• Cudownie stworzeni, żeby pozostać przy życiu
    Przebudźcie się! — 1989 | 8 stycznia

    • Weźmy na przykład płuca. Pierwszą ich osłonę stanowi nagłośnia, mała klapka zamykająca wejście do krtani w czasie połykania pokarmu. Następną funkcję obronną dla płuc spełnia kaszel. Trzecią z kolei zapewniają lepkie „ruchome schody”, które się ciągną już do samych płuc. Drobni intruzi przyklejają się do śluzu i dzięki ruchowi wstępującemu mikroskopijnych rzęsek są usuwani na zewnątrz.

      Ostatnią linię obronną płuc stanowią krwinki białe występujące w roli czyścicielek. Ta służba sanitarna pochłania maleńkie cząstki szkodliwe dla organizmu. Dzięki takim mechanizmom nasze płuca mogą bezpiecznie pracować.

      Gdy czytasz ten artykuł, twoja przepona kurczy się i rozkurcza. Przy każdym skurczu powietrze jest wciągane do płuc, a przy rozkurczu mięśni — wypychane na zewnątrz. Przepona wykonuje te ruchy mniej więcej 15 razy na minutę na polecenie niezawodnego ośrodka dyspozycyjnego w mózgu.

      Ciekawe, że w pierwszej księdze biblijnej, spisanej 3500 lat temu, użyto hebrajskiego słowa nefesz zarówno w odniesieniu do ludzi, jak i do zwierząt. Wyraz ten znaczy dosłownie „oddychający”.a Biblia jest zatem ścisła pod względem medycznym, kiedy mówi, że życie jest podtrzymywane przez proces oddychania i że bez ‛tchu siły życiowej aktywnego w (...) nozdrzach’ zarówno człowiek, jak i zwierzęta szybko umierają (Rodzaju 1:20, 21, 24, 30; 2:7; 7:22).

      W innych starożytnych pismach można znaleźć nieuzasadnione przypuszczenia na temat roli oddychania. Greccy i rzymscy filozofowie wyznawali na przykład dziwną teorię, że przez oddychanie podtrzymywany jest ogień płonący w sercu i że ten wewnętrzny płomień zaopatruje ciało w potrzebne ciepło.

      Teoria ta cieszyła się popularnością do XVI wieku, a właściwy cel oddychania wyjaśniono dopiero w naszym stuleciu. Dzięki oddychaniu tlen z powietrza dostaje się do krwi, która następnie przenosi go do bilionów komórek ciała. Każda żywa komórka wykorzystuje tlen do wytwarzania energii. Ten drogocenny pierwiastek służący tak ważnemu celowi dostępny jest wszędzie na ziemi. W starożytności pewien nauczyciel powiedział do grupy filozofów greckich: „Bóg, który uczynił świat i wszystko, co na nim (...) daje każdemu życie i tchnienie, i wszystko” (Dzieje Apostolskie 17:24, 25).

      Oddychanie odgrywa też doniosłą rolę w usuwaniu z ciała wszelkich odpadów. Przepływając przez płuca, krew pozbywa się dwutlenku węgla, po czym nasyca się świeżym tlenem. Gdy jesteśmy w ruchu, wzrasta zawartość dwutlenku węgla w organizmie. Przed uduszeniem się tą substancją odpadową chroni komórki pewien cudowny mechanizm. Podczas przepływu krwi przez mózg bardzo szybko wykrywany jest najmniejszy wzrost dwutlenku węgla. Reaguje wtedy odpowiedni ośrodek zarządzania, który przyspiesza i pogłębia oddech.