Obrazy z Ziemi Obiecanej

Geraza — miejsce, gdzie Żyd spotkał się z Grekiem

APOSTOŁ Paweł napisał, że wśród prawdziwego nasienia Abrahama „nie masz Żyda ani Greka” (Galacjan 3:26-29). W gruncie rzeczy ani narodowość, ani kultura nie odgrywają żadnej roli, jeśli chodzi o zdobycie uznania Bożego.

Powyższe słowa mogły pasować do chrześcijan rozproszonych po jakiejś prowincji rzymskiej, na przykład Galacji, gdzie Żydzi, Grecy i Rzymianie byli przemieszani z ludnością miejscową. Ale czy odnosiły się też do krain samego Izraela, takich jak Gilead?

Region ten rozciąga się po wschodniej stronie Jordanu, między Morzem Słonym (Morzem Martwym) a Jeziorem Galilejskim. Mniej więcej pośrodku tego żyznego płaskowyżu biegnie w stronę Jordanu rzeka Jabbok. Powyższe zdjęcie ukazuje część imponujących ruin miasta Geraza, noszącego dziś nazwę Jarasz, a leżącego w pobliżu górnego odcinka Jabboku.

Przez Gilead biegł z północy na południe starożytny szlak handlowy, zwany „drogą królewską”. Po opuszczeniu Charanu Jakub z rodziną wędrował najwyraźniej tą drogą w kierunku Jabboku. Blisko miejsca, gdzie zmagał się z aniołem i spotkał Ezawa, wzniesiono potem Gerazę (1 Mojżeszowa [Rodzaju] 31:17-25, 45-47; 32:22-30; 33:1-17). W późniejszym okresie Izraelici podczas wędrówki do Ziemi Obiecanej, posuwali się na północ drogą królewską. Dwa i pół plemienia osiedliło się na północ i południe od Jabboku wzdłuż tego szlaku handlowego (4 Mojżeszowa [Liczb] 20:17; 5 Mojżeszowa [Powtórzonego Prawa] 2:26, 27).

Czy Grecy byli związani z tym rejonem, a jeśli tak, to jak do tego doszło? Owszem, znaleźli się tu po podbiciu tych terenów przez Aleksandra Wielkiego. Jak głosi tradycja, Aleksander zbudował Gerazę dla weteranów swej armii. Wpływy greckie stopniowo się umacniały. Dziesięć miast-kolonii założonych na wschód od Jordanu i Jeziora Galilejskiego utworzyło związek znany jako Dekapol. Może już natknąłeś się na tę nazwę w Biblii, która donosi, że „szły za Nim [Jezusem] liczne tłumy z Galilei i z Dekapolu, z Jerozolimy, z Judei i z Zajordania”. Geraza była jednym z miast Dekapolu (Mateusza 4:25, Biblia Tysiąclecia).

‛Plan Aleksandra polegał między innymi na osiedleniu Greków we wszystkich zakątkach imperium. Sporo ludności hellenistycznej zamieszkało zwłaszcza w dolnej Syrii [z Dekapolem włącznie], stanowiącej jeden z punktów strategicznych. Po dziś dzień w żadnym zakątku Wschodu nie spotka się tylu i tak imponujących ruin greckich, jak w tej krainie na wschodnim brzegu Jordanu. Wygląda na to, że w tych miastach występowała pełna gama instytucji oraz zwyczajów greckich — okazałe świątynie ku czci greckich bogów i bogiń, gimnazjony, łaźnie publiczne, doroczne igrzyska, a często również szkoły i akademie filozoficzne’ (Norman Bentwich, Hellenism).

Zwiedzając ruiny Gerazy, natrafisz na liczne dowody potwierdzające powyższe wypowiedzi. Niedaleko bramy południowej znajduje się koliste forum, czyli rynek, widoczne na zdjęciu. Niewątpliwie wprawią cię w podziw łaźnie, świątynie, teatry i budynki publiczne, często połączone ze sobą brukowanymi ulicami z rzędami kolumn. Poza miastem można zobaczyć kamienie milowe poustawiane wzdłuż starożytnej drogi łączącej Gerazę z innymi miastami Dekapolu i portami śródziemnomorskimi.

Nawet gdy w roku 63 p.n.e. Geraza dostała się pod władanie Rzymu, zachowała swój hellenistyczny klimat. Możesz sobie wyobrazić, jak mógł on oddziaływać na Żydów mieszkających w Gerazie i okolicy. W książce Hellenism czytamy: „Powoli, ale zdecydowanie Żydzi zaczęli sobie przyswajać poglądy religijne otaczających ich ludzi oraz patrzyć na Pisma pod kątem tych idei”.

Chociaż Jezus może nie głosił w samym mieście, ale odwiedził okręg Gerazy, który mógł sięgać aż do Jeziora Galilejskiego. Wypędził tutaj demony z pewnego człowieka, pozwalając im wejść w świnie (Marka 5:1-17). Jego pierwsi uczniowie prawdopodobnie głosili Żydom mieszkającym w miastach Dekapolu, a po 36 roku n.e. dobra nowina mogła być przekazywana Grekom w Gerazie. Bez względu na to, czy człowiek przyjmujący chrystianizm wcześniej przestrzegał ściśle przepisów judaizmu, czy był zhellenizowanym Żydem, czy też Grekiem, mógł zostać uznany przez prawdziwego Boga za cząstkę duchowego nasienia Abrahama.

[Mapa na stronie 24]

[Patrz publikacja]

Dion

Geraza (Jarasz)

Filadelfia (Rabba)

Droga Królewska

Morze Słone

Jeruzalem

Jordan

Jabbok

Pella

Scytopol (Bet-szean)

Gadara

Jezioro Galilejskie

[Prawa własności]

Na podstawie mapy chronionej prawem autorskim Pictorial Archive (Near Eastern History) Est. and Survey of Israel

[Ilustracja na stronie 24]

Powiększenie powyższego zdjęcia można znależć w Kalendarzu Świadków Jehowy na rok 1992.

[Prawa własności]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

[Prawa własności do ilustracji, strona 25]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.