DLACZEGO WARTO COŚ O NIM WIEDZIEĆ?

Nauki platońskie miały i wciąż mają ogromny wpływ na wierzenia milionów ludzi. Przyjęło je na przykład mnóstwo tak zwanych chrześcijan, z których wielu błędnie sądzi, że ich wierzenia oparte są na Biblii. Wśród nauk Platona na pierwszy plan wysuwa się koncepcja duszy nieśmiertelnej, żyjącej dalej po śmierci fizycznego ciała.

Kwestia życia pozagrobowego frapowała Platona. W pewnej książce nieśmiertelność duszy nazwano ‛jednym z jego z ulubionych tematów’ (D. Frede i B. Reis, Body and Soul in Ancient Philosophy). Był on całkowicie przekonany, że „dusza przeżywa swoją obecną inkarnację, żeby [w zaświatach] otrzymać zasłużoną nagrodę lub karę”, zależnie od postępowania danego człowieka na ziemi (A. Bernstein, The Formation of Hell)a.

DLACZEGO WARTO COŚ O NIM WIEDZIEĆ?

Nauki platońskie miały i wciąż mają ogromny wpływ na wierzenia milionów ludzi. Przyjęło je na przykład mnóstwo tak zwanych chrześcijan, z których wielu błędnie sądzi, że ich wierzenia oparte są na Biblii. Wśród nauk Platona na pierwszy plan wysuwa się koncepcja duszy nieśmiertelnej, żyjącej dalej po śmierci fizycznego ciała.

Kwestia życia pozagrobowego frapowała Platona. W pewnej książce nieśmiertelność duszy nazwano ‛jednym z jego z ulubionych tematów’ (D. Frede i B. Reis, Body and Soul in Ancient Philosophy). Był on całkowicie przekonany, że „dusza przeżywa swoją obecną inkarnację, żeby [w zaświatach] otrzymać zasłużoną nagrodę lub karę”, zależnie od postępowania danego człowieka na ziemi (A. Bernstein, The Formation of Hell)a.

JAK UPOWSZECHNIAŁA SIĘ MYŚL PLATONA?

Akademia Platońska istniała około dziewięciuset lat — od roku 387 p.n.e. do 529 n.e. — i była instytucją o znacznych wpływach. Poglądy Platona krzewiły się w krajach zdominowanych przez Grecję i Rzym. Przyjął je między innymi żydowski filozof Filon z Aleksandrii, a także mnóstwo autorytetów w obrębie chrześcijaństwa. W rezultacie wiele pogańskich koncepcji filozoficznych — w tym koncepcja nieśmiertelności duszy — przeniknęło do judaizmu i chrześcijaństwa.

Pewien słownik biblijny podaje: „Cała teologia chrześcijańska jest przynajmniej do pewnego stopnia podporządkowana współistniejącej filozofii greckiej, głównie platonizmowi, ale niektórych chrześcijańskich myślicieli (...) można wręcz nazwać chrześcijańskimi platonikami” (The Anchor Bible Dictionary). Zwróćmy uwagę na poniższe porównanie.

Pogląd Platona: „To, czym rzeczywiście jest każdy z nas, co tworzy prawdziwą naszą istotę i nazywa się duszą nieśmiertelną, [w chwili śmierci] odchodzi stąd do innych bogów, ażeby (...) złożyć im — niegroźne to dla dobrych, ale jakże straszne dla złych! — sprawozdanie ze wszystkich czynów swego życia” (Platon, Prawa, księga XII, tłum. M. Maykowska).