MORDERCZA INTRYGA

7. Jaką propozycję przedłożyli królowi satrapowie oraz wysocy urzędnicy i jak to uczynili?

⁷ Wysocy urzędnicy i satrapowie „weszli gromadnie” przed oblicze Dariusza. Wyraz użyty tutaj w tekście aramejskim nasuwa myśl o zgiełku, tumulcie. Ludzie ci najwidoczniej chcieli wywołać wrażenie, że idą przedłożyć królowi jakąś niezwykle pilną sprawę. Być może rozumowali, iż zmniejszą ryzyko odrzucenia swej propozycji, jeśli ją przedstawią z całym przekonaniem jako wymagającą natychmiastowego działania. Od razu więc przeszli do sedna sprawy, mówiąc: „Wszyscy wysocy urzędnicy królestwa, prefekci i satrapowie, wysocy urzędnicy królewscy i namiestnicy, uradzili wspólnie, aby wydano ustawę królewską i wprowadzono rozporządzenie, że każdy, kto by w ciągu trzydziestu dni zanosił prośbę do jakiegokolwiek boga lub człowieka oprócz ciebie, królu, ma zostać wrzucony do lwiej jamy” (Daniela 6:6, 7).a

8. (a) Dlaczego proponowana ustawa mogła się podobać Dariuszowi? (b) O co w rzeczywistości chodziło jej inicjatorom?

⁸ Zapiski historyczne potwierdzają, iż królom mezopotamskim często przypisywano boskość i oddawano cześć. Proponowana ustawa musiała zatem schlebiać Dariuszowi. Mógł on też dostrzegać jej praktyczną stronę. Pamiętajmy, że dla ludności Babilonu był cudzoziemcem, i to przybyłym niedawno. Takie rozporządzenie mogłoby umocnić jego pozycję oraz skłonić rzesze mieszkańców Babilonu do zadeklarowania lojalności i poparcia dla nowej władzy. Jednakże wysokim urzędnikom i satrapom, którzy zgłosili ten wniosek, wcale nie chodziło o dobro króla. W rzeczywistości chcieli zastawić pułapkę na Daniela, wiedzieli bowiem, że ma w zwyczaju trzy razy dziennie modlić się do Boga przy otwartych oknach swej izby na poddaszu.

9. Dlaczego ten nowy dekret nie przysparzał kłopotów ogółowi nie-Żydów?

⁹ Czy wspomniany zakaz stanowiłby uciążliwą przeszkodę dla wszystkich społeczności religijnych w Babilonie? Niekoniecznie, zwłaszcza że miał obowiązywać tylko przez miesiąc. Poza tym rzadko kto oprócz Żydów uważałby, iż złamie swe zasady, jeśli przez określony czas będzie oddawał cześć człowiekowi. Pewien biblista wyjaśnia: „Z punktu widzenia tego najbardziej bałwochwalczego z narodów kult króla nie był niczym osobliwym; kiedy więc wezwano Babilończyków, by zwycięskiemu Dariuszowi Medowi złożyli hołd należny bogu, bez wahania to uczynili. Tylko Żydzi nie zastosowali się do owego żądania”.

10. Jak Medowie i Persowie zapatrywali się na prawa stanowione przez króla?

¹⁰ Tak czy inaczej, dostojnicy nalegali, by król ‛wydał tę ustawę i podpisał pismo, żeby już się nie zmieniło, według prawa Medów i Persów, które nie podlega unieważnieniu’ (Daniela 6:8). W starożytności na Wschodzie często uważano, iż wola króla jest niepodważalna. Utrwalało to przekonanie o jego nieomylności. Nawet akt prawny mogący przynieść śmierć niewinnym musiał pozostać w mocy!

11. Co dla Daniela miał oznaczać edykt Dariusza?

¹¹ Nie myśląc o Danielu, Dariusz podpisał dekret (Daniela 6:9). Tym samym nieświadomie wydał wyrok śmierci na swego najlepszego urzędnika. Istotnie, edykt ten musiał się odbić również na Danielu.

DARIUSZ MUSI WYDAĆ WYROK SKAZUJĄCY

12. (a) Jak postąpił Daniel, gdy tylko się dowiedział o nowym rozporządzeniu? (b) Kto go obserwował i dlaczego?

