• Trudna walka z chorobą
    Przebudźcie się! — 2003 | 8 maja

    • W cukrzycy typu 1 organizm po prostu nie produkuje insuliny. W cukrzycy typu 2 wytwarza ją, ale zwykle za mało.g Poza tym komórki nie wykorzystują jej należycie, co nazywa się insulinoopornością. W obu rodzajach cukrzycy rezultat jest ten sam: niedożywione komórki i niebezpieczny poziom cukru we krwi.

      W cukrzycy typu 1 układ odpornościowy danej osoby atakuje komórki beta w trzustce, produkujące insulinę. Jest to więc choroba autoimmunologiczna. Do czynników, które mogą wywołać taką reakcję immunologiczną, należą wirusy, substancje toksyczne i pewne leki. Prawdopodobnie w grę wchodzą też uwarunkowania genetyczne, gdyż cukrzyca typu 1 często występuje u osób spokrewnionych i jest powszechna wśród ludności kaukaskiej.

      Czynniki genetyczne odgrywają jeszcze większą rolę w cukrzycy typu 2, która jednak mieszkańców Kaukazu dotyka rzadziej. Częściej zapadają na nią australijscy Aborygeni oraz rdzenni mieszkańcy Ameryki. Ci ostatni mają największy na świecie wskaźnik zachorowań na cukrzycę typu 2. Uczeni analizują, jaki zachodzi związek między genami a otyłością, a także w jaki sposób nadmiar tkanki tłuszczowej zwiększa oporność na działanie insuliny u osób ze skłonnościami genetycznymi do cukrzycy typu 2.h W przeciwieństwie do cukrzycy typu 1 chorują na nią głównie ludzie powyżej 40 roku życia.

      [Przypisy]

      g Około 90 procent diabetyków cierpi na cukrzycę typu 2. Wcześniej nazywano ją insulinoniezależną albo cukrzycą dorosłych. Określenia te nie są jednak precyzyjne, bo aż 40 procent chorujących na cukrzycę typu 2 musi przyjmować insulinę. Co więcej, chorobę tę rozpoznaje się u coraz większej liczby ludzi młodych, niekiedy nawet kilkunastoletnich.

      h O otyłości mówi się zwykle wtedy, gdy masa ciała przekracza wagę prawidłową co najmniej o 20 procent.

  • Trudna walka z chorobą
    Przebudźcie się! — 2003 | 8 maja

    • [Ilustracje na stronach 8, 9]

      Na czym polega cukrzyca

      TRZUSTKA

      Stan prawidłowy

      Po posiłku wzrasta stężenie glukozy we krwi, na co trzustka reaguje wydzielaniem odpowiedniej ilości insuliny

      Cząsteczki insuliny łączą się z receptorami na powierzchni komórek, między innymi mięśniowych. Wtedy receptory sygnalizują komórkom, żeby otworzyły swe „wrota” i pozwoliły cząsteczkom glukozy dostać się do wewnątrz

      Glukoza wnika do komórek, gdzie ulega spalaniu. W ten sposób poziom cukru we krwi wraca do normy

      Cukrzyca typu 1

      Komórki trzustki wytwarzające insulinę (komórki beta) są atakowane przez układ odpornościowy. W rezultacie produkcja insuliny ustaje

      Bez insuliny cząsteczki glukozy nie mogą wniknąć do komórek

      Cukrzyca typu 2

      W większości przypadków trzustka produkuje za mało insuliny

      Jeśli receptory są oporne na działanie insuliny, wtedy „wrota”, przez które glukoza normalnie przenika z krwi do komórek, pozostają zamknięte

      W krwiobiegu gromadzi się nadmiar glukozy, co zaburza ważne procesy życiowe i uszkadza ściany naczyń krwionośnych

      [Ilustracja]

      [Patrz publikacja]

      KOMÓRKA

      receptor

      „wrota”

      insulina

      jądro

      glukoza

      [Ilustracja]

      [Patrz publikacja]

      NACZYNIE KRWIONOŚNE

      krwinki czerwone

      glukoza

      [Prawa własności]

      Człowiek: The Complete Encyclopedia of Illustration​/J. G. Heck