-
Stanęła w obronie ludu BożegoNaśladujmy ich wiarę
-
-
ROZDZIAŁ 15
Stanęła w obronie ludu Bożego
1-3. (a) Dlaczego Estera mogła mieć obawy, by stanąć przed mężem? (b) Na jakie pytania dotyczące Estery otrzymamy odpowiedzi?
ESTERA, drżąc z przejęcia, zbliża się do dziedzińca okazałego pałacu w Suzie. Pałac wznosi się na wysokiej platformie nad czystymi wodami rzeki Choaspes, nieopodal ośnieżonych gór Zagros. Zdobią go kamienne kolumny i ogromne posągi, a także barwne reliefy z glazurowanej cegły przedstawiające łuczników, lwy i skrzydlate byki. Każdy element tej imponującej budowli został tak zaprojektowany, by podkreślić potęgę człowieka, który nazywał siebie „wielkim królem”. Właśnie z nim Estera ma się za chwilę spotkać. Ten człowiek to król Aswerusa, jej mąż!
2 Jakże różni się on od mężczyzny, o którym mogła marzyć bogobojna żydowska dziewczyna! Bez wątpienia nie bierze on przykładu z Abrahama, który zgodnie z Bożym poleceniem gotów był wysłuchać rady swojej żony, Sary (Rodz. 21:12). Zapewne też nic nie wie o Jehowie — Bogu, któremu służy Estera — ani o Jego Prawie. Zna natomiast prawa perskie, między innymi przepis zabraniający akurat tego, co Estera zamierza teraz uczynić. Zdecydowała się stanąć przed królem, mimo że nie została wezwana. A każdy, kto pojawia się przed perskim władcą bez wezwania, może to przypłacić życiem. Gdy Estera zbliża się do wewnętrznego dziedzińca, skąd może ją dostrzec monarcha siedzący na tronie, prawdopodobnie jest przekonana, że idzie na pewną śmierć (odczytaj Estery 4:11; 5:1).
3 Dlaczego podjęła takie ryzyko? Czego możemy się nauczyć z wiary tej niezwykłej kobiety? Najpierw zobaczmy, jak doszło do tego, że została królową Persji.
W domu u Mardocheusza
4. Co wiemy o rodzinie Estery?
4 Estera jest sierotą. Rodzice — o których niewiele wiemy — nadali jej imię Hadassa, co po hebrajsku znaczy „mirt”, czyli krzew o ślicznych białych kwiatach. Kiedy zmarli, życzliwie zaopiekował się nią jej kuzyn, Mardocheusz. Był od niej znacznie starszy i traktował ją jak córkę (Est. 2:5-7, 15).
Mardocheusz miał powody, żeby być dumny ze swojej przybranej córki
5, 6. (a) Czego z pewnością nie zaniedbywał Mardocheusz, wychowując Esterę? (b) Jakie życie wiedli w Suzie Estera i Mardocheusz?
5 Mardocheusz i Estera mieszkali w stolicy Persji. Jako żydowscy wygnańcy, mogli być pogardliwie traktowani z powodu swojej religii i Prawa Mojżeszowego, którego starali się przestrzegać. Mardocheusz na pewno pouczał Esterę o Jehowie, miłosiernym Bogu, który niejeden raz wybawiał swój lud i bez wątpienia mógł to uczynić znowu (Kapł. 26:44, 45). Takie rozmowy musiały bardzo ich do siebie zbliżać. Między Esterą a jej kuzynem wytworzyła się silna więź.
6 Ponieważ Mardocheusz siadywał w bramie pałacu w Suzie razem ze sługami króla, najwyraźniej należał do urzędników dworskich (Est. 2:19, 21; 3:3). A czy wiemy coś o tym, jak dorastała Estera? Możemy się jedynie domyślać, że potrafiła zatroszczyć się o swojego starszego kuzyna i jego dom, położony zapewne w biedniejszej dzielnicy po drugiej stronie rzeki. Niewykluczone, że lubiła chodzić na rynek w Suzie, gdzie rzemieślnicy i kupcy wystawiali swoje towary, między innymi wyroby ze złota i srebra. Ani jej przez myśl nie przeszło, że z takich luksusowych przedmiotów będzie kiedyś mogła korzystać na co dzień. Nie miała pojęcia, jaka przyszłość ją czeka.
Kobieta o wyjątkowej urodzie
7. Dlaczego Waszti została zdetronizowana i co się stało potem?
7 Pewnego dnia w Suzie zaczęło huczeć od plotek na temat tego, co wydarzyło się na dworze królewskim. Podczas wystawnej biesiady Aswerus polecił przywołać swą piękną żonę, królową Waszti, która osobno ucztowała z kobietami. Ona jednak nie chciała przyjść. Upokorzony i rozwścieczony władca spytał swych doradców, jak powinien ją ukarać. Co z tego wynikło? Waszti została zdetronizowana, a słudzy królewscy zaczęli szukać w całym kraju pięknych młodych dziewic, spośród których Aswerus miał wybrać nową królową (Est. 1:1 do 2:4).
8. (a) Dlaczego Mardocheusz mógł się niepokoić o dorastającą Esterę? (b) Jak możemy pokazać, że podzielamy biblijny pogląd na piękno fizyczne? (Zobacz też Przysłów 31:30).
