18. Jak realistyczna jest szansa powstania przez przypadek choćby jednej całkiem prostej cząsteczki białka?

¹⁸ Proteiny niezbędne do powstania życia są złożone z bardzo skomplikowanych cząsteczek. Jakie jest prawdopodobieństwo przypadkowego powstania nawet całkiem prostej cząsteczki białka w bulionie pierwotnym? Ewolucjoniści przyznają, że prawdopodobieństwo to wynosi 1 do 10⁠¹¹³ (jedynka ze 113 zerami). Tymczasem matematycy uważają, że już zdarzenie, którego prawdopodobieństwo wyraża się liczbą 1 do 10⁠⁵⁰, nigdy nie nastąpi. Pewne pojęcie o możliwości czy prawdopodobieństwie takiego zdarzenia pozwala wyrobić sobie fakt, że liczba 10⁠¹¹³ jest większa od szacunkowej liczby wszystkich atomów we wszechświecie!

19. Jakie jest prawdopodobieństwo powstania enzymów, niezbędnych dla żywej komórki?

¹⁹ Jedne proteiny służą za budulec, a drugie za enzymy. Te ostatnie przyspieszają konieczne reakcje chemiczne w komórce, która bez nich by zginęła, a do jej funkcjonowania potrzeba nie kilku, lecz 2000 protein służących za enzymy. Jakie jest prawdopodobieństwo przypadkowego powstania tych protein? Wynosi ono 1 do 10⁠^40 000! „Jest to prawdopodobieństwo tak krańcowo małe”, przyznaje Hoyle, „że takie zdarzenie byłoby nie do pomyślenia nawet wówczas, gdyby cały wszechświat składał się tylko z bulionu pierwotnego”. Następnie dodaje: „Choćby nawet czyjeś przekonanie lub wykształcenie pozwalało mu bez uprzedzeń przychylić się do poglądu, że życie powstało na Ziemi [samorzutnie], to ten prosty rachunek całkowicie przekreśla taką koncepcję”.¹³

20. Jaka dodatkowa trudność powstaje w związku z tym, że komórka musi być otoczona błoną?

²⁰ Jednakże takie prawdopodobieństwo jest w rzeczywistości jeszcze znacznie mniejsze, niż by to wynikało z owej „krańcowo małej” liczby. Komórka musi być otoczona błoną. Ta błona jest jednak niezwykle złożona, składa się bowiem z cząsteczek białek prostych, cukrów i tłuszczów. Ewolucjonista Leslie Orgel pisze: „Obecnie w błonach komórkowych są kanały i pompy, które w określony sposób sterują dopływem i odpływem składników odżywczych, produktów przemiany materii, jonów metali itd. W tych wyspecjalizowanych kanałach znajdują się specyficzne proteiny, to znaczy cząsteczki, których nie mogło tam być na samym początku ewolucji życia”.¹⁴

Zadziwiający kod genetyczny

21. Jak trudne byłoby powstanie histonów koniecznych dla DNA?

²¹ Daleko trudniejsze byłoby powstanie polinukleotydów — RNA i DNA — których podstawowe jednostki tworzą kod genetyczny. W DNA znajduje się 5 histonów (histony przypuszczalnie biorą udział w sterowaniu aktywnością genów). Prawdopodobieństwo powstania nawet najprostszego histonu wyraża się liczbą 1 do 20⁠¹⁰⁰; „również ta ogromna liczba znacznie przewyższa liczbę wszystkich atomów w gwiazdach i galaktykach dostrzeganych przez największe teleskopy astronomiczne”.¹⁵

22. (a) W jaki sposób odwieczny dylemat o „kurze i jaju” można odnieść do protein i DNA? (b) Jakie rozwiązanie proponuje jeden z ewolucjonistów i czy jest ono rozsądne?

