Nie Jezus jest najwyższy, lecz Bóg

23, 24. Co wiemy o poglądzie Muhammada i muzułmanów na judaizm i chrześcijaństwo?

²³ Judaizm, chrześcijaństwo oraz islam to trzy wielkie religie monoteistyczne świata. Kiedy na początku VII stulecia na widowni dziejów pojawił się Muhammad, doszedł do wniosku, że dwie pierwsze religie oddaliły się od prawdy. Niektórzy komentatorzy muzułmańscy dowodzą, iż Koran nasuwa myśl o odrzuceniu Żydów i chrześcijan, wspomina bowiem o drodze „tych, na których jesteś zagniewany, i (...) tych, którzy błądzą” (sura 1:7). Dlaczego tak twierdzą?

²⁴ W pewnym komentarzu do Koranu podano: „Ludzie Księgi zbłądzili: Żydzi przez złamanie Przymierza i zniesławianie Marii i Jezusa (...), a chrześcijanie przez zrównanie Jezusa Apostoła z Bogiem” w dogmacie o Trójcy (sura 4:153-176, AYA).

25. Jakie analogiczne wypowiedzi spotykamy w Koranie i w Biblii?

²⁵ Fundamentalna nauka islamu jest nadzwyczaj prosta i zamyka się w tak zwanej szahadzie, czyli wyznaniu wiary, które każdy muzułmanin zna na pamięć: „La ilāh illa Allāh; Muḥammad rasūl Allāh” (Nie ma boga oprócz Boga, a Muhammad jest Posłańcem Boga). Harmonizuje to z następującym fragmentem Koranu: „Bóg wasz — Bóg Jeden! nie ma boga, jak tylko On, Miłosierny, Litościwy!” (Sura 2:163). Już 2000 lat wcześniej tę samą myśl wyrażało wezwanie skierowane do narodu izraelskiego: „Słuchaj, Izraelu, Jahwe jest naszym Bogiem — Jahwe jedyny” (Powtórzonego Prawa [5 Mojżeszowa] 6:4, BT). Ową doniosłą wypowiedź powtórzył Jezus, co zanotowano w Ewangelii według Marka 12:29. Uczynił to jakieś 600 lat przed Muhammadem, przy czym nigdy nie podawał się za Boga ani nie twierdził, że jest Mu równy (Marka 13:32; Jana 14:28; 1 Koryntian 15:28).

26. (a) Co muzułmanie sądzą o Trójcy? (b) Czy nauka o Trójcy ma podstawy biblijne?

²⁶ Koran tak nawiązuje do jedyności Boga: „Wierzcie więc w Boga i Jego posłańców i nie mówcie: ‚Trzy!’ Zaprzestańcie! To będzie lepiej dla was! Bóg-Allah — to tylko jeden Bóg!” (Sura 4:171). Trzeba tu jednak wyjaśnić, że prawdziwy chrystianizm nie uczy o Trójcy. Jest to nauka pochodzenia pogańskiego, wprowadzona do chrześcijaństwa przez odstępców po śmierci Chrystusa i apostołów (patrz rozdział 11).e

Dusza, zmartwychwstanie, raj i piekło

27. Co Koran mówi o duszy i zmartwychwstaniu? (Porównaj Kapłańską [3 Mojżeszową] 24:17, 18, Wujek; Kaznodziei 9:5, 10; Jana 5:28, 29).

²⁷ Islam uczy, że człowiek ma duszę, która podąża w zaświaty. W Koranie czytamy: „Bóg zabiera dusze w chwili śmierci; wzywa także te, które nie umarły, tylko są we śnie. On zatrzymuje te, których śmierć zdecydował” (sura 39:42). Jednocześnie tematem całej sury 75 jest „Zmartwychwstanie” (Al-Ḳijāma). Powiedziano tam między innymi: „Przysięgam na Dzień Zmartwychwstania! Czy człowiek sądzi, że My nie zbierzemy jego kości? Zapytuje on: ‚Kiedy to będzie Dzień Zmartwychwstania?’ Czy Ten [Allah] nie posiada mocy, aby przywrócić do życia zmarłych?” (Sura 75:1, 3, 6, 40).