8 O Esterze czytamy, że „była ślicznej postaci oraz pięknego wyglądu” (Est. 2:7). Mardocheusz na pewno był dumny, że jego mała kuzynka wyrosła na kobietę o wyjątkowej urodzie. Jednocześnie jednak mógł patrzeć na nią z zatroskaniem. Biblia w zrównoważony sposób wypowiada się na temat piękna fizycznego — może ono zachwycać, ale powinno iść w parze z mądrością i pokorą. W przeciwnym razie staje się pożywką dla próżności, pychy i innych złych cech charakteru, co nietrudno dostrzec w dzisiejszym świecie (odczytaj Przysłów 11:22). A jak to będzie w wypadku Estery? Czy jej uroda okaże się zaletą, czy wadą? Odpowiedzi miał udzielić czas.
9. (a) Dokąd została zabrana Estera i dlaczego rozstanie z Mardocheuszem musiało być dla niej trudne? (b) Dlaczego Mardocheusz pozwolił Esterze poślubić poganina? (Zobacz ramkę).
9 Wdzięk Estery nie uszedł uwagi sług królewskich. Zabrano ją z domu Mardocheusza do imponującego pałacu za rzeką (Est. 2:8). Dla obojga rozstanie to musiało być bardzo bolesne. Przecież zżyli się ze sobą jak ojciec z córką. Mardocheusz na pewno nie chciał, by jego wychowanka poślubiła poganina — choćby to był król — ale niestety nie mógł nic zrobićb. Niewątpliwie przed rozstaniem nie szczędził jej rad, a ona słuchała go z przejęciem. W drodze do pałacu musiała zadawać sobie mnóstwo pytań. Co się z nią teraz stanie?
„Zyskiwała łaskę w oczach każdego, kto ją ujrzał”
10, 11. (a) Czym groziło Esterze przebywanie w nowym otoczeniu? (b) Jak Mardocheusz pokazał, że leży mu na sercu dobro Estery?
10 Estera znalazła się w świecie zupełnie dla niej nowym i obcym. Z całego imperium perskiego „zebrano wiele młodych kobiet”. Mówiły różnymi językami, miały różne zwyczaje i przekonania. Powierzone opiece urzędnika Hegaja, przez rok były poddawane licznym zabiegom upiększającym, między innymi masażom wonnymi olejkami (Est. 2:8, 12). W takim środowisku łatwo popaść w obsesję na punkcie własnego wyglądu czy rozbudzić w sobie próżność i ducha rywalizacji. A jak ten styl życia wpłynął na Esterę?
11 Mardocheusz bardzo przejmował się jej losem. Biblia podaje, że dzień w dzień podchodził jak najbliżej domu kobiet i próbował dowiedzieć się czegoś o przybranej córce (Est. 2:11). Gdy docierały do niego strzępy informacji — przypuszczalnie przez przyjaznych służących — musiała go rozpierać iście ojcowska duma. Dlaczego?
12, 13. (a) Jakie wrażenie robiła Estera na innych? (b) Dlaczego Mardocheusz mógł być zadowolony, gdy się dowiedział, że Estera nie wyjawiła swojego żydowskiego pochodzenia?
12 Estera zyskała w oczach Hegaja wielki szacunek, tak że potraktował ją szczególnie życzliwie — przydzielił jej siedem służących i najlepsze miejsce w domu kobiet. Biblia mówi: „Przez cały ten czas Estera zyskiwała łaskę w oczach każdego, kto ją ujrzał” (Est. 2:9, 15). Czy takie silne wrażenie robiła tylko jej uroda? Nie, w grę wchodziło coś jeszcze innego.
Estera wiedziała, że pokora i mądrość są znacznie cenniejsze niż uroda
13 Na przykład w sprawozdaniu biblijnym czytamy: „Estera nie powiedziała ani o swym ludzie, ani o swoich krewnych, gdyż Mardocheusz przykazał jej, by o tym nie mówiła” (Est. 2:10). Mardocheusz polecił Esterze, żeby nie wyjawiała swego żydowskiego pochodzenia, bo być może widział, że otoczenie króla jest bardzo uprzedzone do jego rodaków. Jakże więc musiał się cieszyć, kiedy słyszał, że Estera — choć nie podlegała już jego opiece — w dalszym ciągu była mu posłuszna i postępowała rozsądnie!
14. Jak dzisiaj młodzi mogą naśladować postawę Estery?
14 Dzisiaj młodzi ludzie podobnie mogą sprawiać radość rodzicom lub opiekunom. Robią tak, jeśli opierają się złym wpływom i trzymają słusznych zasad również wtedy, gdy rodzice ich nie widzą i gdy otaczają ich osoby płytkie bądź zdeprawowane. W rezultacie tak jak Estera rozweselają serce swojego niebiańskiego Ojca (odczytaj Przysłów 27:11).
15, 16. (a) Dzięki czemu Estera mogła zyskać miłość króla? (b) Dlaczego przystosowanie się do nowego życia mogło sprawiać Esterze trudności?
15 Nadszedł czas, kiedy Estera miała stawić się przed królem. Mogła zażyczyć sobie, czego tylko chciała, żeby na przykład wyglądać jeszcze atrakcyjniej. Ale „nie prosiła o nic oprócz tego, o czym wspomniał Hegaj” (Est. 2:15). Być może uznała, że sama uroda nie zrobi na władcy wrażenia — że na jego dworze znacznie trudniej jest o skromność i pokorę. Jak zareagował król?