²² Jeszcze trudniejsze jest dla teorii ewolucji wyjaśnienie powstania kompletnego kodu genetycznego, bez którego byłby niemożliwy proces reprodukcji komórki. W odniesieniu do protein i DNA przypomina się stare pytanie: „Co było najpierw, kura czy jajo?” Hitching mówi: „Powstanie protein zależy od DNA, ale DNA nie może powstać bez już istniejącej proteiny”.¹⁶ Paradoks, na który zwrócił uwagę Dickerson, pozostaje: „Co było najpierw”, proteina czy DNA? On sam tak to wyjaśnia: „Odpowiedź musiałaby brzmieć: ‛Rozwinęły się równolegle’”.¹⁷ Innymi słowy chce powiedzieć, że „kura i jajo” rozwinęły się jednocześnie i żadne z nich nie pochodziło od drugiego. Czy to rozsądne? Pewien publicysta naukowy tak to podsumowuje: „Geneza kodu genetycznego stanowi nie rozwiązany dotąd poważny problem w rodzaju kura czy jajo”.¹⁸

23. Co inni uczeni mówią o mechanizmie genetycznym?

²³ Również chemik Richard E. Dickerson zdobył się na interesującą wypowiedź: „Ewolucja mechanizmu genetycznego jest etapem, którego nie da się odtworzyć w laboratorium. Można więc bez końca snuć spekulacje na ten temat, nie czując się skrępowanym niewygodnymi faktami”.¹⁹ Czy jednak bezceremonialne odsuwanie na bok lawiny „niewygodnych faktów” da się pogodzić z rzetelnymi metodami naukowymi? Leslie Orgel nazywa istnienie kodu genetycznego „najkłopotliwszym problemem związanym z powstaniem życia”.²⁰ Francis Crick zaś dochodzi do następującego wniosku: „Mimo że kod genetyczny jest niemal uniwersalny, mechanizm konieczny do wszczepienia go jest zbyt skomplikowany, aby mógł powstać za jednym zamachem”.²¹

24. Co można powiedzieć o doborze naturalnym oraz o pierwszej rozmnażającej się komórce?

²⁴ Ewolucjoniści próbują wykluczyć konieczność dokonania „za jednym zamachem” czegoś, co jest niemożliwe, opowiadając się za stopniowym procesem, w którym krok za krokiem mógłby spełniać swoje zadanie dobór naturalny. Niemniej bez kodu genetycznego, który by dał początek rozmnażaniu się, nie ma materiału do działania doboru naturalnego.

Zdumiewająca fotosynteza

25. Zdumiewającą zdolność zapoczątkowania jakiego procesu ewolucjoniści przypisują prostej komórce?

²⁵ Poza tym przed teorią ewolucji pojawia się jeszcze jedna przeszkoda. Kiedyś pierwotna komórka musiała wynaleźć coś, co zrewolucjonizowało życie na ziemi, mianowicie fotosyntezę. Naukowcy jeszcze nie wyjaśnili do końca tego procesu, w którym rośliny pobierają dwutlenek węgla, a wydzielają tlen. Jest to, jak mówi biolog F.W. Went, „proces, którego do tej pory nikt nie był w stanie odtworzyć w probówce”.²² Uważa się jednak, że zapoczątkowała go przypadkowo maleńka, prosta komórka.

26. Jakie rewolucyjne zmiany umożliwił ten proces?

²⁶ Pod wpływem fotosyntezy atmosfera nie zawierająca wolnego tlenu zmieniła się tak, że co piąta cząsteczka jest w niej cząsteczką tlenu. Dzięki temu mogły oddychać i żyć zwierzęta, jak również mogła powstać warstwa ozonu chroniąca żywe organizmy przed szkodliwym działaniem promieniowania nadfioletowego. Czy ten znamienny ciąg wydarzeń można przypisać zwykłemu przypadkowi?

Czy nie było w tym udziału rozumu?