¹² Daniel szybko się dowiedział o ograniczeniu zakresu modlitw. Niezwłocznie udał się do domu i wszedł do izby na poddaszu, której okna były otwarte w stronę Jerozolimy.b Tam zaczął się modlić do Boga, „jak to regularnie czynił poprzednio”. Być może sądził, iż jest sam, ale intryganci pilnie go śledzili. Nagle „wpadli gromadą”, zapewne równie podekscytowani jak wtedy, gdy stanęli przed Dariuszem. Oto zobaczyli na własne oczy, że Daniel „przed obliczem swego Boga zanosił prośby oraz błagania o łaskę” (Daniela 6:10, 11). Wysocy urzędnicy i satrapowie mieli teraz wszelkie niezbędne dowody, na podstawie których mogli go oskarżyć przed królem.

13. Co wrogowie Daniela donieśli królowi?

¹³ Wrogowie Daniela chytrze zapytali Dariusza: „Czyż nie podpisałeś rozporządzenia, że każdy, kto by w ciągu trzydziestu dni prosił o coś jakiegokolwiek boga lub człowieka oprócz ciebie, królu, ma zostać wrzucony do lwiej jamy?” Dariusz odrzekł: „Sprawa jest postanowiona zgodnie z prawem Medów i Persów, które nie podlega unieważnieniu”. Wtedy intryganci szybko przeszli do sedna: „Daniel, jeden z wygnańców judzkich, nie liczy się z tobą, królu, ani z rozporządzeniem, które podpisałeś, lecz trzy razy dziennie zanosi swoją prośbę” (Daniela 6:12, 13).

14. Najwyraźniej dlaczego wysocy urzędnicy i satrapowie nazwali Daniela „jednym z wygnańców judzkich”?

¹⁴ Warto zauważyć, że dostojnicy ci nazwali Daniela „jednym z wygnańców judzkich”. Najwyraźniej pragnęli podkreślić, iż Daniel, wyniesiony przez Dariusza na tak zaszczytne stanowisko, jest w rzeczywistości zwykłym żydowskim niewolnikiem. A skoro tak, to w ich przekonaniu z całą pewnością nie stoi ponad prawem — niezależnie od tego, jak go ocenia król!

15. (a) Jak Dariusz zareagował na wiadomość przyniesioną przez dostojników? (b) Jak jeszcze pokazali oni, iż mają Daniela w pogardzie?

¹⁵ Wysocy urzędnicy i satrapowie być może sądzili, że król nagrodzi ich za sprytne wykrycie przestępcy. Bardzo się jednak mylili. Wiadomość, którą przynieśli, ogromnie zmartwiła Dariusza. Zamiast wybuchnąć gniewem na Daniela i natychmiast wtrącić go do lwiej jamy, król przez cały dzień starał się go ocalić. Niestety, jego wysiłki okazały się daremne. Intryganci niebawem wrócili i w swej bezczelności zażądali krwi Daniela (Daniela 6:14, 15).

16. (a) Dlaczego Dariusz odczuwał respekt przed Bogiem Daniela? (b) Na co liczył Dariusz, jeśli chodzi o Daniela?

¹⁶ Dariusz widział, że nie ma innego wyboru. Nie mógł unieważnić swego dekretu ani wybaczyć tego „przestępstwa”. Jedyne, co mu pozostało, to zapewnić Daniela: „Twój Bóg, któremu niezachwianie służysz — ten cię wyratuje”. Król najwidoczniej odczuwał respekt przed jego Bogiem. To przecież dzięki Jehowie Daniel przepowiedział upadek Babilonu. Od Niego też otrzymał „nadzwyczajnego ducha”, którym się wyróżniał spośród pozostałych dostojników. Dariusz mógł wiedzieć, iż dziesiątki lat wcześniej ten sam Bóg wyratował trzech młodych Hebrajczyków z ognistego pieca. Król chyba liczył na to, że Jehowa ocali Daniela, sam bowiem nie mógł anulować podpisanego przez siebie rozporządzenia. W rezultacie Daniela wrzucono do lwiej jamy.c Potem „przyniesiono kamień i położono go na otworze jamy, a król opieczętował go swoim sygnetem oraz sygnetem swych dygnitarzy, żeby w sprawie Daniela nic się nie zmieniło” (Daniela 6:16, 17).

ZADZIWIAJĄCY ZWROT W WYDARZENIACH

17, 18. (a) Skąd wiadomo, że Dariusz był przygnębiony sytuacją Daniela? (b) Co się wydarzyło, gdy nazajutrz król pośpieszył do lwiej jamy?