16 Słowo Boże donosi: „Król pokochał Esterę bardziej niż wszystkie inne kobiety, tak iż zyskała u niego więcej łaski oraz lojalnej życzliwości niż wszystkie pozostałe dziewice. I włożył na jej głowę królewskie nakrycie głowy, i uczynił ją królową w miejsce Waszti” (Est. 2:17). Tej skromnej żydowskiej dziewczynie z pewnością niełatwo przyszło dostosować się do dworskiego życia — była teraz królową, żoną najpotężniejszego władcy tamtych czasów! Czy te zaszczyty wbiły ją w pychę? Ależ skąd!
17. (a) Jak Estera pokazała, że nadal jest posłuszna swojemu przybranemu ojcu? (b) Dlaczego w dzisiejszych czasach przykład Estery jest szczególnie cenny?
17 Estera w dalszym ciągu słuchała rad przybranego ojca. Nie zdradzała swego żydowskiego pochodzenia, a gdy Mardocheusz wykrył spisek na życie Aswerusa, posłusznie przekazała królowi jego ostrzeżenie, udaremniając zamach (Est. 2:20-23). Swą pokorą i uległością dowodziła, że wciąż odznacza się silną wiarą. Przykład Estery ma dla nas ogromną wartość — zwłaszcza w dzisiejszym świecie, w którym pokorna postawa nie jest w modzie, a wokoło szerzy się bunt i nieposłuszeństwo. Jednak ci, którzy przejawiają prawdziwą wiarę, wzorem Estery cenią uległość.
Próba wiary
18. (a) Najprawdopodobniej z jakiego powodu Mardocheusz nie chciał kłaniać się Hamanowi? (Zobacz też przypis). (b) Jak oddani Bogu ludzie naśladują dziś postawę Mardocheusza?
18 Tymczasem na dworze Aswerusa karierę zrobił mężczyzna imieniem Haman. Król powierzył mu urząd pierwszego ministra, czyniąc go swym głównym doradcą i drugim co do znaczenia człowiekiem w imperium. Zarządził też, że temu dostojnikowi wszyscy mają się nisko kłaniać (Est. 3:1-4). Mardocheusz znalazł się w kłopotliwej sytuacji. Pragnął słuchać króla, ale nie chciał obrażać Boga. Haman był Agagitą, a więc najprawdopodobniej potomkiem Agaga, amalekickiego króla, którego z wyroku Bożego uśmiercił prorok Samuel (1 Sam. 15:33). Niegodziwi Amalekici byli wrogami Jehowy i Izraela. Dlatego Bóg potępił ich jako naród (Powt. Pr. 25:19)c. Czy w takim razie pobożny Żyd mógł kłaniać się Amalekicie? Dla Mardocheusza było to nie do pomyślenia. Nie uległ żadnym naciskom. Po dziś dzień lojalni słudzy Jehowy są gotowi narazić życie, by trzymać się zasady: „Musimy być bardziej posłuszni Bogu jako władcy niż ludziom” (Dzieje 5:29).
19. Co Haman chciał zrobić i w jaki sposób przekonał króla do swojego pomysłu?
19 Haman wpadł w furię. Zaczął szukać sposobu nie tylko, by zabić Mardocheusza, ale też by wytępić cały jego naród. W rozmowie z królem przedstawił Żydów w złym świetle. Nie wymienił ich z nazwy, lecz zasugerował, że chodzi o lud mało znaczący, „rozproszony i odłączony”. Co gorsza, powiedział, że nie respektują praw króla, a więc są niebezpiecznymi rebeliantami. Zobowiązał się wpłacić do skarbca królewskiego olbrzymią sumę na pokrycie kosztów wymordowania wszystkich Żydów w imperiumd. Aswerus wręczył mu swój sygnet, by mógł nim opieczętować wszelkie niezbędne rozkazy (Est. 3:5-10).
20, 21. (a) Jak Żydzi w imperium perskim, w tym Mardocheusz, zareagowali na dekret sporządzony za namową Hamana? (b) O co Mardocheusz poprosił Esterę?
20 Wkrótce do każdego zakątka rozległego imperium rozesłano konnych kurierów z wyrokiem śmierci na Żydów. Złowroga wieść dotarła również do odległej Jerozolimy, gdzie ostatek tego narodu po powrocie z niewoli babilońskiej ciężko pracował przy odbudowie miasta, którego nie chronił jeszcze żaden mur. Jakże musieli być przygnębieni! Kiedy Mardocheusz usłyszał o rozkazie króla, być może pomyślał o swoich rodakach w Jerozolimie, a także o znajomych i krewnych w Suzie. Zdruzgotany, rozdarł swe szaty, „okrył się worem i popiołem” i zaczął głośno lamentować na środku miasta. Tymczasem Haman spokojnie biesiadował z królem, zupełnie nieporuszony rozpaczą Żydów oraz ich przyjaciół (odczytaj Estery 3:12 do 4:1).
21 Mardocheusz wiedział, że musi działać. Ale co tu począć? Na wieść o jego smutku Estera wysłała mu nowe szaty, lecz Mardocheusz nie dawał się pocieszyć. Być może od dawna zastanawiał się, dlaczego Jehowa pozwolił, by odebrano mu ukochaną wychowankę i dano za żonę pogańskiemu władcy. Teraz sprawa zdawała się wyjaśniać. Mardocheusz przekazał Esterze wiadomość, prosząc, by interweniowała u króla — by wystąpiła w obronie swojego ludu (Est. 4:4-8).