27. Do czego niektórych ewolucjonistów zmusiły dowody?

²⁷ Wobec astronomicznie wysokich liczb wyrażających prawdopodobieństwo przypadkowego powstania żywej komórki niektórzy ewolucjoniści poczuli się zmuszeni spuścić z tonu. Na przykład Hoyle i Wickramasinghe, autorzy książki Evolution From Space (Ewolucja z kosmosu), poddali się, mówiąc: „Te kwestie są zbyt złożone, żeby można je było wyrazić w liczbach”. Potem dodali: „Również większy i lepszy bulion pierwotny nic tu nie pomoże, jak sobie to może wyobrażaliśmy jeszcze rok czy dwa lata temu. Wielkości wyliczone powyżej są tak samo nie do przyjęcia w odniesieniu do wszechświatowego, jak i do ziemskiego bulionu pierwotnego”.²³

[Ramka i ilustracja na stronach 48, 49]

Niewiarogodna złożoność komórki

Żywa komórka jest tworem niezwykle złożonym. Biolog Francis Crick próbował opisać jej funkcjonowanie w sposób możliwie prosty, ale w końcu doszedł do wniosku, że udało mu się to tylko po części, „ponieważ jest ono tak skomplikowane, iż czytelnik nie powinien wnikać we wszystkie szczegóły”.^a

Instrukcje zawarte w DNA, „gdyby je wszystkie zapisać, wypełniłyby tysiąc 600-stronicowych książek” — czytamy w National Geographic. „Każda komórka jest światem wypełnionym po brzegi mniej więcej 200 bilionami maleńkich grup atomów zwanych cząsteczkami. (...) Naszych 46 chromosomowych ‛nici’ połączonych ze sobą miałoby prawie 2 metry długości. Średnica jądra, w którym się mieszczą, wynosi jednak mniej niż jedną setną milimetra”.^b

W czasopiśmie Newsweek posłużono się następującym unaocznieniem, żeby dać wyobrażenie o procesach przebiegających w komórce: „Każda z tych 100 bilionów komórek funkcjonuje jak obwarowane miasto. Znajdujące się w nich siłownie wytwarzają potrzebną energię. Fabryki produkują proteiny — niezbędne towary w handlu chemicznym. Złożone systemy transportowe przenoszą z miejsca na miejsce określone związki chemiczne zarówno wewnątrz komórki, jak i na zewnątrz. Na przejściach granicznych wartownicy kontrolują eksport i import oraz obserwują otoczenie w celu wykrycia oznak niebezpieczeństwa. Zdyscyplinowane armie biologiczne utrzymują stałą gotowość do walki z intruzami. Na straży ładu stoi scentralizowany rząd genetyczny”.^c

Gdy naukowcy po raz pierwszy ogłaszali tradycyjną teorię ewolucji, nie mieli pojęcia o fantastycznej złożoności żywej komórki. Na następnej stronie pokazano kilka elementów typowej komórki, które wszystkie są upchane w pojemniku o średnicy około 0,025 milimetra.

BŁONA KOMÓRKOWA

Powłoka kontrolująca wszystko, co wnika do komórki i co jest z niej wydalane

RYBOSOMY

Twory, w których aminokwasy łączą się w proteiny

JĄDRO

Centrum sterowania przemianą materii, otoczone podwójną błoną

CHROMOSOMY

Zawierają DNA komórki, jej plan genetyczny

JĄDERKO

Miejsce, w którym powstają rybosomy

RETICULUM ENDOPLAZMATYCZNE

Kanały z błon, w których są przechowywane lub transportowane proteiny wytwarzane przez przylegające do nich rybosomy (niektóre rybosomy poruszają się swobodnie w komórce)

MITOCHONDRIA

Centra produkcyjne cząsteczek ATP, które dostarczają komórce energii

APARAT GOLGIEGO

Grupa spłaszczonych błoniastych woreczków, które pakują i rozprowadzają proteiny wytwarzane przez komórkę

CENTRIOLE

Położone są w pobliżu jądra i spełniają istotną rolę w rozmnażaniu się komórki

[Ilustracja]

Czy 100 000 000 000 000 komórek w twoim ciele to zwykły przypadek?