28. Co Koran mówi o piekle? (Porównaj Joba 14:13; Jeremiasza 19:5; 32:35; Dzieje 2:25-27; Rzymian 6:7, 23).

²⁸ Według Koranu duszę czeka dwojaki los: albo rajski ogród w niebie, albo kara w ognistym piekle. W Koranie powiedziano: „Pytają się kiedy przyjdzie sąd ostateczny? Wtenczas gdy wy zostaniecie pastwą płomieni. I gdy wam powiedzą: Doświadczajcie mąk, które chcieliście przyspieszyć” (sura 51:12-14, JMB). „[Grzesznicy] zostali już ukarani na tym świecie i kary ich straszliwsze jeszcze będą na tamtym; oni nie znajdą pomocnika przeciw Bogu” (sura 13:34, JMB). Zadano też pytanie: „A co ciebie pouczy, co to jest Czeluść? To jest Ogień Palący!” (Sura 101:10, 11). Prócz tego przedstawiono szczegółowo straszliwy los potępionych: „Zaprawdę, tych, którzy nie uwierzyli w Nasze znaki, będziemy palić w ogniu. I za każdym razem, kiedy się ich skóra spali, zamienimy im skóry na inne, aby zakosztowali kary. Zaprawdę, Bóg jest potężny, mądry!” (Sura 4:56). W innym miejscu tak napisano o piekle: „Piekło czai się, (...) pozostaną w nim na wieki. Nie skosztują w nim ani chłodu, ani napoju, z wyjątkiem wrzącej wody i cuchnącego płynu, bardzo zimnego” (sura 78:22, 24-26, HM).

29. Porównaj nauki islamu na temat duszy i jej losu z tym, czego uczy Biblia.

²⁹ Muzułmanie wierzą, że dusza zmarłego przechodzi przez barzakh (barzach), czyli „barierę” — „okres lub stan od dnia śmierci do dnia Zmartwychwstania” (sura 23:100, 101, HM, przypis). Jeżeli człowiek był niegodziwcem, dusza zupełnie świadomie przeżywa coś, co określono „karą grobu”, a jeśli dochował wierności — zaznaje szczęścia. Niemniej takie wierne osoby również muszą znosić pewne męki z powodu nielicznych grzechów popełnionych za życia. Ten okres przejściowy zakończy się dniem sądu, kiedy to każdemu przypadnie w udziale jego wieczny los.f

30. Co Koran obiecuje sprawiedliwym? (Porównaj Izajasza 65:17, 21-25; Łukasza 23:43, NW; Objawienie 21:1-5).

³⁰ Z drugiej strony sprawiedliwym obiecano rajskie ogrody w niebie: „A tych, którzy uwierzyli i czynili dobro, wprowadzimy do Ogrodów, gdzie w dole płyną strumyki. Będą oni tam przebywać na wieki, nieśmiertelni” (sura 4:57). „Zaprawdę, mieszkańcy Ogrodu tego Dnia będą się jedynie radować. Oni i ich żony będą wypoczywać w cieniu na ozdobnych łożach” (sura 36:55, 56). „Napisaliśmy już w Psalmach, po Orędziu (danym Mojżeszowi): ‚Słudzy moi, sprawiedliwi, odziedziczą ziemię’”. W jednym z wydań Koranu przypis do tego wersetu odsyła czytelnika do Psalmu 25:13 i 37:11, 29, jak również do wypowiedzi Jezusa z Ewangelii według Mateusza 5:5 (sura 21:105, AYA). Wzmianka o żonach nasuwa teraz inne pytanie.

Monogamia czy poligamia?