22. Dlaczego Estera obawiała się pójść do męża? (Zobacz też przypis).
22 Kiedy do Estery dotarła prośba kuzyna, serce w niej zamarło. Stanęła przed największą próbą wiary. Swoje obawy szczerze wyjawiła w odpowiedzi przesłanej Mardocheuszowi. Przypomniała mu o prawie, zgodnie z którym pojawienie się przed monarchą bez wezwania groziło śmiercią. Winowajca uchodził z życiem tylko wtedy, gdy władca wyciągnął w jego kierunku złote berło. Czy Estera mogła na to liczyć? Wiedziała przecież, jaki los za nieposłuszeństwo wobec króla spotkał Waszti. Na dodatek, jak wyznała Mardocheuszowi, Aswerus nie zaprosił jej do siebie już od 30 dni. Miała więc powody przypuszczać, że popadła w niełaskę u kapryśnego władcye (Est. 4:9-11).
23. (a) Co Mardocheusz powiedział, by umocnić wiarę Estery? (b) Dlaczego warto naśladować postawę Mardocheusza?
23 Aby umocnić wiarę Estery, Mardocheusz udzielił jej stanowczej odpowiedzi. Oświadczył, że jeśli ona nie podejmie działania, ratunek dla Żydów przyjdzie z innej strony. Ale czy wtedy sama będzie mogła spodziewać się ocalenia? Mardocheusz dał wyraz głębokiej wierze w Jehowę, który nigdy nie pozwoli, by Jego lud został wytępiony, a Jego obietnice się nie spełniły (Joz. 23:14). Następnie spytał Esterę: „Któż wie, czy właśnie nie na taki czas dostąpiłaś godności królewskiej?” (Est. 4:12-14). Postawa Mardocheusza z pewnością jest godna naśladowania. Bezgranicznie ufał on Jehowie, swemu Bogu. Czy to samo można powiedzieć o nas? (Prz. 3:5, 6).
Wiara silniejsza niż strach przed śmiercią
24. Jak Estera dowiodła wiary i odwagi?
24 Estera podjęła decyzję. Poprosiła Mardocheusza, by razem z innymi Żydami przez trzy dni pościł tak jak ona. Przekazaną wiadomość zakończyła pamiętnymi słowami, które tchną wiarą i odwagą: „Jeśli mam zginąć, to zginę” (Est. 4:15-17). Zapewne w ciągu tych trzech dni modliła się żarliwiej niż kiedykolwiek przedtem. Aby zjednać sobie przychylność króla, zadbała o swój wygląd. Ubrała się w najpiękniejsze szaty i poszła.
Estera w obronie ludu Bożego była gotowa narazić życie
25. Co się wydarzyło, gdy Estera poszła do króla?
25 Wróćmy teraz do opisanej na wstępie sceny, gdy Estera zbliża się do królewskiego dziedzińca. Przez głowę przemykają jej rozmaite myśli, na pewno też gorąco się modli. Wreszcie wchodzi na dziedziniec, gdzie może zobaczyć Aswerusa siedzącego na tronie. Prawdopodobnie przypatruje się jego twarzy i próbuje coś z niej wyczytać. Jeśli musi czekać, każda chwila wydaje się jej wiecznością. Nagle mąż ją dostrzega. Niewątpliwie jest zaskoczony, lecz na jej widok się rozpogadza — i wyciąga ku niej złote berło! (Est. 5:1, 2).
26. (a) Dlaczego prawdziwi chrześcijanie potrzebują takiej odwagi, jaką odznaczała się Estera? (b) Co jeszcze czekało Esterę?
26 Król zgodził się wysłuchać żonę. Estera zaryzykowała życie w obronie Boga i swego ludu, dając tym dowód wyjątkowej wiary. Jej przykład bardzo sobie cenią dzisiejsi chrześcijanie. Jezus powiedział, że jego naśladowcy mają się odznaczać ofiarną miłością (odczytaj Jana 13:34, 35). A okazywanie takiej miłości często wymaga podobnej odwagi, jaką przejawiała Estera. Jednak królowa musiała stawić czoła kolejnym wyzwaniom. Jak przekona męża, że jego faworyt, Haman, jest podłym intrygantem? Czy pomoże ocalić swój naród? Przeczytamy o tym w następnym rozdziale.
a Uważa się, że Aswerus to Kserkses I, który objął władzę w imperium perskim na początku V wieku p.n.e.
b Zobacz ramkę „Często zadawane pytania” w rozdziale 16.
c Haman mógł być jednym z ostatnich żyjących Amalekitów, bo już wcześniej, za dni króla Ezechiasza, został wybity ich „ostatek” (1 Kron. 4:43).
d Haman ofiarował 10 000 srebrnych talentów, co dziś stanowi równowartość setek milionów dolarów. Jeśli Aswerusem był władca znany jako Kserkses I, to oferta pieniężna Hamana mogła przypaść mu do gustu. Wiadomo, że Kserkses potrzebował ogromnych środków na planowaną i ostatecznie nieudaną kampanię w Grecji.
e Kserkses I był znany ze zmienności i gwałtownego usposobienia. Grecki historyk Herodot opisał kilka jego zachowań podczas wyprawy przeciwko Grecji. Król polecił zbudować prowizoryczny most przez cieśninę Hellespont. Gdy most zniszczyła burza, nakazał ściąć konstruktorów oraz „ukarać” morze — wychłostać wodę i wygłosić słowa potępienia. A kiedy w trakcie tej samej kampanii pewien bogaty człowiek błagał, żeby zwolniono z wojska jednego z jego synów, Kserkses kazał rozciąć tego syna na pół i wystawić ciało na pokaz jako ostrzeżenie.
