nad innymi. Warto wówczas zastanowić się nad atmosferą panującą w domu. W londyńskiej gazecie The Times napisano: „Dzieci, których agresywne zachowanie dość mocno rzuca się w oczy, na ogół pochodzą z określonych rodzin — ich rodzice zazwyczaj nie umieją zażegnywać konfliktów”. Dodano też: „Tyranizowanie innych to postawa wyuczona”.

[Ramka na stronie 7]

Czy ktoś nie znęca się nad twym dzieckiem?

SPECJALIŚCI radzą, by rodzice zwracali uwagę na pewne ostrzegawcze symptomy u dziecka. Może nie chce chodzić do szkoły, unika kolegów z klasy, wraca do domu posiniaczone lub w poszarpanym ubraniu?

Zachęcaj dziecko, by o wszystkim dokładnie opowiadało. W ten sposób się zorientujesz, czy przypadkiem ktoś go nie tyranizuje. Jeśli tak, porozmawiaj z życzliwym nauczycielem.

Wytłumacz dziecku, że powinno trzymać się zaufanych kolegów i unikać miejsc czy sytuacji, w których zaczepki mogłyby się powtórzyć. W wybrnięciu z tarapatów pomoże mu też poczucie humoru i umiejętność rozładowania napięcia jakimś słowem.

Nie bądź przeczulony ani nie zachęcaj do zemsty.