[Ramka i ilustracja na stronie 23]

Czy pamiętasz te przykłady?

Poniżej przedstawiono zaledwie kilka skutecznych przykładów. Zajrzyj do podanych źródeł i zobacz, jak te unaocznienia pomogły uwypuklić omawiane myśli.

• Stworzenie udanego małżeństwa — podobnie jak pomyślne wykonanie ewolucji przez akrobatów czy łyżwiarzy figurowych — w dużym stopniu zależy od znalezienia właściwego partnera (Strażnica z 15 maja 2001 roku, strona 16).

• Wyrażanie uczuć przypomina rzucanie piłki. Można to uczynić łagodnie lub cisnąć nią z całej siły, żeby zranić partnera (Przebudźcie się! z 8 stycznia 2001 roku, strona 10).

• Z uczeniem się wyrażania miłości jest podobnie jak z opanowaniem nowego języka (Strażnica z 15 lutego 1999 roku, strony 18, 22 i 23).

• Odziedziczony grzech można przyrównać do wirusa, który uszkodził pliki w komputerze (Czy istnieje Stwórca, który się o ciebie troszczy?, strona 156).

• Spirytyzm jest dla demonów tym, czym dla myśliwych przynęta: wabi ofiarę (Wiedza, która prowadzi do życia wiecznego, strona 111).

• Sposób, w jaki Jezus wyratował potomków Adama, można porównać do postępowania bogatego dobroczyńcy, który spłaca długi fabryki (zaciągnięte przez nieuczciwego dyrektora) i ku pożytkowi wielu pracowników ponownie ją otwiera (Strażnica z 15 lutego 1991 roku, strona 13).

• Podobnie jak miłośnicy sztuki robią wszystko, żeby ocalić poważnie uszkodzone arcydzieło, tak Jehowa patrzy poza przejawy naszej niedoskonałości, dostrzega w nas pozytywne strony i w końcu przywróci nam doskonałość, którą utracił Adam (Strażnica z 15 lutego 1990 roku, strona 22).

Stosowne przykłady

16. Dlaczego przykłady są cenną pomocą w nauczaniu?

¹⁶ Skuteczne przykłady są jak przyprawa, dzięki której nasze pouczenia stają się dla drugich bardziej apetyczne. Dlaczego przykłady stanowią cenną pomoc w nauczaniu? Pewien pedagog zauważył: „Jedną z najtrudniejszych umiejętności człowieka jest zdolność myślenia abstrakcyjnego”. Unaocznienia tworzą w naszych umysłach obrazy, pomagając nam lepiej zrozumieć nowe pojęcia. Jezus posługiwał się tą metodą nauczania w niezrównany sposób (Marka 4:33, 34). Rozważmy, jak my możemy z niej korzystać.

17. Od jakich czterech czynników zależy skuteczność przykładu?

¹⁷ Kiedy przykład okaże się skuteczny? Po pierwsze, musi być dostosowany do słuchaczy i nawiązywać do czegoś, co już znają. Jak pamiętamy, Jezus czerpał wiele unaocznień z życia codziennego. Po drugie, przykład powinien w rozsądnej mierze odpowiadać myśli, którą ma ilustrować. Jeżeli porównanie jest naciągane, może tylko odwrócić uwagę słuchaczy. Po trzecie, przykład nie powinien zawierać niepotrzebnych szczegółów. Przypomnijmy sobie, że Jezus podawał jedynie niezbędne informacje. Po czwarte, używając unaocznienia, powinniśmy wyraźnie wskazać jego zastosowanie. W przeciwnym razie ktoś mógłby nie uchwycić celu, dla którego zostało podane.

18. Jak wyszukiwać stosowne przykłady?

¹⁸ Jak znaleźć stosowne przykłady? Nie musimy wymyślać długich, zawiłych opowiadań. Bardzo skuteczne okazują się krótkie unaocznienia. Po prostu spróbuj się zastanowić, jak zilustrować rozważane zagadnienie. Załóżmy, że omawiasz temat przebaczenia Bożego i chcesz unaocznić myśl z Dziejów Apostolskich 3:19, gdzie napisano, iż Jehowa ‛zmazuje’, czyli ściera, nasze przewinienia. Wprawdzie słowo to już samo w sobie stanowi barwną metaforę, ale czym konkretnie można by ją zilustrować? Gumką? Gąbką? Moglibyśmy powiedzieć: „Gdy Jehowa odpuszcza nasze grzechy, to je zmazuje, jak gdyby używał gąbki (lub gumki)”. Trudno nie pojąć myśli wyrażonej tak prostym przykładem.

19, 20. (a) Skąd możemy czerpać trafne przykłady? (b) Jakie skuteczne unaocznienia opublikowano w naszej literaturze? (Zobacz też ramkę).

¹⁹ A skąd czerpać trafne przykłady, w tym także autentyczne zdarzenia? Z własnego życia lub z życia współwyznawców, którzy wywodzą się z różnych środowisk i mają odmienne doświadczenia. Źródłem unaocznień może być też wiele innych rzeczy — twory ożywione i nieożywione, przedmioty codziennego użytku albo jakieś aktualne wydarzenie dobrze znane miejscowej społeczności. Aby znajdować trafne przykłady, trzeba być czujnym, ‛uważnie oglądać’ wszystko, co się wokół nas dzieje (Dzieje 17:22, 23). W pewnej książce na temat przemawiania publicznego wyjaśniono: „Jeżeli mówca obserwuje życie i rozmaite zajęcia ludzi, rozmawia z różnymi osobami, analizuje sprawy i pyta, dopóki czegoś nie zrozumie, to zgromadzi mnóstwo materiału poglądowego, który w razie potrzeby bardzo mu się przyda”.

²⁰ Bogatym źródłem skutecznych przykładów są czasopisma Strażnica i Przebudźcie się! oraz inne publikacje wydawane przez Świadków Jehowy. Ze sposobu posługiwania się w nich unaocznieniami można się wiele nauczyć.c Rozważmy choćby przykład podany w 11 akapicie 17 rozdziału książki Wiedza. Członków zboru o rozmaitych osobowościach przyrównano tam do różnych samochodów jadących tą samą drogą. Dlaczego to unaocznienie jest skuteczne? Zauważ, że dotyczy sytuacji spotykanej na co dzień i ściśle pasuje do omawianej myśli, a przy tym jasne jest jego zastosowanie. Podczas nauczania możemy korzystać z opublikowanych przykładów, dostosowując je do potrzeb zainteresowanego lub do przemówienia.