-
-
Mądra, odważna i niesamolubnaNaśladujmy ich wiarę
-
-
ROZDZIAŁ 16
Mądra, odważna i niesamolubna
1-3. (a) Z czym wiązało się dla Estery podejście do tronu męża? (b) Jak król zareagował na widok żony?
ESTERA jest w pałacu w Suzie i idzie w kierunku tronu królewskiego. Serce bije jej coraz mocniej. Wyobraźmy sobie tę scenę. W olbrzymiej komnacie panuje taka cisza, iż Estera słyszy tylko delikatny odgłos własnych kroków i szelest szat. Nie zwraca uwagi na niezwykły przepych otoczenia, wyniosłe kolumny czy bogato rzeźbione sklepienie z libańskiego cedru. Nie odrywa wzroku od mężczyzny, który siedzi na tronie — mężczyzny, który jest panem jej życia i śmierci.
2 Władca spogląda w jej kierunku, po czym wyciąga do niej złote berło. Ten prosty gest ratuje ją od śmierci! Pokazuje, że król Aswerus — jej mąż — wybacza jej popełnione przestępstwo, jakim jest pojawienie się przed nim bez zaproszenia. Estera podchodzi do tronu i z wdzięcznością dotyka końca berła (Est. 5:1, 2).
Estera z wdzięcznością przyjęła łaskę, jaką okazał jej król
3 Aswerus ma na sobie wyszukany, bardzo kosztowny strój (który mógłby dzisiaj być wart setki milionów dolarów). Wszystko na jego dworze dowodzi, że posiada on ogromne bogactwo i wielką władzę. Ten potężny monarcha na swój sposób kocha Esterę i być może teraz ciepło na nią patrzy. Pyta: „Cóż masz, królowo Estero, i jakie jest twoje życzenie? Choćby i połowa władzy królewskiej — niech to będzie ci dane!” (Est. 5:3).
4. Jakie trudne zadanie czekało Esterę?
4 Estera dowiodła niecodziennej wiary i odwagi. Chcąc ratować swój lud, zdobyła się na to, żeby stanąć przed królem. Ale to nie koniec — czeka ją jeszcze większe wyzwanie. Musi przekonać dumnego monarchę, że jego najbardziej zaufany doradca to nikczemnik, który wciągnął go w intrygę mającą na celu zgładzenie narodu żydowskiego. Jak ta młoda kobieta sobie poradzi i czego możemy się od niej nauczyć?
Mądrze wybiera „czas mówienia”
5, 6. (a) Jak Estera zastosowała zasadę podaną w Księdze Kaznodziei 3:1, 7? (b) Jak swoim postępowaniem wobec męża Estera dowiodła mądrości?
5 Czy Estera powinna przedstawić mężowi swój problem w obecności dworzan? Gdyby tak postąpiła, mogłaby go poniżyć. Poza tym jego doradca Haman zyskałby czas na podważenie jej zarzutów. Co więc robi Estera? Kilka stuleci wcześniej mądry król Salomon napisał pod natchnieniem od Boga: „Wszystko ma swój czas (...); jest czas milczenia i czas mówienia” (Kazn. 3:1, 7, Biblia warszawska). Estera zapewne zna takie zasady dzięki przybranemu ojcu, Mardocheuszowi, będącemu wiernym sługą Bożym. Nie ulega wątpliwości, że rozumie ona, jakie to ważne, by mądrze wybrać „czas mówienia”.
6 Zwraca się więc do męża: „Jeżeli król uzna to za dobre, niech król przyjdzie dziś z Hamanem na ucztę, którą przygotowałam dla niego” (Est. 5:4). Aswerus zgadza się i każe sprowadzić Hamana. Warto zwrócić uwagę, jak rozważnie postąpiła Estera. Uszanowała godność męża i zadbała, by wyjawić swe troski w dogodniejszych warunkach (odczytaj Przysłów 10:19).
7, 8. Jak przebiegła pierwsza uczta i dlaczego Estera odłożyła rozmowę z mężem na później?
7 Podczas przygotowywania uczty Estera zapewne troszczy się o każdy szczegół. Chce, by wszystko było tak, jak mąż lubi, i podaje wyborne wino, które „rozwesela serce” (Ps. 104:15). Zadowolony Aswerus ponownie pyta żonę, o co chciała go poprosić. Czyżby nadszedł już „czas mówienia”?
8 Estera uznaje, że nie jest to jeszcze właściwy moment. Zaprasza króla i Hamana na kolejną ucztę, którą pragnie wyprawić nazajutrz (Est. 5:7, 8). Dlaczego odkłada rozmowę? Pamiętajmy, że z powodu królewskiego dekretu cały jej naród stoi w obliczu śmiertelnego zagrożenia. Ponieważ chodzi o tak poważną sprawę, Estera musi być absolutnie pewna, że nastała odpowiednia chwila. Dlatego wciąż czeka. Chce mieć jeszcze jedną okazję, żeby pokazać mężowi, jak bardzo go poważa.