¹⁷ Przygnębiony Dariusz wrócił do pałacu. Nie wprowadzono przed niego muzyków, gdyż nie było mu do śmiechu. Wprost przeciwnie, przez całą noc pościł i nie zmrużył oka. Zupełnie „odbiegł go sen”. O świcie Dariusz pośpieszył do lwiej jamy. Smutnym głosem zawołał: „Danielu, sługo Boga żywego, czy twój Bóg, któremu niezachwianie służysz, zdołał cię uratować od lwów?” (Daniela 6:18-20). Ku swemu zdumieniu — i głębokiej uldze — usłyszał odpowiedź!

¹⁸ „Królu, żyj aż po czasy niezmierzone”. Tym pełnym szacunku pozdrowieniem Daniel pokazał, iż nie żywi do niego urazy. Rozumiał, że prześladowanie spadło na niego nie z inicjatywy Dariusza, lecz zawistnych dostojników i satrapów (porównaj Mateusza 5:44; Dzieje 7:60). Daniel wyjaśnił dalej: „Mój Bóg posłał swego anioła i zamknął lwom paszczę, i nie zgładziły mnie, jako że przed jego obliczem stwierdzono moją niewinność; również wobec ciebie, królu, nie uczyniłem nic nikczemnego” (Daniela 6:21, 22).

19. Jak wysocy urzędnicy i satrapowie wprowadzili Dariusza w błąd i wykorzystali go do własnych celów?

¹⁹ Jakże słowa te musiały wstrząsnąć sumieniem Dariusza! Dobrze wiedział, iż Daniel nie dopuścił się niczego, za co należałoby go wrzucić do lwiej jamy. Rozumiał też, że wysocy urzędnicy i satrapowie uknuli intrygę, która miała doprowadzić do uśmiercenia Daniela, i że dla osiągnięcia swych samolubnych celów nie zawahali się manipulować królem. Zapewniając, iż „wszyscy wysocy urzędnicy królestwa” doradzają wydanie wspomnianego edyktu, zasugerowali, jakoby również Daniel zabrał głos w tej sprawie. Dariusz postanowił zająć się tymi intrygantami później. Najpierw jednak polecił wyciągnąć Daniela z lwiej jamy. Jak się okazało, dzięki cudowi nie doznał on nawet najmniejszego zadraśnięcia! (Daniela 6:23).

20. Co się stało ze złośliwymi oskarżycielami Daniela?

²⁰ Kiedy Daniel był już bezpieczny, Dariusz mógł poświęcić uwagę następnej sprawie. „Król wydał rozkaz i przyprowadzono tych krzepkich mężów, którzy oskarżyli Daniela, i wrzucono do lwiej jamy ich samych, ich synów oraz ich żony; a zanim dosięgli dna jamy, lwy zawładnęły nimi i zgruchotały im wszystkie kości” (Daniela 6:24).d

21. Jaka różnica w traktowaniu rodzin przestępców zaznacza się między Prawem Mojżeszowym a prawami niektórych dawnych kultur?

²¹ Skazanie na śmierć nie tylko inicjatorów spisku, lecz także ich żon i dzieci, może wyglądać na przejaw nieuzasadnionej surowości. Prawo Boże dane za pośrednictwem proroka Mojżesza zawierało zupełnie inną zasadę: „Ojcowie nie mają ponosić śmierci z powodu dzieci, a dzieci nie mają ponosić śmierci z powodu ojców. Każdy ma ponieść śmierć za swój grzech” (Powtórzonego Prawa 24:16). Jednakże w niektórych starożytnych cywilizacjach w razie ciężkiego przestępstwa często ginął nie tylko winowajca, lecz także członkowie jego rodziny. Prawdopodobnie chodziło o to, by nie mogli później szukać odwetu. Ale Daniel nie miał nic wspólnego z egzekucją rodzin tych wysokich urzędników i satrapów. Zapewne ubolewał nad nieszczęściem, jakie ci niegodziwcy ściągnęli na swych najbliższych.

22. Jakie nowe rozporządzenie wydał Dariusz?

²² Spiskujący dostojnicy zostali więc usunięci. Dariusz rozesłał wówczas następujące obwieszczenie: „Wychodzi ode mnie rozkaz, żeby na każdym obszarze należącym do mego królestwa ludzie drżeli i żywili bojaźń przed Bogiem Daniela. Albowiem On jest Bogiem żywym, on też trwa po czasy niezmierzone, a jego królestwo nie będzie obrócone wniwecz i panowanie jego pozostanie na zawsze. On ratuje i wyzwala, a także dokonuje znaków oraz dziwów w niebiosach i na ziemi, gdyż wyratował Daniela z łapy lwów” (Daniela 6:25-27).

[Całostronicowa ilustracja na stronie 121]