31. Co Koran mówi o wielożeństwie? (Porównaj 1 Koryntian 7:2; 1 Tymoteusza 3:2, 12).

³¹ Czy wszyscy muzułmanie są poligamistami? Chociaż Koran zezwala na wielożeństwo, sporo wiernych ma tylko jedną żonę. Krwawe walki pozostawiały dawniej mnóstwo wdów, toteż Koran dopuścił poligamię: „Jeżeliś lękał się być niesprawiedliwym dla sierot; lękaj się być niesłusznym względem niewiast twoich, nie miéj więcéj, nad dwie, trzy, lub cztery żony, wybieraj takie jakie się tobie podobały. Jeżeli ich uczciwie utrzymywać niemożesz [nie możesz], poprzestań na jednej tylko lub ogranicz się niewolnicami twojemi” (sura 4:3, JMB). Ibn-Hishām wspomina w biografii Muhammada, iż prorok ożenił się z bogatą wdową Chadidżą, starszą od niego o 15 lat. Po jej śmierci poślubił wiele kobiet. Kiedy zmarł, pozostawił dziewięć wdów.

32. Co to jest muʽta?

³² Inny rodzaj małżeństwa muzułmańskiego to muʽta — „specjalna umowa między mężczyzną i kobietą, zawierana na pewien okres, przy czym podobnie jak w wypadku trwałego małżeństwa wnoszony jest posag” (Muṣṭafā al-Rāfiʽī, Islamuna). Sunnici nazywają to związkiem rozkoszy, a szyici małżeństwem czasowym. W tym samym źródle podano: „Dzieci [z takiego związku] są legalne i mają identyczne prawa, co dzieci z małżeństwa zawartego na stałe”. Ta forma małżeństwa okresowego najprawdopodobniej była popularna w epoce Muhammada, a on się jej nie sprzeciwił. Sunnici utrzymują, że później nie zezwalano na takie małżeństwa, ale zdaniem imamitów — największego ugrupowania szyickiego — są one wciąż dopuszczalne. W gruncie rzeczy wielu się na nie decyduje, zwłaszcza gdy mężczyzna przebywa dłuższy czas z dala od żony.

Islam a życie codzienne

33. Jakie są podstawowe wierzenia i obowiązki muzułmanina?

³³ Muzułmanin ma sześć podstawowych wierzeń oraz pięć głównych obowiązków religijnych (patrz ramki na stronach 296 i 303). Gorliwy wyznawca powinien między innymi pięć razy dziennie odmawiać modlitwę (salat), obracając się twarzą w kierunku Mekki. Podczas muzułmańskiego dnia odpoczynku, obchodzonego w piątek, z minaretów rozlega się przenikliwe wezwanie muezina, który zwołuje mężczyzn na modlitwę do meczetu. Dzisiaj głos muezina często jest odtwarzany z taśmy magnetofonowej.

34. Co to jest meczet i czemu służy?

³⁴ Meczet (po arabsku: masdżid) to muzułmański ośrodek kultu. Król Arabii Saudyjskiej Fahd Ibn Abd al-Aziz nazwał go „kamieniem węgielnym dla wzywających Boga”, a także „miejscem modlitwy, studiów, sztuki prawniczej i sądowniczej, narad, wygłaszania kazań, udzielania wskazówek, wychowywania i przygotowywania. (...) Meczet jest sercem społeczeństwa muzułmańskiego”. Budowle takie spotyka się dziś na całym świecie. Do najsłynniejszych należy Mezquita (Meczet) w Kordobie w Hiszpanii — przez stulecia największy meczet świata. Obecnie w części centralnej znajduje się katedra katolicka.

[Ramka na stronie 303]

Pięć filarów islamu

1. Powtarzanie wyznania wiary (szahada): „Nie ma boga oprócz Boga, a Muhammad jest Posłańcem Boga” (sura 33:40)

2. Modlitwa (salat) odmawiana pięć razy dziennie w kierunku Mekki (sura 2:144)

3. Jałmużna (zakat) — obowiązek oddawania pewnego procentu od swych dochodów i wartości dóbr (sura 24:56)

4. Post (saum) — zwłaszcza w miesiącu ramadan (sura 2:183-185)

5. Pielgrzymka do Mekki (hadżdż), którą każdy muzułmanin musi odbyć choć raz w życiu. Od tego obowiązku zwalnia jedynie choroba lub ubóstwo (sura 3:97)