9. Dlaczego cierpliwość to cenna cecha i jak możemy brać wzór z postawy Estery?
9 Cierpliwość to rzadka, lecz niezwykle cenna cecha. Chociaż Estera jest zrozpaczona i chętnie wyrzuciłaby z siebie wszystko, co leży jej na sercu, jednak wytrwale czeka na dogodny moment. Wiele możemy się od niej nauczyć. Czy widziałeś kiedyś, że dzieje się coś złego i pewne sprawy należy uporządkować? Jeśli chcemy przekonać kogoś, kto dysponuje władzą, by zajął się danym problemem, możemy naśladować Esterę. W Księdze Przysłów 25:15 czytamy: „Cierpliwością zostaje przekonany dowódca, a język łagodny potrafi złamać kość”. Gdy tak jak Estera cierpliwie czekamy na stosowną chwilę i przejawiamy łagodność, będziemy w stanie zmiękczyć nawet tego, kto swą nieugiętością przypomina twardą kość. Czy Jehowa, Bóg Estery, pobłogosławi jej cierpliwość i mądrą postawę?
Cierpliwość popłaca
10, 11. Co zepsuło humor Hamanowi i do czego zachęcała go żona i przyjaciele?
10 Dzięki cierpliwości Estery sytuacja zaczyna rozwijać się w zaskakujący sposób. Z pierwszej uczty Haman wychodzi „radosny i wesoły w sercu”. Jest zachwycony, że król i królowa tak go wyróżniają. Ale w bramie pałacowej dostrzega Mardocheusza — Żyda, który ciągle nie składa mu hołdu. Jak dowiedzieliśmy się z poprzedniego rozdziału, Mardocheusz postępuje tak ze względu na swoje sumienie oraz więź z Jehową Bogiem, a nie żeby manifestować brak szacunku. W Hamanie jednak ‛natychmiast wzbiera złość’ (Est. 5:9).
11 O doznanej zniewadze opowiada żonie i przyjaciołom, a ci doradzają mu, by postawił olbrzymi, przeszło 20-metrowy słup i poprosił króla o zgodę na powieszenie Mardocheusza. Pomysł ten przypada Hamanowi do gustu, toteż bezzwłocznie każe przygotować pal (Est. 5:12-14).
12. Dlaczego król zażyczył sobie, by czytano mu księgę dziejów państwa, i co wtedy odkrył?
12 Tymczasem, jak podaje Biblia, ‛króla odbiega sen’. Rozkazuje więc, by głośno czytano mu księgę z opisem dziejów państwa. W kronice tej znajduje się informacja o udaremnionym spisku na jego życie. Aswerus pamięta to zdarzenie. Wie, że niedoszli mordercy zostali złapani i straceni. Ale co się dzieje z Mardocheuszem — człowiekiem, który ujawnił ich knowania? Król nagle zaczyna interesować się jego losem. Pyta, jaką nagrodę otrzymał Mardocheusz. Co się okazuje? Nic dla niego nie zrobiono (odczytaj Estery 6:1-3).
13, 14. (a) Jak wydarzenia przybrały dla Hamana niepomyślny obrót? (b) Co żona i przyjaciele powiedzieli Hamanowi?
13 Wzburzony władca chce jak najszybciej naprawić niedopatrzenie. Dopytuje, który z dworzan jest pod ręką. Jak na ironię, w pałacu akurat pojawia się Haman. Prawdopodobnie przyszedł tak wcześnie, bo nie może się doczekać, kiedy załatwi sprawę egzekucji Mardocheusza. Nie udaje mu się jednak o nic poprosić, bo król od razu zwraca się do niego z pytaniem. Chciałby wiedzieć, jaki byłby najlepszy sposób uhonorowania kogoś, kto zasłużył na królewską łaskę. Ponieważ Haman jest pewny, że chodzi o niego, podaje wyszukane propozycje. Oświadcza, że takiego człowieka należy ubrać w królewskie szaty i posadzić na królewskim koniu, a wysoki rangą urzędnik powinien go obwozić po Suzie i głośno wykrzykiwać słowa uznania pod jego adresem. Wyobraźmy sobie minę Hamana, gdy dowiaduje się, że nie chodzi o niego, lecz o znienawidzonego Mardocheusza. A kto ma iść na przedzie i wygłaszać peany na jego cześć? Haman! (Est. 6:4-10).
14 Nie pozostaje mu nic innego, jak wykonać rozkaz króla. Wywiązawszy się z tego przykrego obowiązku, rozżalony śpieszy do domu. Od żony i przyjaciół słyszy, że tak niepomyślny obrót spraw może oznaczać tylko jedno — w walce z Mardocheuszem stoi na przegranej pozycji (Est. 6:12, 13).
15. (a) Co dobrego wynikło z cierpliwości Estery? (b) Dlaczego mądrze jest czekać na Boga?
15 Jak to dobrze, że Estera była cierpliwa! Odłożyła rozmowę z królem o jeden dzień — i akurat w tym dniu Haman podjął działania, które obróciły się przeciwko niemu samemu. Niewykluczone też, że król nie mógł spać za sprawą Jehowy (Prz. 21:1). Nic dziwnego, że Biblia mówi, iż warto czekać na Boga (odczytaj Micheasza 7:7). Jeśli tak postępujemy, możemy znaleźć rozwiązanie problemów znacznie przewyższające wszystko, co osiągnęlibyśmy na własną rękę.
Odważnie zabiera głos
16, 17. (a) Kiedy dla Estery nadszedł „czas mówienia”? (b) Czym Estera różniła się od Waszti, byłej żony Aswerusa?
16 Estera nie może dłużej wystawiać cierpliwości męża na próbę. Podczas drugiej uczty musi mu wszystko wyznać. Ale jak ma to zrobić? Król ułatwia jej sprawę — po raz kolejny pyta, o co chciała go poprosić (Est. 7:2). Nadszedł „czas mówienia”.
17 Niewątpliwie Estera modli się w duchu do Boga. Następnie oznajmia: „Jeżeli znalazłam łaskę w twych oczach, o królu, i jeżeli król uzna to za dobre, niech na mą prośbę będzie mi darowana moja dusza i na me życzenie — mój lud” (Est. 7:3). Podkreśla więc, że szanuje prawo króla do oceny tego, co jest dobre. Jakże różni się od Waszti, poprzedniej żony Aswerusa, która rozmyślnie go upokorzyła! (Est. 1:10-12). Poza tym Estera nie krytykuje męża za to, że obdarzył zaufaniem kogoś takiego jak Haman. Błaga go jedynie o ratunek.
18. Jak Estera przedstawiła swoją sprawę królowi?
18 Prośba ta z pewnością wstrząsa królem. Kto ośmiela się grozić jego żonie? Estera ciągnie dalej: „Sprzedano nas bowiem, mnie i mój lud, by nas unicestwić, zabić i zgładzić. Gdyby nas sprzedano po prostu jako niewolników i jako służące, milczałabym. Lecz udręka ta nie jest stosowna, gdyż wiąże się ze szkodą dla króla” (Est. 7:4). Estera szczerze wyjawia, w czym tkwi problem, jednak zaznacza, że gdyby jej ludowi i jej samej groziła tylko niewola, zniosłaby to w milczeniu. Ale jeśli jej naród zostanie wymordowany, to również król wiele straci, więc Estera nie może milczeć.
19. Czego uczymy się od Estery o sztuce przekonywania?
19 Od Estery sporo się uczymy o sztuce przekonywania. Gdybyśmy musieli przedstawić poważną sprawę bliskiej osobie albo nawet komuś, kto sprawuje władzę, wiele zdziałamy, jeśli będziemy pamiętać o cierpliwości, szacunku i szczerości (Prz. 16:21, 23).
20, 21. (a) W jaki sposób Estera zdemaskowała Hamana i jak na jej słowa zareagował król? (b) Co zrobił Haman, gdy wyszło na jaw, że jest tchórzliwym intrygantem?
20 Aswerus wybucha: „Któż to jest i gdzież jest ten, który się ośmielił tak postąpić?”. Estera wskazuje Hamana i mówi: „Owym człowiekiem, wrogiem i nieprzyjacielem, jest ten zły Haman”. Napięcie sięga zenitu! Hamana ogarnia przerażenie. Król Aswerus zapewne czerwienieje ze złości. Uświadamia sobie, że zaufany doradca wyłudził od niego podpis na dokumentach, które skazują na śmierć jego żonę! Wybiega do ogrodu, by odzyskać panowanie nad sobą (Est. 7:5-7).
Estera odważnie zdemaskowała niegodziwość Hamana
21 Tymczasem Haman, zdemaskowany jako tchórzliwy intrygant, płaszczy się przed królową. Błagając o zmiłowanie, pada na łoże, na którym spoczywa Estera. Akurat wtedy do komnaty wraca król. Na widok tej sceny, rozwścieczony, oskarża Hamana o próbę zgwałcenia królowej w jego własnym domu. Słowa te są równoznaczne z wyrokiem śmierci. Winowajca zostaje wyprowadzony z zakrytą twarzą. Jeden z dworzan mówi królowi o palu, który Haman kazał postawić dla Mardocheusza. Aswerus bez namysłu rozkazuje powiesić na nim Hamana (Est. 7:8-10).
22. Jak przykład Estery może nam pomóc przyjąć właściwą postawę wobec niesprawiedliwości?
22 W dzisiejszym niesprawiedliwym świecie łatwo stracić nadzieję, że kiedykolwiek doczekamy sprawiedliwości. Czy zdarzyło ci się tak pomyśleć? Estera nigdy nie popadła w rozpacz, nie stała się cyniczna ani nie straciła wiary. Kiedy nadszedł odpowiedni moment, odważnie zabrała głos w słusznej sprawie, a potem zdała się na Jehowę. Bierzmy z niej wzór. Jehowa się nie zmienił i w dalszym ciągu potrafi tak pokierować biegiem wydarzeń, by podstępni niegodziwcy pokroju Hamana zaplątali się we własne sidła (odczytaj Psalm 7:11-16).
Niesamolubnie broni ludu Jehowy
23. (a) Jak król nagrodził Mardocheusza i Esterę? (b) W jaki sposób spełniło się proroctwo patriarchy Jakuba dotyczące Beniamina? (Zobacz ramkę „Spełnione proroctwo”).
23 Król wreszcie ma możliwość poznać Mardocheusza — nie tylko jako lojalnego sługę, który uratował mu życie, ale też jako przybranego ojca Estery. Wynosi go w miejsce Hamana na urząd pierwszego ministra. Dom i gigantyczną fortunę zdrajcy ofiarowuje Esterze, która nadzór nad tym majątkiem powierza Mardocheuszowi (Est. 8:1, 2).
24, 25. (a) Dlaczego Estera musiała dalej działać, mimo że Haman został zdemaskowany? (b) Jak Estera jeszcze raz naraziła swoje życie?
24 Skoro królowa i Mardocheusz są już bezpieczni, czy teraz może ona odetchnąć z ulgą? Gdyby tak zrobiła, znaczyłoby to, że jest samolubna. Przecież do najdalszych zakątków imperium dociera właśnie dekret będący owocem intryg Hamana — dekret skazujący na śmierć wszystkich Żydów. Haman wielokrotnie kazał rzucać „pur”, czyli los (co najwyraźniej było jakąś formą okultyzmu), aby ustalić najlepszy moment na realizację swego nikczemnego planu (Est. 9:24-26). Wyznaczony dzień jest co prawda oddalony jeszcze o kilka miesięcy, ale nieuchronnie się przybliża. Czy można jakoś zapobiec tragedii?
25 Estera znowu ryzykuje życie — po raz drugi staje przed królem bez oficjalnego zaproszenia. Tym razem niesamolubnie występuje w imieniu swego ludu. Ze łzami błaga męża, by cofnął okrutny rozkaz. Ale według perskiego prawa rozkazy króla nie podlegają unieważnieniu (Dan. 6:12, 15). Dlatego władca pozwala jej i Mardocheuszowi wydać nowy dekret, który przyznaje Żydom prawo do obrony. Tę dobrą wieść konni kurierzy śpiesznie ogłaszają po całym imperium. W serca Żydów wstępuje nadzieja (Est. 8:3-16). Niewątpliwie zaczynają się zbroić i przygotowywać do walki, czego nie mogliby zrobić bez nowego rozporządzenia. Jeszcze ważniejsze jest jednak to, żeby był z nimi „Jehowa Zastępów” (1 Sam. 17:45). Czy tak się stanie?
Estera i Mardocheusz sporządzili dekret skierowany do Żydów w imperium perskim
26, 27. (a) Jakie zwycięstwo Jehowa dał swemu ludowi? (b) Jakie proroctwo spełniło się wraz ze śmiercią synów Hamana?
26 Kiedy nadchodzi krytyczna chwila, lud Jehowy jest w pogotowiu. Ponieważ rozniosła się wieść, że Żyd Mardocheusz otrzymał stanowisko pierwszego ministra, wielu perskich urzędników staje po stronie jego rodaków. Jehowa zapewnia swemu ludowi wielkie zwycięstwo. Za Jego sprawą nieprzyjaciele zostają doszczętnie rozgromieni, dzięki czemu zażegnana zostaje groźba odwetu (Est. 9:1-6)a.
27 Ginie też dziesięciu synów Hamana (Est. 9:7-10). Gdyby żyli, Mardocheusz nigdy nie mógłby się czuć bezpiecznie jako zarządca domu swego niedoszłego zabójcy. W ten sposób spełnia się proroctwo biblijne o wytraceniu Amalekitów, wrogów ludu Bożego (Powt. Pr. 25:17-19). Synowie Hamana mogli należeć do ostatnich przedstawicieli tego potępionego narodu.
28, 29. (a) Dlaczego wolą Jehowy było, aby Estera i jej rodacy zaangażowali się w walkę? (b) Dlaczego przykład Estery jest dla nas niezwykle cenny?
28 Estera wzięła na swoje młode barki naprawdę ciężkie zadanie. Przecież królewskie dekrety wiązały się z walką oraz śmiercią wielu osób. Na pewno było jej bardzo trudno. Jednak zgodnie z wolą Jehowy Jego lud musiał ocaleć. Właśnie z tego narodu miał się wywodzić Mesjasz, jedyna nadzieja dla ludzkości! (Rodz. 22:18). Dzisiejsi słudzy Boży są szczęśliwi, że ten obiecany Mesjasz, Jezus Chrystus, w czasie pobytu na ziemi zabronił swoim naśladowcom angażować się w literalną walkę (Mat. 26:52).
29 Chrześcijanie jednak biorą udział w boju duchowym. Szatan bardziej niż kiedykolwiek wcześniej pragnie zburzyć naszą wiarę w Jehowę Boga (odczytaj 2 Koryntian 10:3, 4). To wspaniale, że mamy w Biblii przykłady takich osób jak Estera! Podobnie jak ona możemy dowodzić swojej wiary, gdy okazujemy cierpliwość, mądrze używamy sztuki przekonywania, a także odważnie i niesamolubnie stajemy w obronie ludu Bożego.
a Król dał Żydom jeszcze jeden dzień na dopełnienie zwycięstwa (Est. 9:12-14). Dla upamiętnienia tego tryumfu Żydzi każdego roku w miesiącu Adar, który przypada na drugą połowę lutego i początek marca, obchodzą święto Purim. Jego nazwa wywodzi się od losów, które rzucał Haman, by wybrać dzień zagłady.
-